Ο κ. Νίκος Κοτζιάς, κατά τη διάρκεια των συναντήσεων στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, όπου «κύριο πιάτο» στο μενού των εθνικών ζητημάτων ήταν το Κυπριακό, επέμεινε ιδιαίτερα στο θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων, χαρακτηρίζοντας για πολλοστή φορά το καθεστώς των εγγυήσεων ξεπερασμένο και απαράδεκτη την παραμονή των κατοχικών στρατιωτικών δυνάμεων στη Μεγαλόνησο.

Την επιτάχυνση των διαδικασιών, προκειμένου να εξευρεθεί λύση, επιθυμούν σφόδρα ο αμερικανικός παράγων και ο ΟΗΕ. Να σημειωθεί ότι το Κυπριακό φέρονται να έχουν αναλάβει «εργολαβικά» ο Αμερικανός αντιπρόεδρος, Τζο Μπάιντεν, και η υφυπουργός Εξωτερικών, αρμόδια για τις ευρωπαϊκές υποθέσεις, Βικτόρια Νιούλαντ. Ο πρώτος έχει βρεθεί αρκετές φορές στην Κύπρο, ενώ η υφυπουργός σε Ελλάδα και Κύπρο. Ο Ελληνας πρωθυπουργός, πάντως, κατά τη συνάντησή του με τον Τζο Μπαϊντεν, στη Νέα Υόρκη, έθεσε θέμα κατάργησης των εγγυήσεων και απομάκρυνσης των στρατευμάτων. Αντίστοιχες ήταν οι τοποθετήσεις του κ. Αλέξη Τσίπρα κατά τη συνάντησή του με τον Τούρκο πρόεδρο, Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος όμως, ήταν εξαιρετικά λιγομίλητος στο θέμα του Κυπριακού, αφήνοντας έτσι να εννοηθεί ότι η Αγκυρα κρατά ακόμα κλειστά πολλά από τα χαρτιά της.

Από τη μεριά του, ο κατοχικός ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, επιδιώκοντας προφανώς να δώσει βεβιασμένη ώθηση σε μια ενδεχόμενη συμφωνία, είπε πρόσφατα ότι «οδηγούμαστε σε πενταμερή διάσκεψη» [Ελληνοκύπριοι – Τουρκούπριοι, εγγυήτριες δυνάμεις (Ελλάδα, Βρετανία, Τουρκία)], ενώ ανέφερε ότι θα ήθελε πιο ενεργή εμπλοκή του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ στις συνομιλίες, γιατί η συνέχιση των συνομιλιών το 2017 «δεν εξυπηρετεί τα συμφέροντα των εμπλεκόμενων πλευρών».

Προηγουμένως, ωστόσο, είχε πει ότι, αν και έχουν προχωρήσει πολύ ικανοποιητικά οι συνομιλίες, μένουν κάποια σημαντικά σημεία για το 2017. Κάτι που προκάλεσε την αναθέρμανση των σεναρίων για χωριστά δημοψηφίσματα στη Μεγαλόνησο τον Μάρτιο του 2017. Πιθανώς, τα πηγαινέλα της τουρκικής πλευράς εντάσσονται στο πλαίσιο του ανατολίτικου παζαριού, που, ως συνήθως, κάνει η Αγκυρα. Η ελληνική πλευρά, πάντως, φέρεται να είναι κατηγορηματική ότι, εάν δεν συμφωνηθούν τα πάντα, δεν δίνει το πράσινο φως για πενταμερή.

Ενδεικτική της πρεμούρας για επιτάχυνση των διαδικασιών είναι και η δήλωση του Εσπεν Μπαρθ Αϊντα, ειδικού απεσταλμένου του γ.γ. του ΟΗΕ: «Αυτή η στιγμή είναι η καλύτερη ευκαιρία για λύση που είχαμε μέχρι σήμερα και, εάν το αναβάλουμε ή περιμένουν, δεν θα φέρει καλύτερα δεδομένα για κανένα πράγμα».

Διαφορές

Για το σημείο όπου βρίσκεται το Κυπριακό και πού πηγαίνει, ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, από το βήμα της Γ.Σ. του ΟΗΕ, είπε πως «τίποτα δεν θα θεωρηθεί ως συμφωνημένο μέχρι να συμφωνηθούν όλα». Ο ίδιος εξέφρασε την επιθυμία «να επιτευχθεί λύση το συντομότερο και, εάν είναι δυνατόν, μέχρι το τέλος του έτους (…) υπό την προϋπόθεση ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και φορείς, και ιδιαίτερα η Τουρκία, θα συμμετάσχουν εποικοδομητικά». Ακόμα, αφού ανέφερε ότι «συγκλίσεις έχουν επιτευχθεί στις περισσότερες πτυχές των κεφαλαίων της διακυβέρνησης, της οικονομίας και της Ευρωπαϊκής Ενωσης», τόνισε πως «μη παραβλέποντας τη σημαντική πρόοδο, διαφορές παραμένουν σε μία σειρά ζητήματα στα κεφάλαια της διακυβέρνησης, της Ε.Ε. και της οικονομίας. Οι πιο σημαντικές αγγίζουν την ουσία και τα θεμελιώδη κεφάλαια του περιουσιακού, του εδαφικού και της ασφάλειας και των εγγυήσεων, τα οποία θα γείρουν την πλάστιγγα καταδεικνύοντας κατά πόσο μία λύση είναι εφικτή».

Οι δικοινοτικές συνομιλίες θα συνεχιστούν εντατικά και τον Οκτώβριο. Σύμφωνα με τον κυπριακό Τύπο, εκτιμάται ότι τελικώς η Αγκυρα θα φανεί ευέλικτη στο θέμα της ασφάλειας-εγγυήσεων-απομάκρυνσης (όχι όλων) των κατοχικών δυνάμεων, ζητώντας ωστόσο ανταλλάγματα σε ζητήματα όπως είναι το εδαφικό και πτυχές της διακυβέρνησης. Εξάλλου, κατά τον κυπριακό Τύπο, στην Αγκυρα φέρονται να λέγουν πως «η Κύπρος είναι πολύ κοντά στην Τουρκία και, αν χρειαστεί, ξαναεισβάλλουμε!».

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής