Μετά τις καταγγελίες της Μόσχας ότι ουκρανοί πράκτορες επιχείρησαν να εισβάλουν στην χερσόνησο της Κριμαίας, με στόχο την «αποσταθεροποίηση» της χερσονήσου, πριν από τις εκλογές του Σεπτεμβρίου, το μεσημέρι της Πέμπτης, ο ουκρανός πρόεδρος Πέτρο Ποροσένκο απάντησε διατάσσοντας όλες τις στρατιωτικές μονάδες κοντά στην Κριμαία και στην ανατολική επαρχία Ντονμπάς να βρίσκονται σε πολεμική ετοιμότητα.

Το τεταμένο σκηνικό ενίσχυσε η σύγκληση έκτακτης σύσκεψης με ανώτατους αξιωματούχους στη Μόσχα, υπό τον Βλαντιμίρ Πούτιν, στην οποία αποφασίστηκε η ενίσχυση της ασφάλειας με επιπλέον μέτρα για τους πολίτες και τις υποδομές στην Κριμαία. Στην σύσκεψη στην οποία πήραν μέρος ο πρωθυπουργός Ντμίτρι Μεντβέντεφ, οι υπουργοί Εξωτερικών, Άμυνας και Εσωτερικών, καθώς και οι επικεφαλής των υπηρεσιών πληροφοριών εσωτερικού και εξωτερικού, «μελετήθηκαν τα σενάρια που αφορούν τα μέτρα κατά της τρομοκρατίας ώστε να προστατευθούν τα χερσαία σύνορα, τα χωρικά ύδατα και ο εναέριος χώρος της Κριμαίας», ανέφερε σε ανακοίνωσή το Κρεμλίνο.

Το χρονικό της αναζωπύρωσης της έντασης

Την Τετάρτη οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες ανακοίνωσαν ότι απέτρεψαν «τρομοκρατικές επιθέσεις με στόχο κρίσιμα στοιχεία υποδομών» της Κριμαίας, η οποία προσαρτήθηκε τον Μάρτιο του 2014 από τη Ρωσία. Σύμφωνα με τη Ρωσία, η Ουκρανία είχε ετοιμάσει σειρά ένοπλων επιδρομών «τρομοκρατών δολιοφθορέων» στις αρχές Αυγούστου στην Κριμαία οι οποίοι οδήγησαν σε ένοπλες συγκρούσεις και είχαν αποτέλεσμα τον θάνατο ενός Ρώσου πράκτορα και ενός Ρώσου στρατιωτικού.

Το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας διαμήνυσε την Πέμπτη ότι οι θάνατοι των δύο ρώσων θα έχουν συνέπειες. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε, η ρωσική διπλωματία υπογράμμισε ότι οι προσπάθειες «αποσταθεροποίησης» της Κριμαίας είναι «καταδικασμένες σε αποτυχία» και ότι η Ρωσία θα εγγυηθεί «αναμφίβολα τη σταθερότητα και την ασφάλεια» στην Κριμαία. Την ίδια στιγμή, «προειδοποίησε το Κίεβο και τους πάτρωνές του» ότι «η ζημιά που προκαλούν στη Ρωσία, οι απώλειες ρωσικών στρατευμάτων, δεν θα μείνουν χωρίς συνέπειες».

Το ρωσικό ΥΠΕΞ κάλεσε εκ νέου τη Δύση να ασκήσει πίεση στην Ουκρανία ώστε να μην κάνει περαιτέρω επικίνδυνα βήματα.

Την ίδια στιγμή, δικαστήριο της Κριμαίας διέταξε να προφυλακιστεί για δύο μήνες ένας ύποπτος για τον σχεδιασμό μιας επίθεσης στην περιοχή αυτή, ο Γεβγένι Πανόφ.

Ο Πανόφ, ουκρανός υπήκοος, γεννημένος το 1977 και κάτοικος της περιφέρειας Ζαπορίζια, φέρεται να σχεδίασε μια «τρομοκρατική επίθεση» στην Κριμαία την περασμένη εβδομάδα και διατάχθηκε «η προφυλάκισή του για δύο μήνες», ανέφερε δικαστική πηγή στο ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti. Η ουκρανική αστυνομία από την πλευρά της άρχισε έρευνα για την απαγωγή του Πανόφ. Πηγή των ρωσικών υπηρεσιών ασφαλείας διέψευσε ότι ο Πανόφ απήχθη, εξηγώντας ότι είχε περάσει τα σύνορα μέσω φυλακίου κι είχε εισέλθει στο έδαφος της Κριμαίας.

Την Τετάρτη οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες ανακοίνωσαν ότι απέτρεψαν «τρομοκρατικές επιθέσεις με στόχο κρίσιμα στοιχεία υποδομών» της Κριμαίας, η οποία προσαρτήθηκε τον Μάρτιο του 2014 από τη Ρωσία.

Ουκρανία: Ο Πούτιν θέλει νέο πόλεμο

Αναφερόμενος στις ρωσικές καταγγελίες για απόπειρα εισβολής πρακτόρων, εκπρόσωπος της ουκρανικής υπηρεσίας ασφαλείας (SBU) έκανε λόγο για «προβοκάτσια». «Η Ουκρανία δεν επιχειρεί να ανακαταλάβει δια της βίας το έδαφός της και δεν θα το κάνει», διαβεβαίωσε ο Γιούρι Τάντιτ, ένας σύμβουλος του επικεφαλής της SBU, μιλώντας στο πρακτορείο Interfax-Ukraine.

Αργά το απόγευμα της Τετάρτης εκπρόσωπος του ουκρανικού υπουργείου Εξωτερικών, ανέβασε τους τόνους λέγοντας ότι ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν αναζητεί τρόπους για νέο πόλεμο

«Ο Πούτιν επιθυμεί νέο πόλεμο. Η Ρωσία κλιμακώνει, απεγνωσμένα αναζητεί για ένα casus belli ενάντια στην Ουκρανία και δοκιμάζει την αντίδραση της Δύσης», τόνισε σε ανάρτηση του στον ιστότοπο κοινωνικής δικτύωσης Twitter ο Ντμίτρο Κουλέμπα, ένας εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Ουκρανίας.

Επιφύλαξη από ΕΕ και ΗΠΑ για τις ρωσικές καταγγελίες

ΗΠΑ και ΕΕ αντιμετωπίζουν πάντως με επιφυλακτικότητα τις καταγγελίες της Ρωσίας. «Δεν έχω δει τίποτα μέχρι στιγμής που να επιβεβαιώνει τις ρωσικές αιτιάσεις για μια “εισβολή στην Κριμαία”», ανέφερε ο Geoffrey Pyatt, αμερικανός πρέσβης στην Ουκρανία. «Η Ρωσία έχει στο παρελθόν επιστρατεύσει ψευδείς αιτιάσεις κατά της Ουκρανίας για να στρέψει την προσοχή μακριά από τις δικές της παράνομες πράξεις», πρόσθεσε.

Με σκεπτικισμό αντιμετώπισε και η Ευρωπαϊκή Ένωση τα όσα αναφέρει η Μόσχα. «Δεν υπάρχει μέχρι στιγμής επιβεβαίωση των όσων υποστηρίζει η Ρωσία από ανεξάρτητη πηγή» ανέφερε η εκπρόσωπος της Ένωσης Maja Kocijancic. «Η ΕΕ καλεί σε μια ειρηνική επίλυση της σύγκρουσης, συμπεριλαμβανομένης της ανατολικής Ουκρανίας όπου όλα τα εμπλεκόμενα μέρα, και η Ρωσία, θα πρέπει να δεσμευθούν στην πλήρη εφαρμογή της συμφωνίας του Μινσκ» δήλωσε.

Τι ετοιμάζει πραγματικά ο Πούτιν στην Κριμαία

Τι ετοιμάζει όμως πραγματικά ο ρώσος πρόεδρος στην Κριμαία. Σύμφωνα με τον αναλυτή Timothy Ashton, παρότι είναι πάντοτε δύσκολο να «διαβάσει» κανείς τις κινήσεις του ρώσου προέδρου στη γεωπολιτική σκακιέρα, το πιο πιθανό σενάριο είναι πως απλώς ο ρώσος πρόεδρος επαναλαμβάνει την στρατηγική που ακολουθεί τον τελευταίο χρόνο στην περιοχή. Δηλαδή, προκαλεί μικρές εντάσεις προκειμένου να δημιουργήσει ανησυχία στη Δύση και το ΝΑΤΟ, να επιβεβαιώσει την παρουσία του και να καταστήσει σαφές πως αποτελεί έναν παίκτη-κλειδί, χωρίς τον οποίο δεν μπορεί να λάβει χώρα καμία συζήτηση για τα τεκταινόμενα στην ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με τον Ashton δεν φαίνεται πιθανό η Μόσχα να προτίθεται να ανοίξει νέο στρατιωτικό μέτωπο.

Ένα δεύτερο ερώτημα αφορά το momentum που επελέγη για την κλιμάκωση της έντασης, πριν από τις επερχόμενες εκλογές τόσο σε Ρωσία όσο και σε ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον Economist, αμερικανοί αξιωματούχοι αναφέρουν ότι ο απερχόμενος αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα έχει ξεκαθαρίσει ότι θέλει να δει πρόοδο στο θέμα της Ουκρανίας, πριν τη λήξη της θητείας του. Σημειώνεται ακόμη πως η Νο2 του αμερικανικού ΥΠΕΞ Βικτόρια Νούλαντ βρίσκεται εδώ και καιρό σε συζητήσεις με τον Βλαντισλαν Σούρκοφ, έμπιστο συνεργάτη του Πούτιν. Απορρίπτοντας τις συνομιλίες στο πλαίσιο των «τεσσάρων της Νορμανδίας» (Ουκρανία, Ρωσία, Γαλλία, Γερμανία), ο Πούτιν ενδεχομένως να στοχεύει στην άσκηση πίεσης στις ΗΠΑ για την πραγματοποίηση μιας «διαπραγμάτευσης τύπου Γιάλτας που πάντα ήθελε» σημειώνει ο Economist.

Υπάρχει όμως και ένας ακόμη λόγος που ο Πούτιν φαίνεται να ευνοείται από την κλιμάκωση της έντασης στην περιοχή. Μια «αναθέρμανση» της αντιπαράθεσης με την Ουκρανία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον ρώσο πρόεδρο στο εσωτερικό της χώρας ενόψει των βουλευτικών εκλογών που είναι προγραμματισμένες για τις 18 Σεπτεμβρίου. Σημειώνεται ότι το θέμα της Ουκρανίας είχε σχεδόν εξαφανιστεί από τα πρωτοσέλιδα και τις επικεφαλίδες των ρωσικών ΜΜΕ τον τελευταία καιρό. Η επαναφορά του στο επίκεντρο της επικαιρότητας θα μπορούσε να αποτελέσει μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για τον αποπροσανατολισμό της κοινής γνώμης σε μια στιγμή η ρωσική οικονομία εισέρχεται αισίως στον 18ο μήνα της ύφεσης.