Εξαιρετικά ανησυχητικές οι εξελίξεις για την Ελλάδα, χώρα πρώτης εισόδου. Η Κομισιόν δεν έδωσε κατάλογο με τους ηγέτες που θα συμμετάσχουν, ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες το παρών θα δώσουν την Κυριακή στην έδρα της Κομισιόν οι ηγέτες της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας, της Αυστρίας, της Βουλγαρίας, της Μάλτας και της Ισπανίας. Η Αυστρία προσκλήθηκε διότι θα αναλάβει από την 1η Ιουλίου την προεδρία της Ε.Ε. Ενδέχεται μέχρι την Κυριακή ο παραπάνω αριθμός χωρών να τροποποιηθεί.

Το προσφυγικό έχει εξελιχθεί σε τεράστιο εσωτερικό πολιτικό θέμα σε χώρες της Ε.Ε. και κυρίως στη Γερμανία, εξαιτίας των διαφωνιών που υπάρχουν σε σχέση με τον λεγόμενο Κανονισμό του Δουβλίνου για το άσυλο. Τα πράγματα πήραν αρνητική τροπή και για την Ελλάδα μετά τη συνάντηση Μέρκελ-Μακρόν-Γιούνκερ, προχθές στο Μόναχο, όπου συμφωνήθηκαν στην ουσία τρεις ενέργειες, οι οποίες θα έρθουν προς συζήτηση και έγκριση στη σύνοδο κορυφής της Ε.Ε.

Η πρώτη είναι να ενεργοποιηθεί εκ νέου ο Κανονισμός του Δουβλίνου και να αποστέλλονται άμεσα στις χώρες πρώτης εισόδου οι υποψήφιοι πρόσφυγες που συλλαμβάνονται σε άλλα κράτη-μέλη. Μέτρο εξαιρετικά αρνητικό για την Ελλάδα.

Η δεύτερη προβλέπει τη δραστική αύξηση των μέτρων φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε. μέσω της ενίσχυσης της Frontex και του αριθμού των συνοροφυλάκων-ακτοφυλάκων.

Η τρίτη ενέργεια είναι σε συνεργασία με τον ΟΗΕ να δημιουργηθούν κέντρα υποδοχής αιτούντων άσυλο εκτός κοινοτικής επικράτειας, ώστε να διαχωρίζονται οι περιπτώσεις των πραγματικών προσφύγων από τους οικονομικούς μετανάστες.

Σύμφωνα με την πρόταση της Κομισιόν που βρίσκεται στο τραπέζι, η εκ νέου ενεργοποίηση του Κανονισμού του Δουβλίνου συνοδεύεται από την επίδειξη αλληλεγγύης προς τις χώρες της πρώτης γραμμής, δηλαδή σε περιόδους μεγάλων προσφυγικών ροών τα άλλα κράτη-μέλη να παίρνουν ένα μέρους των αιτούντων άσυλο στην επικράτειά τους. Ωστόσο αυτό το σκέλος της πρότασης απορρίπτεται κατηγορηματικά από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης (Πολωνία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Τσεχία), στις οποίες έχουν προσχωρήσει οι Αυστριακοί και οι Χριστιανοκοινωνιστές της Βαυαρίας, εταίροι της κ. Μέρκελ στη γερμανική κυβέρνηση – οι οποίοι απειλούν την κυβέρνηση συνασπισμού με πτώση.

Το γεγονός ότι στη συνάντηση της Κυριακής δεν έχουν προσκληθεί οι χώρες της Ανατολικής Ευρώπης σημαίνει ότι τουλάχιστον προς το παρόν εγκαταλείπεται η πρόταση της Κομισιόν για τις μετεγκαταστάσεις προσφύγων.

Συνεπώς το βάρος θα πέφτει στις χώρες της πρώτης γραμμής, Ελλάδα και Ιταλία, οι οποίες θα αναλάβουν πλέον τη διαχείριση όλων των αιτούντων άσυλο στο έδαφός τους.

Ερώτημα παραμένει η στάση που θα κρατήσει η νέα ιταλική κυβέρνηση, η οποία προς το παρόν έχει κλείσει τα λιμάνια της σε πλοία μη κυβερνητικών οργανώσεων που συλλέγουν υποψήφιους πρόσφυγες στη θάλασσα της Λιβύης και τους μεταφέρουν στην Ευρώπη.

Αγνωστο είναι μέχρι στιγμής και το τι θα πράξει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, δεδομένου ότι οι τελικές αποφάσεις σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα έχουν καίριο αντίκτυπο για τη χώρα μας. Η κυβέρνηση φαίνεται ότι ενδιαφέρεται μόνο για την ελάφρυνση του χρέους, έχοντας βάλει στην άκρη όλα τα υπόλοιπα, και αυτό μπορεί να μας στοιχίσει πολύ ακριβά.

Από την άλλη, η δημιουργία κέντρων υποδοχής σε τρίτες χώρες δεν είναι εύκολη υπόθεση. Για παράδειγμα, στη Λιβύη, από την οποία προέρχεται ο κύριος όγκος των προσφύγων και οικονομικών μεταναστών της Κεντρικής Μεσογείου, στην ουσία δεν υπάρχει κράτος ενώ η κυβέρνηση δεν ελέγχει αποτελεσματικά το σύνολο της επικράτειας.

90% αύξηση των προσφυγικών ροών

Μόλις το 16% της χρηματοδότησης του κοινοτικού προγράμματος «Ποσειδών» της Frontex για τη φύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων στη θαλάσσια περιοχή της Ελλάδας καταλήγει στο Λιμενικό Σώμα, ενώ σε σχέση με το 2017 η Ελλάδα καταγράφει αύξηση 90% στις προσφυγικές ροές.

Συγκεκριμένα, από τον Ιανουάριο ως τον Μάιο καταγράφηκαν πάνω από 19.800 αφίξεις, με τις περίπου 7.000 να εισέρχονται στη χώρα από τα χερσαία σύνορα με την Τουρκία, αριθμός αυξημένος κατά 90% από την αντίστοιχη περίοδο του 2017, ανέφερε σε ανακοίνωση η Frontex.

Περισσότερα από 3.500 παιδιά χωρίς συνοδεία εκτιμάται ότι βρίσκονται στην Ελλάδα. Η πλειοψηφία των ασυνόδευτων παιδιών είναι αγόρια ενώ μόλις το 4% είναι κορίτσια. Ποσοστό 5,5% των ασυνόδευτων είναι ηλικίας κάτω των 14 ετών. Ο συνολικός αριθμός των θέσεων σε δομές φιλοξενίας είναι 1.091 ενώ υπάρχουν 2.745 παραπομπές ασυνόδευτων στη λίστα αναμονής για τοποθέτηση σε κάποια δομή φιλοξενίας.

Την ίδια στιγμή που οι επιχειρησιακές ανάγκες παραμένουν αυξημένες, από τα 44 εκατομμύρια ευρώ τα οποία διατέθηκαν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Ακτοφυλακής & Συνοροφυλακής (Frontex) για την Ελλάδα, μόλις τα 7 εκατομμύρια… κάλυψαν τα έξοδα λειτουργίας των επιχειρησιακών μέσων του Λιμενικού Σώματος λόγω των όρων χρηματοδότησης του εν λόγω προγράμματος.

Είναι ενδεικτικό ότι μέχρι και σήμερα το Λιμενικό Σώμα έχει παρουσία στο Αιγαίο με 50 μόνιμα και έκτακτα πλωτά και περίπου 1.200 άνδρες, ενώ τα κοινοτικά πλωτά κυμαίνονται κοντά στα 14, έχουν διατεθεί ακόμα 3 αεροσκάφη, ενώ υπηρετούν σε αυτά περίπου 600 άτομα.

Ελληνικό υπόμνημα

Χθες σε συνέντευξη Τύπου του υπουργού Ναυτιλίας Παναγιώτη Κουρουμπλή έγινε γνωστό πως η ελληνική πλευρά κατέθεσε υπόμνημα 5 βασικών αιτημάτων για να αρθούν οι δυσκολίες αυτές.

Συγκεκριμένα, ζητήθηκε να αλλάξει ο τρόπος χρηματοδότησης, να υπάρξει στελέχωση από Ελληνες αξιωματούχους σε καίριες θέσεις στη διοίκηση της Frontex καθώς σε καμία από τις 61 τέτοιες θέσεις δεν υπάρχει Ελληνας αντιπρόσωπος, να συνεχιστεί η χρηματοδότηση των οδοιπορικών των λιμενικών που υπηρετούν στο Αιγαίο όπως και να γίνει πάγια η χορήγηση επιδόματος. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης στα γραφεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Ακτοφυλακής & Συνοροφυλακής που πραγματοποίησε ο Παναγιώτης Κουρουμπλής, την προηγούμενη εβδομάδα, υπήρξε προφορική δέσμευση ότι θα συνεχιστεί η χρηματοδότηση του ενός ΠΑΘ μέχρι το τέλος του 2018, ενώ η Frontex συμφώνησε και σε χρηματοδοτική ενίσχυση, επιπλέον των 7 εκατ. ευρώ, τόσο των υπόλοιπων Επιχειρησιακών Μέσων (πλωτά – εναέρια) όσο και των στελεχών του Κλιμακίου Ειδικών Αποστολών, τα οποία εκτάκτως καλούνται να υπηρετήσουν στο Ανατολικό Αιγαίο.

Αιτήματα ασύλου

Είναι ενδεικτικό ότι μόνο στη Λέσβο κάθε μέρα καταγράφονται 15 με 20 περιστατικά μεταναστών που προσπαθούν παράνομα, κρυμμένοι σε φορτηγά μέσα στα πλοία της γραφής, σε σκάφη κ.τ.λ., να διαφύγουν από το νησί, γεγονός που αν συμβεί περιπλέκει πολύ τις νομικές διαδικασίες ασύλου κ.τ.λ. Για αυτό και αίτημα του Αρχηγείου είναι κάθε μήνα στελέχη των ειδικών αποστολών να στέλνονται σε Χίο, Λέσβο και Φαρμακονήσι για να ενισχύουν τους ελέγχους.

Αν και μετά την έξαρση των ροών τον Μάρτη η κατάσταση πλέον εκτιμάται διαχειρίσιμη στο Αιγαίο, καθώς υπολογίζεται κάθε μέσα ότι φτάνουν στα νησιά περίπου 100 μετανάστες, η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες διαπιστώνει μια αυξητική τάση στον αριθμό των προσφύγων, μολονότι ο αριθμός τους στην Ελλάδα δεν ξεπερνά το 1% του αριθμού των προσφύγων σε ολόκληρο τον κόσμο. Στην Ελλάδα, στο σύνολο των 58.000 ατόμων που βρίσκονται σε κέντρα υποδοχής, τα 16.000 βρίσκονται στη Βόρεια Ελλάδα και τη Θεσσαλία. Από αυτά, ποσοστό 67% βρίσκεται στην Κεντρική Μακεδονία, 15% στη Θεσσαλία, 13% στην Ηπειρο και 5% στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη.

Θύελλα για τον Τραμπ και τους διαχωρισμούς παιδιών

Τη… βόμβα της πολιτικής «μηδενικής ανοχής», που ενεργοποίησε και οδήγησε σε χιλιάδες διαχωρισμούς οικογενειών στα νότια σύνορα των ΗΠΑ, προσπαθεί τώρα να εξουδετερώσει ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ.

Εν μέσω των εσωκομματικών τριγμών και της διεθνούς κατακραυγής, ο Τραμπ χθες… μαλάκωσε τη στάση του υπογράφοντας εκτελεστική διαταγή που θα επιτρέπει σε παιδιά και γονείς που περνούν παράνομα τα αμερικανικά σύνορα να φυλακίζονται μαζί και να τους δίνεται προτεραιότητα στις περαιτέρω διαδικασίες.

Ο ίδιος επισήμανε πως το διάταγμα δεν σημαίνει και το τέλος της συγκεκριμένης πολιτικής, εν αναμονή της μεταρρύθμισης του συστήματος διαχείρισης της μετανάστευσης που συζητά το Κογκρέσο. «Σίγουρα δεν είναι ωραίο, δείχνει πραγματικά άσχημο», είχε παραδεχτεί λίγες ώρες νωρίτερα ο Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με τους χωρισμούς, σε ολιγόλεπτη συνάντησή του με τη ρεπουμπλικανική πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων.

Οι εικόνες και τα ηχητικά ντοκουμέντα με παιδιά να κλαίνε ζητώντας τους γονείς τους ή με παράτυπους μετανάστες που κρατούνται σε «κλουβιά» δεν βοηθούν άλλωστε το προφίλ του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, εν όψει μάλιστα των ενδιάμεσων εκλογών του ερχόμενου Νοεμβρίου. Ενδεικτική είναι δημοσκόπηση του Ipsos για λογαριασμό του Reuters που δείχνει πως το 57% των Αμερικανών διαφωνεί με αυτήν την πολιτική.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης, Τζεφ Σέσιονς, μιλώντας σε μέλη του Κογκρέσου, υποστήριξε πως η εξέταση DNA είναι μια πιθανή λύση για να πιστοποιείται αν τα παιδιά που περνούν τα σύνορα συνδέονται βιολογικά με τους ενήλικες που τα συνοδεύουν ή φτάνουν στα σύνορα με διακινητές.

Αντιδράσεις

Η διεθνής κατακραυγή εναντίον της κυβέρνησης Τραμπ γιγαντώνεται, καθώς κυβερνήσεις, διεθνείς οργανισμοί, επιχειρηματίες, χολιγουντιανοί αστέρες και παραγωγοί τάσσονται κατά της πολιτικής του.

Η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι δήλωσε πως «οι εικόνες παιδιών σε κλουβιά είναι εξαιρετικά ενοχλητικές» και ο Πάπας Φραγκίσκος έκανε λόγο για ανηθικότητα. Εντονα αντέδρασε και η επιχειρηματική κοινότητα, με τον CEO της Apple Τιμ Κουκ και τον CEO της Microsoft Σάτια Ναντέλα να χαρακτηρίζουν απάνθρωπους τους χωρισμούς.

Ο τραγουδιστής της ροκ και γνωστός πολέμιος του Τραμπ Μπρους Σπρίνγκστιν αναφέρθηκε στον «βλάσφημο» τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται η κυβέρνηση Τραμπ. Την ίδια ώρα, δεν ήταν λίγοι οι τηλεοπτικοί παραγωγοί που συνεργάζονται για σειρές με τον όμιλο 21th Century Fox και καταδίκασαν τη στήριξη του δικτύου Fox News στις πολιτικές Τραμπ, απειλώντας πως θα αναζητήσουν αλλού «στέγη» για τις παραγωγές τους.

Νίκος Μπέλλος
Αναστασία Βαμβακά
Αθηνά Σούτζου
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]