Τα Σκόπια επιχειρούν να αλλάξουν τον εκκλησιαστικό χάρτη της περιοχής συμβάλλοντας στο σχηματισμό ενός «μετώπου» με ηγέτιδα δύναμη το Πατριαρχείο της Μόσχας, αγνοώντας επιδεικτικά το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την Εκκλησιαστική Τάξη.

Μάλιστα, το γεγονός ότι το Πατριαρχείο Βουλγαρίας αναγνώρισε -ως παραδοσιακός φίλος- την αυτοαποκαλούμενη «Μακεδονική Εκκλησία» που από το 1967 θεωρείται σχισματική (σ.σ.: δεν αναγνωρίζεται από καμία Ορθόδοξη Εκκλησία) προκαλεί κινητικότητα τόσο σε εκκλησιαστικό όσο και σε διπλωματικό επίπεδο, ενώ δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν ότι πίσω από την υπόθεση αυτή κρύβονται παιχνίδια που σχετίζονται με την ονομασία της ΠΓΔΜ.

Ολα ξεκίνησαν όταν η αυτοαποκαλούμενη «Μακεδονική Εκκλησία» υπό τον Αρχιεπίσκοπο Στέφανο με τη στήριξη της κυβέρνησης των Σκοπίων ζήτησε με επιστολή της προς το Πατριαρχείο της Βουλγαρίας να γίνει εκείνο η «Μητέρα Εκκλησία» της, ώστε να βγει από την απομόνωση στην οποία έχει περιέλθει μετά την απόσχισή της από το Πατριαρχείο Σερβίας.

Ο όρος που έθεσε η σχισματική Εκκλησία ήταν να λάβει από τη Σόφια κανονική αναγνώριση και να της αποδοθεί αυτοκεφαλία.

Ακολούθησε συνάντηση του Πατριάρχη Βουλγαρίας, Νεοφύτου, με τον Πρόεδρο Ρούμεν Ράντεβ, κατά την οποία και οι δύο πλευρές εξέφρασαν την υποστήριξή τους για την ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των Βούλγαρων και των Σκοπιανών. Λίγο αργότερα, η Εκκλησία της Βουλγαρίας -από τους κυριότερους «δορυφόρους» της Μόσχας- αιφνιδίασε όταν στη… γραμμή του Ρώσου Προκαθημένου Κύριλλου, ο οποίος είναι της άποψης ότι κάθε Πατριαρχείο μπορεί να γίνει «Μητέρα Εκκλησία», αποδέχτηκε το αίτημα.

Μάλιστα, ανακοίνωσε ότι «θα διαμεσολαβήσει και θα υποστηρίξει και στις άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες, λαμβάνοντας όλα τα απαραίτητα βήματα, την καθιέρωση κανονικού καθεστώτος στην Ορθόδοξη Εκκλησία της Μακεδονίας».

Η ενέργεια αυτή, όπως ήταν αναμενόμενο, έχει «θορυβήσει» τόσο το Φανάρι, που είναι και η αρμόδια εκκλησιαστική αρχή για να αποφανθεί γύρω από θέματα αναγνώρισης και αυτοκεφαλίας, όσο και το Πατριαρχείο της Σερβίας. Και οι δύο αναγνωρίζουν τον Αρχιεπίσκοπο Αχρίδος Ιωάννη, ο οποίος μέχρι και το 2015 ήταν αντιμέτωπος με διώξεις και φυλακίσεις από τις Αρχές της γειτονικής χώρας για τη δράση του.

Ο κ.κ. Βαρθολομαίος εμφανίζεται ενοχλημένος από το γεγονός ότι τα Σκόπια και η Βουλγαρία προβαίνουν σε μονομερείς ενέργειες, υιοθετώντας ταυτόχρονα τις θέσεις του Πατριαρχείου Μόσχας, με το οποίο το Φανάρι τα τελευταία χρόνια δεν διατηρεί και τις καλύτερες σχέσεις.

Εκκλησιαστικοί κύκλοι υπενθυμίζουν τη «συμμαχία» της Ρωσικής Εκκλησίας με το Πατριαρχείο Βουλγαρίας και την αποχή τους από τις εργασίες της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου στην Κρήτη. Την ίδια στιγμή, «συνδέουν» την απόφαση του κ.κ. Βαρθολομαίου να μην παραστεί στις εορταστικές εκδηλώσεις που έγιναν στη Μόσχα για την αποκατάσταση του πατριαρχικού θεσμού με την υπόθεση της σχισματικής Εκκλησίας των Σκοπίων. Σημειώνεται ότι αίσθηση είχε κάνει και η απουσία του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου.

Αλλωστε, η Εκκλησία της Ελλάδος κατήγγειλε πρόσφατα τη στάση της βουλγαρικής Εκκλησίας, τονίζοντας πως «αντίκειται στους Ιερούς Κανόνες και την Παράδοση της Εκκλησίας, παραθεωρεί το κανονικό δικαίωμα και τον υπερέχοντα ρόλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου» και πως «ενδέχεται να αποτελέσει απαρχή δυσμενών εξελίξεων».

Η σχισματική εκκλησία των Σκοπίων

Προέκυψε από τη διάσπαση των τριών νοτιότερων επαρχιών της σερβικής Εκκλησίας, των Μητροπόλεων Σκοπίων, Ζλετόβου – Στρωμνίτσας, Αχρίδας – Βιτωλίων.

Το 1967 αυτοανακηρύχθηκε αυτοκέφαλη και λίγο αργότερα η Ιεραρχία της σερβικής Εκκλησίας αποφάσισε να την κηρύξει σχισματική.

Το 2005 το Πατριαρχείο της Σερβίας αποφάσισε να επανιδρύσει την Ορθόδοξη Αρχιεπισκοπή της Αχρίδας, στην ΠΓΔΜ.

Διόρισε αρχιεπίσκοπο τον κ. Ιωάννη (κοσμικό όνομα Ζόραν Βρανισκόφσκι). Πρόσφατα το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δικαίωσε τη σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία στην προσφυγή της κατά της ΠΓΔΜ.