Η ιστορική και πολιτικά ουσιαστική καθιέρωση της επιστολικής ψήφου, οι λογαριασμοί που άνοιξε με τη φοροδιαφυγή, η αυστηρή πολιτική των μεγάλων προστίμων σε μεγάλες εταιρίες στη μάχη κατά της ακρίβειας και οι αλλαγές στη Δικαιοσύνη με τον διπλό στόχο της επιτάχυνσης της απόδοσής της και της αντιμετώπισης του αισθήματος της ατιμωρησίας δείχνουν πολιτικό σφυγμό. Ο οποίος παραπέμπει ευθέως στην πρώτη επιτυχημένη και επιβραβευμένη θητεία της.

Οι πρώτοι μήνες μετά τις δεύτερες εκλογές του Ιουνίου σημαδεύτηκαν από τις καταστροφικές πυρκαγιές, τον αδίστακτο «Daniel» και τις πλημμύρες και τα λάθη υπουργών, τα οποία έδειχναν σημάδια αρρυθμίας, κόπωσης και ενδεχομένως ίχνη πολιτικής αλαζονείας. Προφανώς δεν ήταν το καλύτερο ξεκίνημα για τη δεύτερη θητεία, η οποία πάντοτε είναι πιο δύσκολη από την πρώτη και κρύβει σοβαρές παγίδες. Ρόλο σε αυτήν την εικόνα ασφαλώς έπαιξε και η διαμόρφωση του νέου επιτελικού κράτους, όπου πρόσωπα βρέθηκαν σε πολύ κρίσιμες θέσεις και χρειάστηκε να βρουν κοινό βηματισμό και συντονισμό σε νέες αρμοδιότητες.

Το μεταρρυθμιστικό γκάζι που πατάει τώρα η κυβέρνηση δείχνει ότι το νέο επιτελικό κράτος λειτουργεί πολύ πιο αποτελεσματικά και οι υπουργοί στους νέους ρόλους τους πατάνε πιο σταθερά στα πόδια τους. Βεβαίως, μέσα σε αυτό το περίεργο εξάμηνο έγιναν βήματα -όπως η ψήφιση του 50% του προεκλογικού προγράμματος της Ν.Δ.-, αλλά η εικόνα της κυβέρνησης δεν είχε την πολιτική λάμψη η οποία έφερε το 41%. Η ουσιαστική ανυπαρξία αντιπολίτευσης εξ αντικειμένου συνέβαλε στη χαλάρωση. Η οποία, σε συνδυασμό με την επίμονη ακρίβεια, τον πληθωρισμό και αμφιλεγόμενες προσεγγίσεις και αδράνεια για ευαίσθητα θέματα, όπως το Μεταναστευτικό ή η ασφάλεια, δημιούργησε εικόνα «φθοράς». Βέβαια, αυτή η φθορά ουσιαστικά ποτέ δεν αποτυπώθηκε στις δημοσκοπήσεις. Γιατί όταν η κυβέρνηση, μετά απ’ όλα αυτά, καταγράφει ποσοστά από 35% έως 38%, δεν προκύπτει φθορά. Ωστόσο, στην πολιτική παίζει ρόλο και το «κλίμα». Η περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Η οποία ασφαλώς δεν διαμορφώνει αυτομάτως νέους συσχετισμούς, αλλά μεσομακροπρόθεσμα μπορεί να προκαλέσει αναταράξεις και στο βυθό της κοινωνίας.

Στην κρίσιμη καμπή κι ενώ αρχίζει να αχνοφαίνεται η ευθεία προς τις ευρωεκλογές, που θα αποτελέσουν το πρώτο σημαντικό crash test για όλα τα κόμματα, η κυβέρνηση παίρνει το πολιτικό ριμπάουντ. Και μάλιστα σε μια περίοδο που η αντιπολίτευση δεν έχει καταφέρει ακόμα να καταθέσει συγκεκριμένες, ρεαλιστικές και εναλλακτικές προτάσεις. Μόνο επιμέρους σκόρπιες σκέψεις ή ξεπερασμένα αναμασήματα του παρελθόντος. Π.χ. για το μεγάλο θέμα της φοροδιαφυγής η αντιπολίτευση, σε όλες τις εκδοχές της, δεν κατάφερε να ξεφύγει από το ρόλο του υπερασπιστή της φοροδιαφυγής ή των συντεχνιών. Την ώρα μάλιστα που όλοι αναγνωρίζουν και ξέρουν ότι υπάρχει μεγάλη φοροδιαφυγή. Oπως ξέρουν ότι ελάχιστοι Eλληνες έχουν δει απόδειξη από π.χ. φροντιστή, υδραυλικό, κηπουρό, ηλεκτρολόγο, οικιακή βοηθό ή μπογιατζή. Από κοντά γιατροί ή δικηγόροι και άλλα ευγενή επαγγέλματα, που εμφανίζουν εισοδήματα που υστερούν καταφανώς των εξόδων τους. Η ΤτΕ εκτιμά ότι η παραοικονομία κυμαίνεται μεταξύ 30 και 40 δισ. Δηλαδή ένα ολόκληρο Ταμείο Ανάκαμψης! Με τους μισθωτούς να εξακολουθούν να πληρώνουν άδικα για όλους.

Αν η κυβέρνηση αποδείξει ότι βρήκε ρυθμό και δεν πρόκειται για ένα «καλό πεντάλεπτο» που προέκυψε γιατί «βρήκαν το χέρι» τους ο Χατζηδάκης, ο Φλωρίδης, η Κεραμέως, ο Λιβάνιος και συνεχίσει να δείχνει μεταρρυθμιστική ορμή, τότε δημιουργεί τις προϋποθέσεις να κατοχυρώσει όχι μόνο την πολιτική κυριαρχία που ούτως ή άλλως εξακολουθεί να έχει, αλλά και την πολιτική ηγεμονία. Δηλαδή το εισιτήριο και για το μέλλον.

ΑΙΧΜΗ

ΝΑΙ, ΑΛΛΑ ΣΕ ΠΟΙΕΣ ΦΥΛΑΚΕΣ;

Η αυστηροποίηση της Δικαιοσύνης και η απόφαση της κυβέρνησης για λήξη της ατιμωρησίας γίνονται αποδεκτές από την ευρύτατη κοινωνική πλειοψηφία. Ωστόσο, είναι άλλο να θες να κάνεις κάτι κι εντελώς άλλο να μπορείς να το κάνεις κιόλας. Και μάλιστα να το κάνεις χωρίς να δημιουργηθούν νέα κοινωνικά προβλήματα. Να μπουν, λοιπόν, φυλακή για ένα διάστημα όσοι καταδικάζονται σε ποινές που ορίζει ο νόμος. Αλλά σε ποιες φυλακές θα μπουν; Οι υπάρχουσες είναι υπερκορεσμένες. Και οι νέες δομές, που περιέγραψε κάπως ασαφώς ο υπ. Δικαιοσύνης, δεν πείθουν ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί στην ουσία του το πρόβλημα.

Θα είναι π.χ. μεγάλο λάθος -στο όνομα της διόρθωσης ενός άλλου λάθους- να χάσουν τις δουλειές τους άνθρωποι ή να στιγματιστούν κοινωνικά και στο τέλος, αντί σωφρονισμού, να εξωθηθούν εκτός κοινωνικού πλαισίου. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να δημιουργηθούν «φυλακές αστικού τύπου». Δηλαδή, κάποιος πρέπει να εκτίσει ποινή φυλάκισης π.χ. 60 ημερών. Αν εγκλειστεί σε μια δομή πρόχειρη και αναξιοπρεπή και δεν μπορεί να δουλεύει, προφανώς κινδυνεύει και να μείνει άνεργος, αλλά και να στιγματιστεί δυσανάλογα πολύ.

Αντιθέτως, αν εκτίσει την ποινή του σε μια «φυλακή» από την οποία θα μπορεί να φεύγει π.χ. στις 8 το πρωί για τη δουλειά του και να επιστρέφει π.χ. στις 3 το μεσημέρι, και να μένει μέσα στη δομή τις υπόλοιπες ώρες της μέρας, όπως και τα Σαββατοκύριακα, τότε μπορεί να βρεθεί μια χρυσή τομή ανάμεσα στην αναγκαία τιμωρία και τη μη μετάλλαξή του σε αντικοινωνικό στοιχείο. Ενα τέτοιο μοντέλο, όπως λένε και οι ειδικοί, μπορεί κάλλιστα να είναι οι «δομές της καραντίνας»: η ενοικίαση π.χ. ξενοδοχείων, τα οποία, όπως και στην καραντίνα, ήταν φυλασσόμενα, χωρίς να απαιτούνται ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις. Δεδομένου ότι δεν θα πρόκειται για βαρυποινίτες. Μια τέτοια λύση μπορεί να είναι και πιο οικονομική και ουσιαστικά πιο αποτελεσματική. Είναι πολύ πιο ανθρώπινο και αποτελεσματικό, άνθρωποι που καταδικάστηκαν για πλημμελήματα να εγκλειστούν σε τέτοιες δομές. Και όχι σε πρόχειρα κοντέινερ δίπλα σε υπάρχουσες φυλακές, σε μια απομακρυσμένη περιοχή από την εργασία τους και την κατοικία τους.

Η δύσκολη στιγμή του Α. Τσίπρα

Το γνωστό παγωμένο χαμόγελο του Α. Τσίπρα την ώρα που μιλούσε ο Στ. Κασσελάκης στην Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορούσε να κρύψει την αμηχανία του. Ο Στ. Κασσελάκης, από το βήμα της αίθουσας της Γερουσίας στη Βουλή, περιέγραφε ψυχρά πώς «χάσαμε το 68% της κοινοβουλευτικής μας δύναμης μέσα σε εννέα χρόνια». Οι κάποτε 149 βουλευτές έγιναν 145, μετά 86, μετά 77 και μετά 47. Εξηγώντας, δε, πώς συνέβη αυτό, είπε: «Δυστυχώς το συμπέρασμα είναι ότι σταδιακά υπήρξε αποσύνδεση ΣΥΡΙΖΑ και κοινωνίας». Δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε την επαφή με την πραγματικότητα. Ηταν αλλού. Ολα όσα είπε ο Στ. Κασσελάκης έγιναν επί Α. Τσίπρα, ο οποίος χθες καθόταν μαζί με τους εναπομείναντες βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ κι άκουγε για τις δικές του ευθύνες. Μετά το «άρρωστο» κόμμα που παρέδωσε, κατά πώς έχει πει ο νέος πρόεδρος του κόμματος, ο τέως πρόεδρος χθες άκουσε και το πώς «κατάφερε» να διαλύσει ένα κόμμα, αποκόπτοντας το από την κοινωνία και την πραγματικότητα. Χωρίς αμφιβολία ήταν μια δύσκολη στιγμή για τον άλλοτε αδιαμφισβήτητο ηγέτη του ΣΥΡΙΖΑ. Η οποία ήρθε σε μια περίοδο κατά την οποία ο Α. Τσίπρας νιώθει πολιτική μοναξιά: Κανένας δεν τον ακούει, όπως έγινε με «τα δικά του παιδιά» («6+6») και όλο και περισσότεροι μιλούν για τις προσωπικές ευθύνες του. Τις οποίες απέφυγε να συζητηθούν και το 2019 και «παραμερίζοντας» μετά τη συντριβή του 17%…

ΑΠΟΡΙΕΣ-1

Ποιος άλλος θα μιλήσει για τον «κίνδυνο της νοθείας» με την επιστολική ψήφο μετά τον Στ. Κασσελάκη, τον Δ. Κουτσούμπα και τον Κ. Βελόπουλο; Οποιος πήγε χάλια με την ψήφο των αποδήμων;

ΑΠΟΡΙΕΣ-2

Υπάρχει χειρότερη τιμωρία για έναν μετρ της παγκόσμιας διπλωματίας, όπως ο Χ. Κίσινγκερ, από το να φεύγει από τη ζωήα χωρίς ένα δάκρυ ή έστω μια στάλα σεβασμού και αναγνώρισης;