Ο «Αγροτικός Τύπος» παρουσιάζει τους βασικούς άξονες των Οικολογικών Σχημάτων, ένα νέο πρόγραμμα της ΚΑΠ, που έχει ως στόχο την προστασία του περιβάλλοντος. Συγκεκριμένα, παρέχει κίνητρα-ενισχύσεις ύψους 435 εκατ. ευρώ στους καλλιεργητές ώστε να υιοθετήσουν ή να συνεχίσουν να εφαρμόζουν φιλικές προς το περιβάλλον γεωργικές πρακτικές.
Οπως σημειώνεται στον οδηγό, τα Οικολογικά Σχήματα θα εφαρμόζονται κάθε χρόνο σε επιλέξιμες εκτάσεις, οι οποίες θα δηλώνονται στο ΟΣΔΕ. Στις εκτάσεις αυτές πρέπει να τηρούνται οι ελάχιστες απαιτήσεις των προτύπων Καλής Γεωργικής και Περιβαλλοντικής Κατάστασης (ΚΓΠΚ), ενώ οι αγρότες έχουν τη δυνατότητα να επιλέγουν κάθε χρόνο σε ποιο ή ποια σχήματα θα συμμετέχουν, ανάλογα με τις καλλιέργειες της εκμετάλλευσής τους.
Ο οδηγός για τα Οικολογικά Σχήματα περιλαμβάνει 10 δράσεις, όπως για παράδειγμα η χρήση ανθεκτικών ποικιλιών, η εφαρμογή βελτιωμένων πρακτικών φυτοκάλυψης, η διαχείριση των φυτικών υπολειμμάτων κ.λπ. Ωστόσο, δεν έχει αποσαφηνιστεί ακόμα αν μπορούν οι καλλιεργητές να εντάσσονται ταυτόχρονα σε πολλές δράσεις ή αν μπορούν να συνδυάζουν ενισχύσεις.
Σε κάθε περίπτωση, οι αιτήσεις για τις σχετικές επιδοτήσεις θα γίνουν στις φετινές δηλώσεις ΟΣΔΕ και τα Οικολογικά Σχήματα έρχονται να αντικαταστήσουν το «πρασίνισμα» της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου.
Αναλυτικά, οι 10 δράσεις έχουν ως εξής:
- Π1-31.1 ΧΡΗΣΗ ΑΝΘΕΚΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΕΙΔΩΝ ΚΑΙ ΠΟΙΚΙΛΙΩΝ
Ενισχύονται οι παραγωγοί για την καλλιέργεια ποικιλιών χειμερινών σιτηρών και ψυχανθών μικρού βιολογικού κύκλου, σε αντικατάσταση υδροβόρων καλλιεργειών όπως αραβόσιτος, μηδική και βαμβάκι. Επίσης, οι παραγωγοί επιδοτούνται για την καλλιέργεια τοπικών ποικιλιών ετησίων ή/και ειδών και ποικιλιών προσαρμοσμένων στις τοπικές συνθήκες ή/και άγριων συγγενών καλλιεργούμενων ειδών για τροφή ή ζωοτροφές, ενώ ενισχύεται και η εισαγωγή νέων ή/και καινοτόμων ή/και με καινοτόμο χρήση καλλιεργειών, ανθεκτικών στις ξηροθερμικές συνθήκες και στις αναμενόμενες, λόγω της κλιματικής αλλαγής, μεταβολές.
Το ύψος ενίσχυσης κυμαίνεται από 10,9 ευρώ έως 82,4 ευρώ ανά στρέμμα, ανάλογα με την επιλεγμένη δέσμευση και το είδος καλλιέργειας.
- 2 ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΠΕΡΙΟΧΩΝ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΣΤΙΑΣΗΣ
Ενισχύονται οι παραγωγοί με αρόσιμη έκταση, οι οποίοι μετατρέπουν το 10% της αρόσιμης γης της εκμετάλλευσής τους σε περιοχή οικολογικής εστίασης. Η περιοχή οικολογικής εστίασης συνίσταται από γη υπό αγρανάπαυση ή/και από στοιχεία του αγροτικού τοπίου ή/και από καλλιέργειες που δεσμεύσουν άζωτο (σε κάθε περίπτωση χωρίς τη χρήση φυτοπροστατευτικών).
Το ύψος ενίσχυσης κυμαίνεται από 1 έως 3,7 ευρώ ανά στρέμμα, ανάλογα με την καλλιέργεια, και πρόσθετη ενίσχυση στην περίπτωση εγκατάστασης φυτών που προσελκύουν ωφέλιμα έντομα ή έντομα επικονιαστές, που κυμαίνεται από 1,5 έως 4,2 ευρώ το στρέμμα. Σημειώνεται, δε, ότι η ενίσχυση υπολογίζεται επί της συνολικής έκτασης της εκμετάλλευσης.
- Π1-31.3 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΒΕΛΤΙΩΜΕΝΩΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΦΥΤΟΚΑΛΥΨΗΣ, ΜΕ ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΒΙΟΠΟΙΚΙΛΟΤΗΤΑΣ
Στόχος της συγκεκριμένης παρέμβασης είναι η προστασία των εδαφών από τη διάβρωση, παράλληλα με την ενίσχυση της βιοποικιλότητας. Για τις μόνιμες καλλιέργειες, η παρέμβαση αφορά σε σπορά ειδών που οι καλλιέργειές τους δεν θα προορίζονται για παραγωγή και φυτών που προσελκύουν ωφέλιμα έντομα ή έντομα επικονιαστές εντός ή/και περιμετρικά των μόνιμων καλλιεργειών.
Όταν η παρέμβαση εφαρμόζεται σε αροτραίες καλλιέργειες αφορά στην εφαρμογή πρακτικών φυτοκάλυψης με σπορά επίσπορων καλλιεργειών, ποωδών γρασιδιών, ειδών με στόχο τη διατήρηση ή/και αύξηση της οργανικής ουσίας στο έδαφος (π.χ. ψυχανθή) κ.λπ. Οι καλλιέργειες αυτές δεν θα έχουν σκοπό την παραγωγή.
Το ύψος ενίσχυσης στις μόνιμες καλλιέργειες ανέρχεται σε 10 ευρώ το στρέμμα και στις αρόσιμες στα 5 ευρώ. Τόσο στις μόνιμες όσο και στις αρόσιμες καλλιέργειες, όταν η εκμετάλλευση εφαρμόζει πρακτικές φυτοκάλυψης με φυτά ξενιστές επικονιαστών ή/και ωφέλιμων παρέχεται πρόσθετη ενίσχυση ύψους 5 ευρώ ανά στρέμμα.
- Π1-31.4 ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΚΥΚΛΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΣΤΗ ΓΕΩΡΓΙΑ
Η εν λόγω παρέμβαση αφορά στη διαχείριση των φυτικών υπολειμμάτων στις αροτραίες και των κλαδεμάτων στις μόνιμες καλλιέργειες.
Η ενίσχυση για τη συγκέντρωση και απόσυρση των υπολειμμάτων καλλιεργειών και των κλαδεμάτων, την κομποστοποίηση ή την προμήθεια κομπόστ εγγυημένης περιεκτικότητας σε θρεπτικά και απαλλαγμένου μολυσμάτων και τη διασπορά του κομπόστ στις καλλιέργειες ανέρχεται σε:
– 11 ευρώ το στρέμμα για τις αρόσιμες καλλιέργειες
– 20 ευρώ το στρέμμα για τα κηπευτικά
– 14 ευρώ το στρέμμα για τα ακτινίδια και τα αμπέλια
– 11,2 ευρώ το στρέμμα για τις υπόλοιπες δενδρώδεις καλλιέργειες
- Π1-31.5 ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΑΓΡΟΔΑΣΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ, ΠΛΟΥΣΙΩΝ ΣΕ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΤΟΠΙΟΥ
Η παρέμβαση συνίσταται στη βελτίωση των υφιστάμενων αγροδασικών συστημάτων, δηλαδή οι καλλιεργούμενες εκτάσεις όπου απαντώνται με αρκετή συχνότητα διάσπαρτα δέντρα (αυτοφυή συνήθως) ή στα περιθώρια (φυτεμένα σε σειρές). Τα δέντρα αυτά μπορεί να είναι είτε δασικά (π.χ. δρύες, πεύκα, λεύκες, κυπαρίσσια) είτε καρποφόρα/παραγωγικά (π.χ. εσπεριδοειδή, μηλοειδή και πυρηνόκαρπα, ακρόδρυα, ελιές κ.λπ.). Επίσης, η παρέμβαση αφορά στις περιοχές με δασολίβαδα.
Το ποσό της ενίσχυσης σε αυτή την παρέμβαση διαμορφώνεται στα 10 ευρώ το στρέμμα.
- Π1-31.6 ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΦΙΛΙΚΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΡΑΚΤΙΚΩΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΙΣΡΟΩΝ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΜΕΤΡΩΝ
Η παρέμβαση συνίσταται στην ενίσχυση των παραγωγών αφενός για την απόκτηση και χρήση ηλεκτρονικής εφαρμογής διαχείρισης εισροών και παρακολούθησης περιβαλλοντικών δεδομένων και αφετέρου για την εφαρμογή, με τη συνδρομή γεωργικού συμβούλου, μίας ή περισσότερων πρακτικών που θα επιλεγούν από έναν κατάλογο προτεινόμενων πρακτικών.
Η ενίσχυση διαμορφώνεται ως εξής:
- Για τη χρήση της εφαρμογής, την κατάρτιση, παρακολούθηση και προσαρμογή του σχεδίου διαχείρισης 5 ευρώ ανά στρέμμα.
- Για τη συνέχιση εφαρμογής της μεθόδου Κομφούζιο ανά καλλιέργεια:
- Ροδακινιά, νεκταρινιά και βερικοκιά: 47,6€/στρ.
- Δαμασκηνιά: 69,7€/στρ.
- Μηλιά, αχλαδιά και κυδωνιά: 185,4€/στρ.
- Οινοποιήσιμο σταφύλι: 43,1€/στρ.
- Επιτραπέζιο σταφύλι (περιλαμβάνεται και η σταφίδα): 75,7€/στρ.
- Για την εξαπόλυση ωφέλιμων αρπακτικών εντόμων στην καλλιέργεια μηλιάς, ροδακινιάς και κερασιάς 43 ευρώ το στρέμμα, ενώ για την καλλιέργεια αχλαδιάς 36 ευρώ το στρέμμα.
- Για τη χρήση εντομοπαθογόνων νηματωδών η ενίσχυση διαμορφώνεται στα 24 ευρώ το στρέμμα, ενώ για τη μηχανική ζιζανιοκτονία, με παράλληλη κάλυψη με mulch, 22 ευρώ το στρέμμα.
- Για την εφαρμογή πολλαπλών καλοκαιρινών κλαδεμάτων για οπωρώνες χωρίς όψιμη φρέσκια βλάστηση 21 ευρώ ανά στρέμμα.
- Για τη χρήση ψεκαστικών ακροφυσίων μειωμένης διασποράς 3 ευρώ το στρέμμα.
- Για τη διαχείριση των υπολειμμάτων ψεκαστικών υγρών στις αροτραίες 1€/στρ. και στα κηπευτικά και τις δενδρώδεις 3€/στρ.
- Για τη χρήση υπηρεσιών γεωργίας ακριβείας κατά τη διάρκεια των ψεκασμών 7€/στρ. κ.λπ.
- Π1-31.7 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ
Η παρέμβαση αφορά στη βελτίωση της περιβαλλοντικής κατάστασης βοσκήσιμων γαιών σε περιοχές που αντιμετωπίζουν κίνδυνο ερημοποίησης λόγω διάβρωσης και υποβάθμισής τους. Για το σκοπό αυτό καταρτίζεται ετήσιο Σχέδιο Διαχείρισης Βοσκοτόπου της εκμετάλλευσης, με τη συνδρομή πιστοποιημένου συμβούλου, όπου θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι η βόσκηση συμμορφώνεται τόσο με τους κανόνες ορθής πρακτικής όσο και με τα διαχειριστικά σχέδια των περιοχών NATURA, όπου αυτά υπάρχουν. Οι υποχρεώσεις των παραγωγών στις περιοχές αυτές αφορούν: α) στην αναστολή της βόσκησης σε βοσκήσιμες περιοχές και στη δημιουργία τεχνητού λειμώνα για την κάλυψη των διατροφικών αναγκών των ζώων ή β) στη μετακίνηση των κοπαδιών σε ορεινές, συνήθως, βοσκήσιμες περιοχές.
Η ενίσχυση για την εγκατάσταση και διατήρηση τεχνητού λειμώνα, καθώς και το ενοίκιο της έκτασης για τον επιπλέον χρόνο που τα ζώα θα αποκλειστούν από το βοσκότοπο εξαρτώνται από τη διοικητική περιφέρεια και την υψομετρική ζώνη στην οποία βρίσκεται η εκμετάλλευση και κυμαίνεται στα 30,4€/στρ.
Επίσης, οι δαπάνες για την κάλυψη των εξόδων μετακίνησης των ζώων σε ορεινό υποβοσκημένο βοσκότοπο εξαρτώνται από τη διοικητική περιφέρεια, την απόσταση που διανύεται, αλλά και το είδος των εκτρεφόμενων ζώων. Ετσι, για τα βοοειδή κυμαίνεται από 1,1 έως 7,4€/στρ., ενώ για τα αιγοπρόβατα από 1,7 έως 8,5€/στρ.
Επίσης καλύπτονται οι δαπάνες κατάρτισης και παρακολούθησης του Σχεδίου Διαχείρισης βοσκοτόπου. Το κόστος για αυτό εκτιμάται στο 1€/στρ.
- Π1-31.8 ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ ΣΕ ΕΚΤΑΣΕΙΣ ΜΕ ΑΝΑΒΑΘΜΙΔΕΣ
Η συνέχιση της καλλιέργειας με τη διατήρηση των αναβαθμίδων, οι οποίες στις περισσότερες περιπτώσεις υποστηρίζονται από ξηρολιθοδομές. Οι αναβαθμίδες αυτές υπάρχουν σε εκτεταμένες περιοχές τόσο μόνιμων όσο και αροτραίων καλλιεργειών και είναι σημαντικά στοιχεία του οικολογικού τοπίου, αφού αποτελούν καταφύγιο άγριας χλωρίδας αλλά και πανίδας.
Η ενίσχυση για τη διατήρηση και προστασία καλλιεργειών σε εκτάσεις με αναβαθμίδες είναι 25 ευρώ το στρέμμα.
- Π1-31.9 ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΜΕΘΟΔΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΚΑΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑΣ
Η παρέμβαση συνίσταται στην ενίσχυση της συνέχισης εφαρμογής μεθόδων της βιολογικής γεωργίας και κτηνοτροφίας.
Η ενίσχυση έχει υπολογιστεί βάσει της αύξησης του κόστους παραγωγής και της μείωσης της παραγόμενης ποσότητας και εξαρτάται από το είδος της καλλιέργειας ή/και της εκτροφής και κυμαίνεται από 120 έως 144 ευρώ ανά στρέμμα.
- Π1-31.10 ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΠΙΩΝ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΥΨΗΛΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ
Τέλος, ενισχύεται η διατήρηση των γεωργικών συστημάτων με τη χρήση παραδοσιακών πρακτικών καλλιέργειας που συνετέλεσαν και συντελούν στη βελτίωση του αγροτικού τοπίου.
Για την προστασία εκτατικών ελαιώνων και αμπελώνων των Ιονίων το ύψος της ενίσχυσης ανέρχεται στα 10 ευρώ το στρέμμα και για την προστασία μνημειακών ελαιώνων των Ιονίων στα 15 ευρώ ανά στρέμμα.