Μέχρι και στην οικονομική κρίση μοιάζουμε με τους Πορτογάλους. Μαζί την περάσαμε. Εντάξει, εμείς την περνάμε… ακόμα.

Τι εξάγουν οι Πορτογάλοι; Πορτοκάλια, λάδι, ντομάτες, σταφύλια, όλα τα λαχανικά και τα φρούτα, έχουν καλό κρασί, στηρίζουν πολλά στον τουρισμό. Σας θυμίζουν τίποτα όλα αυτά;

Στο ποδόσφαιρο δεν τους φτάνουμε βέβαια. Ούτε Εουσέμπιο έχουμε ούτε Κριστιάνο Ρονάλντο ούτε Ζοσέ Μουρίνιο. Ομως, πώς τα ‘φερε η μοίρα και πανηγυρίσαμε τον άθλο του 2004 μέσα στην Πορτογαλία.

Με τόσα κοινά στοιχεία οι Πορτογάλοι νιώθουν σαν στο… σπίτι τους ερχόμενοι στην Ελλάδα. Τα τελευταία χρόνια το κύριο προϊόν εξαγωγής του πορτογαλικού αθλητισμού είναι οι προπονητές ποδοσφαίρου. Η απόβαση των Ιβήρων στη χώρα μας έγινε ιδιαίτερα αισθητή φέτος. Είναι η πρώτη φορά που οι τρεις κύριοι διεκδικητές του τίτλου, ΠΑΟΚ, Ολυμπιακός και ΑΕΚ έχουν ξένο προπονητή από την ίδια χώρα. Πορτογάλο. Φερέιρα, Μαρτίνς και Καρντόσο θα παλέψουν σε… ξένο αχυρώνα για τα σκήπτρα.

Κατά καιρούς και οι τρεις «μεγάλοι» είχαν εμπιστευτεί τις τύχες τους σε Πορτογάλους. Ο Φερνάντο Σάντος είναι ο… αρχηγός όλων, με επιτυχημένο πέρασμα από την ΑΕΚ και τον ΠΑΟΚ. Μάλιστα πέρασε και από τον Παναθηναϊκό. Οι «πράσινοι» δοκίμασαν επίσης… πορτογαλικό κρασί. Εκτός του Σάντος, προσέλαβαν τον Ζοσέ Πεσέιρο και τον Ζεσουάλδο Φερέιρα.

Ο πρώτος Πορτογάλος τεχνικός στην Ελλάδα ήταν ο Σεβεριάνο Κορέιρα που το 1967 ανέλαβε τον Αρη και μετά πέρασε από Προοδευτική και Απόλλωνα Καλαμαριάς.
Πορτογάλοι προπονητές έχουν περάσει επίσης από τον ΠΑΣ Γιάννινα (Ντε Φαρία, ο οποίος παντρεύτηκε Ελληνίδα), τον Ιωνικό (Ινάσιο), τον Αρη (Μασάδο), τον Αστέρα Τρίπολης (Καρβαλιάλ, Γκονσάλβες), τους Ατρόμητο και ΟΦΗ (Σα Πίντο), τον Παναιτωλικό (Πόντες).

Στο Λιμάνι μιλούν… πορτογαλικά από το 2012

Για δεύτερο χρόνο στον πάγκο του Ολυμπιακού ο… άτιτλος Πέδρο Μαρτίνς έχοντας ως «παράσημο» το ωραίο ποδόσφαιρο που έπαιξε η ομάδα στον β’ γύρο. Φέτος, το πρωτάθλημα είναι ο απόλυτος στόχος για την ομάδα του Λιμανιού.

Οι Πορτογάλοι προπονητές στο Λιμάνι αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο. Εφτασαν τους 5 και πλέον υπολείπονται μόνο των 7 Σέρβων και των 7 Ούγγρων τεχνικών που έχουν κάτσει στον ερυθρόλευκο πάγκο.

Η ιστορία του πάγκου του Ολυμπιακού άρχισε να γράφεται στα πορτογαλικά τον Ιούνιο του 2012. Τότε ο Λεονάρντο Ζαρντίμ κλήθηκε να διαδεχθεί τον Ερνέστο Βαλβέρδε, που μετά τη δεύτερη θητεία του στους Πειραιώτες έφυγε για την πατρίδα του. Ο Ζαρντίμ προερχόταν τότε από μία πολύ καλή θητεία με την Μπράγκα όπου έσπασε το ρεκόρ της ομάδας με 15 συνεχόμενες νίκες στο πρωτάθλημα. Εφυγε από την Μπράγκα λόγω διαφωνιών με τη διοίκηση και ο Ολυμπιακός, που εμπιστευόταν το μοντέλο με τους Ιβηρες προπονητές, επέλεξε τον Ζαρντίμ για τη μετά τον Βαλβέρδε εποχή.

Δεν στέριωσε στο Λιμάνι. Απολύθηκε, αν και ο Ολυμπιακός ήταν πρώτος στη βαθμολογία με διαφορά από τους διώκτες του. Η αιτία ήταν ότι ο Ολυμπιακός δεν έπαιζε ελκυστικό ποδόσφαιρο, δεν κατάφερε να κερδίσει στο ντέρμπι τον Παναθηναϊκό, ενώ κάποιοι παίκτες δεν έδειχναν τον απαιτούμενο σεβασμό στον Πορτογάλο τεχνικό. Τον Ιανουάριο του 2013, μετά από μόλις 7 μήνες, ο Ζαρντίμ μάζεψε τα πράγματά του από του Ρέντη. Ο Ολυμπιακός κατέκτησε εκείνη τη χρονιά το πρωτάθλημα, αλλά λίγοι θυμήθηκαν τη συνεισφορά του.

Τον Ζαρντίμ όμως τον θυμήθηκαν για τα καλά, όταν το 2014 πήγε στη Μονακό με την οποία καταξιώθηκε. Οι Γάλλοι έπαιξαν μάλιστα επιθετικό ποδόσφαιρο (μοιάζει με ειρωνεία). Το 2016-17 κατέκτησε τον τίτλο με τη Μονακό και ανακηρύχθηκε προπονητής της χρονιάς στη Γαλλία.

Λίγο αργότερα, τον Ιανουάριο του 2015, ο δεύτερος Πορτογάλος προπονητής κάνει την εμφάνισή του στου Ρέντη. Πρόκειται για τον Βίτορ Περέιρα, ο οποίος, δύο μέρες μετά τα Φώτα, αναλαμβάνει να δώσει τα… φώτα του στους παίκτες του Ολυμπιακού που είχαν μόλις αποχαιρετήσει τον Μίτσελ.

Ο Περέιρα προσελήφθη για να κατακτήσει τον τίτλο και τα κατάφερε. Πανηγύρισε το πρωτάθλημα, αλλά δεν συνέχισε. Δεν μπόρεσε να αφομοιωθεί στην ομάδα, ενώ μιλούσε παράλληλα με άλλους συλλόγους για να συνεχίσει την καριέρα του. Μόλις 5 μήνες συμπλήρωσε στον Πειραιά και τον Ιούνιο του 2015 αποχώρησε. Δύο 24ωρα αργότερα ανακοινώθηκε από την τουρκική Φενερμπαχτσέ. Μετά από ένα χρόνο πήγε στη Γερμανία και στη Μόναχο 1860, για να καταλήξει στην Κίνα και τη Σαγκάη όπου διαδέχθηκε τον συμπατριώτη του Βίλας-Μπόας. Κατέκτησε το κινεζικό πρωτάθλημα το 2018.

Αν και οι δύο πρώτες προσπάθειες με Πορτογάλους προπονητές δεν ήταν επιτυχημένες και οι Ιβηρες τεχνικοί δεν μακροημέρευσαν, ο Ολυμπιακός αντικατέστησε τον Περέιρα με τον συμπατριώτη του Μάρκο Σίλβα. Ο Σίλβα πήγε στον Πειραιά ως κυπελλούχος Πορτογαλίας με τη Σπόρτινγκ. Πήρε τον τίτλο και έδειξε έργο. Μετά από ένα χρόνο κι ενώ ξεκίνησε προετοιμασία με τον Ολυμπιακό στην Αυστρία, ανακοίνωσε ότι δεν θα συνεχίσει. Πήγε στην Αγγλία και μετά τη Χαλ και τη Γουότφορντ, κάνει καριέρα στην Εβερτον. Οι «ερυθρόλευκοι» έψαχναν εν μέσω προετοιμασίας προπονητή κι αφού για 40 μέρες προσέλαβαν τον Βίκτορ Σάντσεθ, τελικά κατέληξαν σε έναν Πορτογάλο, τον Πάουλο Μπέντο, πρώην τεχνικό της Σπόρτινγκ και της Εθνικής Πορτογαλίας. Ούτε και αυτός μακροημέρευσε. Μόνο 7 μήνες έκατσε στον πάγκο, από τον Αύγουστο του 2016 έως τον Μάρτιο του 2017.

Αν και του αναγνωρίστηκαν θετικά στοιχεία στο έργο του, τα παράπονα που έκανε όταν πουλήθηκε ο Μιλιβόγεβιτς δεν ήχησαν καλά στα αφτιά της διοίκησης. Από τον περασμένο Αύγουστο ανέλαβε την Εθνική ομάδα της Νότιας Κορέας.

Ο Πέδρο Μαρτίνς έχει ήδη σπάσει ρεκόρ. Προσελήφθη τον Απρίλιο του 2018 και ήδη ξεπέρασε τους 12 μήνες του Μάρκο Σίλβα. Εγινε έτσι ο μακροβιότερος Πορτογάλος τεχνικός του Ολυμπιακού. Κι όχι μόνο αυτό. Αν και δεν πήρε τίτλο, παρέμεινε στη θέση του και αναλαμβάνει να οδηγήσει τον Ολυμπιακό στην κορυφή. Επί των ημερών του οι Πειραιώτες έπαιξαν θεαματικό, επιθετικό ποδόσφαιρο κι αυτό εκτιμήθηκε από τον κόσμο και τη διοίκηση.

Αμπελ Φερέιρα ο… δεύτερος

Ο Αμπελ Φερέιρα είναι το νεότερο σε ηλικία -40 ετών- και πιο… φρέσκο μέλος της πορτογαλικής προπονητικής παροικίας στους πάγκους κορυφαίων ελληνικών ομάδων. Η ΠΑΕ ΠΑΟΚ έσπευσε με ταχύτατες κινήσεις να καλύψει το κενό μετά το αιφνίδιο διαζύγιο με τον Ραζβάν Λουτσέσκου. Και δεν δίστασε να «επενδύσει» αφενός μεν τρία εκατομμύρια ευρώ για την εξασφάλιση της…

μεταγραφής του από την Μπράγκα και άλλα έξι για τριετές συμβόλαιο.

Μπορεί να μην έχει τις παραστάσεις των συμπατριωτών του στην τεχνική ηγεσία των Ολυμπιακού και ΑΕΚ, όμως είναι το νέο πολλά υποσχόμενο αίμα στη μεγάλη πορτογαλική σχολή προπονητών. Και δη εκείνης της Μπράγκα, στην οποία την τελευταία 15ετία εργάστηκαν οι Ζεσουάλδο Φερέιρα, Κάρλος Καρβαλιάλ, Ζόρζε Ζεσούς, Ντομίνγκος Πασιένσια, Λεονάρντο Ζαρντίμ, Πάουλο Φονσέκα και Σέρτζιο Κονσεϊσάο. Ηδη κατέχει το… παράσημο της συμπερίληψης στους 50 κορυφαίους προπονητές της Ευρώπης για το 2018 (σύμφωνα με το περιοδικό « FourFourTwo»), ενώ ανακηρύχθηκε δεύτερος καλύτερος στη Liga Nos. Με επιλογή κύρια το 4-4-2 αλλά και ευελιξία στο αγωνιστικό σχήμα, πολύ διαβασμένος και πάνω από όλα φιλόδοξος, άδραξε την ευκαιρία να γίνει ο προπονητής που θα επιχειρήσει να οδηγήσει για πρώτη φορά τον ΠΑΟΚ στους ομίλους του Champions League.
Ο Φερέιρα έγινε ο δεύτερος Πορτογάλος προπονητής του ΠΑΟΚ μετά τον Σάντος. Οι Θεσσαλονικείς έφτασαν κοντά και στον Κονσεϊσάο, ενώ είχαν μία κατ’ αρχήν συμφωνία με τον Πέδρο Μαρτίνς όταν είχε αποχωρήσει ο Ιβιτς. Ο Σάντος έκατσε στον πάγκο του ΠΑΟΚ από το 2007 έως το 2010 και συνεργάστηκε με τον Ζαγοράκη. Εφτασε μέχρι τη δεύτερη θέση στο πρωτάθλημα.

Ο Καρντόσο ήρθε για να μείνει…

Η ΑΕΚ εμπιστεύεται για τρίτη φορά Πορτογάλο τεχνικό. Περιμένει μάλιστα πολλά από τον Ζοζέ Μιγκέλ Αζεβέδο Καρντόσο.
Γεννημένος στην πόλη Τρόφα της Πορτογαλίας πριν από 47 χρόνια (28 Μαΐου 1972), ο Καρντόσο πήρε Master στις Αθλητικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο του Οπόρτο και ξεκίνησε την προπονητική του καριέρα από τα τμήματα υποδομής της Πόρτο το 1996. Εως το 2004 εργάστηκε με σχεδόν όλες τις ηλικιακές ομάδες αθλητών, καθώς και για τέσσερα χρόνια στη δεύτερη ομάδα των δύο φορές πρωταθλητών Ευρώπης. Από το 2004 έως το 2013 ο Μιγκέλ Καρντόσο εργάστηκε ως βοηθός προπονητή στις Μπελενένσες, Μπράγκα (δύο φορές), Ακαδέμικα Κοΐμπρα, Σπόρτινγκ Λισαβόνας και Λα Κορούνια. Την επόμενη τετραετία είχε αναλάβει την ακαδημία της Σαχτάρ Ντόνετσκ ως επικεφαλής του συνολικού σχεδιασμού.

Ως πρώτος προπονητής, ο 47χρονος Πορτογάλος έχει να επιδείξει την εξαιρετική παρουσία της Ρίο Αβε τη σεζόν 2017-18, καταλαμβάνοντας την 5η θέση του πρωταθλήματος της πατρίδας του με 51 βαθμούς (ρεκόρ στην ιστορία της, πρόκριση στο Europa League), με ελκυστικό, επιθετικό ποδόσφαιρο. Την αγωνιστική περίοδο 2018-19 ο Μιγκέλ Καρντόσο εργάστηκε στη Γαλλία με τη Ναντ και στην Ισπανία με τη Θέλτα Βίγκο.

Ο Φερνάντο Σάντος έχει γράψει τη δική του ιστορία στον κιτρινόμαυρο πάγκο από τον οποίο πέρασε δύο φορές. Την περίοδο 2001-02 οπότε κατέκτησε το Κύπελλο κι έχασε το πρωτάθλημα στη διαφορά τερμάτων, αλλά και το 2004-06. Την τελευταία του χρονιά ανακηρύχθηκε προπονητής της χρονιάς στο ελληνικό πρωτάθλημα.

Την επιτυχία του Σάντος ονειρεύτηκαν στην ΑΕΚ με την πρόσληψη του Ζοσέ Μοράις, τον Οκτώβριο του 2016. Ο Πορτογάλος που είχε θητεύσει στο πλευρό του Μουρίνιο σε Πόρτο, Ιντερ, Ρεάλ και Τσέλσι, ήρθε στην Ελλάδα με περγαμηνές και προσδοκίες και αποχώρησε ύστερα από μόλις τρεις μήνες, με την ΑΕΚ να γνωρίζει ήττες και τα αποδυτήρια να είναι διαλυμένα.

Από την έντυπη έκδοση