Οι κινητοποιήσεις του παρελθόντος, μία εκ των οποίων συνέβαλε και στην ακύρωση του γηπέδου στον Βοτανικό, ήταν και ο βασικός λόγος που ανάγκασε τον πρωθυπουργό να εμφανίσει την πρωτοβουλία του ως σχέδιο παρέμβασης με πολλά παράλληλα πρότζεκτ. Γνώριζε, δηλαδή, πως αν μιλούσε μόνο για το γήπεδο αυτό θα απέκλειε κάθε πιθανότητα στήριξης από πολλές δυνάμεις εντός ΣΥΡΙΖΑ και έτσι πρόσθεσε εξαγγελίες για υλοποίηση του Μητροπολιτικού Πάρκου στο Γουδή, αναπλάσεις δεκάδων κτηρίων στο κέντρο της Αθήνας, ένα ακόμη πάρκο στην περιοχή της λεωφόρου Αλεξάνδρας όταν γκρεμιστεί το υφιστάμενο γήπεδο και προώθηση των σχεδίων στον Ελαιώνα όπου επρόκειτο να γίνει το γήπεδο του ΠΑΟ μέσω της Διπλής Ανάπλασης.
Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι ένα τέτοιο «πακέτο» εκτός από ιδιαίτερα απαιτητικές νομικές διευθετήσεις απαιτεί και χρηματοδότηση που αγγίζει συνολικά τα 400 εκατομμύρια ευρώ – όσα περίπου απαιτούνται και για τις επενδύσεις στα 14 περιφερειακά αεροδρόμια που εκχωρούνται στον όμιλο Fraport. Υπάρχουν αυτά τα χρήματα; Σύμφωνα με πληροφορίες, πόροι έχουν εξασφαλισθεί μόνο για το μέρος εκείνο του πακέτου που αφορά το γήπεδο του ΠΑΟ στο Γουδή και την ανάπλαση στον Ελαιώνα. Οι δύο συγκεκριμένες παρεμβάσεις ενώνονται μοιραία λόγω του νομικού καθεστώτος που έχει προκύψει από πράξεις και παραλείψεις της τελευταίας δεκαετίας. Συγκεκριμένα:
1. Για την κατασκευή του γηπέδου στον Ελαιώνα υπήρξε αρχικά ο νόμος 3481 του 2006 και αργότερα ο 3983 του 2011 που άλλαξε τα δεδομένα μετά την προσφυγή στο ΣτΕ και την απόφαση 3059/2009. Με βάση τα παραπάνω, γήπεδο για τον ΠΑΟ μπορεί να κατασκευασθεί μόνο στον Ελαιώνα. Ταυτόχρονα, πρέπει να κατασκευασθεί το εμπορικό κέντρο (MALL) που είχε αρχίσει να χτίζει ο όμιλος Βωβού. Η ανέγερση διεκόπη με την προσφυγή στο ΣτΕ ενώ βάσει του νέου νόμου η συνολική δόμηση μειώνεται κατά 66.000 τετραγωνικά μέτρο, δηλαδή ποσοστό περίπου 60%.
2. Η οικονομική κρίση που ξέσπασε οδήγησε σε «πάγωμα» ολόκληρου του σχεδίου για τον Ελαιώνα. Το μισοχτισμένο εμπορικό κέντρο βρέθηκε μετά από πολλά στα χέρια τραπεζικού κονσόρτσιουμ που ανέλαβε τα χρέη πολλών εκατομμυρίων του κατασκευαστή. Σύμφωνα με πληροφορίες, λοιπόν, το ίδιο τραπεζικό κονσόρτσιουμ βρίσκεται σε συνεννόηση με αμερικανική εταιρεία επενδύσεων ακινήτων ώστε να αναλάβει την αποπεράτωση του εμπορικού κέντρου προσδοκώντας κέρδη από τη λειτουργία του. Η λειτουργία του θα ενισχυθεί από τη δημιουργία σε διπλανό οικόπεδο του νέου τερματικού σταθμού των υπεραστικών ΚΤΕΛ, σχέδιο δεκαετιών που όλο εξαγγέλλεται και ουδέποτε υλοποιείται.
3. Για να συμβούν όλα τα παραπάνω στον Ελαιώνα, όμως, θα πρέπει να γίνει κάτι με το γήπεδο του ΠΑΟ. Θα χρειασθεί, δηλαδή, νέος νόμος που να το τοποθετεί αλλού. Και αυτό το αλλού είναι η έκταση στο Γουδή, πίσω από τα στρατιωτικά νοσοκομεία, όπου τώρα έχει ο δήμος Αθηναίων φυτώρια σε έκταση 45 στρεμμάτων.
4. Προκειμένου να γίνει το γήπεδο στο Γουδή, θα χρειαστούν επίσης σημαντικά κονδύλια που φθάνουν τα 45 εκατομμύρια ευρώ μόνο για την ανέγερση των υποδομών. Κατά τις ίδιες πληροφορίες, στην κάλυψη της χρηματοδότησης θα παίξουν κεντρικό ρόλο οι τράπεζες που έχουν αναλάβει το εμπορικό κέντρο στον Ελαιώνα. Αυτό είναι ένα από τα σημεία επαφής συμφερόντων ανάμεσα σε Ελαιώνα και Γουδή.
5. Ρόλο – κλειδί σε όλα τα παραπάνω διαδραματίζει και ο Δήμος Αθηναίων. Για την αγορά των εκτάσεων στον Ελαιώνα ο δήμος είχε συνάψει τραπεζικό δάνειο 21 εκατομμυρίων ευρώ από τα οποία ακόμη χρωστά τα 7 εκατομμύρια. Επίσης, είχε δημιουργήσει εταιρεία ειδικού σκοπού μαζί με την Εθνική Τράπεζα. Στην εταιρεία αυτή με την επωνυμία “Διπλή Ανάπλαση” υποτίθεται ότι οι δύο πλευρές θα συμμετείχαν με ίσα μερίδια. Ομως, η Διπλή Ανάπλαση δημοσίευσε τον τελευταίο της ισολογισμό το 2010 έχοντας μηδενικό έργο και σωρευμένες ζημίες 3,5 εκατομμυρίων ευρώ (με μετοχικό κεφάλαιο 800.000) ενώ ταυτόχρονα η Εθνική κατηγορούσε τότε τον δήμο ότι ουδέποτε συνεισέφερε στο μετοχικό κεφάλαιο. Επίσης, ο Δήμος Αθηναίων θεωρεί ότι η έκταση στο Γουδή είναι δικής του ιδιοκτησίας και αυτό σημαίνει πως όχι μόνο δεν δέχεται να συμβάλει στα έξοδα αλλά προσδοκά και από τα έσοδα του γηπέδου όποτε και αν κατασκευασθεί.
Ταυτόχρονα, όμως, ο Δήμος Αθηναίων γνωρίζει πως είναι και ο «αδύναμος κρίκος» στον οποίο με ευκολία μπορεί να φορτωθεί κάθε εμπόδιο για την κατασκευή του γηπέδου. Ο δήμαρχος Γιάννης Καμίνης θυμάται πολύ καλά τον κίνδυνο που διέτρεξε προεκλογικά το 2014 όταν κατηγορήθηκε ως «εχθρός του ΠΑΟ» αλλά και τις συνεννοήσεις που χρειάστηκαν για να αποφύγει την μήνιν των οπαδών της ομάδας. Και είναι χαρακτηριστικό πως όπου σταθεί και όπου βρεθεί τώρα ο Γ. Καμίνης τονίζει πως «το σχέδιο είναι της κυβέρνησης και στον βαθμό που έχει τη στήριξη του ΠΑΟ, έχει το χρέος να βοηθήσει όσο μπορεί περισσότερο».
Κάπου εδώ, η μπάλα γυρίζει στο γήπεδο της κυβέρνησης η οποία καλείται να αποδείξει πως δεν το έκανε μόνο για να αλλάξει την ατζέντα της επικαιρότητας. Δέχεται ήδη πυρά από ομάδες κατοίκων που θέλουν Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδή και κάποτε διαδήλωναν μαζί με τον σημερινό πρωθυπουργό. Δέχεται σφοδρή κριτική από επιστημονικούς φορείς των μηχανικών. Θεωρητικώς, η κυβέρνηση θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για τα σχέδια αυτά πόρους από φορείς όπως το «Πράσινο Ταμείο» όπου, όμως, επικεφαλής έχει η ίδια τοποθετήσει τον Γ. Πατρίκιο, ο οποίος ήταν ο μελετητής για ένα Μητροπολιτικό Πάρκο στο Γουδή χωρίς γήπεδο του ΠΑΟ.
Από την άλλη πλευρά, οι χρηματοδοτικές ανάγκες είναι τεράστιες. Η ανάπλαση στο κέντρο της Αθήνας αφορά δεκάδες κενά κτήρια των ασφαλιστικών ταμείων στην οδό Σταδίου και την Ομόνοια. Η Περιφέρεια Αττικής καλείται να προσφέρει διαθέσιμα αλλά έχει δεσμεύσει πάνω από 150 εκατ. ευρώ για το παράκτιο μέτωπο στο Φάληρο. Εξαιρετικά απαιτητικό είναι και το κομμάτι της ανάπλασης στα Κουντουριώτικα, δηλαδή την έκταση που ξεκινά από τον Λυκαβηττό, έχει στο κέντρο τον χώρο που είναι το σημερινό γήπεδο του ΠΑΟ και θα περιλάβει την περιοχή μέχρι τις απέναντι προσφυγικές πολυκατοικίες αφού υπογειοποιηθεί η λεωφόρος Αλεξάνδρας. Πάντως η κυβέρνηση δεν δείχνει να ανησυχεί ιδιαιτέρως. Αλλωστε, γνωρίζει όποτε συναντά εμπόδια να βρίσκει τον αποδιοπομπαίο τράγο για να του ρίχνει τις ευθύνες…
ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ
arhat@e-typoscom
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής