Στις συζητήσεις πρωταγωνιστούν οι πρώην υπουργοί του ΠΑΣΟΚ, Αννα Διαμαντοπούλου, Γιώργος Φλωρίδης και Γιάννης Ραγκούσης, που αναφέρονται σε έναν προοδευτικό μεταρρυθμιστικό πολιτικό φορέα (δεν μιλούν πια για Κεντροαριστερά αλλά για Κέντρο) στον οποίο θα συμμετάσχουν όσα κόμματα και κινήσεις ανταποκριθούν στο κάλεσμα που θα απευθύνουν, πιθανότατα το δεύτερο δεκαήμερο του Ιανουαρίου, μαζί με άλλους που δεν έχουν παρελθόν στην εξουσία.

Πρακτικά, η ιδέα αφορά στο Ποτάμι, αφού η Δημοκρατική Συμπαράταξη (ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜ.ΑΡ. και κάποιες κινήσεις) επιδιώκει απλώς τη διεύρυνσή της, ενώ ο Σταύρος Θεοδωράκης συμμετέχει ήδη σε σχετικές συζητήσεις. Στον αρχικό πυρήνα συνομιλητών ανήκε και ο Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, ο οποίος όμως μιλά για τη νέα, σύγχρονη Αριστερά και φαίνεται ότι τελικά ακολουθεί διαφορετικό δρόμο σε συνεννόηση με τον ευρωβουλευτή Νίκο Ανδρουλάκη.

Το σχέδιο περιλαμβάνει μια διακήρυξη αρχών και θέσεων που επιδιώκουν να είναι όσο το δυνατόν πιο σύντομη και συγκεκριμένη και ένα ανοιχτό κάλεσμα σε ιδρυτικό συνέδριο (πιθανότατα την άνοιξη), το οποίο προϋποθέτει αυτοδιάλυση των κομμάτων που θα συμμετάσχουν. Η διαδικασία, με βάση αυτόν το σχεδιασμό, θα κορυφωθεί με ψηφοφορία από τη βάση που μπορεί να είναι και ηλεκτρονική.

Με τους πρώην υπουργούς του ΠΑΣΟΚ συνομιλούν από τον ανεξάρτητο βουλευτή Λεωνίδα Γρηγοράκο μέχρι τον Γ. Παγουλάτο (πανεπιστημιακό, μέλος της πρωτοβουλίας των 58, επί κυβέρνησης Παπαδήμου συνεργάτη του τότε πρωθυπουργού). Θα ήθελαν μαζί τους τον καθηγητή Γ. Βούλγαρη και τον Κυρ. Πιερρακάκη της διαΝΕΟσις αλλά ακόμη υπάρχει δρόμος μέχρι να γίνουν οι ιδεολογικές και αξιακές συγκλίσεις κοινή οργανωμένη δράση.

Οι δυσκολίες

Τα προβλήματα είναι αρκετά: Υπάρχουν συχνά διαφωνίες μεταξύ των πρωταγωνιστών που μπορεί να υποκρύπτουν και προσωπικές ατζέντες. Για παράδειγμα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο Γ. Φλωρίδης τάχθηκε υπέρ του ορισμού ηγεσίας από την αρχή αλλά τελικά αποδέχθηκε την αντίθετη πλειοψηφική θέση. Συχνά συμβαίνει να γίνονται υποχωρήσεις για να προχωρήσουν τα πράγματα, κάτι που κατά συγκλίνουσες εκτιμήσεις δείχνει πως έχει επικρατήσει η ψυχολογία της τελευταίας ευκαιρίας, ότι δηλαδή αντιλαμβάνονται πως αν χάσουν αυτή την ευκαιρία μπορεί να μην υπάρξει άλλη για να παραμείνουν στην ενεργό πολιτική.

Αλλη σκιά είναι ότι δεν συσπειρώνουν όλους τους ανένταχτους ή αποστασιοποιημένους του χώρου. Για παράδειγμα, τους στηρίζει ο πρώην υπουργός Χρ. Βερελής αλλά δεν τους ακολουθεί ο Αλέκος Παπαδόπουλος, που έχει υψηλό κύρος και επιρροή, γιατί επιμένει ότι οι νέες πολιτικές πρωτοβουλίες χρειάζονται νέα πρόσωπα και για το λόγο αυτό υποστηρίζει τη Δημοκρατική Ευθύνη, μια κίνηση που δημιουργήθηκε με πρωταγωνιστή τον Χ. Θεοχάρη μέχρι που κατέβηκε από το τρένο όταν θεωρήθηκε πως πήγε να το καπελώσει. Ενα ακόμη εμπόδιο βρίσκεται στην αμφιθυμία προσώπων που θα μπορούσαν να πάρουν μέρος σ’ αυτό το σχέδιο, καθώς ρίχνουν γέφυρες προς τη Ν.Δ. και προσπαθούν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του Κυρ. Μητσοτάκη.

Από την άλλη, υπάρχουν αντιφάσεις και ασάφειες που θα πρέπει να αρθούν: Πώς θα εξηγήσει η Α. Διαμαντοπούλου ότι είναι περισσότερα αυτά που τη χωρίζουν από αυτά που την ενώνουν με τον Γ. Μανιάτη, τον Οδ. Κωνσταντινόπουλο ή τον Αν. Λοβέρδο, με αποτέλεσμα να βρίσκονται σε διαφορετικό κόμμα; Και πόσο πειστική θα αποδειχθεί η απάντηση του Γ. Φλωρίδη στην ερώτηση πώς από επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ κατέληξε τόσο σύντομα σε άλλο, ανταγωνιστικό κόμμα.

Το κορυφαίο ζήτημα, όμως, είναι η κοινωνική απήχηση που θα μπορούσε να έχει μια τέτοια πρωτοβουλία. Οι συμμετέχοντες στην προσπάθεια λένε ότι υπάρχει ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας που δεν εκπροσωπείται πολιτικά και δεν αντέχει το σύγχρονο δικομματισμό και δεν μπορεί να στραφεί στα άκρα, άλλοι, έξω από το χορό, εκτιμούν ότι δεν υπάρχει χώρος για νέο κόμμα δίπλα στο ΠΑΣΟΚ.

Η στάση του ΠΑΣΟΚ και η ένταση στις σχέσεις Φώφη-Βαγγέλη

Πηγές της Χαριλάου Τρικούπη προβλέπουν ότι το εγχείρημα δεν θα αποδώσει και ότι στη συνέχεια θα ενεργοποιηθεί το plan Β, που, κατά την άποψή τους, είναι η επιστροφή των πρώην υπουργών στο ΠΑΣΟΚ προκειμένου να αμφισβητήσουν από μέσα την ηγεσία της Φώφης Γεννηματά. Αλλες πηγές αποδίδουν σε κύκλους της Ν.Δ. τις πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας για ενδεχόμενη σύμπλευση -με το νέο κόμμα- του Ευάγγελου Βενιζέλου και τις ευλογίες που φέρεται να έχει δώσει ο Κώστας Σημίτης.

Κάποιοι, μάλιστα, κάνουν λόγο για «ΑΝ.ΕΛ. του Μητσοτάκη» και πιστεύουν ότι η ανομολόγητη πρόθεση των πρωταγωνιστών της προσπάθειας είναι να καθίσουν σε υπουργικές καρέκλες μετά τις εκλογές και εφόσον τις κερδίσει, όπως όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν, η Ν.Δ. Υποστηρίζουν δηλαδή ότι επειδή μέχρι στιγμής η ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν δείχνει διάθεση αξιοποίησης πολιτικών από το χώρο της Κεντροαριστεράς, θέλουν να χρησιμοποιήσουν ως όχημα ένταξης στο επόμενο σύστημα εξουσίας το νέο κόμμα. Αλλωστε, η στάση ίσων αποστάσεων από ΣΥΡΙΖΑ και Ν.Δ. που έχει επιλέξει η Δημοκρατική Συμπαράταξη είναι βασικό σημείο διαφωνίας της Φώφης Γεννηματά με τον Ευάγγελο Βενιζέλο και τους περισσότερους απ’ όσους εμπλέκονται στις διεργασίες για το νέο κόμμα.

Ο πρώην πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, σύμφωνα με συνομιλητές του, δεν έχει την πρόθεση να αποχωρήσει από το ΠΑΣΟΚ, παρά τις σαφείς αποστάσεις του από κεντρικές επιλογές της Χαριλάου Τρικούπη. Θα μπορούσε, άλλωστε, στις επόμενες εκλογές να τεθεί επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας και να προσφέρει το προσωπικό πολιτικό του κεφάλαιο στην προσπάθεια της Δημοκρατικής Συμπαράταξης να ενισχύσει τις δυνάμεις της. Οι εκδηλώσεις που διοργανώνει συχνά ο e-kyklos, think tank της επιρροής του, έχουν πάντα κόσμο και ενδιαφέροντες ομιλητές, γεγονός που του δίνει τη δυνατότητα να ισχυροποιεί την πολιτική του παρουσία.

Από την άλλη, ισχύει το βέτο που έχει θέσει σε ενδεχόμενη επιστροφή του Γ. Παπανδρέου στο ΠΑΣΟΚ αλλά δεν υπάρχει μέχρι στιγμής κάποια κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση. Το βέβαιο είναι ότι η κινητικότητα στον ενδιάμεσο χώρο (αποχωρήσεις βουλευτών από την Ενωση Κεντρώων και από το Ποτάμι, νέο κόμμα στα σπάργανα) δείχνει αναμονή πολιτικών εξελίξεων και προετοιμασία για εκλογές, παρόλο που η κυρίαρχη εκτίμηση στο ΠΑΣΟΚ και στο Ποτάμι είναι ότι δεν θα υπάρξει ατύχημα με το κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής