Τελικά, οι 27 ηγέτες έδωσαν εντολή στο Eurogroup να παρουσιάσει νέα πρόταση εντός 15 ημερών.
Μάλιστα, στη συνεδρίαση οι διαφωνίες ήταν τόσο μεγάλες που ο Ιταλός πρωθυπουργός Γκιουζέπε Κόντε απείλησε τους ομολόγους του ότι δεν θα συναινέσει στην έκδοση συμπερασμάτων εάν δεν ληφθούν αποφάσεις ανάλογες της σοβαρότητας της κρίσης.
Η επικεφαλής της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ που συμμετείχε στη σύνοδο περιέγραψε με μελανά χρώματα την κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας κάνοντας έκκληση στους ηγέτες να λάβουν δραστικές αποφάσεις. Ειδικότερα ζήτησε την έκδοση «κορονομολόγου», τη δέσμευση των χρημάτων του ESM, καθώς και τη χρησιμοποίηση της ρευστότητας της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων, προκειμένου να υπάρξει μια συντονισμένη απάντηση, αφού οι ανάγκες για επενδύσεις είναι τεράστιες.
Οπως ανέφεραν κοινοτικές πηγές, η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ παρότι συμμερίστηκε τη σοβαρότητα της κατάστασης εμφανίστηκε ιδιαίτερα αρνητική σε οποιαδήποτε απόφαση προς την κατεύθυνση της αμοιβαιοποίησης του δημοσίου χρέους, ενώ τη θέση της υποστήριξε και ο Ολλανδός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε.
Στη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης έγινε μια αποτίμηση της κρίσης, τόσο από πλευράς εξέλιξης της νόσου, όσο επίσης της αντιμετώπισης των σοβαρών επιπτώσεων στην οικονομία, αλλά και τα μαθήματα που πρέπει να αντληθούν για το μέλλον, κυρίως στην αντιμετώπιση παρόμοιων καταστάσεων.
Σχετικά με την υγειονομική κρίση, οι «27» διαπίστωσαν τις τελευταίες εβδομάδες ότι μόνο με συντονισμένο τρόπο και από κοινού μπορούν να γίνουν αποτελεσματικοί. Θεωρείται βέβαιο ότι το επόμενο διάστημα θα ξεκινήσουν συζητήσεις για τη δημιουργία ενός πανευρωπαϊκού μηχανισμού διαχείρισης κρίσεων, που θα λειτουργεί με κοινό εξοπλισμό, συντονισμένα και με αλληλεγγύη.
Στο προσχέδιο των συμπερασμάτων που δεν είχε εγκριθεί μέχρι αργά το βράδυ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες τόνιζαν ότι τα κράτη μέλη ανέλαβαν εκτεταμένες δράσεις για να στηρίξουν τις επιχειρήσεις, να ανακουφίσουν τους πολίτες και να διατηρήσουν την απασχόληση, ενώ θα χρησιμοποιήσουν όπως αναφέρουν και τα κοινοτικά εργαλεία στον βαθμό που είναι απαραίτητο.
Διαφωνίες
Στο πλαίσιο αυτό χαιρέτισαν την απόφαση της ΕΚΤ για το τελευταίο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης (750 δισ. ευρώ) για την αγορά δημόσιου και ιδιωτικού χρέους, θεωρώντας ότι διασφαλίζει υποστηρικτικές συνθήκες χρηματοδότησης σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης.
Αναφορικά με την αξιοποίηση των 400 δισ. ευρώ του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ταμείο διάσωσης Ευρωζώνης), η εξέλιξη της συζήτησης ήταν κατώτερη του αναμενομένου, αφού οι χώρες του βορρά, κυρίως η Ολλανδία, είχαν αντιρρήσεις στην ενεργοποίηση μιας προληπτικής πιστωτικής γραμμής για όλες τις χώρες ώστε να υπάρχει ανά πάσα στιγμή διαθέσιμο ένα ποσό ίσου με 2% του ΑΕΠ κάθε χώρας της Ευρωζώνης (στην Ελλάδα θα αναλογούσαν 4 δισ. ευρώ). Ενδεικτικό των διαφωνιών είναι και το γεγονός ότι στο τελευταίο προσχέδιο των συμπερασμάτων είχε αφαιρεθεί και η αναφορά στον ESM. Στα συμπεράσματα οι «27» ζητούν από το Eurogroup να τελειώσει την τεχνική επεξεργασία του θέματος τις επόμενες εβδομάδες, χωρίς καμία συγκεκριμένη αναφορά.
Γινόταν επίσης αναφορά στο προσχέδιο των συμπερασμάτων υπό την έννοια της επικρότησης στις αποφάσεις της Κομισιόν για την αναστολή των κανόνων περί κρατικών ενισχύσεων, προκειμένου να διασωθούν επιχειρήσεις που πλήττονται από την κρίση, καθώς επίσης και η ακύρωση των δημοσιονομικών στόχων στο πλαίσιο του Συμφώνου Σταθερότητας, που αποφάσισε το Συμβούλιο ECO-FIN. Κι αυτό γιατί, όπως επισημαίνουν, τα κράτη μέλη χρειάζονται ευελιξία για να κάνουν ό,τι είναι απαραίτητο.
Πρωτοβουλία Κομισιόν
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες επικύρωσαν ακόμη την πρωτοβουλία της Κομισιόν για την επένδυση στα κράτη μέλη κοινοτικών πόρων 37 δισ. ευρώ σε δράσεις στους τομείς της υγείας και της οικονομίας, ενώ κάλεσαν τους υπουργούς Οικονομικών να αναζητήσουν πόρους από τον κοινοτικό προϋπολογισμό ώστε μέσω μόχλευσης να φτάσουν στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και από εκεί στις ΜΜΕ.
Αναφορικά με την επόμενη μέρα, οι «27» τονίζουν ότι θα πρέπει να αρχίσει η προετοιμασία για επιστροφή των οικονομιών και των κοινωνιών στην ομαλότητα, ενώ επαναβεβαιώνουν την προσήλωσή τους στη Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία με στόχο τις μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050.
Οι ηγέτες κάνουν λόγο για μια συντονισμένη στρατηγική εξόδου, ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αποκατάστασης των οικονομιών και πρωτοφανείς σε μέγεθος επενδύσεις, ενώ κάλεσαν την Κομισιόν να ξεκινήσει την επεξεργασία ενός οδικού χάρτη, συνοδευόμενου από ένα σχέδιο δράσης προς αυτήν την κατεύθυνση.
Τέλος, στο προσχέδιο των συμπερασμάτων γίνεται επίσης αναφορά και στην κατάσταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα, όπου οι «27» εξέφραζαν την πλήρη αλληλεγγύη τους προς την Ελλάδα. Ειδικότερα, στο προσχέδιο οι Ευρωπαίοι ηγέτες εκφράζουν τις ανησυχίες τους για την κατάσταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα και την πλήρη αλληλεγγύη τους με την Ελλάδα, καθώς και με τη Βουλγαρία και την Κύπρο, οι οποίες επηρεάζονται επίσης, συμπεριλαμβανομένων των προσπαθειών για τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων της Ε.Ε.
Ανάγκη για ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση και γενναία μέτρα»
Στην πρόταση των 9 Ευρωπαίων ηγετών για διαμόρφωση κοινής πολιτικής για την αντιμετώπιση των συνεπειών του κορονοϊού, αλλά και για τη στήριξη των οικονομιών την επόμενη μέρα και στην έκδοση ομολόγου-Corona, επέμεινε ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά τη χθεσινή τηλεδιάσκεψη των Ευρωπαίων ηγετών, τονίζοντας μάλιστα ότι οι 9 χώρες που υποστηρίζουν την πρόταση εκπροσωπούν το 57% του ΑΕΠ της ευρωζώνης.
Σταϊκούρας: Ο απολογισμός του 2024 και οι προτεραιότητες για το 2025 σε υποδομές και μεταφορές
Ο κ. Μητσοτάκης επεσήμανε την ανάγκη λήψης γενναίων πρωτοβουλιών και υπογράμμισε, σύμφωνα με πληροφορίες, την αναντιστοιχία ανάμεσα στους όρους που χρησιμοποιούνται για την περιγραφή αυτής της κρίσης («επική», «πρωτοφανής», «άνευ προηγουμένου» κ.λπ.) και στα μέτρα που έχουν ληφθεί μέχρι στιγμής και ζήτησε να διερευνηθούν όλοι οι εναλλακτικοί τρόποι μίας ενιαίας ευρωπαϊκής απάντησης. Ανέφερε εξάλλου ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες ανακοινώθηκε πακέτο στήριξης της οικονομίας ύψους 2 τρισ. δολαρίων και έχουν χαθεί ήδη 3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.
Ο Ελληνας πρωθυπουργός έκανε αναφορά και στο ζήτημα της Τουρκίας, ενημερώνοντας τους ομολόγους του για τις συνεχιζόμενες προκλήσεις στα σύνορα και σημείωσε ότι η Ελλάδα θα εξακολουθήσει να προστατεύει τα σύνορά της, που είναι και εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Ταυτόχρονα ξεκαθάρισε ότι προϋπόθεση για οποιαδήποτε περαιτέρω συζήτηση με την Τουρκία είναι ο τερματισμός των προκλήσεων.
Συντονισμός
Η Ελλάδα συντάχθηκε με τις χώρες που πιέζουν για τον μεγαλύτερο δυνατό συντονισμό και τη διασφάλιση της σταθερής και μακροπρόθεσμης χρηματοδότησης των πολιτικών που απαιτούνται για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την πανδημία, καθώς και η ίδια είναι αποφασισμένη να συνεχίσει να λαμβάνει όποια μέτρα χρειαστεί. Το δημοσιονομικό κόστος όσων έχουν ήδη ληφθεί στη χώρα μας διαμορφώνεται άλλωστε σε 4,7 δισ. ευρώ, ποσοστό 2,5% του ΑΕΠ, που είναι υψηλότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, ενώ η συνολική ταμειακή επιβάρυνση από τις τρεις δέσμες μέτρων στήριξης επιχειρήσεων και εργαζομένων ανέρχεται σε 6 δισ. ευρώ, μόνο για τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Από τα μέτρα αυτά καλύπτονται περίπου 600.000 επιχειρήσεις, 1,2 εκατομμύριο μισθωτοί και 550.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και ιδιοκτήτες επιχειρήσεων, ενώ ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, προανήγγειλε χθες και από τη δική του πλευρά ότι από την επόμενη εβδομάδα θα υπάρξει διεύρυνση της περιμέτρου των ατόμων και των οικονομικών δραστηριοτήτων που θα τύχουν της στήριξης του κράτους. Ταυτόχρονα όμως ξεκαθάρισε ότι οι δημοσιονομικές δυνατότητες της χώρας και τα διαθέσιμά της δεν είναι απεριόριστα, σημειώνοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν υπάρχει ένα δέντρο που να βγάζει λεφτά και χρειάζεται σύνεση και προσοχή στη χρήση τους, προκειμένου να στηρίξουμε όσους πλήττονται».
Προστασία απασχόλησης
Στο επίκεντρο του κυβερνητικού ενδιαφέροντος θα παραμείνει και η προστασία της απασχόλησης, στην οποία αποσκοπεί και η δυνατότητα εκ περιτροπής εργασίας του 50% για τις επιχειρήσεις και μόνο που πλήττονται και για το χρονικό διάστημα που θα πλήττονται. Το Μέγαρο Μαξίμου ξεκαθαρίζει μάλιστα πως εάν χρειαστεί επέκταση και της περιόδου απαγόρευσης των απολύσεων, θα γίνει, ενώ έδωσε σκληρή απάντηση στην αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία προσπαθεί να δημιουργήσει εντυπώσεις στα εργασιακά καταφεύγοντας στον προσφιλή σε αυτήν λαϊκισμό. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος υπενθύμισε ολόκληρο το πλέγμα μέτρων που έχουν ληφθεί, πέραν των 800 ευρώ, διαβεβαίωσε πως η κυβέρνηση «θα εξαντλήσει κάθε περιθώριο για τη στήριξη και των εργαζομένων και των επιχειρήσεων» και προειδοποίησε: «Είναι ώρα ευθύνης και όχι φθηνού λαϊκισμού».
Απάντηση για ιδιωτικές ΜΕΘ
Η κυβέρνηση δεν αφήνει όμως αναπάντητα και τα fake news των τελευταίων ημερών σε ό,τι αφορά την Υγεία και μάλιστα έδωσε αναλυτικές απαντήσεις στους ισχυρισμούς περί διπλασιασμού της αποζημίωσης για τις ιδιωτικές ΜΕΘ, αλλά και υπερτιμολόγησης των τεστ του κορονοϊού που γίνονται στα ιδιωτικά εργαστήρια, ζητώντας «να σταματήσει η υποκρισία και η μικροπολιτική».
Την ίδια ώρα πάντως «σχετική ικανοποίηση», όπως είπε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, δημιουργεί η διαπίστωση ότι η μεγάλη πλειονότητα των πολιτών συμμορφώνεται στα πρωτόγνωρα περιοριστικά μέτρα και ότι η ανταπόκριση του συστήματος Υγείας εξελίσσεται με βάση το αρχικό σενάριο. Διαμηνύεται ωστόσο με τον πιο κατηγορηματικό τρόπο ότι «διανύουμε τώρα τις δύο πιο κρίσιμες εβδομάδες» και ότι η ατομική ευθύνη παραμένει βασικό όπλο στην αντιμετώπιση της πανδημίας.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου