Οι συνομιλίες πραγματοποιήθηκαν με την σειρά της κυλιόμενης προεδρίας της ΕΕ. Η καγκελάριος της Γερμανίας Αγγελα Μέρκελ ήταν δεύτερη στην σειρά μετά τον κροάτη Αντρέι Πλένκοβιτς. Ακολούθησαν ο πορτογάλος Αντόνιο Κόστα, ο σλοβένος Μάριαν Σάρετς και ο γάλλος Εμανουέλ Μακρόν.
Κάθε ένας εξέθεσε τις προτεραιότητες και τις κόκκινες γραμμές του, καθώς και τα περιθώρια υποχώρησης κατά την διάρκεια αυτών των κατ’ ιδίαν διαβουλεύσεων.
Οι ευρωπαίοι ηγέτες άφησαν να φανούν οι διαφωνίες τους από την έναρξη χθες της έκτακτης συνόδου κορυφής.
«Το συνολικό ύψος του προϋπολογισμού δέχθηκε επίθεση από τις βόρειες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η Κοινή Αγροτική Πολιτική ιδιαίτερα», έγινε γνωστό από την πηγές της γαλλικής προεδρίας.
Μεταξύ των χωρών αυτών -η Ολλανδία, η Δανία, η Σουηδία, η Αυστρία- οι επονομαζόμενες «σφικτοχέρες», δεν δέχονται το συνολικό ύψος του προϋπολογισμού να ξεπεράσει το 1% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οι ηγέτες τους συναντήθηκαν την νύκτα όλοι μαζί με τον Σαρλ Μισέλ, μετά τους Μακρόν και Μέρκελ.
Μαζί με την Γερμανία, επιδιώκουν μία κατανομή των πόρων ευνοϊκότερη για τις νέες προτεραιότητες (έρευνα, άμυνα, προστασία των εξωτερικών συνόρων…).
Οι 27 καλούνται να καταλήξουν σε συμβιβασμό επί του συνολικού ύψους του προϋπολογισμού 2021-2027, που ξεπερνά τα 1.000 δισεκατομμύρια ευρώ, και για την κατανομή των πόρων μεταξύ των πολιτικών της ΕΕ: Κοινή Αγροτική Πολιτική, βοήθεια προς τις πλέον μειονεκτικές περιοχές, αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, ψηφιακή πολιτική…
Η συμβιβαστική πρόταση του Σαρλ Μισέλ είναι το 1,074% του Ακαθάριστου Εθνικού Εισοδήματος της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Το Brexit περιπλέκει την διαπραγμάτευση, που πραγματοποιείται κάθε επτά χρόνια. Εξαιτίας του διαζυγίου, από τον προϋπολογισμό 2021-2027 θα απουσιάζει η βρετανική συμβολή (60-70 δισεκατομμύρια ευρώ σε 7 χρόνια), που ήταν ο δεύτερος χρηματοδότης μετά την Γερμανία.
Η Γερμανία είναι ικανοποιημένη από την συμβιβαστική πρόταση, δήλωσε κατά την άφιξή της στην σύνοδο η Αγγελα Μέρκελ, «διότι η ισορροπία ανάμεσα σε καθαρούς χρηματοδότες (που πληρώνουν περισσότερα από όσα λαμβάνουν) δεν έχει ακόμη συζητηθεί ορθά».
«Υπάρχει ένα δρόμος για την εξεύρεση συμφωνίας κατά την διάρκεια της συνόδου, αν όλοι επιδείξουν βούληση για συμβιβασμό και φιλοδοξία», δήλωσε από την πλευρά του ο Εμανουέλ Μακρόν.
«Ο δρόμος αυτός μπορεί να χρεασθεί λίγες ώρες, κάποιες νύκτες, κάποιες μέρες. Είμαι έτοιμος», είπε ο πρόεδρος της Γαλλίας δηλώνοντας έτοιμος να αγωνισθεί για την Κοινή Αγροτική Πολιτική, καθώς αναμένεται αύριο στο Παρίσι για να εγκαινιάσει το αγροτικό σαλόνι.
Την θέση του υποστηρίζει η Ισπανία, όπου πληθαίνουν οι διαδηλώσεις των αγροτών.
Οι παραδοσιακές πολιτικές της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Κοινή Αγροτική Πολιτική και Πολιτική Σύγκλισης (βοήθεια προς τις μειονεκτούσες περιοχές της Ενωσης) απορροφούν περί το 60% του προϋπολογισμού.
Σύμφωνα με την πρώτη συμβιβαστική πρόταση του Σαρλ Μισέλ, προβλέπεται μείωση κατά 100 δισεκατομμύρια ευρώ των πόρων που προορίζονται για τους δύο αυτούς φακέλους της κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής.
Περί τις δεκαπέντε χώρες της νότιας και της ανατολικής Ευρώπης, ανάμεσά τους η Ισπανία, η Πολωνία , η Ελλάδα, που ανήκουν στην ομάδα των «φίλων της σύγκλισης» αρνούνται μείωση των πόρων που προορίζονται για την πολιτική σύγκλισης.
Οι επιστροφές που απολαμβάνουν σήμερα πέντε χώρες (Γερμανία, Δανία, Ολλανδία, Αυστρία και Σουηδία) αποτελεί άλλο σημείο τριβής. Οι επιστροφές αυτές ανέρχονται σε 5 δισεκατομμύρια ευρώ. Αλλά οι χώρες που τις λαμβάνουν τελούν υπό την πίεση των εθνικών τους κοινοβουλίων, όπου οι κυβερνητικές πλειοψηφίες είναι εύθραυστες.
Άλλες χώρες, με επικεφαλής την Γαλλία, θα ήθελαν την κατάργηση των επιστροφών με την ευκαιρία της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία και επέβαλε την πρακτική αυτή το 1984.
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι, προσκεκλημένος στην σύνοδο κορυφής, υπενθύμισε ότι η πρόταση του Σαρλ Μισέλ χαρακτηρίζεται «μη αποδεκτή». Οποιαδήποτε συμφωνία της συνόδου κορυφής για τον προϋπολογισμό πρέπει να στην συνέχεια να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Μητσοτάκης: Δεν μπορούμε να κάνουμε περισσότερα με λιγότερα
«Δεν μπορούμε να κάνουμε περισσότερα με λιγότερα» επανέλαβε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την τοποθέτησή του στη διάρκεια των χθεσινών εργασιών του έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με αντικείμενο το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2021-2027.
Ο κ. Μητσοτάκης στην παρέμβασή του, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, τόνισε πως οι υφιστάμενες προτάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου απέχουν πολύ από αυτές της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αλλά και, κυρίως, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Υπενθυμίζεται ότι η απόσταση που χωρίζει τις προτάσεις αυτές υπερβαίνει τα 200 δισεκ. ευρώ. Σε αυτό το πλαίσιο, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι είναι απαραίτητο να βολιδοσκοπηθούν οι προθέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και να υπάρξει η μεγαλύτερη σύγκλιση μεταξύ των δύο τόσο σημαντικών για το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα, οργάνων. «Δεν πρέπει να εμφανιστούμε ως νέοι αλχημιστές», συμπλήρωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Επιλέγοντας ένα παράδειγμα που έχει μεγάλη σημασία για τους Ευρωπαίους πολίτες, το μεταναστευτικό-προσφυγικό, όπως αναφέρεται, ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι οι περικοπές στον τομέα αυτό δεν είναι οι σωστές και είναι στην αντίθετη κατεύθυνση από τις προσδοκίες των πολιτών, επισημαίνεται ακόμα.
«Σημείο αναφοράς η Πολιτική Συνοχής»
Ειδική αναφορά έκανε ο πρωθυπουργός στην Πολιτική Συνοχής, σημειώνοντας ότι δεν θα πρέπει να θεωρείται απλά ως μεταφορά πόρων από τις πλούσιες χώρες προς τις φτωχότερες. Όπως χαρακτηριστικά σημείωσε, «η Πολιτική Συνοχή αποτελεί σημείο αναφοράς». Και αυτό γιατί οι συγκεκριμένοι πόροι είναι, για αρκετές χώρες, σημαντικοί έτσι ώστε να υλοποιηθούν έργα υποδομών, εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης του ανθρώπινου δυναμικού που ενισχύουν την απασχόληση, την ανάπτυξη και την ευημερία των πολιτών, σημειώνουν οι κυβερνητικές πηγές.
Υπογράμμισε δε, όπως γίνεται ακόμα γνωστό, πως ενώ οι προτάσεις που έχουν κατατεθεί δίνουν στην Ελλάδα αυξημένους πόρους, στο σύνολό τους δεν επαρκούν για να καλύψουν επιπτώσεις που άφησε η κρίση στη χώρα. «Το Ταμείο Συνοχής και η Κοινή Αγροτική Πολιτική συνέβαλαν στο να μείνει η Ελλάδα στο ευρώ», συμπλήρωσε ο κ. Μητσοτάκης, σημειώνοντας πως η Κοινή Αγροτική Πολιτική είναι άκρως σημαντική για τον πρωτογενή τομέα στην Ελλάδα.
Όσον αφορά το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης ο πρωθυπουργός στάθηκε στο γεγονός πως αυτό είναι σημαντικό, αλλά θα έπρεπε να «επιβραβεύει τις χώρες που κινούνται ταχύτερα». Υπογράμμισε την απόφαση της Ελλάδας να κλείσουν όλες οι λιγνιτικές μονάδες έως το 2023, πλην μίας που θα κλείσει έως το 2028.