Ο κ. Κουμουτσάκος παρατήρησε, όπως αναφέρει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ότι «έχει υπάρξει στα νησιά μια μεταναστευτική κόπωση και όποιος δεν ακούσει τις τοπικές κοινωνίες θα κάνει λάθος. Εμείς τις ακούμε» και συμπλήρωσε ότι τα μέτρα που υιοθέτησε η κυβέρνηση «είναι επειδή τις ακούμε, για να απελευθερώσουμε τα νησιά, να βοηθήσουμε να τρέξουν πιο γρήγορα τα πράγματα και να τα αποσυμφορήσουμε. Παρεξηγήσεις και παρανοήσεις υπό το κράτος αυτής της μεταναστευτικής κόπωσης συμβαίνουν».
Ο αναπληρωτής υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου παραδέχτηκε ότι «σε αυτές τις δραματικές συνθήκες, στην προσπάθεια διαχείρισής τους σημειώθηκαν και ολιγωρίες και καθυστερήσεις», ωστόσο συμπλήρωσε ότι η κατάσταση που αντιμετώπισε η κυβέρνηση όταν ανέλαβε «δεν ήταν αναμενόμενη διότι η πολιτική της Τουρκίας ξαφνικά άλλαξε, ξαφνικά εκδηλώθηκε η βούλησή της να αξιοποιήσει το μεταναστευτικό ως μία ασύμμετρη και υβριδική δυνατότητα άσκησης πίεσης στην Ευρώπη δια της Ελλάδας».
Ο κ. Κουμουτσάκος επανέλαβε ότι η κυβέρνηση παρέλαβε από τους προκατόχους της ήδη υπερχειλισμένα κέντρα στη Μόρια και το Βαθύ, μια εκκρεμότητα 70.000 αιτήσεων ασύλου, πολύ λίγες επιστροφές στην Τουρκία και σε τρίτες χώρες «και μια ελλειμματική κουλτούρα επιστροφών, καθώς το σύστημα δεν είχε εμπεδωμένη αντίληψη επιστροφών αλλά μια επιφυλακτική στάση απέναντι στις επιστροφές».
Σε σχέση με την ένταξη, τόνισε ότι «η συζήτηση για την ένταξη πρέπει να γίνει, αλλά αυτήν τη στιγμή το βάρος της συζήτησης είναι για το πώς θα αντιμετωπίσουμε τις αυξημένες ροές». Τέλος, επανέλαβε ότι η πολιτική της κυβέρνησης συμπυκνώνεται σε «έξι Έψιλον», που είναι η ενίσχυση της επιτήρησης και του ελέγχου των συνόρων, η επιτάχυνση των διαδικασιών εξέτασης αιτημάτων ασύλου, η στιβαρή πολιτική επιστροφών, η αυστηρή επιτήρηση των νέων κέντρων υποδοχής και ταυτοποίησης, ο έλεγχος των ΜΚΟ και το αίτημα ουσιαστικής αλληλεγγύης προς την Ευρώπη. Ειδικά για τα νέα κέντρα ο ίδιος διευκρίνισε ότι «η Ελλάδα δεν κάνει φυλακές, είναι έξω από τη νοοτροπία και την δημοκρατικότητά μας».
Σύμφωνα με στοιχεία που παρέθεσε η εθνική συντονίστρια για τα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα, Ειρήνη Αγαπηδάκη, στην Ελλάδα στα τέλη Ιανουαρίου βρίσκονταν 5.463 καταγεγραμμένοι ασυνόδευτοι, από τους οποίους πάνω από 1.800 στα ΚΥΤ, κυρίως των νησιών. Στη Μόρια περίπου 700 παιδιά ζουν εκτός ΚΥΤ και εκτός ασφαλών ζωνών.
Η κυβέρνηση σήμερα, εξήγησε η κ. Αγαπηδάκη, μετακινείται από τη λογική της στέγασης των ασυνόδευτων παιδιών, που κυριαρχούσε μέχρι σήμερα σε μια ολοκληρωμένη στρατηγική με τρεις άξονες. Ο πρώτος άξονας είναι η ταχεία δημιουργία θέσεων φιλοξενίας, όπου ήδη σε μόλις ένα μήνα δημιουργήθηκαν 240 νέες θέσεις φιλοξενίας ασυνόδευτων με την υποστήριξη της Αρχιεπισκοπής Αθηνών. Ο δεύτερος άξονας αφορά στην αξιολόγηση των κοινωνικών υπηρεσιών που προσφέρονται στις υφιστάμενες δομές και ο τρίτος στην υλοποίηση μιας εθνικής στρατηγικής που θα προβλέπει δράσεις ολοκληρωμένης προστασίας «με κύριο άξονα την προαγωγή της σωματικής και ψυχοκοινωνικής προστασίας των παιδιών». Στο πλαίσιο αυτό, συνέχισε η κ. Αγαπηδάκη, θα αξιοποιηθεί η ιδιωτική πρωτοβουλία «με δωρεές από ελληνικούς και ξένους φορείς, ιδρύματα και ιδιώτες για να υλοποιήσουμε αυτές τις στρατηγικές». Επίσης, θα αναπτυχθούν προγράμματα κατάλληλα για κάθε ηλικιακή ομάδα ασυνόδευτων παιδιών: ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα αναδοχής για τα παιδιά έως δώδεκα ετών, δομές μακροχρόνιας φιλοξενίας για τους ανήλικους 12-16 ετών και διαμερίσματα ημιαυτόνομης διαβίωσης για τα παιδιά πάνω από 16 ετών.
Ο εκπρόσωπος της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα, Φιλίπ Λεκλέρκ υπογράμμισε ότι για να επιτύχει ο σχεδιασμός της κυβέρνησης θα πρέπει να αποσυμφορήσει τα νησιά με ταχύτερες μεταφορές στην ενδοχώρα και μετεγκατάσταση των ευάλωτων σε άλλες χώρες, ενώ για το τελευταίο ζήτησε την αλληλεγγύη της Ευρώπης με επανεκκίνηση του προγράμματος μετεγκατάστασης. Τέλος, ανέδειξε την ανάγκη ύπαρξης εμπιστοσύνης μεταξύ δημάρχων – τοπικών κοινωνιών και της κυβέρνησης και των πολιτικών που θέλει να εφαρμόσει. Η εμπιστοσύνη αυτή είναι απαραίτητη για την επιτυχία του σχεδίου της κυβέρνησης, συμπλήρωσε.
Ο Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού, Ιγνάτιος διατύπωσε τη δική του εκδοχή των «έξι Έψιλον»: ευθύνη ανθρωπισμού, αξιόπιστη ενημέρωση, εμπιστοσύνη των φορέων, ενσωμάτωση μέσω της δωρεάν παιδείας, ενίσχυση της οικογένειας, αναγνώριση του εθελοντισμού.
Την εκδήλωση «Προσφυγική και μεταναστευτική κρίση: υπάρχει λύση;» διοργάνωσε ο όμιλος ιδεών «The Catalyst», στο πλαίσιο των συζητήσεων «Προοδευτικές πολιτικές για το αύριο». Την εκδήλωση συντόνισε η πρόεδρος του ομίλου, Αθηνά Δρέττα.