Τα έσοδα έπεσαν τον Ιούλιο, τα χρέη του Δημοσίου αυξήθηκαν, όπως και οι ληξιπρόθεσμες οφειλές στην εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, που αγγίζουν πλέον τα 90 δισ. ευρώ.

Οι κατασχέσεις και οι πλειστηριασμοί γίνονται κομμάτι της ελληνικής ρουτίνας, το τραπεζικό σύστημα βρίσκεται σε φάση αλλαγών κορυφής, οι ρυθμίσεις για τα «κόκκινα» δάνεια δρομολογούνται και μπορεί να διαμορφώσουν ένα εντελώς νέο τοπίο στο χώρο της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, επενδυτικά σχέδια δεν διαφαίνονται και μετά τα μπάνια του λαού θα έρθει η ώρα του λογαριασμού – τι άθροισμα βγάζει ο φόρος εισοδήματος, μαζί με τον ΕΝΦΙΑ, μαζί με τα παλιά χρωστούμενα, μαζί με την αύξηση του κόστους ζωής και ενδεχομένως τη μείωση εισοδήματος.

Θα μπορούσε να πει κανείς ότι βουλιάζουμε και ότι αυτό θα διαμορφώσει την πολιτική δυναμική, αν δεν ήταν τόσο μπερδεμένη η μεγάλη εικόνα (η πορεία της Ε.Ε. και του δυτικού κόσμου) και αν δεν είχε δημιουργηθεί στην ελληνική κοινωνία ένα ιδιαίτερο κράμα βουβής οργής, αίσθησης ματαιότητας, κούρασης, απόγνωσης, παραίτησης, απορίας, μόνιμης ανησυχίας ή και συμφιλίωσης με την παρακμή.

Στο Μέγαρο Μαξίμου αισιοδοξούν ότι μπορούν να ανακτήσουν την πολιτική κυριαρχία και στην αντιπολίτευση οι περισσότεροι θεωρούν ότι από τον Σεπτέμβριο μέχρι και το επόμενο καλοκαίρι θα βρισκόμαστε σε προεκλογική περίοδο, με την πιθανότητα να στηθούν κάλπες να είναι ισχυρή ανά πάσα στιγμή και ανάλογα με το κοινωνικό περιβάλλον.

Στο επιτελείο του πρωθυπουργού είναι πολύ ικανοποιημένοι για τη Σύνοδο Κορυφής ηγετών του Νότου, που προγραμματίζεται να γίνει στην Αθήνα στις αρχές Σεπτεμβρίου, με πιθανότερη ημερομηνία την 9η, με τη συμμετοχή του Γάλλου προέδρου Φρανσουά Ολάντ, του Ιταλού πρωθυπουργού Ματέο Ρέντσι, αλλά και των ηγετών της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Κύπρου και της Μάλτας.

Θα έχει προηγηθεί, στις 25 Αυγούστου, η Σύνοδος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών ηγετών στο Παρίσι, στην οποία θα πάρει μέρος και ο Αλέξης Τσίπρας, ενώ ακολουθεί, λίγες ημέρες αργότερα, η Σύνοδος Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην Μπρατισλάβα, όπου αναμένεται να παρθούν αποφάσεις για τη μετά το Brexit εποχή.

Τα έξω και τα μέσα

Ο πρωθυπουργός βεβαίως θεωρεί τη διπλωματία κορυφής προνομιακό του πεδίο, μάλιστα πολύ περισσότερο ευνοϊκό από τη διαχείριση των προβλημάτων της καθημερινότητας.

Εχει κάθε λόγο να αγωνιά για τη δημοφιλία του, που έχει υποστεί μεγάλη πτώση τους τελευταίους μήνες και οπωσδήποτε μετά την ανάδειξη του Κ. Μητσοτάκη στην ηγεσία της Ν.Δ.

Και είναι απολύτως αναμενόμενο να κάνει εντατική προσπάθεια βελτίωσης της δημόσιας εικόνας του παίζοντας το χαρτί της αντι-λιτότητας στο πλαίσιο της ευρωζώνης και αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για τη δημιουργία ενός άξονα του Νότου, που υπήρξε άλλωστε και κεντρικό τμήμα της προεκλογικής του συνθηματολογίας. Η αποτελεσματικότητα του εγχειρήματος δεν είναι καθόλου δεδομένη: Η δημοτικότητα του Ολάντ βρίσκεται στο ναδίρ, ο Ρέντσι μπορεί να χάσει τον Οκτώβριο το δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση, που ο ίδιος έχει προκαλέσει, στην Ισπανία τον πρώτο λόγο έχει ο δεξιός Ραχόι, ενώ γενικά οι ευρωσοσιαλιστές παρακολουθούν με αμηχανία τη δεξιά και αντισυστημική στροφή σε ολόκληρη την Ευρώπη, όπως αποτυπώνεται ακόμη και στο ενδεχόμενο να κερδίσει, τελικά, ο ακροδεξιός υποψήφιος τις αυστριακές προεδρικές εκλογές στις αρχές Οκτωβρίου, αφού έχει ενισχυθεί μετά τις βομβιστικές επιθέσεις στη Γερμανία, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.

Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν ότι η ανάληψη πρωτοβουλιών από τον Αλέξη Τσίπρα στο ευρωπαϊκό πεδίο τον διευκολύνει στο εσωτερικό και τον προστατεύει από τη φθορά.

Για «γκολ» μιλούν ακόμη και στελέχη της αντιπολίτευσης, που αντιλαμβάνονται ότι ο πρωθυπουργός είναι επίμονος παίκτης και δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την προσπάθεια παραμονής στην εξουσία εύκολα.

Αυτό που σίγουρα δεν μπορεί να ελέγξει, ο ίδιος και η κυβέρνησή του, είναι η κοινωνική δυσθυμία που γίνεται όλο και εντονότερη λόγω των αδιεξόδων που πολλαπλασιάζονται σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.

Τι χώρα είναι αυτή όπου περισσότεροι από 4.000.000 πολίτες χρωστάνε στην εφορία, ενώ 1.500.000 είναι ήδη αντιμέτωποι με πλειστηριασμούς και κατασχέσεις; Το τέλος του καλοκαιριού θα είναι η αρχή μια νέας και έντονης φάσης για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. Θα μεσολαβήσει ένα δεκαήμερο-δεκαπενθήμερο ανάπαυλας, στη διάρκεια του οποίου θα προετοιμάζεται σιωπηρά η εμφάνιση του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ, που θεωρείται σημαντική, όπως και η έναρξη της διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές για τα εργασιακά του ιδιωτικού τομέα και τις εκκρεμότητες που έχουν μείνει από τις μνημονιακές δεσμεύσεις.

Η γενική αίσθηση στην κυβερνητική «όχθη» είναι ότι οι εταίροι δεν θα προκαλέσουν μεγάλη ταραχή γιατί δεν θέλουν αναζωπύρωση της ελληνικής κρίσης μέχρι τις γερμανικές εκλογές του Σεπτεμβρίου 2017. Ομως, αυτό δεν σημαίνει ότι θα επιτρέψουν δημοσιονομική χαλάρωση τέτοια, που να έχει αντίκτυπο στη ζωή των πολλών, ανέργων, εργαζομένων, συνταξιούχων, μικρομεσαίων επιχειρηματιών.

Στο επίκεντρο η Παιδεία

Οταν θα ξανανοίξει η Βουλή, στο τέλος Αυγούστου, η πολιτική αντιπαράθεση θα επικεντρωθεί στα θέματα Παιδείας, με αφορμή την προ ημερησίας διατάξεως συζήτηση που έχει ζητήσει η Ν.Δ., με αφορμή το νομοσχέδιο Φίλη, που φέρνει αλλαγές στη λειτουργία των ιδιωτικών σχολείων και των φροντιστηρίων. Το μέτωπο θα είναι θερμό, με φόντο τις καταλήψεις δημόσιων χώρων που προηγήθηκαν και αυτές που έρχονται, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ εναντιώνεται στο δόγμα «νόμος και τάξη», υποχρεώνοντας, τελικά, τον αρμόδιο υπουργό κ. Νίκο Τόσκα να αναδιπλωθεί και να προτάξει το «διάλογο με τις συλλογικότητες» αντί της -οποιασδήποτε μορφής- άμεσης καταστολής.

Η Ν.Δ. επενδύει πολιτικά στα θέματα ασφάλειας θεωρώντας τον ΣΥΡΙΖΑ πολιτική δύναμη με ανοχή στην ανομία και την αταξία, επομένως θα επιμείνει σε τέτοιου είδους ζητήματα, που μπορεί να βρεθούν, έτσι κι αλλιώς, στην επικαιρότητα όταν θα ξεκινήσουν οι δυναμικές αντιδράσεις των συνδικαλιστών εναντίον της αλλαγής του συνδικαλιστικού νόμου που θα επιχειρηθεί.

Για την κυβέρνηση θα είναι έτσι κι αλλιώς δύσκολο να τα βάλει με συνδικάτα που τη στήριξαν εκλογικά, αλλά κάποιες αλλαγές (όπως στον τρόπο με τον οποίο λαμβάνονται οι αποφάσεις για την κήρυξη απεργίας και στα συνδικαλιστικά προνόμια) αποτελούν κόκκινη γραμμή για τους πιστωτές, που δύσκολα θα κάνουν πίσω. Ανάπτυξη Το ιδανικό για τον πρωθυπουργό θα ήταν στην ομιλία του στο Βελλίδειο Θεσσαλονίκης, στις αρχές Σεπτεμβρίου, να δώσει τίτλους που θα εστιάζουν στην ανάπτυξη. Ομως, ακόμη έχουμε capital controls και η απασχόληση συρρικνώνεται αντί να αυξάνεται.

Στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν πως όσους λαγούς και αν βγάλουν από το καπέλο σε επίπεδο επικοινωνίας, όσο και αν παίξουν με τις τηλεοπτικές άδειες, κάποια πράγματα, όπως το ΕΚΑΣ και ο ΕΝΦΙΑ, θα τους κυνηγούν γιατί αποτελούν σκληρή αντίφαση σε σχέση με το αντιμνημονιακό αφήγημα χάρη στο οποίο βρέθηκαν στην εξουσία.

Γνωρίζουν επίσης πως ο Γ. Βαρουφάκης προετοιμάζει την επάνοδό του στην κεντρική πολιτική σκηνή, ίσως σε συνεργασία με τη Ζ. Κωνσταντοπούλου, και αυτό σημαίνει πως θα βρίσκουν διαρκώς μπροστά τους το σχέδιο «Χ» της δραχμής. Και βέβαια, στο βάθος της εικόνας υπάρχει πάντα η προσφυγική-μεταναστευτική κρίση, που θα αποκτήσει νέα διάσταση από το φθινόπωρο, όταν θα διαπιστωθεί ότι οι περισσότεροι από τους κλεισμένους στα hotspots θα μείνουν μόνιμα στη χώρα μας και θα πρέπει να ξεδιπλωθεί μια πολιτική ενσωμάτωσης που είναι αμφίβολο αν θα έχει ολοκληρωθεί.

Η μεγαλύτερη ίσως αγωνία στο εσωτερικό της κυβέρνησης έχει να κάνει με τις κοινωνικές αντιδράσεις στην εφαρμογή του τρίτου Μνημονίου. Γιατί μπορεί να μην υπάρχουν μαζικές κινητοποιήσεις, όμως τα σποραδικά επεισόδια προπηλακισμών κατά κυβερνητικών και κομματικών στελεχών είναι πολλά και πληθύνονται, ενώ κανείς δεν μπορεί να προβλέψει ποιες μορφές και τι ένταση θα αποκτήσει η αποδοκιμασία απογοητευμένων ή και έξαλλων ψηφοφόρων που εκπαιδεύτηκαν από τον ΣΥΡΙΖΑ, πριν από τις εκλογές του 2015, στην ανυπακοή και τη δυναμική διαμαρτυρία.

ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΠΑΝΟΥ 

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής