Υστερα από έντονες παρασκηνιακές διαβουλεύσεις τις τελευταίες εβδομάδες, με στόχο να συγκεραστούν τα αιτήματα βοήθειας της Ιταλίας, της Ισπανίας και άλλων χωρών του Νότου που πλήρωσαν βαρύ φόρο σε νεκρούς και οικονομικές απώλειες από την επιδημία, με τη σκληρή απροθυμία του φιλογερμανικού μπλοκ των Βορείων για περισσότερη αλληλεγγύη (Ολλανδία, Φινλανδία, Αυστρία, Σλοβακία), οι ηγέτες Γαλλίας και Γερμανίας κατέληξαν στη συμβιβαστική πρόταση, που θα παρουσιάσουν στην -ήδη προετοιμασμένη- Κομισιόν.

Ειδικότερα, Μέρκελ και Μακρόν συνέκλιναν στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης ύψους 500 δισ. ευρώ, με χρήματα που θα αντλήσει η ίδια η Κομισιόν από τις αγορές ύστερα από εξουσιοδότηση των κρατών-μελών και με εγγύηση της ίδιας της Ε.Ε. Οπως τόνισε η καγκελάριος, τα χρήματα θα πάνε στα κράτη και τις περιοχές της Ευρώπης που έχουν πληγεί σκληρότερα από την επιδημία και τις επιπτώσεις της (έμμεση αναφορά στην οικονομία).

«Είναι η πρώτη φορά που Γαλλία και Γερμανία συμφωνούν στη δημιουργία κοινού χρέους κι αυτό αποτελεί σημαντικό βήμα προόδου», σημείωσε ο Μακρόν. Εδωσε ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι τα λεφτά θα δοθούν στα κράτη-μέλη ως επιχορηγήσεις και όχι ως δάνεια, που θα αυξήσουν το χρέος τους.
Προκειμένου να μην παραβιαστούν οι συνθήκες της Ε.Ε., η γερμανική πλευρά επέβαλε να ενταχθεί αυτό το ποσό στον επόμενο ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, για τον οποίο τονίστηκε πως πρέπει να αυξηθεί σημαντικά τα επόμενα χρόνια. Ξεκαθαρίστηκε ακόμη στο κοινό, γαλλογερμανικό ανακοινωθέν ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα είναι εντελώς προσωρινό, με συγκεκριμένο μέγεθος και ημερομηνία λήξης, ενώ θα είναι αυστηρά προσανατολισμένο ως προς τους στόχους του.

Επίσης -κι αυτό είναι το λεπτό σημείο που μπορεί να μην αρέσει στους Νότιους- το πρόγραμμα θα πρέπει να υποστηριχθεί από τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. μέσω δεσμεύσεων για «υγιείς οικονομικές πολιτικές και προγράμματα μεταρρυθμίσεων» (δηλαδή λιτότητα και πιθανώς δυσμενής προσαρμογή της εργασίας στα νέα δεδομένα).

Για να κατευνάσει τις αναμενόμενες διαμαρτυρίες στο εσωτερικό της, η Μέρκελ ξεκαθάρισε ότι το Ταμείο Ανάκαμψης των 500 δισ. αποτελεί «βραχυπρόθεσμη» απάντηση στην κρίση και ότι η μακροπρόθεσμη λύση περιλαμβάνει μεταρρυθμίσεις της Ε.Ε. που θα συζητηθούν αργότερα, με στόχο την περαιτέρω ενοποίησή της (σ.σ.: βάσει των γερμανικών σχεδίων, κατά προτεραιότητα). Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από ένα μήνα ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ είχε προτείνει ένα ευρωπαϊκό ταμείο ανόρθωσης 1,5 τρισ. ευρώ, με «αέναα ευρωομόλογα» (perpetual bonds) που δεν θα επιβάρυναν τα εθνικά χρέη, καθώς το κεφάλαιό τους δεν θα εξοφλούνταν ποτέ, αλλά μόνο τα χρεολύσια. Αργότερα ο Γάλλος ΥΠΟΙΚ, Μπρουνό Λεμέρ, αντιπρότεινε ένα Ταμείο 1 τρισ. με μίγμα χορηγήσεων και δανείων, για να καταλήξουμε τελικά στο κείμενο Μέρκελ-Μακρόν.

Μολονότι η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χαιρέτισε τη γαλλογερμανική πρωτοβουλία, υπογραμμίζοντας ότι βρίσκεται πολύ κοντά στις προτάσεις της Κομισιόν, η υλοποίησή της μπορεί να προσκρούσει σε αρκετά εμπόδια, καθώς απομένει να εξειδικευτούν σημαντικές λεπτομέρειες, με τη σύμφωνη γνώμη και των 27. Γι’ αυτό η καγκελάριος υπογράμμισε την ανάγκη να συμφωνηθεί το ταχύτερο η «Γαλλογερμανική Πρωτοβουλία».

Στις 27 Μαΐου η Κομισιόν θα εξετάσει τα εργαλεία που προτείνονται για τη στήριξη του υγειονομικού συστήματος και των οικονομιών των ευρωπαϊκών κρατών. Στη συνέχεια, η Σύνοδος Κορυφής θα αποφασίσει για τις λεπτομέρειες και τους όρους εκταμίευσης του πακέτου, προτού δοθεί το τελικό πράσινο φως από την Ευρωβουλή.

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, ο Γάλλος πρόεδρος αποκάλυψε ότι το Ταμείο Ανάκαμψης αποσκοπεί και στην ενίσχυση της «τεχνολογικής κυριαρχίας» της Ε.Ε. απέναντι στους διεθνείς ανταγωνιστές της (ΗΠΑ, Κίνα κ.λπ.) με στοχευμένη ενίσχυση της ευρωπαϊκής μεταποίησης και άλλων βιομηχανικών κλάδων. Σε αυτούς περιλαμβάνονται η έρευνα για φάρμακα και εμβόλια. Πρόσθεσε, επίσης, ότι Γαλλία και Γερμανία θέλουν να εγγυηθούν τη δημιουργία κοινού στρατηγικού αποθέματος φαρμακευτικών και ιατρικών προϊόντων.

«Μια από τις προτεραιότητές μας πρέπει να είναι η οικοδόμηση μιας Ευρώπης της υγείας», υποστήριξε ο Γάλλος πρόεδρος.

Θέλησε μάλιστα να στείλει κι ένα αισιόδοξο μήνυμα, υπογραμμίζοντας ότι θα υπάρξει τουριστική περίοδος στην Ευρώπη, ακόμη και παρόντος του κορονοϊού: «Θα κάνουμε το παν ώστε τα πράγματα να κυλήσουν όσο καλύτερα γίνεται, στη Γαλλία, στη Γερμανία και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο με στόχο να προστατευθεί η υγεία των ταξιδιωτών και να στηριχθεί ο τουριστικός κλάδος», τόνισε.