Η πρώτη βασική αλλαγή σε σχέση με το καθεστώς που προέβλεπε ο νόμος 4387/2016 (νόμος Κατρούγκαλου) είναι ότι η ποινή μείωσης της σύνταξης, κύριας και επικουρικής, από 60% γίνεται 30%. Ετσι, ένας συνταξιούχος που εργαζόταν πριν από τις 28/2/2020 και έπαιρνε 1.000 ευρώ σύνταξη (κύρια και επικουρική), είχε μείωση 60% και η σύνταξη περιοριζόταν στα 400 ευρώ. Με τον νέο νόμο η μείωση θα είναι μικρότερη (30%) και θα του μένουν από 28/2/2020 και μετά 700 ευρώ από τις συντάξεις και από εκεί και πέρα ό,τι παίρνει από την εργασία του.
Αναστολή
Η δεύτερη αλλαγή σε σχέση με το προηγούμενο καθεστώς είναι ότι μπαίνει ηλικιακό όριο το 61ο έτος και το 62ο έτος ως κριτήριο για την αναστολή σύνταξης σε περίπτωση απασχόλησης συνταξιούχων στο Δημόσιο. Με το προηγούμενο καθεστώς οι συνταξιούχο που προσλαμβάνονταν στο Δημόσιο (μετακλητοί, συνεργάτες κ.λπ.) είχαν πλήρη αναστολή σύνταξης, ανεξαρτήτως ηλικίας (σ.σ.: οι δε διορισμένοι συνταξιούχοι ως διοικητές, υποδιοικητές, κ.λπ. σε κρατικούς οργανισμούς είχαν και έχουν περικοπή σύνταξης κατά 70%). Με το νέο καθεστώς η αναστολή σύνταξης για εργαζόμενους συνταξιούχους στο Δημόσιο ισχύει για όσους δεν συμπληρώνουν το 61ο έτος της ηλικίας τους ως τις 28/2/2021 και για όσους δεν συμπληρώσουν το 62ο έτος της ηλικίας τους ως 1/3/2022. Μετά τη συμπλήρωση του 61ου έτους ή του 62ου από 1.3.2022 και εφεξής σταματά η πλήρης αναστολή και οι συνταξιούχοι της κατηγορίας αυτής θα έχουν την κατά 30% μείωση της κύριας και της επικουρικής σύνταξής τους.
Τρίτη αλλαγή είναι ότι η μείωση της σύνταξης κατά 30% εφαρμόζεται ανεξαρτήτως του εάν ο συνταξιούχος παρέχει εργασία με μειωμένο ωράριο ή με μειωμένη απασχόληση, δηλαδή δεν υφίσταται η δυνατότητα αναλογικής περικοπής της σύνταξής του βάσει των ημερών απασχόλησής του ανά μήνα. Με το προηγούμενο καθεστώς η μείωση ήταν 60% για όσες μέρες εργαζόταν ο συνταξιούχος.
Τέταρτη αλλαγή είναι σε όσους είναι συνταξιούχοι πλην του ΟΓΑ και έχουν εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα, καθώς θα καταβάλλουν εισφορές χωρίς να ισχύει το όριο εισοδήματος των 4.923 ευρώ από αγροτική δραστηριότητα. Δεν θα έχουν όμως μείωση σύνταξης εφόσον από τη γεωργική τους απασχόληση έχουν εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ.
Εξαιρέσεις
Των περιορισμών εξαιρούνται 7 ειδικές κατηγορίες, αλλά και όσοι αναλαμβάνουν μεν εργασία για την οποία δεν προκύπτει υποχρέωση ασφάλισής τους, όπως για παράδειγμα οι αιρετοί που αντί για μισθό αμείβονται για τα έξοδα κίνησης, ή όσοι δηλώνουν κατά την ανάληψη της εργασίας τους ότι παραιτούνται του μισθού τους.
Τα παραπάνω σημεία περιλαμβάνονται στη νέα εγκύκλιο που εξέδωσε χθες το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αναφορικά με τον τρόπο εφαρμογής των αλλαγών που επέρχονται στην απασχόληση των συνταξιούχων με το νόμο 4670/2020 (νόμος Βρούτση για το ασφαλιστικό).
Διατάξεις
Στην εγκύκλιο, την οποία υπογράφει ο υπουργός Γιάννης Βρούτσης, προβλέπονται τα εξής:
* Οι νέες διατάξεις ισχύουν από την 28.2.2020 (ημερομηνία έναρξης ισχύος του ν. 4670/2020) για το σύνολο των απασχολούμενων συνταξιούχων, με εξαίρεση όσους είχαν αναλάβει και συνεχίζουν χωρίς διακοπή την εργασία, ή την αυτοαπασχόληση, πριν από το νόμο 4387/2016. Γι’ αυτή την κατηγορία διατηρείται ως τις 28/2/2021 το ευνοϊκότερο καθεστώς που είχαν, δηλαδή περικοπή στο ποσό σύνταξης πάνω από τα 1.010 ευρώ, και από 1/3/2021 θα ενταχθούν στο νέο, με περικοπή σύνταξης σε όλο το ποσό κατά 30%.
Συντάξεις: Τι θα γίνει με τα αναδρομικά; - Τα σενάρια που εξετάζει το υπ. Εργασίας [Τα ποσά ανά Ταμείο]
* Οι νέες ρυθμίσεις εφαρμόζονται στους συνταξιούχους λόγω γήρατος όλων των φορέων που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ και του Δημοσίου, συμπεριλαμβανομένων και των προσώπων που λαμβάνουν χορηγία ή βουλευτική σύνταξη, οι οποίοι είτε έχουν αναλάβει εργασία ή ιδιότητα ή δραστηριότητα πριν από την 28.2.2020 ή θα αναλάβουν από 28.2.2020, εφόσον για την εργασία ή την ιδιότητα ή τη δραστηριότητα προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ.
* Οι μειώσεις στην κύρια και στην επικουρική σύνταξη γήρατος δεν αφορούν στις περιπτώσεις ανάληψης δραστηριότητας για την οποία δεν προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ, ακόμη και εάν προκύπτει εισόδημα. Δεν επιβάλλεται μείωση σε συνταξιούχους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης που αμείβονται με έξοδα κίνησης ή παραιτούνται του μισθού της θέσης τους.
* Η ποινή μείωσης της σύνταξης κατά 30% ή η αναστολή της ισχύουν για τη χρονική περίοδο που παρέχεται η αναληφθείσα εργασία και όχι στη χρονική περίοδο καταβολής των σχετικών αμοιβών. Για παράδειγμα, εάν ο συνταξιούχος απασχολήθηκε το 2020, διέκοψε στη συνέχεια και θα πληρωθεί το 2021, θα έχει μείωση σύνταξης για το 2020 ενώ για το έτος 2021 η σύνταξη θα του καταβάλλεται χωρίς περιορισμό, δεδομένου ότι έχει διακοπεί η αναληφθείσα δραστηριότητα.
* Ο απασχολούμενος συνταξιούχος υποχρεούται στην καταβολή εισφοράς για ασθένεια επί του μισθού ή ημερομισθίου ή επί της ασφαλιστικής κατηγορίας αν εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας, ενώ η εισφορά ασθένειας στη σύνταξη υπολογίζεται επί του ποσού που καταβάλλεται μετά την περικοπή.
* Από την καταβολή εισφορών ΕΦΚΑ – ΟΓΑ εξαιρούνται μόνο οι συνταξιούχοι του πρώην ΟΓΑ οι οποίοι συνεχίζουν την ίδια δραστηριότητα ως αγρότες.
* Καταργείται η καταβολή προσαυξημένων κατά 50% ασφαλιστικών εισφορών σε περίπτωση συνταξιούχων λόγω γήρατος που αναλαμβάνουν δραστηριότητα για την οποία προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον πρώην ΟΑΕΕ και στο πρώην ΕΤΑΑ.
* Ο χρόνος ασφάλισης λόγω απασχόλησης μετά τη συνταξιοδότηση μπορεί να αξιοποιηθεί για καταβολή επιπλέον ποσού στην κύρια και την επικουρική σύνταξη. Το επιπλέον ποσό όμως θα δοθεί με τους συντελεστές αναπλήρωσης που ισχύουν ανά έτος απασχόλησης, χωρίς να προσμετράται επάνω στο χρόνο ασφάλιση που είχε ο συνταξιούχος. Για παράδειγμα, συνταξιούχος που βγήκε στη σύνταξη με 35 έτη ασφάλισης και εργάζεται για 3 επιπλέον χρόνια, θα πάρει την προσαύξηση που αντιστοιχεί στα 3 έτη και σε καμία περίπτωση δεν θα επανυπολογιστεί η σύνταξη για 38 έτη. Η προσαύξηση των 3 ετών θα είναι με τους συντελεστές που ισχύουν από το 1 ως τα 15 έτη, δηλαδή με ετήσιο ποσοστό 0,77%, που σημαίνει ότι με 3 έτη εργασίας θα πάρει ανταποδοτική σύνταξη ίση με το 2,31% του μισθού. Αν ο μισθός της εργασίας του σε αυτά τα 3 έτη είναι 1.000 ευρώ, θα πάρει προσαύξηση 23 ευρώ στη σύνταξη, που θα μείνει για πάντα όταν αφήσει την εργασία και επιστέψει στη σύνταξη.
* Οι συνταξιούχοι θα πρέπει να δηλώσουν την εργασία τους πριν από την ανάληψή της στις αρμόδιες για την κύρια και την επικουρική σύνταξη υπηρεσίες του ΕΦΚΑ. Σε περίπτωση που δεν υποβληθεί η σχετική δήλωση, καθιερώνεται αυστηρό πρόστιμο, το οποίο αντιστοιχεί σε 12 μηνιαίες κύριες και επικουρικές συντάξεις. Το πρόστιμο μπορεί να παρακρατείται μέχρι το 1/4 από τις καταβαλλόμενη κύρια σύνταξη. Για την επικουρική σύνταξη μπορεί να συμψηφιστεί με τυχόν χρωστούμενες επικουρικές ή εφάπαξ, διαφορετικά βεβαιώνεται ως φορολογική οφειλή.
Οι εξαιρέσεις…
Οι 7 κατηγορίες που γλιτώνουν την ποινή 30%
Από τη μείωση του ποσού της σύνταξης κατά 30% ή την αναστολή, λόγω εργασίας, εξαιρούνται οι παρακάτω κατηγορίες:
1 Οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ, οι οποίοι ασκούν απασχόληση υπακτέα στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ.
2 Οι ψυχικά ασθενείς για λόγους ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης και κοινωνικής επανένταξης.
3 Οσοι συνταξιοδοτούνται από τους λοιπούς -πλην Δημοσίου- ενταχθέντες στον ΕΦΚΑ φορείς ως πάσχοντες από παρατετραπληγία καθώς και από τις λοιπές παθήσεις βάσει του ν. 612/1977.
4 Οι πολιτικοί και στρατιωτικοί συνταξιούχοι του Δημοσίου που λαμβάνουν σύνταξη ως πάσχοντες από παρατετραπληγία και τις λοιπές παθήσεις που αναφέρονται στο Π.Δ. 169/2007.
5 Οσοι λαμβάνουν το εξωϊδρυματικό επίδομα του ν. 1140/1981 ή το αντίστοιχο επίδομα του άρθρου 54 του Π.Δ. 169/2007.
6 Οι πολύτεκνοι, των οποίων το ένα τουλάχιστον των τέκνων είναι ανήλικο ή σπουδάζει σε ανώτερες ή ανώτατες σχολές και έως τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας του ή είναι ανίκανο για κάθε βιοποριστική εργασία.
7 Οι παθόντες από βίαιο συμβάν, τα θύματα τρομοκρατικών ενεργειών, όσοι δικαιούνται πολεμική σύνταξη ή σύνταξη ανάπηρου οπλίτη ειρηνικής περιόδου ή σύνταξη Εθνικής Αντίστασης ΟΓΑ ή ανασφάλιστου Αγωνιστή Εθνικής Αντίστασης, οι λογοτέχνες – καλλιτέχνες που δικαιούνται σύνταξη από το Δημόσιο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 3075/2002, τα πρόσωπα που λαμβάνουν προσωπική σύνταξη, καθώς και όσοι λαμβάνουν σύνταξη λόγω αναπηρίας ή λόγω θανάτου εξαιτίας της υπηρεσίας.
Παραδείγματα
Περισσότερα στην… τσέπη
* Συνταξιούχος του ΕΦΚΑ με κύρια σύνταξη 800 ευρώ και επικουρική 100 ευρώ παρέχει υπηρεσίες φορέα της Γενικής Κυβέρνησης και συμπληρώνει το 61ο έτος της ηλικίας του στις 10/2/2021. Μέχρι τη συμπλήρωση του 61ου, δηλαδή έως και την 10/2/2021, έχει πλήρη αναστολή της σύνταξης και από 11/2/2021 θα υπόκειται στη μείωση 30%, και επομένως θα λαμβάνει μηνιαία κύρια σύνταξη 560 ευρώ (800-30%=560) και επικουρική σύνταξη 70 ευρώ (100-30%=70).
* Συνταξιούχος του ΕΦΚΑ με κύρια σύνταξη 1.000 ευρώ και επικουρική 100 ευρώ παρέχει υπηρεσίες σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης και συμπληρώνει το 61ο έτος από 1/3/2021 μέχρι και 28/2/2022. Θα έχει αναστολή καταβολής της κύριας και επικουρικής σύνταξής μέχρι την ημερομηνία που συμπληρώνει ημερολογιακά το 61ο έτος και στη συνέχεια, εφόσον απασχολείται, θα έχει μείωση κατά 30%, δηλαδή η κύρια θα είναι 700 ευρώ και η επικουρική 70 ευρώ.
* Συνταξιούχος του ΕΦΚΑ με κύρια σύνταξη 800 ευρώ και επικουρική 100 ευρώ αναλαμβάνει εργασία στον ιδιωτικό τομέα, είτε με πλήρη απασχόληση (25 ημέρες ασφάλισης) είτε με μερική (ανεξαρτήτως τις ώρες ή ημέρες απασχόλησης). Ο εν λόγω συνταξιούχος θα λάβει μειωμένη κύρια και επικουρική σύνταξη κατά 30%, ανεξάρτητα από το είδος της σύμβασης εργασίας του.
* Συνταξιούχος με κύρια σύνταξη ύψους 1.000 ευρώ και επικουρική σύνταξη 100 ευρώ παρέχει υπηρεσίες σε φορέα της Γενικής Κυβέρνησης και συμπληρώνει το 62ο έτος στις 31/5/2021. Μέχρι την ημερομηνία αυτή, δηλαδή μέχρι να συμπληρώσει ημερολογιακά το 62ο έτος, έχει πλήρη αναστολή της κύριας και επικουρικής σύνταξης. Από 1.6.2022 η κύρια και επικουρική σύνταξη μειώνεται κατά 30%.
* Συνταξιούχος του ευρύτερου δημόσιου τομέα που συνταξιοδοτήθηκε το 2015 και συνέχισε απασχολούμενος στον δημόσιο τομέα χωρίς αναστολή καταβολής της σύνταξής του δεν μπορεί να αξιοποιήσει καθόλου το χρόνο απασχόλησής του γιατί δεν είχε προβεί στην αναστολή της σύνταξης του. Θα συνεχίσει όπως ήταν μέχρι 28/2/2021 και από 1/3/2021 – εφόσον συνεχίζει την ίδια απασχόληση- θα αξιοποιήσει μόνο το χρόνο ασφάλισής του από 1/3/2021 και εφεξής.
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου