H κυβέρνηση πανηγυρίζει για το «κλείσιμο» της αξιολόγησης, που, όπως άφησε να εννοηθεί ο πρωθυπουργός στις τηλεφωνικές του επαφές με τους πολιτικούς αρχηγούς, θα κλείσει κι επισήμως στο Eurogroup της 24ης Μαϊου, μια προσεκτική μελέτη όμως στην ανακοίνωση μετά τη συνεδρίαση του eurogroup αναδεικνύει πως υπάρχουν αρκετές γκρίζες ζώνες σε αυτή την κατ’ αρχήν συμφωνία που χρήζουν διασαφήνισης άμεσα.
Επί της ουσίας επιβλήθηκε και πάλι η γραμμή Σόιμπλε, δηλαδή, καμία ουσιαστική απόφαση πριν από το 2018 και χωρίς να έχει επιβεβαιωθεί τότε η πιστή εφαρμογή του προγράμματος. Εδώ ακριβώς εντοπίζεται η πρώτη γκρίζα ζώνη.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος υποστήριξε ότι σε σύγκριση με τις ανακοινώσεις του Νοεμβρίου του 2012, η τωρινή απόφαση για έναρξη συζητήσεων και λήψη αποφάσεων για το χρέος δεν έχουν την προϋπόθεση «αν είναι αναγκαίο» (if needed). Ωστόσο, στην επίσημη ανακοίνωση του χθεσινού Eurogroup υπάρχει η ανάλογη προϋπόθεση «αν χρειάζεται» (if necessary), όσον αφορά στη λήψη μέτρων για τη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του χρέους, η οποία θα ερευνηθεί σε 3 χρόνια από σήμερα, δηλαδή όταν ολοκληρωθεί το πρόγραμμα.
Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η κυβέρνηση υποχρεώνεται να νομοθετήσει τώρα τον μηχανισμό αυτόματων περικοπών δαπανών, το λεγόμενο «κόφτη» δηλαδή, στην περίπτωση που δεν πιάνει τους στόχους των πρωτογενών πλεονασμάτων, που για το 2018, βάσει του προγράμματος, προβλέπεται στο 3,5% του ΑΕΠ, ενώ για το 2017 και 2016 είναι 1,75% και 0,5% αντίστοιχα.
Πρακτικά δηλαδή, αυτό σημαίνει πρώτα μειώσεις δαπανών, δηλαδή μισθών και συντάξεων και μετά πιθανότητα εξισορρόπησης των απωλειών, με αύξηση της φορολογίας. Πάντως, κυβερνητικοί παράγοντες απορρίπτουν τον ισχυρισμό πως θα περικόπτονται μισθοί και συντάξεις αφενός λέγοντας πως δεν θα χρειαστούν περικοπές και αφετέρου επιμένοντας πως οι περικοπές δεν θα είναι «τυφλές».
Στην πραγματικότητα το μόνο χειροπιαστό που πήρε η Αθήνα για το άμεσο χρονικό διάστημα (short term) είναι κάποιες ρυθμίσεις επιτοκίων ήσσονος σημασίας (λόγω της διαφοράς επιτοκίων μεταξύ μακροχρόνιων και βραχυχρόνιων εκδόσεων μέσω των οποίων δανείζεται ο ESM και εν συνεχεία δανείζει την Ελλάδα), καθώς και μια νέα δέσμευση των Ευρωπαίων για σαφέστερα χρονοδιαγράμματα αντιμετώπισης του Χρέους, που μένει να διαπιστωθεί αν επαρκεί για τις αγορές ειδικά από τη στιγμή που δεν έχουν δοθεί λεπτομέρειες και δεν έχει μιλήσει ακόμα το ΔΝΤ.
Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, πάντως, βλέπουν πρόοδο πάντως στις διαπραγματεύσεις. Τόσο ο Επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί όσο και ο επικεφαλής του ESM Κλάους Ρέγκλινγκ εξέφρασαν την ελπίδα ότι μετά το Eurogroup της 24ης Μαΐου θα ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση των δόσεων.
Ενδιαφέρον έχει βέβαια να δούμε πώς θα νομοθετηθούν τα μέτρα του “κόφτη”, αφού σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής πληροφορίες, αυτά δε θα ψηφίζονται από τη βουλή, αλλά θα αποφασίζονται με Προεδρικά Διατάγματα. Αυτό σημαίνει ότι η κυβερνητική πλειοψηφία των 153 βουλευτών δε θα αναγκαστεί να υπερψηφίσει τις περικοπές του “κόφτη” αφού αυτές θα αποφασίζονται με τα Προεδρικά Διατάγματα. Στην ουσία, για να κλείσει η πρώτη αξιολόγηση, οι κυβερνητικοί βουλευτές θα κληθούν να υπογράψουν μόνο το υπόλοιπο πακέτο από τα 5,4 δις, εκτός δηλαδή του ασφαλιστικού που ψηφίστηκε το βράδυ της Κυριακής στη βουλή.
Σε κάθε περίπτωση, φαίνεται ότι απομακρύνεται οριστικά το σενάριο εκλογών για το επόμενο διάστημα, εφόσον η αξιολόγηση κλείσει, ενώ θεωρείται σχεδόν βέβαια, ότι ο Πρωθυπουργός, θα προχωρήσει σε ανασχηματισμό, αμέσως μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης.