Σύμφωνα με όσα αναφέρει σε συνέντευξή του στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής ο καθηγητής Θεραπευτικής – Αιματολογίας – Ογκολογίας και πρύτανης του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, Θάνος Δημόπουλος, το μεταλλαγμένο στέλεχος μπορεί να αποδειχθεί μεταδοτικό, αυξάνοντας κρούσματα και νοσηλείες. Ο εμβολιασμός, όμως, και η αναμνηστική δόση θα βοηθήσουν έτσι ώστε όσοι κολλούν να νοσούν ηπιότερα.

Πόσο πιθανό είναι η μετάλλαξη «Ομικρον» να επικρατήσει και να κυριαρχήσει της «Δέλτα»; Είναι κάτι που εάν συμβεί το περιμένουμε για όλες τις χώρες;

Ενδιαφέροντα είναι τα επιδημιολογικά στοιχεία από τα δεδομένα αλληλούχισης του γονιδιώματος του SARS-CoV-2 στα κρούσματα της Νότιας Αφρικής, όπου φαίνεται ότι το νέο στέλεχος «Ομικρον» ή Β.1.1.529 επικρατεί του στελέχους «Δέλτα». Πρόσφατες συρροές κρουσμάτων Covid-19 σε περιοχές της Νότιας Αφρικής αποδίδονται σχεδόν εξ ολοκλήρου στο νέο στέλεχος «Ομικρον». Λαμβάνοντας όλα τα ανωτέρω υπόψη, επιδημιολογικά μοντέλα εκτίμησης κινδύνου προβλέπουν ότι το στέλεχος «Ομικρον» έχει σαφές πλεονέκτημα ταχείας επικράτησης έναντι του στελέχους «Δέλτα». Εφόσον ισχύει αυτό το πλεονέκτημα του στελέχους «Ομικρον» έναντι του «Δέλτα», τότε αυτό θα ισχύει καθολικά πέρα από τα όρια των φυσικών συνόρων.

Είναι πιο μολυσματικό το νέο στέλεχος;

Το νέο στέλεχος «Ομικρον» εμφανίζει ένα ιδιαίτερα ανησυχητικό προφίλ 32 μεταλλάξεων στα γονίδια της πρωτεΐνης – ακίδα S που χρησιμοποιεί ο ιός προκειμένου να εισβάλει στα ανθρώπινα κύτταρα. Οι πολυάριθμες μεταλλάξεις του στελέχους «Ομικρον» του SARS-CoV-2 ιού πιθανόν καταδεικνύουν τη δυνατότητά του να μεταδίδεται ευκολότερα, αλλά αυτό είναι μία θεωρία που στηρίζεται κυρίως σε εργαστηριακά δεδομένα και μένει να επιβεβαιωθεί από κλινικά δεδομένα πραγματικής ζωής.

Προκαλεί βαρύτερη νόσο; Ποια είναι τα συμπτώματα μετά τη μόλυνση με την «Ομικρον»;

Ο αριθμός και το είδος των μεταλλαγών προκαλούν προβληματισμό ως προς τη δυνατότητα διαφυγής της ανοσολογικής απόκρισης του ανθρώπινου οργανισμού και πρόκλησης βαρύτερης νόσου Covid-19. Βέβαια, δεδομένα από τη Νότια Αφρική δείχνουν ότι σε πολλές περιπτώσεις η λοίμωξη από το νέο στέλεχος έχει ήπια συμπτώματα με προεξάρχον την καταβολή, ωστόσο αυτό μπορεί να σχετίζεται και με άλλους παράγοντες, όπως το νεαρό της ηλικίας των κρουσμάτων και η εμβολιαστική κατάσταση τη στιγμή της νόσησης.

Τι περιμένουμε από εδώ και στο εξής για την Ελλάδα με δεδομένη την απειλή της «Ομικρον»; Ποια είναι τα πιθανά σενάρια για την επιδημιολογική πορεία;

Σαφώς και προκαλούν ανησυχία η πιθανή επικράτηση του στελέχους «Ομικρον» και η πιθανή αύξηση των κρουσμάτων και των νοσηλειών λόγω Covid-19. Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει και ένα ευνοϊκότερο σενάριο, σύμφωνα με το οποίο το νέο στέλεχος να οδηγεί σε ηπιότερη νόσο, ειδικά για τους εμβολιασμένους και δη όσους έχουν λάβει και την αναμνηστική δόση, και έτσι η επιβάρυνση στο σύστημα Υγείας να αρχίσει να κάμπτεται.

Εάν αποδειχθεί ότι τα εμβόλια δεν είναι τόσο αποτελεσματικά έναντι της νέας μετάλλαξης, σημαίνει ότι είμαστε σε σημείο «μηδέν» της πανδημίας;

Σίγουρα δεν βρισκόμαστε σε σημείο «μηδέν» της πανδημίας. Αφενός, παρόλο που μπορεί τα εμβόλια να έχουν μειωμένη αποτελεσματικότητα στο νέο στέλεχος, δεν αναμένεται να έχουν μηδενική αποτελεσματικότητα. Ενδεικτικό είναι, επίσης, ότι προκαταρκτικά δεδομένα από το Ισραήλ δείχνουν ότι πιθανώς η αποτελεσματικότητα του εμβολίου BNT162b2 διατηρείται σε ποσοστό άνω του 90%, το οποίο μένει να επιβεβαιωθεί σε μεγαλύτερο δείγμα συμμετεχόντων. Αφετέρου, η παγκόσμια εμπειρία με τη νόσο Covid-19 δεν μπορεί να μηδενιστεί και σε καμία περίπτωση οι διαγνωστικές και θεραπευτικές μας επιλογές δεν συγκρίνονται με τις αρχές του 2020 που ξεκίνησε η πανδημία Covid-19.

Πόσες παραλλαγές ακόμη περιμένουμε από τον ιό και τι σημαίνει αυτό για τα εμβόλια; Θα χρειάζεται εμβολιασμός σε τακτά χρονικά διαστήματα;

Η εμφάνιση μεταλλάξεων στο γενετικό υλικό του ιού αποτελεί φυσική διεργασία, ειδικά όσο η πανδημία βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη. Δεν μπορούμε να προβλέψουμε με ακρίβεια πόσες παραλλαγές του SARS-CoV-2 θα επικρατήσουν εξελικτικά τους επόμενους μήνες. Η μείωση της διασποράς του ιού μειώνει τις πιθανότητες μεταλλάξεων. Επομένως, η αύξηση των εμβολιασμών στις αναπτυσσόμενες χώρες πρέπει να αποτελέσει προτεραιότητα των ανεπτυγμένων κρατών και των διεθνών οργανισμών. Η ανάγκη για επαναληπτικό εμβολιασμό είναι πολύ πιθανή, ειδικά εφόσον ο SARS-CoV-2 παραμείνει ενδημικός. Ωστόσο, ο ακριβής προσδιορισμός των μεσοδιαστημάτων του εμβολιασμού είναι δυσχερής, διότι θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τόσο η συχνότητα ανάδυσης νέων επικρατούντων στελεχών όσο και η δυνατότητα προσαρμογής των εμβολίων, μαζικής παραγωγής και διανομής στο σύνολο του πληθυσμού.

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ELEFTHEROSTYPOS.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.