Ο Αρχων Εξαρχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και πρώην διοικητής του Αγίου Ορους, Αθανάσιος Μαρτίνος, μέσω του Ιδρύματος Αθανασίου και Μαρίνας Μαρτίνου, ανέλαβε τη ριζική αναστήλωση της εκκλησίας, η οποία αποτελεί μία από τις σημαντικότερες της Πόλης.

Ο ιερός ναός βρίσκεται στην περιοχή των Ταταούλων (σημ. Kurtulus). Η σημερινή του μορφή είναι σταυροειδής τρίκλιτη βασιλική με πέντε τρούλους και έγινε υπό την επίβλεψη του αρχιτέκτονα Πετράκη Μεϊμαρίδη. Η ανέγερσή του, λόγω οικονομικών προβλημάτων, διήρκεσε 16 ολόκληρα χρόνια και τα εγκαίνια έγιναν τον Νοέμβριο του 1894. Η μεγαλοπρεπής «νεογοτθική» Ευαγγελίστρια είναι μία από τις τελευταίες ορθόδοξες εκκλησίες που χτίστηκαν στην (τότε) οθωμανική πρωτεύουσα και καταλαμβάνει περίπου ένα οικοδομικό τετράγωνο στα βόρεια της λεωφόρου Irmak Cadessi.

Ζωντανό μουσείο

Αποτελεί ζωντανό μουσείο, λόγω των δεκάδων αφιερωμάτων που έκαναν πιστοί από πολλούς φιλανθρωπικούς συλλόγους και επαγγελματικά σωματεία του 1900.

Εχει κατασκευασθεί από λαξευτούς λίθους, που όμως σε κάποια σημεία της τοιχοποιίας περικλείεται αργολιθοδομή, ενώ οι θόλοι και κάποιες περιοχές των καμπαναριών έχουν κατασκευασθεί από τούβλα. Οι λίθοι δεν είναι μέρος του φέροντος τοίχου, αλλά είναι εξωτερική επένδυση και συγκρατούνται με μεταλλικούς συνδέσμους (τζινέτια) από τη μάζα του τοίχου. Ο γυναικωνίτης και τα κλιμακοστάσια για τα καμπαναριά είναι κατασκευασμένα από ξύλο.

Το μεγάλο μέγεθος (16,30 μ. Χ 29,40 μ.) και, κυρίως, το μεγάλο του ύψος χαρακτηρίζουν τον επιβλητικό ναό. Το οικοδόμημα ξεπερνά τα 36 μέτρα ύψος και είναι χτισμένο με μικτό σύστημα πέτρας και τούβλων, ενώ σε ορισμένα σημεία της εξωτερικής του επιφάνειας έχει και ορθομαρμάρωση. Η εκκλησία και το αγίασμα καταστράφηκαν τη νύχτα των Σεπτεμβριανών του 1955, επισκευάστηκαν όμως λίγο αργότερα, όπως και οι περισσότεροι ναοί της Κωνσταντινούπολης.

«Το μνημείο είχε καταπονηθεί πολύ από την υγρασία. Το 2008 τοποθετήθηκε μόνωση από μολυβδόφυλλα που είχαν σταματήσει την εισροή των βρόχινων υδάτων. Η ανερχόμενη υγρασία στη νότια και την ανατολική πλευρά των τοίχων του ναού εκτιμάται ότι οξείδωσε τον μεταλλικό σύνδεσμο αυξάνοντας τη διατομή του, ρηγματώvοντας τους λίθους και αποκολλώντας τα κομμάτια τους. Εκτιμάται ότι το υλικό δόμησης των καμπαναριών δεν είναι της ίδιας ποιότητας με αυτό της υποκείμενης εκκλησίας. Πιθανότατα λόγω οικονομικών δυσχερειών, τα καμπαναριά ολοκληρώθηκαν με ελλιπή χρηματοδότηση και παρουσίαζαν τη βασικότερη παθολογία, η οποία οδηγούσε σε αποσάθρωση της τοιχοποιίας και την αποκόλληση τμημάτων, τα οποία έπεφταν τόσο στον περίβολο όσο και στη στέγη της εκκλησίας», δήλωσε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο δρ Γρηγόρης Πενέλης, της εταιρίας Πενέλης Σύμβουλοι Μηχανικοί Α.Ε., που είχε τον συντονισμό και την επίβλεψη του έργου. Εκτιμά ότι οι σεισμικές δονήσεις είχαν διαταράξει τους λίθους από την τοιχοποιία και ως εκ τούτου εισέρρευσε η βροχή, οξείδωσε τον μεταλλικό σύνδεσμο αυξάνοντάς του το πάχος, ρηγματώvοντας τους λίθους και αποκολλώντας τα κομμάτια τους.

«Εσωτερικά η υγρασία είχε καταστρέψει μεγάλα τμήματα από το εικονογραφικό και διακοσμητικό πρόγραμμα του ναού. Επίσης, ήταν σαφές ότι το σύνολο του διακόσμου δεν έχει συντηρηθεί. Ο διπλός γυναικωνίτης (διώροφος) είναι από φέρουσα ξυλεία. Οι ξυλοκατασκευές του ναού, οι κλίμακες και οι γυναικωνίτες είχαν διαβρωθεί τόσο από τους όγκους βρόχινου νερού όσο και από τα ξυλοφάγα έντομα και απαιτούσαν εκτεταμένη συντήρηση ή αντικατάσταση», υπογράμμισε.

Εργασίες

Οι εργασίες της ριζικής αναστήλωσαν άρχισαν την 1η Ιουνίου 2022 και ολοκληρώθηκαν τον περασμένο μήνα. Κατά τη διάρκειά της, μεταξύ άλλων, διενεργήθηκαν:

• Μελέτη ιστορικής τεκμηρίωσης.
• Αποτύπωση ζωγραφικού διακόσμου.
• Στατική μελέτη αποτίμησης.
• Στατική μελέτη επεμβάσεων-ενισχύσεων.
• Αρχιτεκτονική μελέτη αποκατάστασης.
• Μελέτη φωτισμού.
• Εκδοση αδείας από Συμβούλιο Μνημείων και δήμο.

Σε ό,τι αφορά τις τοιχοποιίες, έγινε τοποθέτηση εξωτερικού ικριώματος, ξηλώθηκε όλη η επένδυση από λαξευτούς λίθους, επισκευάστηκε η τοιχοποιία και επανατοποθετήθηκαν λαξευτοί λίθοι με ανοξείδωτα στηρίγματα. Επίσης, έγιναν καθαρισμός, έλεγχος και συμπλήρωμα στα μολυβδόφυλλα των τρούλων, θόλων και δωμάτων και κατασκευή στο άνω μέρος του ναού λουκιών και οριζόντιων υδρορροών που οδηγούν τα όμβρια στις κατακόρυφες υδρορροές. Σε ό,τι αφορά τα δύο καμπαναριά, έγιναν στατική και αντισεισμική ενίσχυσή τους και τοποθετήθηκε εσωτερική ενίσχυση από ανοξείδωτο χάλυβα. Τέλος, στον ναό έγιναν πλήρη ανακατασκευή γυναικωνιτών από φέρουσα ξυλεία και των ξύλινων σκαλών, αντικατάσταση ξύλινων κουφωμάτων παραθύρων με σήτες, επισκευή σοβά εσωτερικά όπου είχε διαβρωθεί από την υγρασία και επισκευή δαπέδου, ενώ η εκκλησία απέκτησε νέα ηλεκτρική εγκατάσταση, νέο σύστημα ψύξης-θέρμανσης και εξωτερικό και εσωτερικό φωτισμό. Να σημειωθεί ότι οι αγιογραφίες έγιναν στην ουσία από την αρχή, καθώς μεγάλο μέρος τους είχε καταστραφεί από την υγρασία.

«Ευλογία»

«Είναι μεγάλη χαρά και ευλογία η αναστήλωση του Ι.Ν. Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Ταταούλων. Ευτυχώς, ο Αρχων Εξαρχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και πρώην διοικητής του Αγίου Ορους, Αθανάσιος Μαρτίνος, ανέλαβε την αναστήλωση. Επρόκειτο για μία ριζική ανακαίνιση, καθώς ο ναός είναι πολύ μεγάλος και διαθέτει δύο τεράστια καμπαναριά και τρούλους. Ο Θεός να δίνει δύναμη και υγεία στον κ. Αθανάσιο Μαρτίνο για όλα αυτά που προσφέρει. Και δεν είναι μόνο η αναστήλωση της συγκεκριμένης εκκλησίας. Ολοι γνωρίζουμε το θεάρεστο έργο του», δήλωσε στον «Ε.Τ.» της Κυριακής ο σεβασμιότατος μητροπολίτης Καλλιουπόλεως κ. Στέφανος.

«Δύσκολο πρότζεκτ»

Από την πλευρά του, ο ανάδοχος του έργου, Βασίλειος Πορίδης, αναφέρθηκε στις δυσκολίες και τις ιδιαιτερότητες της αναστήλωσης του ναού. «Ευτυχώς, δεν είχαμε στατικά προβλήματα. Ομως, ο ναός είναι 130 ετών και ήταν λογικό να αντιμετωπίζει πολλά άλλα προβλήματα, ορισμένα από τα οποία σχετίζονταν με τις πέτρες. Αφαιρέσαμε και τοποθετήσαμε συνολικά 768 τόνους πέτρας στον ναό, ενώ στη σκεπή τοποθετήθηκαν 38 τόνοι μολύβι. Ηταν ένα δύσκολο πρότζεκτ, αλλά το φέραμε εις πέρας και το αποτέλεσμα δικαιώνει όλους τους εμπλεκομένους. Ο Ι.Ν. Ευαγγελισμού της Θεοτόκου Ταταούλων εισέρχεται σε μία νέα περίοδο και αποτελεί πλέον κόσμημα για την ευρύτερη περιοχή», είπε.

Info

ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΗ ΙΕΡΟΥ ΝΑΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΣΤΟΥΣ ΠΡΟΠΟΔΕΣ ΤΑΤΑΟΥΛΩΝ

 Οικουμενικό Πατριαρχείο: Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Καλλιουπόλεως κ. Στέφανος

Κύριος του έργου: Κοινοτική Εφοροεπιτροπή προεδρεύοντος του κ. Μάκη Κοσμάογλου

Χρηματοδότηση: Iδρυμα Αθανασίου και Μαρίνας Μαρτίνου

Ανάδοχος: Βασίλειος Πορίδης, VASPO

Συντονισμός και επίβλεψη έργου: Πενέλης Σύμβουλοι Μηχανικοί Α.Ε.

Ειδήσεις σήμερα

Διμέτωπος για την κυβέρνηση – Το νέο πολιτικό τοπίο που διαμορφώνεται

Φόρμουλα 1: Pole για Κάρλος Σάινθ και Ferrari στο Μεξικό

Ρεάλ Μαδρίτης-Μπαρτσελόνα 0-4 – Πάρτι… όπως το 2022 και δήλωση τίτλου από τους Καταλανούς