ΓΡΑΦΕΙ Η ΜΑΡΙΝΑ ΞΥΠΝΗΤΟΥ

Πρόκειται επί της ουσίας για αναπροσαρμογή στην οποία προχώρησαν οι προμηθευτές ρεύματος «αξιοποιώντας παραδόξως» ένα άρθρο του Κανονισμού Προμήθειας που ναι μεν θεωρητικά επιτρέπει μια τέτοια ενέργεια, ωστόσο το αγνοούσαν χιλιάδες πολίτες και δεν ενημερώθηκαν με ευδιάκριτο, έγκαιρο και σαφή τρόπο. Για το ζήτημα που ανέδειξε η εφημερίδα «Καθημερινή» με δημοσίευμά της τοποθετήθηκε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας παίρνοντας θέση υπέρ των καταναλωτών και προαναγγέλλοντας κυρώσεις στις εταιρίες που προχώρησαν σε τέτοιου είδους πρακτικές. Πάντως, δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν και οι καταναλωτές τη νομική οδό, καθώς όπως σημείωσε στον «Ελεύθερο Τύπο» η πρόεδρος της ΕΚΠΟΙΖΩ, Παναγιώτα Καλαποθαράκου, εξετάζεται το ενδεχόμενο να προχωρήσουν σε συνολικές ομαδικές αγωγές.

Μεταξύ άλλων, η ΡΑΕ σε ανακοίνωσή της σημείωσε «ότι σε περίπτωση που η ατομική ενημέρωση δεν διενεργείται με διακριτή επιστολή (που δύναται να αποστέλλεται είτε αυτοτελώς είτε συνοδεύοντας το λογαριασμό κατανάλωσης), ή με εμφανές πεδίο στο λογαριασμό κατανάλωσης, θεωρείται ότι ο προμηθευτής παραβιάζει τον Κώδικα, με εξαίρεση την περίπτωση που δύναται να αποδείξει ότι ο πελάτης συναίνεσε στον εναλλακτικό τρόπο ειδοποίησής του», τονίζοντας παράλληλα ότι μπορούν να καταγγείλουν οι καταναλωτές τη σύμβαση. Οπως τονίζει, η «άσκηση από τη ΡΑΕ των κυρωτικών της αρμοδιοτήτων είναι αυτονόητη και αποτελεσματική εφόσον εκκινεί από τη διαπίστωση ικανού πλήθους αναφορών – παραπόνων – καταγγελιών από καταναλωτές για τροποποίηση των συμβατικών όρων, χωρίς την τήρηση της διαδικασίας που προδιαγράφεται στον Κώδικα Προμήθειας».

Ποιο άρθρο, όμως, παρερμήνευσαν οι εταιρίες προμήθειας; Στο άρθρο 30 αναφέρεται ότι ο προμηθευτής μπορεί να προχωρά σε μονομερή αλλαγή όρων της σύμβασης εάν αυτό προβλέπεται στη σύμβαση. Επιπλέον στο άρθρο 18, παράγραφος ια. αναφέρεται ότι στη σύμβαση πρέπει να περιλαμβάνεται: «Αναφορά των όρων της σύμβασης προμήθειας που δύνανται να τροποποιούνται μονομερώς από τον προμηθευτή ή κατόπιν αίτησης του πελάτη, διαδικασία τροποποίησης και ελάχιστες προθεσμίες ειδοποίησης του πελάτη». Με βάση την παραπάνω πρόβλεψη του Κώδικα Προμήθειας, οι προμηθευτές εξειδικεύουν το ενδεχόμενο μονομερούς αλλαγής των όρων των συμβολαίων «για σοβαρούς λόγους» στις συμβάσεις που συνάπτουν με τους πελάτες τους, γεγονός που τους δίνει τη δυνατότητα να αποδεσμευθούν από ζημιογόνες για τους ίδιους και επωφελείς για τους πελάτες τους συμβάσεις.

Προϋπόθεση για μια τέτοια τροποποίηση είναι να έχει περάσει ένα εξάμηνο από την υπογραφή της σύμβασης και να ειδοποιηθεί ο καταναλωτής τουλάχιστον 60 ημέρες πριν την αλλαγή.

 Αντιδράσεις

Το φαινόμενο των παράνομων πρακτικών από πλευράς εταιριών προμήθειας είναι καιρό σε γνώση της ΕΚΠΟΙΖΩ, όπως εξηγεί η κ. Καλαποθαράκου. Καθημερινά γίνονται δέκτες δεκάδων παραπόνων, μεταξύ αυτών και για αλλαγές στα συμβόλαια που αρχικά δεν γνώριζαν πως θα γίνουν οι πολίτες.

«Αν οι αρμόδιες Αρχές δεν λάβουν μέτρα για όλα όσα καταγράφονται το τελευταίο διάστημα, εξετάζουμε το ενδεχόμενο να προχωρήσουμε σε αγωγές ώστε να αλλάξει αυτή η κατάσταση, που φέρνει τους καταναλωτές αντιμέτωπους με υπέρογκους λογαριασμούς ρεύματος», τονίζει χαρακτηριστικά.

Τι, όμως, θα μπορούσαν να κάνουν οι πολίτες προκειμένου να μην έρχονται αντιμέτωποι με τέτοιες πρακτικές; Σύμφωνα με την κ. Καλαποθαράκου, αυτές οι ενέργειες είναι αυθαίρετες και ακόμα και αν οι καταναλωτές είχαν διαβάσει τα λεγόμενα «ψιλά γράμματα» κατά την υπογραφή του συμβολαίου, σήμερα δεν θα μπορούσαν να κάνουν πολλά πράγματα. «Τα σταθερά τιμολόγια μπορεί να έχουν κάποιο επιπλέον κόστος, ωστόσο δεν διαμορφώνονται ανάλογα με τη συγκυρία, δεν είναι δηλαδή όπως τα κυμαινόμενα».

Οι καταναλωτές, σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με την πρόεδρο της ΕΚΠΟΙΖΩ, θα πρέπει να διαβάζουν αναλυτικά και με απόλυτη προσοχή τους όρους και τις προϋποθέσεις των συμβολαίων που συνάπτουν με την εκάστοτε εταιρία προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.

Πάντως, η ΔΕΗ έσπευσε να ανακοινώσει ότι δεν υφίσταται καμία αλλαγή των όρων προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας για τους πελάτες της που «κλείδωσαν» σταθερά τιμολόγια και πως οι περίπου 500.000 πελάτες της με σταθερά τιμολόγια δεν υπόκεινται σε καμία ρήτρα.

«Τα σταθερά συμβόλαια της ΔΕΗ myHome Enter, myHome Enter+ και myHome Online έχουν ορισμένη διάρκεια και τιμή, η οποία παραμένει σταθερή μέχρι τη λήξη της σύμβασης. Τα συμβόλαια αυτά δεν υπόκεινται σε καμία ρήτρα και η ΔΕΗ δεν έχει προβεί σε καμία αλλαγή όρων της σύμβασης σταθερού συμβολαίου πριν τη λήξη της για τους περισσότερους από 500.000 πελάτες της που έχουν επιλέξει προϊόντα σταθερού τιμολογίου», σημειώνει η Επιχείρηση.

Πότε θεωρείται ότι υπάρχει παραβίαση του Κώδικα

Κομβικό, σύμφωνα με τη ΡΑΕ, για όλο αυτό το ζήτημα είναι η ενημέρωση των καταναλωτών με σαφή τρόπο. Οπως αναφέρει, σε περίπτωση που η ατομική ενημέρωση δεν διενεργείται με διακριτή επιστολή (που δύναται να αποστέλλεται είτε αυτοτελώς είτε συνοδεύοντας το λογαριασμό κατανάλωσης), ή με εμφανές πεδίο στο λογαριασμό κατανάλωσης, θεωρείται ότι ο προμηθευτής παραβιάζει τον Κώδικα, με εξαίρεση την περίπτωση που δύναται να αποδείξει ότι ο πελάτης συναίνεσε στον εναλλακτικό τρόπο ειδοποίησής του. Παράλληλα, ο προμηθευτής οφείλει να ενημερώσει τον πελάτη ότι σε περίπτωση μη συναίνεσής του στην επικείμενη τροποποίηση δύναται να καταγγείλει τη σύμβαση προμήθειας, και δη αζημίως. «Ακόμη και αν υφίστανται ειδικοί όροι για τη «δέσμευση» του πελάτη για ένα ελάχιστο χρονικό περιθώριο και την αποζημίωση του προμηθευτή για την πρόωρη λήξη της συμβατικής σχέσης, ο καταναλωτής δύναται να προβεί σε αλλαγή προμηθευτή χωρίς να καταβάλει καμία αποζημίωση, καθόσον η εν λόγω αλλαγή προέκυψε ως συνέπεια της μονομερούς τροποποίησης της σύμβασης προμήθειας από τον προμηθευτή», τονίζει χαρακτηριστικά.