Εκτός από τις δεκάδες, δραματικές σελίδες που αφιερώνει ο Σόιμπλε στην ελληνική και ευρωπαϊκή κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, μεγάλο τμήμα του βιβλίου του καταλαμβάνει η κριτική που ασκεί στους συναδέλφους του μέσα από το κόμμα και, κυρίως, τους καγκελάριους που υπηρέτησε – όπως η Άνγκελα Μέρκελ.
Στη βιογραφία του, ο Σόιμπλε δεν παραλείπει να δώσει κάποια εύσημα στην Μέρκελ, ξεκαθαρίζοντας, όμως, ότι στην πορεία οι διαφορές τους υπερέβησαν τα σημεία όπου συμφωνούσαν. Αρχικά, ο Σόιμπλε δηλώνει πως ήταν «ευτύχημα» η παρουσία της Μέρκελ στο Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα (CDU) σε μία περίοδο κατά την οποία ο προηγούμενος Χριστιανοδημοκράτης καγκελάριος, Χέλμουτ Κολ, αλλά και ο ίδιος ο Σόιμπλε, κλυδωνίζονταν από το λεγόμενο «σκάνδαλο των δωρεών».
Ο Κολ είχε παραδεχθεί πως, τη δεκαετία του ’90, είχε λάβει περίπου 2 εκατομμύρια γερμανικά μάρκα ως «δωρεά» για το κόμμα του, για τα οποία δεν είχε μιλήσει νωρίτερα, αφού οι δωρητές δεν το ήθελαν. Από πλευράς του, ο Σόιμπλε είχε δηλώσει πως αποδέχθηκε 100.000 γερμανικά μάρκα από τον βιομήχανο και έμπορο όπλων, Κάρλχαϊντς Σράιμπερ. Ο Σόιμπλε αναγκάστηκε τότε να παραιτηθεί από την προεδρία του CDU αλλά και την ηγεσία της κοινοβουλευτικής του ομάδας, όπου είχε διαδεχθεί τον Κολ για περίπου 2 χρόνια.
Η έλευση, επομένως, της Μέρκελ, στην οποία ο Σόιμπλε αναγνωρίζει «ευστροφία» και «ικανότητα στη διαβούλευση και τον στοχασμό», ήταν ευτύχημα για το παραπαίον κόμμα. Στην πορεία, ωστόσο, οι διαφορές ανάμεσα στο στυλ ηγεσίας της καγκελαρίου και στα όσα ήθελε να πετύχει ο Σόιμπλε άρχισαν να γίνονται πιο σαφείς. Τα δύο μεγάλα «αγκάθια» στην σχέση τους υπήρξαν αφενός η μεταναστευτική κρίση και, αφετέρου, (τι άλλο;) η κρίση του ευρώ.
Στα απομνημονεύματά του, ο Σόιμπλε κατηγορεί την πρώην καγκελάριο για «έλλειψη οραματισμού» και έντονη συμβιβαστικότητα, μεγαλύτερη από αυτή που θα υιοθετούσε εκείνος. Στο βιβλίο του, για παράδειγμα, ο Σόιμπλε θρηνεί το ναυάγιο της ιδέας του για ένα ευρωπαϊκό νομισματικό ταμείο. «Το 2010, ένιωσα ότι η συμμετοχή του ΔΝΤ ήταν μια συνθηκολόγηση από τους Ευρωπαίους, οι οποίοι θα έπρεπε να λύσουν μόνοι τους τα προβλήματά τους», γράφει.
«Η ίσως αφελής ελπίδα μου στα πρώτα στάδια της ευρωπαϊκής νομισματικής κρίσης ήταν να εκμεταλλευόμουν την ευκαιρία για να δημιουργήσω μια νομισματική ένωση με κοινές χρηματοπιστωτικές, οικονομικές και κοινωνικές πολιτικές. Ήλπιζα να μπορέσω να εξελίξω την Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση σε οικονομική ένωση μέσω του δικού της νομισματικού ταμείου – παρόμοιου με το ΔΝΤ», εξηγεί.
Όπως όμως τονίζει, κάτι τέτοιο «δεν θα μπορούσε να γίνει με την Μέρκελ» στο τιμόνι της Γερμανίας. «Οι πιέσεις γύρω από τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η οποία είχε μόλις συλλέξει με κόπο τα κομμάτια του αποτυχημένου ευρωπαϊκού συντάγματος, πιθανότατα εξακολουθούσαν να κρέμονται από πάνω της», γράφει ο Σόιμπλε για την Μέρκελ. «Δεν της άρεσε η προοπτική να αναζωπυρωθεί η διαμάχη μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών – μελών για το νομισματικό ταμείο, η οποία θα συνοδευόταν από αλλαγές στη Συνθήκη. Πάνω απ’ όλα, δεν είχε κανένα ενδιαφέρον για την προβλεπόμενη σύγκρουση με το δικό της κόμμα και τον [κυβερνητικό] συνασπισμό, στον οποίο ήταν ισχυροί οι σκεπτικιστές της προοδευτικής ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης».
Παρόλα αυτά, η Μέρκελ θα μπορούσε να το έχει τολμήσει, εκτιμά ο Σόιμπλε. Όπως επισημαίνει, υπό την Μέρκελ κατάφερε να γίνει εφικτή μία κυβερνητική πλειοψηφία των CDU/CSU και FDP, η οποία μέχρι τότε φάνταζε ανέφικτη – και όχι μόνο έγινε πραγματικότητα, αλλά ήταν και πολύ ισχυρή. Η Μέρκελ ωστόσο δεν ήθελε να τολμήσει και, όπως λέει ο Σόιμπλε, «σε αυτό διέφερε η αντίληψή μας για την πολιτική ηγεσία».
«Το πλάνο για το ευρωπαϊκό ταμείο, που εγώ – ακόμα και μετά από τις συνομιλίες μου στο Eurogroup – θεωρούσα ότι θα μπορούσε να είναι υλοποιήσιμο, πήγαινε ενάντια στη θέληση της καγκελαρίου μας, η οποία κατείχε ξεχωριστή θέση ανάμεσα στους υπόλοιπους αρχηγούς των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων», λέει ο πολιτικός. Εξάλλου, η ηγεσία του γερμανικού κυβερνητικού συνασπισμού είχε ήδη δεσμεύσει τον υπουργό Οικονομικών να προειδοποιεί, ή ακόμη και να ζητά την έγκριση του κοινοβουλίου, για όλες τις αποφάσεις του Eurogroup. «Η Καγκελάριος δεν με στήριξε στην πικρή μου αντίσταση σε αυτό. Όταν την προέτρεψα να το αποφύγει με κάθε κόστος, μου χαμογέλασε ευγενικά», γράφει ο ίδιος.
Ένα άλλο γεγονός που φαίνεται να εκπλήσσει ή ακόμα και να ενοχλεί τον Σόιμπλε είναι η παρανόηση πως, ανάμεσα στον ίδιο και την Μέρκελ, η δεύτερη φαινόταν να είναι η πιο «Ευρωπαία». Όπως λέει χαρακτηριστικά ο πρώην υπουργός Οικονομικών, «η διαστρεβλωμένη εικόνα που δημιουργήθηκε για μένα ως “δημίου” της ευρωπαϊκής ιδέας με πλήγωσε πραγματικά» και, καθώς η κρίση του 2015 οξυνόταν, «ξεχάστηκε το γεγονός πως εγώ ήμουν πιο “Ευρωπαίος” σε σύγκριση με την καγκελάριο».
Ο Σόιμπλε έβλεπε τον εαυτό του ως έναν μαχητή υπέρ της σταθερότητας και των συμφερόντων της Ευρώπης: «Βλέπω τον αγώνα για την Ευρώπη ως βασικό κίνητρο της μακροχρόνιας πολιτικής μου σταδιοδρομίας – ειδικά εκείνη την εποχή, όταν ήλπιζα να μπορέσω να ξεκινήσω μεταρρυθμίσεις, που είχαν καθυστερήσει από καιρό για την έξοδο από την κρίση», γράφει.
Οι διαφωνίες του με την Μέρκελ φέρεται να οδήγησαν τον υπουργό στα πρόθυρα της παραίτησης πολλές φορές, πράγμα από το οποίο τον απέτρεψε η ίδια η καγκελάριος. «Στο απόγειο της κρίσης, δεν αντιτάχθηκα ποτέ δημόσια στη γνώμη της, αλλά πολλές φορές έφτασα στα όρια αυτού που μπορούσα να αντέξω», τονίζει ο Σόιμπλε χαρακτηριστικά. Ανάμεσα στα λάθη που καταλογίζει στην Μέρκελ είναι και η διαχείριση του μεταναστευτικού, όπου ο ίδιος θεωρεί πως θα μπορούσαν να έχουν παρθεί περισσότερα μέτρα ασφαλείας, ακόμη και με ανοιχτά σύνορα.
Στο κομμάτι της Ρωσίας, ο Σόιμπλε τονίζει πως πάντα θεωρούσε λάθος τις αποφάσεις για τους αγωγούς φυσικού αερίου Nord Stream 1 & 2, αν και, όπως παραδέχεται, ο ίδιος είχε επίσης υποτιμήσει τις βλέψεις του Πούτιν.
Εν κατακλείδι, ο Σόιμπλε παραλείπει να αναφέρει την Μέρκελ στην λίστα του με τους σημαντικότερους καγκελαρίους όλων των εποχών. Όπως υπογραμμίζει, «το μέλλον θα δείξει ποια είναι η θέση της στην Ιστορία».
Ειδήσεις σήμερα
Σοκ στην Λαμία: Συνελήφθη ο πατέρας που άφηνε νηστικά τα πέντε του παιδιά
Ηγουμενίτσα: Σύλληψη 54χρονου για διακίνηση 225 κιλών κάνναβης αξίας 2 εκατ. ευρώ [Εικόνα]