Ο Γιάκομπ Φούγκερ, Γερμανός τη καταγωγή, έζησε πολλά χρόνια πριν, έχοντας γεννηθεί στις 6 Μαρτίου του 1459 και πεθάνει το 1525, σε ηλικία 66 ετών. Έμπορος, ιδιοκτήτης ορυχείων, τραπεζίτης και βασικός δανειστής βασιλιάδων και αυτοκρατόρων της εποχής, ο Φούγκερ φέρεται να κατόρθωσε να συγκεντρώσει περιουσία που άγγιζε, με τα σημερινά δεδομένα, τα 400 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό που αντιστοιχούσε στο 2% του ΑΕΠ της Ευρώπης, εκείνη την εποχή. Πώς ξεκίνησε, όμως, η συναρπαστική του ιστορία;
Γεννημένος στο Άουγκσμπουργκ της σημερινής Γερμανίας, μέρους της τότε Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ο Φούγκερ ήταν ο γιος του Γιάκομπ Φούγκερ του πρεσβύτερου και της Μπάρμπαρα Μπάσινγκερ, κόρης μίας επιφανούς οικογένειας εμπόρων υφασμάτων, που ανέλαβε την διοίκηση της επιχείρησης, όταν ο σύζυγός της πέθανε, το 1469. Η Μπάρμπαρα παρέμεινε υπεύθυνη της επιχείρησης για περίπου 28 χρόνια, ενώ παράλληλα είχε αναλάβει να μεγαλώσει και να «μανατζάρει» τα 11 παιδιά της, μεταξύ των οποίων και τον μελλοντικό πλουσιότερο άνθρωπο του κόσμου.
Όταν ο Γιάκομπ έφθασε στην εφηβεία, τον έστειλαν στη Βενετία για να εκπαιδευτεί στο εμπόριο και τις τραπεζικές συναλλαγές, γνώσεις που «απορρόφησε» για τα καλά. Επιστρέφοντας στη Γερμανία, ο Γιάκομπ και τα αδέλφια του θα συνέχιζαν τις δοσοληψίες (κυρίως εμπόριο υφασμάτων) με την Ιταλία, με την οικογενειακή επιχείρηση να επεκτείνεται, πολύ σύντομα, και σε άλλες δραστηριότητες. Τα αδέλφια Ούλριχ, Γκέοργκ και Γιάκομπ Φούγκερ ξεκίνησαν σύντομα τραπεζικές συναλλαγές με τον αυστριακό Οίκο των Αψβούργων και το Βατικανό, ενώ ταυτόχρονα ξεκίνησαν επιχειρήσεις εξόρυξης ασημιού και χαλκού στο Τιρόλο, τη Βοημία και την Ουγγαρία.
Σιγά – σιγά, η οικογένεια Φούγκερ, με de facto πλέον ηγέτη της τον Γιάκομπ, θα αποκτούσε σχεδόν το μονοπώλιο της ευρωπαϊκής αγοράς χαλκού, τον οποίο εξήγαγε ως και στην Ινδία. Η οικογένεια επένδυσε σταδιακά και σε άλλα εγχειρήματα, όπως στο άνοιγμα ενός γραφείου στην Λισαβόνα, απ’ όπου έκαναν εμπόριο μπαχαρικών και άλλων ειδών που θεωρούνταν τότε πολυτελή. Υπάρχουν μάλιστα και κάποια αρχεία, που φαίνεται να δείχνουν ότι οι Φούγκερ δάνεισαν 5.400 δουκάτα στην αποστολή του εξερευνητή Μαγγελάνου, που έκανε τον γύρο του πλανήτη.
Σε κάθε περίπτωση, οι σύγχρονοι μελετητές θεωρούν πως το «κλειδί» της επιτυχίας του Γιάκομπ Φούγκερ ήταν οι διασυνδέσεις που είχε αποκτήσει με πανίσχυρους οίκους και θεσμούς της εποχής και το γεγονός ότι κατάφερε να γίνει ο βασικός χρηματοδότης τους, αλλά και να δανείζεται, με την σειρά του, «ωκεανούς χρημάτων» από αυτούς για να υλοποιεί τα επενδυτικά του σχέδια. «Χωρίς την υποστήριξή τους, ο Φούγκερ θα ήταν σίγουρα πλούσιος, αλλά όχι ο πλουσιότερος του κόσμου», αναφέρει ο συγγραφέας Γκρεγκ Στάινμετς στο βιβλίο «Ο πλουσιότερος άνθρωπος που έζησε ποτέ».
Ουκρανία: «Τεράστιες εκρήξεις» στη Σούμι μετά από ρωσικά πλήγματα – Δύο νεκροί
Χάρη στις διασυνδέσεις του και στο ταλέντο να «γνωρίζει και να εκμεταλλεύεται τις αδυναμίες» των πελατών του, ο Φούγκερ κατέληξε να γίνει ο κύριος χρηματοδότης του Φρειδερίκου Γ’, αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, υποστηρίζοντας την άνοδο του επόμενου αυτοκράτορα, Μαξιμιλιανού Α‘, που ίδρυσε την Αυστροουγγαρία, αλλά και του διαδόχου του, Καρόλου Ε’ της Ισπανίας. Χάρη στην στενή του σχέση με το Βατικανό, είχε αναλάβει την μεταφορά των χρημάτων της Ρωμαιοκοθολικής Εκκλησίας από τη Γερμανία στη Ρώμη, με προμήθεια 3% επί του ποσού.
Η οικονομική δύναμη του Φούγκερ μεταφραζόταν και σε πολιτική δύναμη. Με τα χρήματά του, μπορούσε να προσλάβει στρατούς και να ξεκινήσει ή σταματήσει πολέμους. Όταν, το 1508, ο αυτοκράτορας Μαξιμιλιανός Α’ προσπάθησε να αναγκάσει τους τραπεζίτες του να επενδύσουν σε ομόλογα για να υποστηρίξουν έναν ακόμη πόλεμό του, ο Φούγκερ του απηύθυνε μία οργισμένη επιστολή, υποστηρίζοντας ότι οι κυβερνήσεις θα έπρεπε να «αφήσουν ήσυχες τις επιχειρήσεις» να κάνουν τα…μαγικά τους, «προς όφελος όλης της κοινωνίας», και να μην «σκοτώνουν το κίνητρο του κέρδους», υπονοώντας, ούτε λίγο ούτε πολύ, ότι θα έπαιρνε τα…βαλιτσάκια του – δηλαδή της επιχειρήσεις του- και θα πήγαινε σε κάποιο άλλο «Ράιχ», εάν ο Μαξιμιλιανός επέμενε.
Σε μία άλλη επιστολή του που διασώζεται μέχρι σήμερα, ο Φούγκερ ζητούσε, ξανά από τον Μαξιμιλιανό, να του εξοφλήσει ταχύτερα όσα του χρωστούσε, υπενθυμίζοντάς του ότι χάρη σε εκείνον είχε καταφέρει να ανελιχθεί στον θρόνο. «Είναι πλατιά γνωστό και ξεκάθαρο ότι η Αυτοκρατορική σας Μεγαλειότητα δεν θα μπορούσε να αποκτήσει το Στέμμα της Ρώμης χωρίς τη δική μου συνεισφορά, όπως είμαι σε θέση να αποδείξω με ντοκουμέντα από όλους τους ανώτερους υπάλληλους της Αυτοκρατορικής σας Μεγαλειότητας», του έγραφε. «Ούτε έχω επιδιώξει να κερδίσω από αυτό το επιχείρημα. Εάν είχα μείνει μακριά από τον οίκο της Αυστρίας και είχα εξυπηρετήσει τη Γαλλία, θα είχα αποκομίσει μεγάλο κέρδος και χρήμα, που εκείνο τον καιρό μου προσφερόταν. Η Μεγαλειότητά σας θα μπορούσε να συλλογιστεί, με βαθιά κατανόηση, τη βλάβη που θα μπορούσε να είχε προκύψει για την Αυτοκρατορική σας Μεγαλειότητα και για τον οίκο της Αυστρίας»…
Ο Φούγκερ πέθανε στις 30 Δεκεμβρίου του 1525, έχοντας συγκεντρώσει μία αμύθητη περιουσία αξίας 2.032.652 φιορινιών, τα οποία, σύμφωνα με μία μελέτη του 2016, ισοδυναμούσαν με 400 δισ. δολάρια ΗΠΑ ή 350 δισ. ευρώ. Την περιουσία του κληρονόμησαν τα ανίψια του, που υπήρξαν και συνέταιροί του κατά τη διάρκεια της ζωής και της καριέρας του. Ανά τους αιώνες, η οικογένεια Φούγκερ συνέχισε τις δραστηριότητές της, με ορισμένα «παρακλάδια» της να ακμάζουν ως το σήμερα. Κάποιοι απόγονοί τους είναι ευγενείς και άλλοι επιχειρηματίες, ενώ αρκετά κάστρα στην Ευρώπη τους ανήκουν ακόμα. Φυσικά, το…«άστρο» του Γιάκομπ δεν κατάφερε να επισκιάσει μέχρι στιγμής κανένας, ούτε μέσα από την οικογένειά του αλλά ούτε και έξω από αυτήν.
Ειδήσεις σήμερα
Υπόθεση Γεωργούλη: Τα ένοχα μυστικά από το 2020 και το συγκλονιστικό κατηγορώ της Χρονοπούλου