Η εκλαϊκευμένη επιστήμη με αρκετή δόση σάτιρας έχει τα δικά της βραβεία «Ιg Nobel», που δίνονται σε όσους ερεύνησαν απρόσμενες και αστείες πτυχές της ζωής. Στη διαδικτυακή εκδήλωση την Πέμπτη, που διοργάνωσε το χιουμοριστικό περιοδικό «Annals of Improbable Research», έγινε η απονομή των δέκα πιο «τρελών» ερευνών, «πράγματα που μας κάνουν στην αρχή να γελάσουμε, αλλά μετά να σκεφτούμε», όπως δήλωσαν οι διοργανωτές.

Είναι ένας καθιερωμένος πια θεσμός που μέσω του χιούμορ αναδεικνύει τη σημασία τής συχνά παραγνωρισμένης επιστημονικής έρευνας, αλλά και την όχι σπάνια ροπή της για υπερβολικά εξειδικευμένες ή περιττές μελέτες. Καθένας από τους φετινούς νικητές πήρε ή μοιράστηκε με την υπόλοιπη ερευνητική ομάδα του το «τιμητικό» βραβείο του, ένα χαρτονόμισμα των 10 τρισεκατομμυρίων δολαρίων Ζιμπάμπουε (όπου ο πληθωρισμός φέτος κινείται κοντά στο 200%).

Παρόλο που τα Νόμπελ του «τρελού επιστήμονα» έχουν επικριθεί και κάποιοι τα απορρίπτουν ως ασήμαντα, έχουν οδηγήσει σε σημαντικές ανακαλύψεις. Το 2006, μια μελέτη που δείχνει ότι ένα από τα κουνούπια ελονοσίας (Anopheles gambiae) έλκεται εξίσου από τη μυρωδιά του τυριού λίμπουργκερ και τη μυρωδιά των ανθρώπινων ποδιών κέρδισε το βραβείο «Ig Nobel» στον τομέα της Βιολογίας. Ως άμεσο αποτέλεσμα αυτών των ευρημάτων, δημιουργήθηκαν παγίδες με δόλωμα το συγκεκριμένο τυρί και τοποθετήθηκαν σε στρατηγικές τοποθεσίες σε ορισμένες περιοχές της Αφρικής για την καταπολέμηση της επιδημίας της ελονοσίας.

Ο σερ Αντρε Γκάιμ είχε βραβευτεί με «Ig Nobel» το 2000 για την αιώρηση ενός βατράχου από μαγνητισμό και τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 2010 για την εργασία του με τις ηλεκτρομαγνητικές ιδιότητες του γραφενίου. Είναι το μόνο άτομο που έχει λάβει και τα δύο βραβεία… Νόμπελ.

To 2020, το βραβείο Ιατρικής Εκπαίδευσης είχαν μοιραστεί οι Ζαΐρ Μπολσονάρου, Μπόρις Τζόνσον, Ναρέντρα Μόντι, Αντρέ Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, Αλεξάντερ Λουκασένσκο, Ντόναλντ Τραμπ, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, Βλαντιμίρ Πούτιν και Κουρμπανγκουλί Μπερντιμουχαμέντοφ επειδή χρησιμοποίησαν τον κορονοϊό για να διδάξουν στον κόσμο ότι η πολιτική έχει μεγαλύτερη επίδραση στον άνθρωπο από την Ιατρική.

Οι φετινοί νικητές:

* Εφαρμοσμένης Καρδιολογίας: Στους ερευνητές που βρήκαν ότι όταν δύο άνθρωποι βγαίνουν το πρώτο ραντεβού τους και υπάρχει αμοιβαία έλξη, οι παλμοί της καρδιάς τους συγχρονίζονται.

* Λογοτεχνίας: Στη μελέτη που ανέλυσε γιατί τα νομικά έγγραφα είναι χωρίς λόγο τόσο δύσκολα στην κατανόησή τους – η ευθύνη αποδίδεται περισσότερο στους ίδιους τους συγγραφείς τους παρά στην πολυπλοκότητα των εννοιών.

* Βιολογίας: Στην έρευνα που ασχολήθηκε με το αν και πώς η δυσκοιλιότητα επηρεάζει τη σεξουαλική ζωή των σκορπιών και τις προοπτικές τους για εύρεση συντρόφου.

* Ιατρικής: Στους επιστήμονες που έδειξαν ότι όταν οι ασθενείς υποβάλλονται σε μερικές μορφές τοξικής χημειοθεραπείας υποφέρουν από λιγότερες παρενέργειες όταν το παγωτό αντικαθιστά ένα από τα παραδοσιακά συστατικά της διαδικασίας.

* Φυσικής: Για τη μελέτη σχετικά με το πώς και γιατί τα παπάκια καταφέρνουν να κολυμπάνε σε σχηματισμό – κυρίως επειδή εξοικονομούν ενέργεια με αυτό τον τρόπο, ιδίως το τελευταίο στη σειρά.

* Μηχανικής: Για την προσπάθεια ανακάλυψης του πιο αποτελεσματικού τρόπου χρήσης των δαχτύλων όταν γυρνάμε ένα πόμολο. Σύμφωνα με τους Ιάπωνες ερευνητές, όσο μεγαλύτερο είναι το πόμολο τόσο περισσότερα δάχτυλα χρειάζονται: για πόμολα πλάτους ενός έως 2,5 εκατοστών αρκούν τρία δάχτυλα, για πόμολα 2,5 έως 4 εκατοστών είναι καλύτερα τα τέσσερα δάχτυλα, ενώ για πόμολα διαμέτρου άνω των 5 εκατοστών είναι αναγκαία και τα πέντε δάχτυλα.

* Ειρήνης: Για την ανάπτυξη ενός αλγόριθμου που βοηθά τους κουτσομπόληδες να αποφασίσουν πότε θα πουν την αλήθεια και πότε όχι.

* Οικονομικών: Για τη μαθηματική εξήγηση του γιατί η επιτυχία συχνά δεν συνοδεύει τους πιο ταλαντούχους, αλλά τους πιο τυχερούς.

* Ιστορία Τέχνης: Μια διεπιστημονική προσέγγιση σε τελετουργικές κλύσματος που απεικονίζεται στην αρχαία κεραμική των Μάγια. Η έρευνα επιβεβαιώνει -σε αντίθεση με την επικρατούσα άποψη- ότι οι Μάγια επιδίδονταν σε τελετουργικά έκστασης με τη χρήση καπνού από νούφαρο ή άλλο ανθοφόρο φυτό.

*Μηχανική ασφάλειας: Η ανάπτυξη ενός ανδρείκελου άλκης (είδους ελαφιού) ώστε να προσομοιώνεται η πρόσκρουση επιβατικών αυτοκινήτων με το συγκεκριμένο είδος – ένα συχνό ατύχημα στη Σκανδιναβία.

Ειδήσεις σήμερα