Γράφει ο Αθανάσιος Ε. Δρούγος*

Λίγα μόλις 24ωρα μετά την υπογραφή της συμφωνίας για την τμηματική οριοθέτηση στα περί δικαιοδοσίας θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδος και Αιγύπτου, η Αγκυρα προχώρησε με δύο κινήσεις της -καθώς και με μπαράζ λεκτικών εξάρσεων και ακροτήτων από κορυφαίους πολιτικούς παράγοντες-, που δείχνουν την πάγια επιδίωξή της να «γκριζοποιήσει» περιοχές αλλά και παράλληλα επιδεικνύοντας αδιαφορία ως και απόρριψη των βασικών και ισχυουσών αρχών του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας.

Συγκεκριμένα χθες το πρωί ο υδρογραφικός και ωκεανογραφικός σταθμός της Αττάλειας εξέδωσε τη Νavtex 1024/20 στην ίδια περιοχή του Ν/Α Αιγαίου, η οποία προ δύο και πλέον εβδομάδων είχε προκαλέσει την αντιπαράθεση των δύο στόλων και που η τότε ένταση αποκλιμακώθηκε από την «ομιχλώδη» γερμανική διπλωματική διαμεσολάβηση. Απέναντι στη συγκεκριμένη Νavtex η Ελλάδα ανταπάντησε με τη Νavtex 455/20 από τον υδρογραφικό σταθμό του Ηρακλείου Κρήτης. Η περιοχή της τουρκικής Νavtex είναι 150 χλμ. δυτικά των ακτών της Κύπρου, περίπου 200 χλμ. ανατολικά της Κρήτης και Ρόδου, καθώς και 110 χλμ, νότια της Μεγίστης/Καστελλόριζου.

Η δεύτερη ενέργεια των Τούρκων -που συγκριτικά με την προ 20 ημερών κλιμακώνει ακόμα περισσότερο την ένταση- ήταν ο χθεσινός απόπλους από το λιμάνι της Αττάλειας του ερευνητικού-υδρογραφικού πλοίου «Οruc Reis» με κατεύθυνση την περιοχή της τουρκικής Νavtex, στην οποία ήδη πλέει. Το πλοίο συνοδεύουν δύο άλλα σκάφη υποστήριξης που συνδράμουν στις έρευνες και συγκεκριμένα το «Ataman» και το «Cengiz Han». Μάλιστα ο υπουργός Ενέργειας και Φυσικών Πόρων της Τουρκίας Φατίχ Ντονμέζ έγραψε στο λογαριασμό του στο Τwitter ότι «Μαζί με το πλοίο μας είναι 83 εκατ. άνθρωποι!».

Το «Ορουτς Ρέις» πλέει από χθες το απόγευμα μέσα στα όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, ενώ κοντά του βρίσκονται τα δύο πλοία συνοδείας και υποστήριξης, το «Αταμαν» και το «Τσένγκις Χαν», καθώς και πολεμικά πλοία του τουρκικού Ναυτικού. Το τουρκικό πλοίο έχει προχωρήσει σε παρέαση/ανάπτυξη καλωδίων, χωρίς να είναι βέβαιο ότι προχώρησε σε υδρογραφικές και άλλες έρευνες (ήταν περί τα 10 ν..μ στην ελληνική υφαλοκρηπίδα). Ελληνικά πλοία βρίσκονται σε κοντινή απόσταση και παρακολουθούν το τουρκικό σεισμογραφικό, που εισήλθε παράνομα στην ελληνική υφαλοκρηπίδα (ανατολικό τμήμα) προερχόμενο από την κυπριακή.

Τα ελληνικά πλοία το καλούσαν σε τακτά χρονικά διαστήματα να αποχωρήσει από την ελληνική υφαλοκρηπίδα, αλλά το «Ορουτς Ρέις» δεν υπάκουε, ισχυριζόμενο ότι βρίσκεται σε τουρκική υφαλοκρηπίδα…

Τις δραματικές εξελίξεις παρακολουθούν οι πρεσβείες των χωρών-μελών της Ε.Ε., το στρατηγείο του ΝΑΤΟ στη Νάπολη, διάφορα αραβικά κράτη, οι ΗΠΑ, ενώ έκπληξη έχει θεωρηθεί το ότι μέχρι σήμερα το Ισραήλ δεν έχει τοποθετηθεί για τις τουρκικές κινήσεις, αλλά και για τη συμφωνία Αθήνας-Καΐρου.

Από ελληνικής πλευράς, το σύνολο του στόλου μας είναι σε συνεχή ετοιμότητα για να αποτρέψει την όποια πρόκληση. Δυνάμεις του στόλου μας έχουν αναπτυχθεί από το Βόρειο Αιγαίο μέχρι το Λιβυκό Πέλαγος, ενώ από προχθές ανακαλέστηκαν όλες οι άδειες του στρατιωτικού προσωπικού και των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων. Επί μήνες τα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων έχουν μελετήσει και επικεντρωθεί σε ενδεχόμενες ενέργειες των τουρκικών μονάδων στα διάφορα γεωγραφικά υπόμετωπα, ενώ παρακολουθούνται και οι εξελίξεις στο ευρύτερο Λιβυκό Πέλαγος.

Διαδοχικές συσκέψεις έχουν γίνει στο τουρκικό υπουργείο Αμυνας το τελευταίο 48ωρο υπό την προεδρία του Χουλουσί Ακάρ, με τη συμμετοχή των αρχηγών των επιτελείων, όπου -σύμφωνα με πληροφορίες μου- πέραν των Ελληνοτουρκικών εξετάστηκαν οι επιχειρήσεις της Αεροπορίας κατά κουρδικών στόχων στο Ιράκ, οι κοινές περιπολίες με τους Ρώσους στο Ινλίμπ της Συρίας, καθώς και η περαιτέρω ενίσχυση των δυνάμεων της GNA στη Λιβύη. Πέραν του Ακάρ, ειδικές τοποθετήσεις επί επιμέρους ζητημάτων έκαναν ο αρχηγός των ναυτικών δυνάμεων, ναύαρχος Αντνάν Οζμπάλ, ο επικεφαλής της μυστικής υπηρεσίας MIT Χακάν Φιντάν και ο διοικητής της στρατιάς του Αιγαίου/συγκρότημα ειδικής αποστολής Αιγαίου, στρατηγός Αλί Σιβρί. Ιδιαίτερη βαρύτητα τονίστηκε θα δοθεί στα μη επανδρωμένα αεροσκάφη/drones που ήδη έχουν έντονη παρουσία στην Ανατολική Μεσόγειο και εντυπωσιακά αποτελέσματα από τα μέτωπα του Ιντλίμπ και της Τριπολιτάνα της Λιβύης.

Λεκτικές προκλήσεις

Μετά την επιστροφή του από τον Λίβανο ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε ότι «τα πλοία μας κατευθύνονται προς τη συγκεκριμένη περιοχή, τη NAVTEX» κατόπιν εντολών του προέδρου Ερντογάν, ενώ αναφερόμενος στη συμφωνία Αθηνών-Καΐρου υποστήριξε ότι «δικαιώνει την Τουρκία αφού αφέθησαν νησιά απ’ έξω από τη συμφωνία, που σημαίνει ότι δεν έχουν δικαιώματα σε θαλάσσιες ζώνες!». Τα ίδια είχε σχολιάσει και μετά την ελληνοϊταλική συμφωνία για το Ιόνιο, σχετικά με τις Διαπόντιες νήσους (βόρεια της Κέρκυρας), καθώς και τους Στροφάδες (νότια της Ζακύνθου).

Από την πλευρά του ο προεδρικός μεγαλοσύμβουλος Ιμπραήμ Καλίν μιλώντας στο CNN/Turk υποστήριξε προκλητικά ότι «τώρα οι Ευρωπαίοι και η Ε.Ε. βλέπουν το πραγματικό πρόσωπο της Ελλάδος, ενώ δεν θα έχει καμία επιτυχία η οποιαδήποτε προσπάθεια αγνόησης της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο». Τόνισε ότι «γίνονταν διαπραγματεύσεις δυόμισι μηνών μεταξύ των δύο κρατών και η Αθήνα με τη συμφωνία που έκανε με το Κάιρο τα τίναξε όλα στον αέρα». Τέλος, ανέφερε ότι για την Αγκυρα δύο είναι τα μείζονα θέματα. Το ένα είναι τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων και το άλλο η δικαιοδοσία στις θαλάσσιες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου.

Ο «πρωθυπουργός» του ψευδοκράτους Ερσίν Τατάρ στο ίδιο μήκος κύματος είπε ότι «η Ελλάδα και οι Ελληνοκύπριοι κάνουν συμμαχίες με στόχο να σφετεριστούν τα δικαιώματά μας!».

Περί διαμεσολάβησης

Σε μελέτη του ο γνωστός Γερμανός αναλυτής Στέφεν Ρολ του Ινστιτούτου Διεθνών θεμάτων και Παγκόσμιας Ασφάλειας του Βερολίνου δεν αποκλείει μία ένοπλη αντιπαράθεση Ελλάδος-Τουρκίας ενώ εκτιμά ότι δεν είναι εύκολη η όποια διαμεσολάβηση τρίτων. Επίσης, επισημαίνει ότι το Ισραήλ δεν πρόκειται να παρέμβει γιατί δεν θα ήθελε να δει μία πλήρη κατάρρευση των σχέσεών του με την Αγκυρα. Πάντως ο αναλυτής εκτιμά ότι και στο μέτωπο της Λιβύης είναι δύσκολο να αποφευχθούν οι προσεχείς εντάσεις μεταξύ Αιγύπτου και Τουρκίας.

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Από την έντυπη έκδοση

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, ανά πάσα στιγμή στο EleftherosTypos.gr