Οι «εταιρίες-ασπίδες», που υπερασπίζονται τον πλούτο και προστατεύουν τα χρήματα των κροίσων του πλανήτη, αυξάνονται και πληθύνονται γιατί εκμεταλλεύονται τα «παραθυράκια» των νόμων. Oσο και αν προσπαθούν δημοσιογράφοι-λαγωνικά να αποκαλύπτουν τις εταιρίες offshore που κρύβουν τον παράνομο ή νόμιμο πλούτο, «η μάχη κατά της φοροδιαφυγής είναι χαλαρή», όπως λέει το «Spiegel». Αυτό επιβεβαιώνεται και από τα έγγραφα Paradise Papers.

Τα… «Παραδείσια Εγγραφα» προέκυψαν από μια νέα διαρροή δεδομένων: 13,4 εκατομμύρια αρχεία -ο μεγαλύτερος όγκος από κάθε προηγούμενη διαρροή- περιγράφουν λεπτομερώς ποια πρόσωπα και επιχειρήσεις χρησιμοποίησαν το «παραθυράκι» των οφσόρ σε φορολογικούς παραδείσους για να γλιτώσουν τεράστια ποσά από φόρους. Τα ντοκουμέντα προέρχονται από την εταιρία νομικών υπηρεσιών Appleby με έδρα τις Βερμούδες και αποκαλύπτουν τα κρυμμένα δισεκατομμύρια 120 πολιτικών και ηγετών, γαλαζοαίματων, πολλών σταρ του Χόλιγουντ και της διεθνούς μουσικής σκηνής, αθλητών και επιχειρηματικών κολοσσών από 50 χώρες του κόσμου. Πρόκειται για μια πολύ καλή «ψαριά» των ερευνητών δημοσιογράφων που ακολουθούν την οσμή του κρυμμένου χρήματος, που είναι αμφίβολο όμως αν θα μεταβάλει τις πρακτικές των πολυεκατομμυριούχων.

7,9 τρισεκατομμύρια ευρώ έχουν «σταθμεύσει» στους φορολογικούς παραδείσους οι κροίσοι του πλανήτη

Αντίθετα με το προηγούμενα «πακέτο» παρόμοιων εγγράφων, τα Panama Papers, που αφορούσαν κυρίως σε ξέπλυμα μαύρου χρήματος, τα Paradise Papers περιλαμβάνουν εταιρικά επενδυτικά σχήματα που χρησιμοποίησαν τα παραθυράκια των νόμων κάθε χώρας για να φοροδιαφεύγουν… νομίμως. Στα επενδυτικά σχήματα των Paradise Papers οι πρωταγωνιστές θα μπορούσαν να χάσουν τη δημοφιλία τους και το θαυμασμό του κόσμου, όχι όμως τα χρήματά τους! Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του οικονομολόγου Γκαμπριέλ Ζουκμάν, οι κροίσοι του πλανήτη έχουν «σταθμεύσει» 7,9 τρισεκατομμύρια ευρώ στους φορολογικούς παραδείσους.

Η ΕΛΙΤ στις OFFSHORE

H ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ ΚΑΙ Ο ΠΡΙΓΚΙΠΑΣ

Το Μεγάλο Κέιμαν είναι ένα όμορφο νησί με απέραντες παραλίες και φοίνικες. Δεν γνωρίζουμε αν το έχει επισκεφθεί η βασίλισσα Ελισάβετ -ίσως στο παρελθόν-, οπωσδήποτε όμως, έχουν φθάσει μέχρι εκεί τα χρήματά της. Σύμφωνα με τα έγγραφα, περίπου 10 εκατομμύρια στερλίνες από τα χρήματα της βασίλισσας, επενδύθηκαν σε οφσόρ εταιρίες και ταμεία στα Κέιμαν και στις Βερμούδες από το Δουκάτο του Λάνκαστερ, το οποίο παρέχει στη βασίλισσα ένα εισόδημα και διαχειρίζεται την ιδιωτική της περιουσία.

Παράνομη ενέργεια δεν ήταν, σίγουρα όμως πάνω από το Μπάκιγχαμ υπάρχει ένα σύννεφο… Ιδιαιτέρως δε, μετά την αποκάλυψη ότι ένα ποσόν είχε επενδυθεί σε αλυσίδα πολυκαταστημάτων που είχε καταχραστεί χρήματα πελατών.

Τα Κέιμαν ήταν επιλογή και του γιου της βασίλισσας, πρίγκιπα Καρόλου, για μια επένδυση σχεδόν 3 εκατομμυρίων στερλινών. Ο Κάρολος είχε επιλέξει τέσσερα επενδυτικά ταμεία για τα χρήματα ενώ το Δουκάτο της Κορνουάλης (Fund που διαχειρίζεται τα χρήματα της βασιλικής οικογένειας) είχε αγοράσει μετοχές σε εταιρία με έδρα τις Βερμούδες, που ασχολείται με τη διαχείριση δασών. Ο πρίγκιπας, που δείχνει ιδιαίτερη ευαισθησία για το περιβάλλον, άρχισε εκστρατεία για περιβαλλοντικές συμφωνίες που -όπως τονίζεται στα Paradise Papers- θα ενίσχυαν τις μετοχές της εταιρίας. Ετσι αύξησε τα χρήματά του.

Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΤΟΥ ΤΡΑΜΠ ΚΑΙ ΤΟ RUSSIA-GATE

Τα ντοκουμέντα των Paradise Papers δίνουν μεγαλύτερες διαστάσεις στο σκάνδαλο Russia-gate! Τα έγγραφα επιβεβαιώνουν τη στενή σχέση ανθρώπων του περιβάλλοντος του Λευκού οίκου με Ρώσους, καθώς αποδεικνύουν πως ο Αμερικανός υπουργός Εμπορίου Γουίλμπουρ Ρος -και στενός φίλος του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ- έχει μερίδιο σε ναυτιλιακή εταιρία, στην οποία μέτοχοι είναι Ρώσοι ολιγάρχες και ο γαμπρός του προέδρου Πούτιν. Περισσότεροι από 12 σύμβουλοι του Αμερικανού προέδρου Τραμπ, χορηγοί του και φίλοι περιλαμβάνονται στα αρχεία. Ο Ρος έχει μερίδιο 31,5% στην εταιρία Navigator Holdings, η οποία κερδίζει εκατομμύρια δολάρια ετησίως μεταφέροντας πετρέλαιο και φυσικό αέριο για τη ρωσική εταιρία ενέργειας Sibur (μέτοχος στην εταιρία είναι ο Κιρίλ Σαμάλοφ, γαμπρός του Πούτιν).

ΣΤΑΡ ΚΑΙ ΣΕΛΕΜΠΡΙΤΙΣ

O Μπόνο, ιδρυτής του ιρλανδικού συγκροτήματος U2 και ακτιβιστής για την καταπολέμηση της φτώχειας, είχε καταφύγει στη «λύση» της ίδρυσης οφσόρ εταιρίας προκειμένου να γλιτώσει φόρους. Ο Μπόνο, που έχει ενοχλήσει τους θαυμαστές του κυρίως λόγω του ότι προβάλλει φιλανθρωπικό και ανθρωπιστικό προφίλ, επένδυσε 5,8 εκατομμύρια ευρώ σε πολυκατάστημα της Λιθουανίας.

Η Σακίρα μετέφερε σχεδόν 34 εκατομμύρια ευρώ από μουσικά δικαιώματα σε μια offshore με έδρα τη Μάλτα. Κάτι ανάλογο είχε κάνει στο παρελθόν η «βασίλισσα της ποπ», Μαντόνα, η οποία απέκτησε 2.000 μετοχές σε ιατρική εταιρία με έδρα τις Βερμούδες. Η Νικόλ Κίντμαν και ο σύζυγός της, μουσικός Κιθ Ορμπαν, ίδρυσαν οφσόρ στις Μπαχάμες το 2015 ενώ ο Τζάστιν Τίμπερλεϊκ προτίμησε το Ντελάγουερ (αμερικανική πολιτεία που επιτρέπει στο έδαφός της τις οφσόρ) για να ιδρύσει εταιρία μαζί με τον πρωταθλητή του γκολφ, Τάιγκερ Γουντς.

Πολλοί άλλοι ηθοποιοί καθώς και ο μεγαλοπαραγωγός Χάρβεϊ Γουάινσταϊν -που έχει εμπλακεί στο σκάνδαλο σεξουαλικής παρενόχλησης- περιλαμβάνονται στα αρχεία της Appleby, της εταιρίας που βοηθούσε τους πλούσιους στην ίδρυση οφσόρ. Ο πιλότος της Φόρμουλα, Λιούις Χάμιλτον, υπό την κάλυψη της Αppleby γλίτωσε περίπου 5 εκατομμύρια ευρώ από φόρους που θα κατέβαλλε για το πολυτελές τζετ του, το οποίο δήλωσε στο νησί Μαν.

 Ο πρωθυπουργός της Τουρκίας: Η εφημερίδα «Cumhuriyet» αποκάλυψε πως η οικογένεια του Τούρκου πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ διαθέτει 11 offshore εταιρίες. Οι δυο γιοι του πρωθυπουργού, Μπουλέντ και Ερκάμ Γιλντιρίμ, έχουν 5 offshore στη Μάλτα κι άλλες 4 διαχειρίζονται τα ανίψια του πρωθυπουργού.

Ο πρωταθλητής της Φόρμουλα, Λιούις Χάμιλτον, ένας από τους πιο πλούσιους αθλητές στον κόσμο, χρησιμοποιούσε ένα εταιρικό σχήμα στο νησί Μαν, φορολογικό παράδεισο στη Βρετανία, και εταιρίες στις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, μέσω των οποίων «πέρασε» στη Βρετανία το πανάκριβο αεροσκάφος του από τον Καναδά, το 2013 (αξίας περίπου 17 εκατομμυρίων στερλινών) χωρίς να καταβάλει φόρο 3,3 εκατομμυρίων στερλινών. Σύμφωνα με τις αποκαλύψεις, ο Βρετανός πιλότος της Φόρμουλα έχει χρησιμοποιήσει πολλές μεθόδους για να «κρύψει» περιουσιακά στοιχεία 130 εκατομμυρίων στερλινών (147 εκατομμυρίων ευρώ).

ΕΤΑΙΡΙΕΣ-ΚΟΛΟΣΣΟΙ

Στη Γερμανία, μεταξύ των υπεράκτιων χρηστών είναι γνωστές εταιρίες: η Siemens, η ασφαλιστική Allianz, η φαρμακευτική Bayer, η Deutsche Bank και εκατοντάδες φυσικά πρόσωπα.

Επίσης, οι κολοσσοί της τεχνολογίας, Apple, Twitter και Facebook χρησιμοποίησαν τις πρακτικές των οφσόρ για να απαλλαγούν από την υψηλή φορολογία. Το Βαϊλάτο του Τζέρσεϊ -που περιλαμβάνει το νησί Τζέρσεϊ και άλλα δύο συμπλέγματα ακατοίκητων νησιών- επέλεξε η Apple για έδρα της και κέρδισε περισσότερα από 128 δισεκατομμύρια δολάρια.

Η εταιρία αθλητικών Nike επένδυσε μέσω υπόγειων διαδρομών σε δυο ρωσικούς χρηματοοικονομικούς οργανισμούς, με τη μεσολάβηση του Γιούρι Μίλνερ, φίλου και επενδυτή σε εταιρία του Τζάρεντ Κούσνερ, γαμπρού του Αμερικανού προέδρου.

ΑΛΙΚΗ ΚΟΤΖΙΑ

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής