Η ασφάλεια στα εργοστάσια και στα εμπορικά καταστήματα ανέστειλε την παραγωγική διαδικασία η οποία ούτως ή άλλως είχε προβλήματα λόγω του lockdown σε προμηθευτές ανταλλακτικών από την Ασία. Η επόμενη μέρα θα είναι σίγουρα δύσκολη για τον κλάδο που τα τελευταία χρόνια ταλανίζεται από τα πρότυπα αυστηρότερων ρύπων CO2 που θα πρέπει να ικανοποιήσει, ωστόσο προκύπτουν και κάποιες ευκαιρίες διόρθωσης των κακώς κείμενων δεκαετιών που ίσως δώσουν νέα ώθηση απέναντι στις προκλήσεις της εποχής

Το ξέσπασμα της πανδημίας του COVID-19 προκαλεί ευρύτερη ανησυχία και οικονομική δυσχέρεια σε καταναλωτές, σε επιχειρήσεις αλλά και στην συνοχή των κοινωνιών σε ολόκληρο τον κόσμο. Η αυτοκινητοβιομηχανία και όλοι οι πέριξ σε αυτήν κλάδοι βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της κρίσης με το σύνολο αυτών να έχουν αναστείλει τις εργασίες τους μέχρι νεοτέρας. Η επόμενη μέρα θα είναι ιδιαίτερα δύσκολη και η κανονικότητα δεν θα επανέλθει με το πάτημα του κουμπιού επανεκκίνησης. Απαιτείται εκ νέου προγραμματισμός, περισσότερη προσαρμοστικότητα αλλά και ευέλικτο recovery plan προσαρμοσμένο στα νέα δεδομένα σε παραγωγή, σε logistics αλλά και σε εξεύρεση ρευστότητας. Επίσης θα πρέπει να θεσπιστεί ένα νέο εργασιακό πλαίσιο κανόνων ασφαλείας στα εργοστάσια, στους προμηθευτές αλλά και στο δίκτυο εμπόρων σε όλο τον κόσμο. Είναι βέβαιο πως η επόμενη μέρα δεν θα είναι ίδια με την χθεσινή και αν σε αυτό συνυπολογίσουμε πως η προηγούμενη μέρα είχε βρει την αυτοκινητοβιομηχανία αντιμέτωπη με ένα σωρό προκλήσεις, τότε μπορούμε να συμπεράνουμε πως μπροστά μας υπάρχει μεγάλη ανηφόρα να περιδιαβούμε.

Οι νέες αυστηρότερες νόρμες για το μέσο όρο εκπομπών ρύπων CO2 είναι ένα πρόβλημα για τις αυτοκινητοβιομηχανίες που δεν έχει ακόμα διευθετηθεί. Η διεύρυνση της υβριδικής και ηλεκτρικής τεχνολογίας στην πρόωση των οχημάτων απαιτεί έξτρα πόρους, κεφάλαια και αρκετές αλλαγές στην δομή παραγωγής. Σα να μην έφθαναν αυτά, ήρθε και η πανδημία με το lockdown να δώσει ένα ακόμα χτύπημα στα σχέδια των εταιρειών του χώρου που αναζητούν εναγωνίως ένα βιώσιμο σχέδιο διάσωσης. Σίγουρα οι συνεργίες και οι συνενώσεις μέχρι πρότινος ανταγωνιστικών εταιρειών θα είναι ένα εμπορικό μοτίβο που θα δούμε συχνότερα σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα στην παγκόσμια σκακιέρα της αυτοκινητοβιομηχανίας.

Προβληματισμοί

Οι πωλήσεις νέων αυτοκινήτων στις μεγάλες αγορές της Ευρώπης καταποντίστηκαν κατά 52% τον περασμένο Μάρτιο απόρροια και του κλεισίματος των εκθέσεων αυτοκινήτων το δεύτερο ήμισυ του μήνα. Τη μεγαλύτερη πτώση (-85%) σημείωσε η αγορά της Ιταλίας ακολουθούμενη από την Γαλλία (-72%) και την Ισπανία (-69%). Στα μαλακά έπεσε η αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου (-44%) και της Γερμανίας (-38%) που όμως οφείλεται κυρίως στην καθυστέρηση λήψης δημόσιων μέτρων απέναντι στην πανδημία.

Οι βασικότερες ανησυχίες για το μέλλον στην αυτοκινητοβιομηχανία δεν απέχουν και πολύ από τους γενικότερους προβληματισμούς στο εμπόριο και στην παγκόσμια οικονομία. Το ενδεχόμενο διεθνούς ύφεσης είναι περισσότερο από ορατό όπως επίσης και τα συνεπακόλουθα αυτής που είναι οι δημοσιονομικές επιπτώσεις σε κράτη και η εργασιακή ανασφάλεια, απότοκο της μείωσης σε καταναλωτική πίστη και παραγωγικότητα. Παγκόσμια ύφεση σημαίνει διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα, δυσκολίες χρηματοδότησης αλλά και επιπτώσεις στους φόρους/δασμούς, στο εμπόριο αλλά και στην μετανάστευση. Σε όλα αυτά υπάρχει και ο αστάθμητος παράγοντας των κυβερνητικών παρεμβάσεων σε διάφορα προβλήματα που θα ανακύψουν όπως η πιθανή έκρηξη της ανεργίας και η δραματική πτώση της κατανάλωσης.

Αλυσίδες εφοδιασμού

Η πανδημία του COVID-19, έχει σημαντικό αντίκτυπο στην αυτοκινητοβιομηχανία, με τις περίπλοκες αλυσίδες εφοδιασμού παγκοσμίως. Μπορεί ένα αυτοκίνητο να συναρμολογείται σε εργοστάσιο στην Ευρώπη όμως είναι σίγουρο πως πολλά ηλεκτρονικά και επιμέρους μηχανικά συστήματα προέρχονται από προμηθευτές στην Κίνα ή στην Ν. Κορέα. Αυτή τη στιγμή, η περιοχή Hubei της Κίνας, όπου εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο ιός και παρέμεινε κλειστή μέχρι τις αρχές Απριλίου είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος κόμβος παραγωγής οχημάτων της Κίνας και διαθέτει πάνω από 100 εταιρείες κατασκευής ανταλλακτικών που διατίθενται σε όλο τον κόσμο. Ο αντίκτυπος ήταν μεγάλος και για τα ευρωπαϊκά εργοστάσια που εφοδιάζονταν ανταλλακτικά από τους εκεί τοπικούς προμηθευτές. Η παραγωγή αυτοκινήτων σε άλλα μέρη της Ασίας όπου έχει εξαπλωθεί ο ιός, όπως η Νότια Κορέα και η Ιαπωνία, επηρεάστηκε επίσης αρνητικά. Πολλά από τα εργοστάσια συναρμολόγησης σε αυτές τις χώρες αντιμετωπίζουν έλλειψη ανταλλακτικών.

Ο κατασκευαστικός κλάδος οχημάτων στις ΗΠΑ έμαθε πολλά από τις επιπτώσεις που επέφερε στην εφοδιαστική αλυσίδα το τσουνάμι στην Ιαπωνία το 2011. Αυτή η κρίση έκλεισε την παγκόσμια αυτοκινητοβιομηχανία για μέρες λόγω της έλλειψης ορισμένων χρωστικών ουσιών για τις βαφές των οχημάτων που κατασκεύαζε μία ιαπωνική εταιρεία. Εκ των υστέρων βεβαίως, αναζητήθηκαν άλλοι προμηθευτές και η παραγωγή επανήλθε.

Σήμερα, τα περισσότερα εργοστάσια συναρμολόγησης της Βόρειας Αμερικής αλλά και αρκετά ευρωπαϊκά εξαρτώνται από την Κίνα για ορισμένα ανταλλακτικά αυτοκινήτων – κυρίως τροχούς, εξαρτήματα φρένων, συστημάτων διεύθυνσης και ηλεκτρονικών. Πολλά από αυτά θα μπορούσαν ενδεχομένως να προέρχονται από τοπικούς προμηθευτές ή από άλλες αγορές εφοδιασμού ανταλλακτικών εκτός Ασίας. Η μεγαλύτερη πιθανή απειλή για τους κατασκευαστές σε Ευρώπη και Βόρεια Αμερική είναι ίσως η προμήθεια ηλεκτρονικών εξαρτημάτων, καθώς η Κίνα κυριαρχεί στην κατασκευή τέτοιων συστημάτων για την αυτοκινητοβιομηχανία. Ως εκ τούτου θα πρέπει να εξευρεθούν εναλλακτικές λύσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα ανταλλακτικών.

Η επόμενη μέρα

Ειδικοί αναλυτές της αγοράς αναφέρουν πως η παραγωγική διαδικασία στην κατασκευή οχημάτων θα επανέλθει σταδιακά και κατά τόπους αναλόγως και των επιδημιολογικών εξελίξεων της πανδημίας. Σίγουρα τα εργοστάσια θα επανεξετάσουν την αλυσίδα προμηθειών τους αλλά και την ασφάλεια του εργασιακού δυναμικού τους. Θα δημιουργηθούν σχέδια έκτακτης ανάγκης και θα επαναπροσδιοριστούν οι ταμειακές ροές και τα επίπεδα του χρέους. Τέλος, θα διευρυνθούν οι διαδικασίες ψηφιακής πώλησης εις βάρος της παραδοσιακής, δια ζώσης, πώλησης από φυσικά καταστήματα ενώ θα εκπονηθούν νέα ελκυστικότερα προγράμματα χρηματοδότησης για την τόνωση της ζήτησης και της καταναλωτικής πίστης.

Ίσως τελικά τα δεδομένα της επόμενης μέρας στην αυτοκινητοβιομηχανία λόγω της πανδημίας να αποτελέσουν μία πρώτης τάξεως ευκαιρία για διόρθωση των κακώς κείμενων ενός παρωχημένου πλέον συστήματος management όχι μόνο σε εταιρείες του κλάδου αλλά γενικότερα σε ότι αφορά την παραγωγή καταναλωτικών προϊόντων με σύνθετη και πολυδιάστατη δομική κατασκευή.

Φώτης Ραΐσης