Οσο και αν οι κυβερνητικοί επιχείρησαν να στήσουν αφηγήματα περί του τέλους της λιτότητας, από τη μία, και μίας συμφωνίας που, ουσιαστικά, κλείνει, οι ακροβασίες στις οποίες ειδικεύεται το κυβερνητικό περιβάλλον έμειναν από καύσιμα ελέω της ωμής πραγματικότητας. Στο κεντρικό στρατηγείο της Ηρώδου Αττικού εδώ και δύο χρόνια πάντα υπήρχε το… ταλέντο να διαβάζονται κατά έναν τρόπο μοναδικό οι πολιτικές και οικονομικές καταστάσεις.
Αλλά και τα μηνύματα που αποστέλλουν οι θεσμοί. Αυτό που στην Κουμουνδούρου αντιλαμβάνονται ως θρίαμβο και εν αναμονή αριστερό success story, πολύ απλά δεν έχει πέραση στους δανειστές, που φρόντιζαν και φροντίζουν, αυτές τις ημέρες, να υπενθυμίζουν πως η οδός μέχρι το λευκό καπνό του deal είναι ακόμα μακρύς και δύσβατος. Η αναζήτηση επικοινωνιακών σωσιβίων μετατρέπεται τη δεδομένη χρονική συγκυρία σε μείζον στοίχημα στο κυβερνητικό στρατόπεδο.
Το… αμπαλάρισμα των μέτρων με την επίκληση κάποιων αντιμέτρων, που ακόμα βρίσκονται στη σφαίρα του φανταστικού, ήταν μία κίνηση ανάσας προς τους «153» των κοινοβουλευτικών ομάδων του ΣΥΡΙΖΑ και του κόμματος Καμμένου. Το τέλος της λιτότητας, μέχρι που ο κεντρικός διαπραγματευτής και υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος, τράβηξε την… τάπα από το βαρέλι, ήταν ακόμα ένα θετικό αφήγημα που επιχειρήθηκε να έρθει στο προσκήνιο. Εχουν προηγηθεί οι… ξαναζεσταμένες ατάκες περί της ηρωικής διαπραγμάτευσης. Μόνο που σε όλο αυτό το τέμπο του ταγκό ανάμεσα στην Αθήνα και στους πιστωτές, υπάρχει ένα μεγάλο «αλλά». Το περιβάλλον του Μεγάρου Μαξίμου έχει καταγράψει ήδη χιλιόμετρα.
Η Κουμουνδούρου υλοποιεί, κουτσά στραβά, το δικό της Μνημόνιο. Και πλέον η στρατηγική περί των αγαθών προθέσεων, με άρωμα «πρώτης φοράς Αριστεράς», όχι μόνο δεν περνάει πλέον στην κοινωνία, αλλά δέχεται βολές και εκ των έσω. Το έθεσε, άλλωστε, όσο πιο εύπεπτα μπορούσε ο πρώην υπουργός, Νίκος Φίλης, τσεκουρώνοντας βασικές κυβερνητικές οπτικές. «Μνημόνιο, αντιμνημόνιο δεν μπορεί να υπάρξει. Με τον Καμμένο κάναμε κυβέρνηση. Δεν έχει καμία νομιμοποιητική βάση αυτή η κυβέρνηση. Το “εμείς και οι άλλοι” τελείωσε. Τελείωσε το εμείς οι αμόλυντοι και οι άλλοι οι μολυσμένοι».
Oσο η μέγγενη της δεύτερης αξιολόγησης κρατάει το Μέγαρο Μαξίμου, τον πρωθυπουργό και τους στενούς συνεργάτες του σε τέλεια πολιτική καταιγίδα (παρά τα μηνύματα Τσίπρα προς τους υπουργούς του να… τρέξουν τα πάντα) η σεναριολογία για πρόωρες εκλογές θα κρατιέται ψηλά στις συζητήσεις. Στο στρατόπεδο του ΣΥΡΙΖΑ και του κόμματος Καμμένου μπορεί να ορκίζονται στο συμπαγές των κοινοβουλευτικών ομάδων της συμπολίτευσης, ωστόσο πάντα στο πίσω μέρος της ενδοοικογενειακής κουίντας υπάρχει η αγωνία για τυχόν διαρροές.
Διαρροές που μπορεί δυνητικά να προκύψουν από βουλευτές που δεν θα αντέξουν να σηκώσουν το βάρος μίας ακόμα δύσκολης κυβίστησης και την πίεση των ψηφοφόρων τους. Μπορεί, δε, ο δρόμος της παραίτησης και της παραχώρησης της έδρας στον επόμενο να μην κατεβάζει τον πήχυ της ισχνής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, ωστόσο ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα προσθέσει νέα ραπίσματα σε ένα σχήμα που βιώνει ήδη πρωτοφανή φθορά. Μέσα σε όλα αυτά, υπάρχουν και οι ομάδες εντός του ΣΥΡΙΖΑ ή οι μεμονωμένοι, που ήδη λαμβάνουν θέση για την επόμενη ημέρα μίας εκλογικής ήττας, η οποία ορθώνεται σαν φάντασμα στον ορίζοντα. Η πλέον ισχυρή εσωκομματική φωνή είναι η ομάδα των «53» του Ευκλείδη Τσακαλώτου.
Εβαλαν κόκκινες γραμμές, προειδοποίησαν το Μαξίμου
Η κίνηση των «53» του Ευκλείδη Τσακαλώτου εμφανίζεται ως η… αριστερή συνείδηση της Κουμουνδούρου και η νέα εσωκομματική αντιπολίτευση, που ήρθε για να αντικαταστήσει την Αριστερή Πλατφόρμα του Παναγιώτη Λαφαζάνη. Τα στελέχη της έχουν δείξει ήδη τις διαθέσεις τους μέσω παρεμβάσεων που, αν μη τι άλλο, άναψαν κατά καιρούς… φωτιές στα κεντρικά γραφεία της κυβερνητικής παράταξης. Οι «53» έχουν εκφράσει έντονο σκεπτικισμό αναφορικά με τις διευρύνσεις του ΣΥΡΙΖΑ και, ενόψει της δεύτερης αξιολόγησης, έχουν ζητήσει από την κυβέρνηση να έρθει σε ρήξη (εάν χρειαστεί) με την ευρωπαϊκή ελίτ για τα εργασιακά δικαιώματα, το συνδικαλιστικό νόμο και τις συλλογικές συμβάσεις.
Πλέον εντυπωσιακή, δε, ήταν μία παρέμβαση που είχαν πραγματοποιήσει για τη σχέση του κόμματος με την κυβέρνηση. Οι «53» έχουν τονίσει ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να θέλει μεν να είναι στην εξουσία, όσο όμως του επιτρέπεται να ασκεί την πολιτική του έστω και σε αυτό το ασφυκτικό περιβάλλον. Οπως έχουν σημειώσει, όμως, εάν πρόκειται να συνεχιστούν οι εκβιασμοί των δανειστών, τότε είναι προτιμότερο να πέσουν αντιστεκόμενοι, παρά να τους ρίξει η ίδια η κοινωνία. «Ασφαλώς μας ενδιαφέρει να είμαστε στην κυβέρνηση όσο οι κοινωνικές μας συμμαχίες μάς επιτρέπουν να παίζουμε το ρόλο μας.
Αν χαθεί, με δική μας ευθύνη ή λόγω συνεχών εκβιασμών, η σχέση μας με τα ασθενέστερα και λαϊκά κοινωνικά στρώματα, με τα ριζοσπαστικοποιημένα τμήματα της κοινωνίας, αν διαρραγεί οριστικά η σχέση μας με τα ριζοσπαστικά κοινωνικά κινήματα, δεν έχει καμία σημασία η παραμονή σε μια κυβέρνηση, που θα έχει χάσει, στην ουσία, την κοινωνική στήριξη», έχει διαμηνύσει η ομάδα των «53».
ΤΕΝΤΩΝΕΙ ΤΟ ΣΧΟΙΝΙ Ο ΦΙΛΗΣ
Ημέρα με την ημέρα, ο πρώην υπουργός Παιδείας, Νίκος Φίλης, τραβάει το σχοινί της εσωτερικής ισορροπίας της Κουμουνδούρου, καταθέτοντας δικά του μανιφέστα επί παντός επιστητού. Είτε για τις μεγαλειώδεις μνημονιακές κυβιστήσεις του ΣΥΡΙΖΑ είτε για τις σχέσεις και τη συμπόρευση του κόμματος με τους Ανεξάρτητους Ελληνες του Πάνου Καμμένου, ο κ. Φίλης αποδομεί κεντρικά αφηγήματα του Μεγάρου Μαξίμου, προκαλεί πονοκεφάλους στον πρωθυπουργό και το επιτελείο του, ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες, συνομιλεί και με στελέχη της ομάδας των «53», προκαλώντας… ρίγη στον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Πάντως, ο ίδιος φαίνεται να έχει επιλέξει (προς το παρόν) το μοναχικό δρόμο, ενώ δεν φαίνεται να έχει συγχωρήσει το γεγονός πως στον τελευταίο ανασχηματισμό της κυβέρνησης αποτέλεσε την πολιτική… Ιφιγένεια, προκειμένου να φυσήξει νέος αέρας στα πανιά της συνεργασίας Κουμουνδούρου και Ανεξάρτητων Ελλήνων.
Το πλέον χαρακτηριστικό και μνημειώδες μέχρι σήμερα χτύπημά του ήταν από το βήμα της τελευταίας Κεντρικής Επιτροπής, όπου το ιστορικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ εμφανίστηκε σαν… ταύρος εν υαλοπωλείω, ασκώντας δριμύτατη κριτική επί παντός επιστητού. «Είχαμε πει στις 5 Δεκεμβρίου ότι θα κλείσει η αξιολόγηση και θα φύγει το ΔΝΤ. Σταθείτε, δεν επιβεβαιώθηκε καμία εκτίμησή μας… Για μία ακόμη φορά από το 2015 πηγαίνουμε σε μια διαπραγμάτευση ανέτοιμοι…
Τώρα πια το δόγμα οι αμόλυντοι εμείς και οι μολυσμένοι οι άλλοι, τελείωσε», ήταν ορισμένες από τις χαρακτηριστικές φράσεις του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ και πρώην υπουργού, ο οποίος στάθηκε επικριτικά απέναντι στην επιλογή του πρωθυπουργού να πει ότι δεν θα πάρουμε ούτε ένα ευρώ μέτρα. «Αυτά τα είπε για να τα ακούσει ο Σόιμπλε, αλλά τα ακούει και ο ελληνικός λαός», σημείωσε και διεμήνυσε πως φυσικός σύμμαχος της Κουμουνδούρου στην κυβέρνηση είναι το ΠΑΣΟΚ και ότι θα πρέπει να αναζητηθεί συμμαχία σε αυτό το χώρο, βγάζοντας, ουσιαστικά, κόκκινη κάρτα στον Πάνο Καμμένο και τους Ανεξάρτητους Ελληνες. «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι ο εχθρός στη διαπραγμάτευση είναι πολύ ισχυρός. Κάνουμε ό,τι μπορούμε θα πει κάποιος. Κάνουμε; Το αίμα που στάξαμε για το ασφαλιστικό ήταν αυτό και τελειώσαμε; Είχαμε πει στις 5 Δεκεμβρίου θα κλείσει η αξιολόγηση και θα φύγει το ΔΝΤ.
Σταθείτε, ρε παιδιά. Δεν επιβεβαιώθηκε καμία εκτίμησή μας. Κάκιστοι οι αντίπαλοι αλλά εμείς μοιάζουμε να πηγαίνουμε αμέριμνοι… Το ούτε ένα ευρώ μέτρα το είπε ο Αλέξης για να το ακούσει ο Σόιμπλε, αλλά το ακούν και οι Ελληνες. Επειδή λοιπόν μπορεί, όμως, να συμβεί και να πάρουμε νέα μέτρα, θα μας το χρεώσουν οι αντίπαλοι», υποστήριξε, με το παλμαρέ να συμπληρώνεται από τον «πόλεμο» που έχει ανοίξει με τους Ανεξάρτητους Ελληνες. Οι ερμηνείες που δίνονται για τις τελευταίες κινήσεις του κ. Φίλη ξεκινούν από την ανάγνωση που σχετίζεται με την επίδειξη δύναμης εντός του κόμματος και φτάνουν μέχρι την προετοιμασία του εδάφους για ενδεχόμενες κοινές οπτικές του ΣΥΡΙΖΑ με τη Δημοκρατική Συμπαράταξη.
Δυσαρέσκεια Ευκλείδη,ένταση Παππά-Τζανακόπουλου
Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, αμέσως μετά τη λήξη του περιλάλητου Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου, που άφησε τη συγκυβέρνηση χωρίς κανένα σαφές χρονοδιάγραμμα για την επίτευξη του τελικού deal και έβγαλε από το τραπέζι της συζήτησης τα… ιερά -για τους κυβερνητικούς- δισκοπότηρα του χρέους και της ποσοτικής χαλάρωσης, πληροφορίες κάνουν λόγο για εσωτερικές μάχες χαρακωμάτων. Η φημολογία για ένταση των σχέσεων ανάμεσα σε κορυφαία στελέχη γύρω από τον πρωθυπουργό εντείνεται ώρα με την ώρα, με την… μπαγκέτα να κρατάει ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Πληροφορίες φέρουν τον κεντρικό διαπραγματευτή της συγκυβέρνησης να είναι εξαιρετικά δυσαρεστημένος με την επικοινωνιακή διαχείριση του όλου πακέτου γύρω από τη διαπραγμάτευση. Παράλληλα, κόκκινο πανί για τον ίδιο φαίνεται πως είναι το γεγονός πως εντός του ΣΥΡΙΖΑ επιχειρείται να φορτώσουν στον ίδιο τα μέτρα-φωτιά που θα έρθουν προς ψήφιση στη Βουλή, με στόχο να προκύψει… λευκός καπνός από το μέτωπο της αξιολόγησης. Για αυτό το λόγο, άλλωστε, έσπευσε να διαμηνύσει από το βήμα της Βουλής πως η ευθύνη είναι συνολική.
Πέρα από το μέτωπο Τσακαλώτου, που φέρεται ενοχλημένος με τη στάση του Μεγάρου Μαξίμου και του πρωθυπουργού απέναντι του, μείζον ζήτημα φαίνεται πως προκύπτει με ακόμα δύο πρόσωπα πολύ κοντά στον Αλέξη Τσίπρα. Πρόκειται για τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Δημήτρη Τζανακόπουλο και τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής, Νίκο Παππά, οι σχέσεις των οποίων φαίνεται να περνούν από… σαράντα κύματα, την ώρα που αποστάσεις από το όλο μοτίβο φαίνεται να λαμβάνει ακόμα ένα πρόσωπο-κλειδί εντός του κεντρικού στρατηγείου, ο εδώ και χρόνια στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού, Θόδωρος Μιχόπουλος.
«ΚΑΡΦΙΑ» ΧΡΥΣΟΓΟΝΟΥ
Ενοχλητικός ρεαλισμός
Αν μη τι άλλο, ένα από τα πρόσωπα που τσεκουρώνει συχνά-πυκνά το πανηγυρικό κλίμα που επιχειρεί να στήσει το Μέγαρο Μαξίμου είναι ο ευρωβουλευτής, Κώστας Χρυσόγονος. Οι παρεμβάσεις του για την αξιολόγηση χτυπούν εσωτερικά καμπανάκια στον κ. Τσίπρα και τους συνεργάτες του, ενώ ο ίδιος συνηθίζει να κατεβάζει τον πήχυ των κυβερνητικών προσδοκιών, επισημαίνοντας κατά καιρούς πως για να έρθει το τέλος της κρίσης πρέπει να κλείσει και αυτή και η επομένη αξιολόγηση, να υπάρξουν αποφάσεις για το χρέος, να μπούμε στην ποσοτική χαλάρωση και να υπάρξει αξιοπιστία, ώστε το κόστος δανεισμού της χώρας να πέσει στο 4%. Μία εκτίμησή του, πάντως, δεν πρέπει να… ενθουσίασε τους κυβερνητικούς, όσο επιχειρούσαν να στήσουν… παιάνες συμφωνίας. Τι είπε ο ευρωβουλευτής; Πως είναι δύσκολο στα επόμενα δύο Eurogroup να υπάρξει πολιτική συμφωνία και θα μας φτάσουν με το πιστόλι στον κρόταφο μέχρι τη λήξη των ομολόγων τον Ιούλιο..
Δημήτρης Γκάτσιος
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής