Το νέο καθεστώς αφορά σε περίπου 150.000 δανειολήπτες (αντιστοιχούν στο 70% των δανείων με προσημείωση την πρώτη κατοικία), όπως κοινοποίησε η γενική γραμματέας της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών, Χαρίκλεια Απαλαγάκη, μιλώντας χθες το απόγευμα στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής.

Από το «ξεψάχνισμα» της σχετικής τροπολογίας του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης για το νέο πλαίσιο προστασίας προκύπτουν τα εξής:

1. Κρατική επιδότηση

Καθυστέρηση του Δημοσίου στην καταβολή της συμμετοχής του σε εννέα μηνιαίες δόσεις του οφειλέτη μπορεί να… πετάξει τον τελευταίο εκτός πλαισίου προστασίας. Με άλλα λόγια, εφόσον το Δημόσιο δεν είναι τυπικό στις υποχρεώσεις του, ο ίδιος ο οφειλέτης θα πρέπει να καταβάλει το συνολικό ποσό. Ωστόσο, δεν επισημαίνεται -στο πλαίσιο της τροπολογίας- στην περίπτωση που ο οφειλέτης όντως καταβάλλει τα χρήματα, πώς θα διευθετηθεί η υποχρέωση του Δημοσίου.

Επίσης, δεν προσδιορίζεται το ποσοστό συμμετοχής του κράτους στη μηνιαία δόση του οφειλέτη – ούτε καν ένα εύρος. Μάλιστα, θα απαιτηθεί η έγκριση της Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DG Comp) για την επιδότηση της μηνιαίας δόσης των δανείων από το Δημόσιο.

2. Εμπορική αξία

Για τον προσδιορισμό της δόσης που θα πληρώνει ο οφειλέτης προκειμένου να ξεχρεώσει το δάνειό του, θα λαμβάνεται υπόψη η εμπορική της αξία της πρώτης κατοικίας του κατά την 31η Δεκεμβρίου του τελευταίου έτους πριν από την υποβολή της αίτησης. Εάν η αίτηση κατατεθεί μέχρι την 30ή Απριλίου, θα λαμβάνεται υπόψη η αξία της 31ης Δεκεμβρίου του προτελευταίου έτους πριν από την υποβολή της. Σε κάθε περίπτωση αυτό που δεν αναφέρεται είναι ποιος θα κάνει την εκτίμηση της αξίας του ακινήτου, π.χ. ανεξάρτητος εκτιμητής, συνεργαζόμενος με την τράπεζα κ.λπ.

3. Η διάρκεια προστασίας

Το νέο πλαίσιο προστασίας έχει διάρκεια ζωής μόλις 8 μηνών. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως οι αιτήσεις θα υποβάλλονται ηλεκτρονικά από τις 30 Απριλίου έως τις 31 Δεκεμβρίου 2019. Βασική προϋπόθεση γι’ αυτό το σκοπό αποτελεί να έχει «στηθεί» έως τότε η απαραίτητη πλατφόρμα, στην ιστοσελίδα της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (http://www.keyd.gov.gr/).

Η κυβέρνηση δικαιολογεί την περιορισμένη διάρκεια του καθεστώτος υποστηρίζοντας πως «προτίθεται στο προσεχές χρονικό διάστημα να θεσπίσει ένα ενιαίο πλαίσιο αφερεγγυότητας, το οποίο θα προστατεύει υπό προϋποθέσεις την κύρια κατοικία του οφειλέτη ανεξαρτήτως της ύπαρξης ή μη πτωχευτικής ικανότητας».

4. Οι δικαιούχοι

Στο διάδοχο πλαίσιο μπορούν να ενταχθούν, αποκλειστικά, τα φυσικά πρόσωπα με εμπράγματο δικαίωμα, αποκλειστικής ή κατ’ ιδανικό μερίδιο, κυριότητας, πλήρους ή ψιλής, ή επικαρπίας σε ακίνητο, το οποίο αποτελεί την κύρια κατοικία τους και βρίσκεται στην Ελλάδα. Δεν υπάρχει κάποια πρόνοια για τους εγγυητές των ακινήτων, ενώ η ρύθμιση παύει σε περίπτωση θανάτου του δανειολήπτη, δηλαδή δεν «κληρονομείται».

5. Η αποπληρωμή

Η εξόφληση του υπολοίπου δανείου που έχει ο οφειλέτης μπορεί να πραγματοποιηθεί σε χρονικό διάστημα 25 ετών, το οποίο όμως δεν πρέπει να υπερβαίνει το 80ό έτος της ηλικίας του, εκτός εάν συμβληθεί εγγυητής, αποδοχής των πιστωτών, ευθυνόμενος ως αυτοφειλέτης. Αν για παράδειγμα ο οφειλέτης είναι άνω των 55 ετών, θα πρέπει να προτείνει εγγυητή και ο τελευταίος να τύχει της αποδοχής της τράπεζας για να προχωρήσει η ρύθμιση.

6. Εκκρεμείς υποθέσεις

Για να… προμοτάρει η κυβέρνηση το διάδοχο πλαίσιο έναντι του νόμου Κατσέλη (ν. 3869/2010), υπογραμμίζει πως ο τελευταίος στερείται αυτοματισμών. Αυτό έχει ως «αποτέλεσμα η ρύθμιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων μέσω αυτού του νόμου να παρουσιάζει ακόμα καθυστερήσεις», όπως υπογραμμίζεται στην αιτιολογική έκθεση της τροπολογίας.

Σημειώνεται πως βρίσκεται στη διακριτική ευχέρεια των δανειοληπτών που έχουν ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία ένταξης στο νόμο Κατσέλη αν θα συνεχίσουν σε αυτόν ή αν θα υποβάλουν αίτηση στο νέο καθεστώς.

Για την ακρίβεια, η τροπολογία προβλέπει πως οι εκκρεμείς αιτήσεις του ν. 3869/2010, δηλαδή οι δανειολήπτες που έχουν ήδη υποβάλει αίτηση και υπόθεσή τους βρίσκεται σε πρώτο και δεύτερο βαθμό και δεν έχει γίνει δίκη ακόμη, μπορούν να υποβάλουν αίτηση στο διάδοχο καθεστώς.

Αν δεν επιτευχθεί συναινετική ρύθμιση μεταξύ τράπεζας και οφειλέτη, τότε ο τελευταίος δικαιούται να ζητήσει τη διευθέτηση των οφειλών του με απόφαση δικαστηρίου (προβλέπεται στο νέο καθεστώς). Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να παραιτηθεί από το νόμο Κατσέλη. Αξιοσημείωτο είναι, μάλιστα, πως αν το δικαστήριο απορρίψει την αίτηση του οφειλέτη, μπορεί να του επιβληθεί χρηματική ποινή από 1.500 έως 5.000 ευρώ.

7. Επιχειρηματικά δάνεια

Η αξία της προστατευόμενης κύριας κατοικίας κατά το χρόνο υποβολής της αίτησής του θα πρέπει να μην υπερβαίνει τα 175.000 ευρώ αν στις οφειλές περιλαμβάνονται επιχειρηματικά δάνεια, και τα 250.000 ευρώ σε κάθε άλλη περίπτωση. Εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους τόσο για το παραπάνω (χαμηλότερα όρια για τα επιχειρηματικά δάνεια) όσο και για το ότι η συνολική αξία, καταθέσεις, μετοχές, ομόλογα, ασφαλιστήρια συμβόλαια, χρυσός, ξένα νομίσματα, δεν πρέπει να ξεπερνά τα 15.000 ευρώ. Οπως υποστηρίζουν, πρόκειται για ένα εξαιρετικά χαμηλό ποσό για μεγάλη μερίδα επιχειρηματιών.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου