Υπό συνθήκες άκρας μυστικότητας, μία μικρή ομάδα εμπειρογνωμόνων χειρίστηκε την πολύ «λεπτή» υπόθεση της προετοιμασίας της Ελλάδας, εφ’ όσον η χώρα εξαναγκαζόταν να αποχωρήσει από το ευρώ, αναφέρει ο Τζέιμς Γκαλμπρέιθ σε άρθρο του στην ιστοσελίδα DIEM25, εξηγώντας πώς διαμορφώθηκε το «Σχέδιο Χ» που περιγράφει στο τελευταίο βιβλίο του, με τίτλο «Welcome to the Poisoned Chalice» (Καλωσήρθατε στο δηλητηριασμένο δισκοπότηρο).

«Ηταν τον Μάρτιο του 2015 όταν ο Γιάνης Βαρουφάκης ζήτησε τη συνδρομή μου σε ένα “εύθραυστο εγχείρημα”» γράφει ο διάσημος καθηγητής στο άρθρο του για να εξηγήσει: «Επρόκειτο για την προετοιμασία ενός προκαταρκτικού έκτακτου σχεδίου – κατ’ εντολή του πρωθυπουργού – σε περίπτωση που η Ελλάδα εξαναγκαζόταν να εγκαταλείψει το ευρώ».

«Μαζί με μια μικρή ομάδα ανθρώπων δούλεψα για περίπου έξι εβδομάδες σε αυτό το σχέδιο και στο τέλος κατέθεσε ένα μνημόνιο: το “μνημόνιο Σχέδιο X” στις πρώτες ημέρες του Μαΐου», περιγράφει ο κ. Γκαλμπρέιθ.

Τα ζητήματα από μία αναγκαστική έξοδο από το ευρώ ήταν τρομακτικά, σύμφωνα με τον κ. Γκαλμπρέιθ και όπως αναφέρει, «κυμαίνονταν από την έννομη σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση, τη δημιουργία και τη διαχείριση μιας νέας Κεντρικής Τράπεζας, τους μηχανισμούς για την παροχή αξιόπιστης ρευστότητας σε σύντομο χρονικό διάστημα και την πιθανή υποστήριξη για ένα νέο νόμισμα, την μετατροπή των τραπεζικών αποθεματικών και του ιδιωτικού χρέους και στον προγραμματισμό για τη διατήρηση των προμηθειών πρώτης ανάγκης, όπως τροφίμων, καυσίμων και φαρμάκων».

«Είχαμε πλήρη επίγνωση των δυσκολιών που θα αντιμετώπιζε η Ελλάδα αν εξαναγκαζόταν να εγκαταλείψει το ευρώ και επίσης των κινδύνων που θα ακολουθούσαν αν η εργασία μας γινόταν γνωστή», τονίζει ο κ. Γκαλμπρέιθ και επισημαίνει: «Ήταν υποχρεωτικό να προετοιμαστούμε για το χειρότερο. Η δουλειά μας επικεντρώθηκε στην οικονομική και νομική εμπειρία της ομάδας, στην ακαδημαϊκή βιβλιογραφία για τη μετάβαση νομίσματος, σε μερικές περιορισμένες απόρρητες συζητήσεις με έμπιστους εμπειρογνώμονες και στην γνώση μας επί της ελληνικής οικονομίας και της κοινωνικής κατάστασης. Ελπίζαμε να παρέχουμε ένα περίγραμμα μέτρων που ενδεχόμενα θα έπρεπε να ληφθούν και λύσεις στα προβλήματα που θα μπορούσαν να προκύψουν».

Σημειώνει ακόμη ότι «η αποστολή μας δεν ήταν να κάνουμε συστάσεις και δεν κάναμε καμία, προετοιμάζαμε ένα σενάριο που όλοι μας ελπίζαμε να αποφευχθεί» και αναφέρει ότι τα αποτελέσματα της έρευνας συζήτησε ο υπουργός Οικονομικών, τότε, Γιάνης Βαρουφάκης, με τον πρωθυπουργό, «αυτός πήρε τις αποφάσεις που όλοι γνωρίζουμε. Αυτή ήταν απόφαση που έπρεπε να πάρει ο πρωθυπουργός», λέει.

«Από τη μια μεριά ευχόμουν για ένα καλύτερο αποτέλεσμα για τον ελληνικό λαό, για μια ισχυρότερη ώθηση από τους φίλους της Ελλάδας και για λίγη ευελιξία από τους πιστωτές, κάτι που δεν συνέβη ποτέ. Από την άλλη πλευρά ένιωθα χαρούμενος που προσέφερα τις υπηρεσίες μου για έναν καλό σκοπό έχοντας τη βεβαιότητα ότι ο φίλος μου, Γιάνης Βαρουφάκης, είχε φέρει εις πέρας με άριστο τρόπο τα καθήκοντά του», καταλήγει.