Του ανταποκριτή μας στην Ουάσινγκτον, Πέτρου Κασφίκη

Για αυτόν ακριβώς τον λόγο, ο ΥΠΕΞ Νίκος Κοτζιάς θα μεταβεί δύο μέρες νωρίτερα (14 Οκτωβρίου) για να συναντηθεί με τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του προέδρου Τραμπ, στρατηγό H.R McMaster, στο πλαίσιο της προετοιμασίας των συνομιλιών.

Επιπλέον, τον κ. Τσίπρα θα συνοδεύουν ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος μαζί με τον υπουργό Ψηφιακής Πολιτικής Νίκο Παππά και τον υπουργό Οικονομίας Δημήτρη Παπαδημητρίου. Το οικονομικό επιτελείο που θα απαρτίζεται από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον Γιώργο Χουλιαράκη θα βρίσκεται ήδη από την προηγούμενη εβδομάδα στην αμερικανική πρωτεύουσα προκειμένου να συμμετέχει στις εργασίες της Φθινοπωρινής Συνόδου του ΔΝΤ, όπου θα προετοιμάσει την επικείμενη συνάντηση του πρωθυπουργό με την Κριστίν Λαγκάρντ.

Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό πως κυβερνητική πηγή με ενεργό ρόλο στην προετοιμασία της επίσκεψης του πρωθυπουργού σημείωνε με νόημα τον Σεπτέμβρη πως ένα τέτοιο ταξίδι δεν θα πρέπει να αναλωθεί απλώς σε επικοινωνιακά οφέλη, αλλά θα πρέπει να παραγάγει απτά αποτελέσματα.

Και μπορεί για την ελληνική αποστολή να πνέει ούριος άνεμος λόγω της σύγχρονης γεωπολιτικής συγκυρίας στην Μέση Ανατολή και των τεταμένων σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας, στην Ουάσινγκτον, όμως, του Τραμπ φαίνεται πως επικρατεί ήδη πολιτική βαρυχειμωνιά, καθώς το θερμόμετρο της αντιπαράθεσης και των κυβερνητικών αναταράξεων εντός του Λευκού Οίκου έχει χτυπήσει κόκκινο.

Μέσα σε αυτή την περιρρέουσα ατμόσφαιρα, βασικός στόχος της ελληνικής αποστολής είναι να διατηρήσει το ενδιαφέρον των Αμερικανών αξιωματούχων προκειμένου να επιτευχθεί σύγκλιση σε μια σειρά από καίριας σημασίας θέματα και έτσι η εν λόγω επίσκεψη να γίνει η αφετηρία για την ουσιαστική αναβάθμιση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.

Όλα στο Τραπέζι

Σύμφωνα με την ανακοίνωση που εξέδωσε ο Λευκός Οίκος, τα θέματα που πρόκειται να κυριαρχήσουν μεταξύ άλλων στην ατζέντα είναι η ανανέωση της αμυντικής συνεργασίας, το ζήτημα της ενεργειακής ασφάλειας και των οικονομικών επενδύσεων, αλλά και μια σειρά από άλλα διμερή θέματα που εντάσσονται στο γενικό πλαίσιο των περιφερειακών εξελίξεων στην περιοχή μας.

Οι Αμερικανοί, όπως είναι άλλωστε γνωστό, επιθυμούν να επιτύχουν μια πενταετή ανανέωση της αμυντικής συνεργασίας προκείμενου να πραγματοποιήσουν μια σειρά από επενδύσεις που θα τους επιτρέψουν να επιτύχουν την επιχειρησιακή αναβάθμιση της ναυτικής βάσης στην Σούδα.

Η ελληνική πλευρά ζητάει μια σειρά από ανταλλάγματα, ένα μέρος των οποίων φαίνεται πως σχετίζεται με εξοπλιστικά θέματα, δεδομένου πως η υπάρχουσα δημοσιονομική συγκυρία δεν επιτρέπει στην χώρα να ακολουθήσει το εξοπλιστικό σπριντ της Τουρκίας, το οποίο μπορεί ουσιαστικά να ανατρέψει το ισοζύγιο ασφαλείας στο Αιγαίο.

Παρά τις επίμονες προσπάθειες που καταβάλει ο Πάνος Καμμένος οι ΗΠΑ δεν φαίνονται πρόθυμες μέχρι και σήμερα να εντάξουν την Ελλάδα στον κατάλογο των χωρών που λαμβάνουν αυξημένη στρατιωτική βοήθεια. Πάντως η φημολογούμενη παροχή κάποιων ελικοπτέρων και τεθωρακισμένων μεταφοράς προσωπικού Μ-113 δεν κρίνεται ως επαρκές αντάλλαγμα από την ελληνική πλευρά, η οποία έτσι και αλλιώς σκοπεύει να συζητήσει την αναβάθμιση των F-16 αλλά και την προμήθεια των μαχητικών νέας γενιάς F-35.

Πρώτα η Αμερική

Από αυτή την άποψη παρουσιάζει ενδιαφέρον η εντός εισαγωγικών «πολιτικό πόκερ » που θα παιχθεί στον Οβάλ Γραφείο, δεδομένου πως ο Ντόναλντ Τραμπ έχει την φήμη του σκληρού διαπραγματευτή και συνεχίζει να προωθεί το πολιτικό δόγμα «Πρώτα η Αμερική» επιμένοντας πως οι άλλες χώρες πρέπει να σταματήσουν να εκμεταλλεύονται τις ΗΠΑ, οι οποίες πρέπει να κλείνουν καλύτερες συμφωνίες που θα εξυπηρετούν τα δικά τους συμφέροντα.

Το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι μια από τις ελάχιστες χώρες που επενδύει το 2% του προϋπολογισμού της στην άμυνα και είναι συνεπείς με την Νατοϊκή υποχρέωση φαίνεται πως είναι μια σημαντική μονάδα μέτρησης για τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος είχε υποστηρίξει προεκλογικά πως υπάρχουν συμμαχικές χώρες που δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους και περιμένουν οι ΗΠΑ να πληρώσουν για την ασφάλεια τους. Μάλιστα, ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας είχε ευχαριστήσει τον κ. Καμμένο στο Πεντάγωνο για το γεγονός πως η Ελλάδα είναι συνεχίζει να είναι συνεπής παρά τις οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει.

Το Χαρτί της Σούδας

Υπάρχουν πολλοί λόγοι που καθιστούν την Σούδα περισσότερο ελκυστική στους σχεδιασμούς ασφαλείας της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής.

• Η Τουρκία καθίσταται όλο και περισσότερο ως ένας αναξιόπιστος εταίρος στα μάτια των ΗΠΑ
• Ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας και ειδικότερα του Ισλαμικού Κράτους έχει αναδειχθεί ως η υπ ‘αριθμόν νούμερο ένα προτεραιότητα εξωτερικής πολιτικής για την νέα αμερικανικής κυβέρνησης
• Η εμφάνιση των νέα ενεργειακά κοιτάσματα στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο
• Η αστάθεια και ο γεωπολιτικός ανταγωνισμός ανάμεσα στις περιφερειακές και τις μεγάλες δυνάμεις εντείνεται στην Μέση Ανατολή

Για αυτό τον λόγο, το Κογκρέσο έχει ήδη εγκρίνει για τα έτη 2018-2019 κονδύλια ύψους 40,145 εκατομμυρίων δολαρίων για έργα υποδομής στην βάση, εκ των οποίων τα 22,045 θα διατεθούν για την επέκταση του χώρου στάθμευσης αεροσκαφών και τα υπόλοιπα για την κατασκευή συστήματος υδροδότησης.

Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό πως την άνοιξη οι Αμερικανοί κατάφεραν να επισκευάσουν αεροπλανοφόρο που είχε υποστεί μεγάλη ζημία μέσα σε ελάχιστες μέρες, καθώς το μετέφεραν στην Σούδα και έφεραν αεροπορικώς τα ανταλλακτικά.

Η «Νέα Άνοιξη» στις Ελληνοαμερικανικές Σχέσεις

Το κλίμα εν όψει της συνάντησης φαίνεται θερμό, όπως άλλωστε καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός θα διαμείνει στον επίσημο προεδρικό ξενώνα, Blair House, αλλά και από το και κοινή συνέντευξη τύπου στο Rose Garden του Λευκού Οίκου που μάλλον θα ακολουθήσει τη συνάντηση. Τα δύο εν λόγω στοιχεία έχουν βεβαίως συμβολική σημασία, αλλά δείχνουν την πρόθεση της αμερικανικής πλευράς να αναβαθμίσει τον χαρακτήρα της επίσκεψης.

Μάλιστα στελέχη του αμερικανικού υπουργείου εξωτερικών δεν διστάζουν να εκτιμήσουν πως «οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται στο καλύτερο σημείο της σύγχρονης ιστορίας», λέγοντας πως «υπάρχει ενθουσιώδης υποστήριξη προς τις ΗΠΑ, και εμείς με την σειρά μας υποστηρίζουμε την Ελλάδα».

Φορτωμένο Πρόγραμμα στην Ουάσινγκτον

Ο πρωθυπουργός αναμένεται να φτάσει στην Ουάσινγκτον στις 16 Οκτωβρίου το απόγευμα και θα κατευθυνθεί κατευθείαν προς τον προεδρικό ξενώνα, το Blair House, που βρίσκεται απέναντι από το Λευκό Οίκο.

Την επόμενη μέρα θα πραγματοποιηθεί η επίσκεψη εργασίας στον Λευκό Οίκο, όπου θα έχει την συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ.

Επιπλέον, έχει ήδη κλειδώσει ένα ραντεβού και με την Γενική Διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου την Κριστίν Λαγκάρντ, με πιθανότερες ημερομηνίες να είναι είτε η Δευτέρα το απόγευμα ή το πρωί της Τρίτη.

Επιπλέον, ο κ. Τσίπρας θα επισκεφτεί και την Τετάρτη τον Λευκό Οίκο για να έχει συνάντηση και με τον Αμερικανό Αντιπρόεδρο Μάικ Πενς. Παράλληλα θα υπάρξουν συναντήσεις και με τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Ρεξ Τίλερσον με βασικό θέμα τα ενεργειακά και με τον υπουργό Άμυνας Στρατηγό Τζείμς Ματίς, ενώ το οικονομικό επιτελείο μαζί με άλλους συνεργάτες του πρωθυπουργού θα έχει επαφές με εκπροσώπους του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών.

Τέλος, το πρόγραμμα του πρωθυπουργού περιλαμβάνει μια ανοιχτή ομιλία στην δεξαμενή σκέψης Brookings Institute, ενώ αναμένεται ότι θα έχει συναντήσεις και με μέλη της βουλής και της γερουσίας.