Βάση του νέου Προϋπολογισμού θα είναι η οροφή των δαπανών του νέου μεσοπρόθεσμου 2025-2028. Αυτό σημαίνει ότι οι καθαρές εθνικά χρηματοδοτούμενες πρωτογενείς δαπάνες της Γενικής Κυβέρνησης (υπολογίζονται στα 100,3 δισ. ευρώ) θα έχουν οροφή στην ποσοστιαία αύξηση τους το 3,6% το 2025 έναντι 2,5% του 2024. Σημειώνεται ότι ο στόχος που τίθεται στο ΜΔΣ για το 2025 επιτρέπει την αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών έως 3,7% από 3% που ήταν αρχικά μετά από διαπραγμάτευση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η αύξηση του ορίου δαπανών έγινε αποδεκτή λόγω της υπεραπόδοσης των εσόδων το 2024 που αναμένεται να φτάσει στο τέλος του 2024 τα 3,2 δισ. ευρώ και η επανάληψης της υπεραπόδοσης για το 2025.
Τον επόμενο χρόνο τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε δημοσιονομική βάση, μετά την αφαίρεση των επιστροφών φόρων, προβλέπεται να διαμορφωθούν στο ποσό των 74.612 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 3.824 εκατ. ευρώ ή 5,4% έναντι της εκτίμησης του 2024. Ειδικότερα:
-Τα έσοδα από φόρους αναμένεται να ανέλθουν στο ύψος των 68.721 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 2.474 εκατ. ευρώ ή 3,7% έναντι του 2024, κυρίως λόγω της προβλεπόμενης μεγέθυνσης της οικονομίας, όπως αντικατοπτρίζεται στις μακροοικονομικές προβλέψεις. Πιο συγκεκριμένα:
-Τα έσοδα από έμμεσους φόρους προβλέπεται να ανέλθουν στο ποσό των 37.798 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.528 εκατ. ευρώ ή 4,2% έναντι του 2024. Ειδικότερα:
-Τα έσοδα από ΦΠΑ αναμένεται να ανέλθουν στο ποσό των 26.508 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.254 εκατ. ευρώ έναντι του 2024, και του ΕΦΚ στο ποσό των 7.239 εκατ. ευρώ, αυξημένο κατά 47 εκατ. ευρώ έναντι του 2024.
-Από φόρους και δασμούς επί εισαγωγών προβλέπονται έσοδα ύψους 351 εκατ. ευρώ, αυξημένα κατά 17 εκατ. ευρώ έναντι του 2024.
Οι δαπάνες
Οι συνολικές δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2025 προβλέπεται ότι θα διαμορφωθούν σε 80.562 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 4.344 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη εκτίμηση έτους 2024, κυρίως λόγω της επιτάχυνσης των έργων που χρηματοδοτούνται από το ΤΑΑ, των αυξημένων φυσικών παραλαβών των οπλικών συστημάτων του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, της κάλυψης της δαπάνης λόγω απώλειας εσόδων του ΕΟΠΥΥ από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, της αύξησης των αποδοχών των δημοσίων υπαλλήλων και των αυξημένων μεταβιβάσεων για την ενίσχυση της λειτουργίας των νοσοκομείων του ΕΣΥ.
Παροχές
Οι συνολικές δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το έτος 2024 εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν σε 76.218 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 1.586 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον στόχο του Προϋπολογισμού.
Οι δαπάνες της κατηγορίας αυτής προβλέπεται ότι θα ανέλθουν σε 404 εκατ. ευρώ, αυξημένες κατά 36 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2024. Στις προβλέψεις έχει ληφθεί υπόψη δαπάνη για το επίδομα θέρμανσης ύψους 250 εκατ. ευρώ.
Συνεχίζεται η σύγκλιση με την Ε.Ε.
Σε επίπεδο στόχων ο νέος Προϋπολογισμός έχει υιοθετήσει μια πιο μετριοπαθή πρόβλεψη για τον ρυθμό ανάπτυξης, η οποία αναμένεται να φτάσει στο 2,2% για φέτος (από 2,5% στο ΠΣΑ του Απριλίου) και 2,3% για το 2025 από 2,6% που προβλεπόταν στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Η οικονομική μεγέθυνση, παρότι είναι μικρότερη από ό,τι αναμενόταν, παραμένει πολύ υψηλότερη από τον μέσο όρο της Ε.Ε.
Η ανάπτυξη θα υποστηριχθεί από την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 1,7% το 2025. Οι εξαγωγές αναμένεται να αυξηθούν κατά 4,1% και οι επενδύσεις κατά 8,4%. Ειδικότερα για τον επόμενο χρόνο οι επενδύσεις θα αυξήσουν τη συνεισφορά τους στην πραγματική ανάπτυξη κατά 1,3%.
Η συνολική απασχόληση (σε εθνικολογιστική βάση) προβλέπεται να αυξηθεί κατά 0,9% τα έτη 2024-2025. Το ποσοστό ανεργίας με βάση την έρευνα εργατικού δυναμικού προβλέπεται να μειωθεί σταθερά σε 10,3% το 2024 και 9,7% το 2025, κοντά στα επίπεδα πριν από την οικονομική κρίση (9,6% το 2009). Οι ονομαστικές αμοιβές των εργαζομένων αναμένεται να αυξηθούν με μέσο ρυθμό 4,3% την περίοδο 2024-2025, λόγω της μισθολογικής αύξησης στον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα, παράλληλα με τη στενότητα της αγοράς εργασίας.
Ο πληθωρισμός βάσει του ΕνΔΤΚ αναμένεται να μειωθεί σημαντικά στο 2,8% το 2024 και να αποκλιμακωθεί περαιτέρω σε 2,1% το 2025 από 4,2% το 2023.
Πρωτογενές πλεόνασμα 2,6% του ΑΕΠ το 2025
Το πρωτογενές πλεόνασμα θα φτάσει το 2,5% του ΑΕΠ για φέτος και 2,6% του ΑΕΠ το 2025 έναντι στόχου για πλεόνασμα 2,1% στο ΠΣΑ του Απριλίου. Το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να υποχωρήσει στο 0,6% του ΑΕΠ από 1% του ΑΕΠ που αναμένεται να φτάσει στο τέλος του τρέχοντος έτους.
Το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί σε 356.500 εκατ. ευρώ ή 153,7% ως ποσοστό του ΑΕΠ στο τέλος του 2024 έναντι 356.695 εκατ. ευρώ ή 161,9% ως ποσοστό του ΑΕΠ το 2023, παρουσιάζοντας μείωση κατά 8,2 ποσοστιαίες μονάδες έναντι του 2023. Το 2025 το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί σε 361.400 εκατ. ευρώ ή 149,1% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 4,6 ποσοστιαίες μονάδες του ΑΕΠ έναντι του 2024.
Στη στρατηγική δανεισμού για την επόμενη χρονιά στόχος θα είναι η διασφάλιση της συνεχούς εκδοτικής παρουσίας του Ελληνικού Δημοσίου στις διεθνείς αγορές κεφαλαίων, Επίσης θα συνεχιστεί η προσπάθεια για την περαιτέρω διασφάλιση της συνέπειας του Ελληνικού Δημοσίου ως κρατικού εκδότη με χαρακτηριστικά χώρας της ευρωζώνης. Ταυτόχρονα, θα αξιοποιηθούν στον μέγιστο δυνατό βαθμό οι υφιστάμενες θέσεις και τα χαρακτηριστικά του ελληνικού χαρτοφυλακίου δημόσιου χρέους, στο πλαίσιο των εν γένει ευκαιριών που παρέχονται στο βραχυχρόνιο τμήμα της ευρωπαϊκής καμπύλης.
Οι δαπάνες υπό κατανομή
Σχεδόν ένα στα τέσσερα ευρώ από τις δαπάνες του επόμενου χρόνου (18,1 δισ. από τα 80,5 δισ. ευρώ) είναι κονδύλια υπό κατανομή.
Το συνολικά μη κατανεμημένα κονδύλια επιμερίζονται σε ποσό 9.200 εκατ. ευρώ για το ΠΔΕ, εκ των οποίων 2.750 εκατ. ευρώ αφορούν στο εθνικό σκέλος και 6.450 εκατ. ευρώ αφορούν στο συγχρηματοδοτούμενο σκέλος.
-Ποσό 5.140 εκατ. ευρώ για έργα του ΤΑΑ.
-Ποσό 792 εκατ. ευρώ για δαπάνες πλήρωσης θέσεων προσωπικού και για λοιπές δαπάνες αποδοχών, συμπεριλαμβανομένων και των πιστώσεων λόγω αύξησης των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων.
-Ποσά 850 και 400 εκατ. ευρώ για τα αποθεματικά των παρ. 1 και 8 του άρθρου 59 του Ν. 4270/2014, αντίστοιχα, για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων και επειγουσών δαπανών.
-Ποσό 640 εκατ. ευρώ για την κάλυψη των αναγκών των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης,
-Ποσό 300 εκατ. ευρώ για την κάλυψη της δαπάνης της αυτόματης επιστροφής (clawback) της φαρμακευτικής δαπάνης, βάσει του άρθρου 77 του Ν. 4837/2021 (Α’ 178).
-Ποσό 50 εκατ. ευρώ για την εξυπηρέτηση των δαπανών υπέρ ευάλωτων οφειλετών του Ν.4 738/2020, (Α’ 207), και
-ποσό 180 εκατ. ευρώ για την αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών.