Όσοι είχαν ένσημα πριν από το 1993 είναι σε ευνοϊκότερη θέση γιατί μπορούν να αποχωρήσουν με πλήρη σύνταξη πριν από τα 62, με λιγότερα από 40 χρόνια.

Όσοι έχουν τα πρώτα τους ένσημα από την 1/1/1993 και μετά, δεν έχουν πολλές επιλογές και θα πρέπει να έχουν 40 χρόνια ασφάλισης για να πάρουν σύνταξη στα 62, ενώ με λιγότερα χρόνια, θα πάρουν μειωμένη στα 62 και πλήρη στα 67.

Οι ασφαλισμένοι στα βαρέα επηρεάζονται από τις νέες προϋποθέσεις καθώς αν επιλέξουν να αποχωρήσουν με τα μειωμένα όρια ηλικίας (π.χ. 59,5 ετών), θα πάρουν σύνταξη που θα υπολογιστεί ως τις προσαυξήσεις των βαρέων ενσήμων. Αν θελήσουν να μη χάσουν την προσαύξηση, τότε σύμφωνα με διάταξη που ψηφίστηκε πρόσφατα, θα πρέπει να συνταξιοδοτηθούν με τα αυξημένα όρια ηλικίας, δηλαδή ως και 5 χρόνια αργότερα απ’ ό,τι υπολόγιζαν.

Το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» δημοσιεύει σήμερα τον οδηγό και τα μυστικά για σύνταξη από το ΙΚΑ με όλες τις τελευταίες αλλαγές που έχουν περάσει στη νομοθεσία και ενδιαφέρουν περισσότερους από 2,5 εκατομμύρια μισθωτούς όχι μόνο του ιδιωτικού αλλά και του δημόσιου τομέα, καθώς όσοι προσλαμβάνονται από το 2011 και μετά στο Δημόσιο θα πάρουν σύνταξη με διατάξεις ΙΚΑ, ενώ για περίπου 70.000 παλιούς ασφαλισμένους του Δημοσίου (σε νομικά πρόσωπα και οργανισμούς) ισχύουν διπλές προϋποθέσεις, δηλαδή και Δημοσίου και ΙΚΑ.

Οι ασφαλισμένοι χωρίζονται σε 5 κατηγορίες ως προς τις ηλικίες συνταξιοδότησης που είναι:

1. Ασφαλισμένοι πριν από το 1993 οι οποίοι έπιασαν μέχρι 18/8/2015 το όριο ηλικίας που ίσχυε με το παλιό καθεστώς, αλλά δεν είχαν τα χρόνια ασφάλισης για να βγουν στη σύνταξη.

2. Ασφαλισμένοι πριν από το 1993 οι οποίοι έχουν τα χρόνια ασφάλισης (κατοχυρωμένο δικαίωμα) που τους ζητά ο νόμος, αλλά πιάνουν το παλιό όριο ηλικίας από 19/8/2015 μέχρι 31/12/2021 και θα συνταξιοδοτηθούν με τα νέα όρια ηλικίας (είναι η πλειοψηφία των μισθωτών).

3. Ασφαλισμένοι για πρώτη φορά από 1/1/1993 και μετά οι οποίοι δεν έχουν μεταβατικό καθεστώς και πλέον η έξοδος στη σύνταξη είναι μετά το 62ο έτος.

4. Ασφαλισμένοι στα βαρέα (πριν και μετά το 1993) για τους οποίους μπορεί να μην έχουν αλλάξει τα όρια ηλικίας, αλλά έχει καταργηθεί η προσαύξηση των βαρέων ενσήμων κατά τον υπολογισμό της σύνταξης. Εξαιρούνται οι εργαζόμενοι με «υπερβαρέα» (π.χ. ορυχεία ΔΕΗ).

5. Ασφαλισμένοι σε περισσότερα από ένα ταμεία (διαδοχική) με τελευταίο φορέα το ΙΚΑ.

Πλήρης σύνταξη μητέρων από 56,5 ετών (ασφάλιση πριν από το 1993)

Οι μητέρες θα πρέπει να έχουν στο ΙΚΑ 5.500 ημέρες ασφάλισης με ανήλικο ως το 2012. Ο χρόνος ασφάλισης συμπληρώνεται και με αναγνώριση πλασματικού χρόνου 1.200 ως 1.500 ημερών για τα έτη 2011 και 2012. Για το 2010 μετρούν ημέρες επιδότησης λόγω ανεργίας, ασθένειας και το διάστημα απουσίας πριν και μετά τον τοκετό.

Με τις προϋποθέσεις αυτές κατοχυρώνουν την παλιά ηλικία συνταξιοδότησης που ίσχυε ως τις 18/8/2015, ώστε αν πιάνουν το παλιό όριο μετά τις 19/8/2015, να μην οδηγηθούν απότομα στα 62 ή στα 67, αλλά να έχουν μεταβατικά στάδια εξόδου σε μικρότερες ηλικίες.

Τα παλιά όρια για τη μειωμένη είναι 50 ετών με ανήλικο και 5.500 ένσημα ως το 2010, 52 ετών για το 2011 και 55 για το 2012.

Για την πλήρη σύνταξη τα παλιά όρια που κατοχυρώνουν οι ασφαλισμένες είναι 55, 57 και 60 με τις ίδιες προϋποθέσεις (ανήλικο και 5.500 ημέρες) στα έτη 2010, 2011 και 2012, αντίστοιχα.

Οσες συμπληρώνουν τις ηλικίες των 50, 52, 55, 57 και 60 ετών από τις 19/8/2015 και μετά, έχοντας όμως 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο παιδί ως το 2012, θα συνταξιοδοτηθούν επομένως με τα νέα όρια ηλικίας που διαμορφώνονται ως εξής:

Για μειωμένη σύνταξη
 Με ανήλικο και 5.500 ένσημα το 2010 και ηλικία 50 ετών από 19/8/2015 μέχρι 31/12/2015 μειωμένη σύνταξη στα 55. Με ηλικία 50 ετών το 2016, το όριο συνταξιοδότησης για μειωμένη σύνταξη πάει στα 56 και 9 μήνες. Με ηλικία 50 το 2017, σύνταξη στα 58 και 5 μήνες, με ηλικία 50 το 2018 σύνταξη στα 60 και 2 μήνες, με ηλικία 50 το 2019, μειωμένη στα 61 και 10 μήνες και από το 2020 το όριο ηλικίας για τη μειωμένη διαμορφώνεται στο 62ο έτος.
 Με ανήλικο και 5.500 ένσημα το 2011 και ηλικία 52 ετών από 19/8/2015 μέχρι 31/12/2015 μειωμένη σύνταξη στα 55. Με ηλικία 52 το 2016, μειωμένη στα 56 και 9 μήνες. Με ηλικία 52 το 2017, σύνταξη στα 58 και 5 μήνες, με ηλικία 52 το 2018 σύνταξη στα 60 και 2 μήνες, με ηλικία 52 το 2019, μειωμένη στα 61 και 10 μήνες και από το 2020 το όριο ηλικίας για τη μειωμένη διαμορφώνεται στο 62ο έτος.
 Με ανήλικο και 5.500 ένσημα το 2012 και ηλικία 55 ετών από 19/8/2015 μέχρι 31/12/2015 μειωμένη σύνταξη στα 56 και 6 μήνες. Με ηλικία 55 το 2016, μειωμένη στα 58. Με ηλικία 55 το 2017, σύνταξη στα 59 και 6 μήνες, με ηλικία 55 το 2018 σύνταξη στα 61, ενώ με ηλικία 55 από το 2019 και μετά το όριο ηλικίας για τη μειωμένη διαμορφώνεται στο 62ο έτος.

Για πλήρη σύνταξη
 Με ανήλικο και 5.500 ένσημα το 2010 και ηλικία 55 ετών από 19/8/2015 μέχρι 31/12/2015 πλήρης σύνταξη στα 56 και 6 μήνες. Με ηλικία 55 το 2016 το όριο για πλήρη σύνταξη ανεβαίνει στα 58. Με ηλικία 55 το 2017 σύνταξη στα 59 και 6 μήνες, με ηλικία 55 το 2018 σύνταξη στα 61, με ηλικία 55 το 2019 σύνταξη στα 62 και 6 μήνες, με ηλικία 55 το 2020 σύνταξη στα 64, με ηλικία 55 ετών το 2021, πλήρης σύνταξη στα 65,6 μήνες. Οσες συμπληρώνουν τα 55 από 1/1/2022 και μετά, θα πάρουν σύνταξη στα 67, ή στα 62 αν στην ηλικία αυτή έχουν συνολικά 40 χρόνια ασφάλισης.
 Με ανήλικο και 5.500 ένσημα το 2011 και ηλικία 57 ετών από 19/8/2015 μέχρι 31/12/2015 σύνταξη στα 58 και 3 μήνες. Με ηλικία 57 το 2016 το όριο για πλήρη σύνταξη πάει στα 59 και 6 μήνες. Με ηλικία 57 το 2017 σύνταξη στα 60 και 9 μήνες, με ηλικία 57 το 2018 σύνταξη στα 62, με ηλικία 57 το 2019 σύνταξη στα 63 και 3 μήνες, με ηλικία 57 το 2020 σύνταξη στα 64 και 6 μήνες, με ηλικία 57 το 2021 πλήρης σύνταξη στα 65 και 9 μήνες ενώ από 1/1/2022 το όριο γίνεται 67 για πλήρη σύνταξη.
 Με ανήλικο και 5.500 ένσημα το 2012 και ηλικία 60 ετών από 19/8/2015 μέχρι 31/12/2015 σύνταξη στα 60 και 11 μήνες. Το 2016 το όριο ανεβαίνει στα 61 και 9 μήνες, το 2017 στα 62 και 8 μήνες και σταδιακά πάει στα 67 από το 2022 και μετά.

Σύνταξη με 4.500 ημέρες ασφάλισης

Ανδρες και γυναίκες, ανεξάρτητα από το πότε ασφαλίστηκαν, δικαιούνται σύνταξης γήρατος από το ΙΚΑ με 15 χρόνια ασφάλισης.

Η πλήρης σύνταξη χορηγείται με τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας των 67 ετών και τουλάχιστον 4.500 ημερών ασφάλισης. Μειωμένη με τουλάχιστον 4.500 ημέρες όταν συμπληρώσουν και το 62ο έτος.

Αν δεν συμπληρώνουν τις 4.500 ημέρες, αλλά έχουν τουλάχιστον 3.600 ημέρες το 2011, τότε έχουν δικαίωμα να προσθέσουν ένσημα από πλασματικούς χρόνους για να πάρουν σύνταξη με 4.500 ημέρες.

Ποιες γυναίκες κλειδώνουν πλήρη στα 60 με 4.500 ένσημα

Οι γυναίκες που συμπλήρωσαν το 55ο έτος της ηλικίας τους μέχρι 18/8/2010 και είχαν 4.500 ημέρες ασφάλισης τότε, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν στα 60 με πλήρη σύνταξη ή στα 60 και 11 μήνες αν το 55ο έτος συμπληρώθηκε από 19/8 μέχρι 31/12/2010. Προϋπόθεση είναι να είχαν θεμελιώσει το 2010 δικαίωμα μειωμένης σύνταξης, δηλαδή το 55ο έτος, με 4.500 ημέρες ασφάλισης και από αυτές 100 ημέρες ανά έτος στην πενταετία 2005-2009. Αν έχουν τις 100, αλλά δεν φτάνουν τις 4.500, τότε αναγνωρίζουν ως 200 μέρες από ανεργία και 200 από ασθένεια εφόσον υπήρξαν άνεργες ή νοσηλεύθηκαν την τελευταία 10ετία.

Οι ασφαλισμένες που συμπληρώνουν το 55ο έτος το 2011 ή το 2012 και έχουν ήδη 12 έτη (3.600 ημέρες ασφάλισης) μπορούν να αναγνωρίσουν και χρόνο σπουδών, παιδιών, γονικής άδειας, κ.λπ. για να συμπληρώσουν τις 4.500 ημέρες ασφάλισης για μειωμένη σύνταξη κατοχυρώνοντας το όριο ηλικίας των 56 και 57 ετών αντίστοιχα. Και εδώ όμως είναι απαραίτητο να έχουν 100 ημέρες κάθε χρόνο την τελευταία πενταετία πριν υποβάλουν αίτηση. Στις 100 μέρες μετρούν και οι μέρες επιδοτούμενης ανεργίας. Για πλήρη σύνταξη θα πρέπει να έχουν συμπληρώσει το 60ό έτος το 2011 και το 2012 οπότε κατοχυρώνουν την έξοδο στα 61 και στα 62 με 4.500 ημέρες ασφάλισης.

ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ

[email protected]

Από το ένθετο «Ασφάλιση & Συντάξεις» από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου