Κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, άμεση εθνικοποίηση της Τράπεζας της Ελλάδος, επαναπροσδιορισμός των καταθέσεων σε Νέα Δραχμή, μέτρα για την εγγύηση της δημόσιας τάξης και ασφάλειας, επιστράτευση δημοσίων υπαλλήλων. Σχέδιο Β: ένα άλμα προς το άγνωστο που θα βύθιζε τη χώρα σε λατινοαμερικανικό χάος το καλοκαίρι του 2015 αν κατέρρεαν πλήρως οι διαπραγματεύσεις της κυβέρνησης με τους δανειστές.

Οι παραπάνω ενέργειες, όπως αναφέρει η Καθημερινή, αποτελούσαν το βασικό περίγραμμα του Σχεδίου Β ή «Σχεδίου Χ» που προετοίμαζε από τον Μάρτιο του 2015 με εντολή του Γιάνη Βαρουφάκη και υπό συνθήκες άκρας μυστικότητας –που περιελάμβανε ασφαλείς επικοινωνίες, ακόμη και τοποθέτηση κινητών τηλεφώνων σε ψυγεία ξενοδοχείων!– το «πολεμικό συμβούλιο» του τότε υπουργού Οικονομικών με βασικό συντονιστή τον Τζέιμς Γκάλμπρεϊθ. Τις περιγράφει λεπτομερώς ο Αμερικανός καθηγητής στο βιβλίο του «Καλώς όρισες στη μαρτυρική αρένα» (εκδ. Πατάκη).

Ο Τζ. Γκάλμπρεϊθ υποστηρίζει μάλιστα ότι αυτοί που κλήθηκαν να αναπτύξουν το σχέδιο, μεγαλοποιούσαν τις δυσκολίες και παρέβλεπαν «κάποιες ευοίωνες προοπτικές». Αυτές, πάντως, σίγουρα δεν περιελάμβαναν την κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης, την οποία είχαν προβλέψει οι εμπνευστές του σχεδίου. Κατά το διάστημα της έκτακτης ανάγκης, η Τράπεζα της Ελλάδος θα έπρεπε να εθνικοποιηθεί είτε μέσω προεδρικού διατάγματος, είτε μέσω Γενικής Συνέλευσης.

Για την εισαγωγή νέου νομίσματος, όμως, θα έπρεπε να τροποποιηθεί και το καταστατικό της ΤτΕ. Με βάση το σενάριο του Σχεδίου Β, για την αποτροπή συμψηφισμού των καταθέσεων με τον ELA, οι τράπεζες θα εθνικοποιούνταν αμέσως, θα ανακεφαλαιοποιούνταν σε Νέα Δραχμή και θα έμεναν κλειστές για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, μέχρι τη μετατροπή του νομίσματος. Για την κάλυψη μισθών και συντάξεων θα έπρεπε να εκτυπωθούν άμεσα υποσχετικές.

Κατά τη διαδικασία μετάβασης στο νέο νόμισμα, υπεύθυνοι για τη δημόσια τάξη, την ασφάλεια και τις προμήθειες θα ήταν οι υπουργοί Aμυνας και Εσωτερικών. Θα ήταν αναγκαίο να υπάρξει έλεγχος και εξοικονόμηση στις προμήθειες καυσίμων, γράφει ο Γκάλμπρεϊθ, ενώ οι υπάλληλοι που στελεχώνουν σημαντικούς δημόσιους οργανισμούς (σχολεία, νοσοκομεία, αστυνομία), θα έπρεπε να επιστρατευθούν. Κατόπιν θα έπρεπε να ακολουθήσει διάγγελμα του πρωθυπουργού που θα ανακοίνωνε τη μετάβαση στο νέο νόμισμα και εντολή για εκτύπωση νέων χαρτονομισμάτων.

Ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Τέξας δεν κρύβει την απογοήτευσή του για το γεγονός ότι το Σχέδιο δεν εφαρμόστηκε. «Πραγματοποιήθηκε μια συνάντηση υψηλού επιπέδου για το ζήτημα, ο πρωθυπουργός δεν ζήτησε ενημέρωση από μας και η εργασία επί του θέματος τερματίστηκε με την υποβολή ενός εκτενούς υπομνήματος στις αρχές Μαΐου», σημειώνει.

Κατά τα λοιπά, στο αφιερωμένο στον Γιάνη Βαρουφάκη και στη Δανάη Στράτου βιβλίο, ο Γκάλμπρεϊθ δεν αποφεύγει την αγιογράφηση του πρώην υπουργού Οικονομικών – τον περιγράφει ως μια «πρωτεϊκή φωνή που μιλούσε με μοναδική δύναμη και σαφήνεια γι’ αυτά που συνέβαιναν στην πατρίδα του».

Ενδιαφέρουσες είναι οι πληροφορίες που παρουσιάζει ο Γκάλμπρεϊθ για την επικοινωνία της κυβέρνησης με τις ΗΠΑ, καθώς εμφανίζεται ως βασικός δίαυλος της κυβέρνησης με Αμερικανούς αξιωματούχους. «Υπάρχει η αίσθηση εδώ ότι οι ΗΠΑ είναι οι πολυτιμότεροι σύμμαχοι της Ελλάδας λόγω σύγκλισης συμφερόντων και ότι το ΔΝΤ είναι ενδεχομένως ο δεύτερος πολυτιμότερος σύμμαχος εν μέρει λόγω της επιρροής που ασκούν σ’ αυτό η κυβέρνηση των ΗΠΑ και το Κογκρέσο», έγραφε σε e-mail του προς την αναπληρώτρια υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Σάρα Ράσκιν στις 8 Φεβρουαρίου του 2015.

Στο ίδιο μήνυμα, ο συγγραφέας εμφανιζόταν δυσαρεστημένος από την αποστολή του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών στην Αθήνα, ενώ διαμαρτυρόταν για τη συνεργασία του πρεσβευτή των ΗΠΑ στην Αθήνα, επικρίνοντάς τον ως «εχθρικό και τελείως εκτός γραμμής σε σχέση με τη δήλωση του προέδρου Ομπάμα».