Η 27η Δεκεμβρίου είναι η ημέρα που θα εκκινήσουν οι εμβολιασμοί ταυτόχρονα σε Ευρωπαϊκή Ενωση και Ελλάδα, σημαίνοντας την… αρχή του τέλους της δύσκολης περιπέτειας του 2020. Οι πρώτοι εμβολιασμοί θα πραγματοποιηθούν σε πέντε νοσοκομεία της Αθήνας και οι δύο πρώτοι που θα λάβουν το εμβόλιο θα είναι μία νοσηλεύτρια και ένας ηλικιωμένος, επιλογή υψηλού συμβολισμού, καθώς οι υγειονομικοί βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της μάχης ρισκάροντας τη ζωή τους και οι ηλικιωμένοι αυτοί που βάλλονται περισσότερο από το φονικό πέρασμα της Covid-19. Η χώρα μας έως τα τέλη Ιανουαρίου θα έχει λάβει, σύμφωνα με πληροφορίες, 400.000 δόσεις του πρώτου στη σειρά εμβολίου, αυτού των Pfizer/BioNΤech.

Η κυβέρνηση επιθυμεί οι πολίτες να έχουν πλήρη γνώση όλων των σταδίων της τιτάνιας επιχείρησης «Ελευθερία», που θα βρίσκεται σε εξέλιξη τουλάχιστον έως και τον ερχόμενο Ιούνιο, αλλά και όλα τα ιατρικά και επιστημονικά δεδομένα για τα εμβόλια. Σε αυτό το πλαίσιο, καθιερώνεται κάθε Δευτέρα απογευματινή ενημέρωση αποκλειστικά για τους εμβολιασμούς από την πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου, και τον γενικό γραμματέα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Μάριο Θεμιστοκλέους, ο οποίος έχει την ευθύνη του επιχειρησιακού σχεδιασμού.

Προγραμματισμός

Η Ελλάδα θα λάβει έως τα τέλη Ιανουαρίου 400.000 δόσεις από το εμβόλιο των Pfizer/BioNΤech. Ειδικότερα, σύμφωνα με πληροφορίες, έως τα τέλη του τρέχοντος έτους η χώρα μας θα παραλάβει 80.000 δόσεις και στη συνέχεια θα λαμβάνει για κάθε εβδομάδα του Ιανουαρίου από 80.000 δόσεις. Οι δόσεις που θα λάβει η Ελλάδα τον Ιανουάριο είναι λίγο μειωμένες σε σχέση με αυτό που αρχικά είχε προγραμματιστεί -περίπου 500.000 δόσεις- όπως θα συμβεί και για τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Ε.Ε. Η υστέρηση αυτή δεν αλλάζει, σύμφωνα με πηγές της φαρμακευτικής εταιρίας Pfizer, τον συνολικό προγραμματισμό. Οι δόσεις που θα λάβει η Ελλάδα είναι ακριβώς οι ίδιες, απλώς υπήρξαν διαφοροποιήσεις σε σχέση με τον ρυθμό παραδόσεων στην αρχή του εγχειρήματος. Το κάθε κράτος-μέλος συμμετέχει στην κοινή ευρωπαϊκή προμήθεια με βάση τον πληθυσμό του. Η Ελλάδα αντιπροσωπεύει το 2,4%, επομένως από τις 200 εκατ. δόσεις που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ των Pfizer/BioNΤech και της Ε.Ε. -με την προοπτική για ακόμη 100 εκατ. δόσεις- στη χώρα μας αναλογούν περίπου, 4,8 εκατ. δόσεις.

Το προσωπικό του ΕΣΥ αποτελεί τον πρώτο στόχο του σχεδίου των μαζικών εμβολιασμών. «Θα τιμήσουμε τους αγωνιστές στην πρώτη γραμμή στα νοσοκομεία μας, σε αυτήν την τεράστια κρίση της δημόσιας Υγείας», ανέφερε χαρακτηριστικά ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας, στην ενημέρωση της περασμένης Τετάρτης.

Από την Πέμπτη ξεκίνησε η διαδικασία καταγραφής των υγειονομικών που υπηρετούν στο ΕΣΥ. Οι Υγειονομικές Περιφέρειες έστειλαν σε όλα τα νοσοκομεία εντολή να καταγράψουν την επιθυμία εμβολιασμού των μελών του προσωπικού τους. Η πρόθεση των επαγγελματιών Υγείας είναι αρκετά θετική, τουλάχιστον από όσους δήλωσαν τη θετική τους πρόθεση έως και την Παρασκευή, και θεωρείται ότι ο μαζικός τους εμβολιασμός κατά του νέου κορονοϊού θα δώσει ένα δυνατό μήνυμα.

Στην πρώτη φάση, θα δοθεί βάρος στον εμβολιασμό των εργαζομένων σε υπηρεσίες αιχμής, όπως είναι οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και οι μονάδες Covid και νοσοκομεία αναφοράς, που έχουν σηκώσει μέχρι τώρα μεγάλο βάρος της πανδημίας. Εκτός από τα πέντε νοσοκομεία της Αττικής από τα οποία ξεκινά ο εμβολιασμός την ερχόμενη Κυριακή, 27 Δεκεμβρίου, θα ακολουθήσουν το ΑΧΕΠΑ, τα νοσοκομεία «Παπανικολάου», «Παπαγεωργίου» και «Ιπποκράτειο» Θεσσαλονίκης, όπως και περιφερειακά νοσηλευτικά ιδρύματα της Βόρειας Ελλάδας.

Το σύνολο των υπηρετούντων στα νοσοκομεία είναι λίγο περισσότεροι από 100.000. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο υπουργός Εσωτερικών, Τάκης Θεοδωρικάκος, στην ομιλία του στη Βουλή για τον προϋπολογισμό πριν από λίγες ημέρες, και με βάση το Μητρώο Ανθρωπίνου Δυναμικού του Ελληνικού Δημοσίου (Απογραφή) τον Σεπτέμβριο του 2020 το γενικό σύνολο στο ΕΣΥ ανερχόταν σε 115.258 εργαζομένους. Παράλληλα, σε περίπου 30.000 υπολογίζονται οι εργαζόμενοι των ιδιωτικών νοσοκομείων. Οι εμβολιασμοί των υγειονομικών θα πραγματοποιούνται μέσα στα νοσοκομεία, όπου και θα διαμορφωθούν χώροι φύλαξης των εμβολίων.

Από τις πρώτες 400.000 δόσεις θα εμβολιαστούν 200.000 πολίτες, μιας και πρόκειται για εμβόλιο δύο δόσεων. Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Υγείας, δεν είναι απαραίτητο να είναι όλοι υγειονομικοί, αλλά παράλληλα θα διενεργούνται εμβολιασμοί σε φιλοξενουμένους ή εργαζομένους οίκων ευγηρίας που είναι οι επόμενοι στην προτεραιοποίηση που έχει πραγματοποιήσει η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών.

Εγχειρίδιο 64 σελίδων

Ο επιχειρησιακός σχεδιασμός της κυβέρνησης για την εμβολιαστική κάλυψη κατά της νόσου Covid-19 ξεδιπλώνεται κάθε μέρα και από λίγο, καθώς πρόκειται για μια τιτάνια προσπάθεια. Ηδη ένα αναλυτικό εκπαιδευτικό εγχειρίδιο 64 σελίδων έχει διαμορφωθεί και σταλεί στα εμβολιαστικά κέντρα. Εκεί, το προσωπικό που θα πραγματοποιεί τον εμβολιασμό (θα μπορούν και νοσηλευτές ή επισκέπτες Υγείας υπό την επίβλεψη γιατρού) με βάση αυτόν τον οδηγό εκπαιδεύεται στις ιδιαιτερότητες αυτών των εμβολίων.

Λόγω των ειδικών συνθηκών συντήρησης των εμβολίων της τεχνολογίας mRNA, το μεγάλο στοίχημα της επιχείρησης «Ελευθερία» είναι ο άψογος συντονισμός όλων των κρίκων της αλυσίδας. Από τη στιγμή άφιξης των εμβολίων στην Ελλάδα από το εργοστάσιο της Pfizer στο Βέλγιο – για τη μεταφορά τους θα χρησιμοποιηθούν και ειδικά φορτηγά- τα εμβόλια θα αποθηκευτούν σε αποθήκες με υπερκαταψύκτες, που θα βρίσκονται σε πέντε σημεία του ελλαδικού χάρτη. Οπως προκύπτει από τις πληροφορίες, τα εμβόλια θα αποψύχονται και από εκείνη τη στιγμή και έπειτα έχουν πέντε ημέρες… ζωής σε συνθήκες κανονικού ψυγείου. Σε αυτό το διάστημα δηλαδή πρέπει να έχουν χορηγηθεί.

Από τα σημεία αποθήκευσης θα μεταφερθούν στα 1.018 εμβολιαστικά κέντρα του ΕΣΥ, καθώς και σε όποια ιδιωτικά κέντρα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας δηλώσουν πρόθεση να συνδράμουν στον εμβολιασμό. Παράλληλα, 65 Κινητές Ομάδες θα διενεργούν εμβολιασμούς σε κλειστές δομές και σε όσους έχουν αδυναμία μετακίνησης. Μεταξύ άλλων, καθιερώνεται εμβολιαστικό μητρώο, όπου θα καταγράφεται αναλυτικά ο κάθε εμβολιασμός.

Οι πολίτες θα κλείνουν το ραντεβού του εμβολιασμού είτε μέσω του φαρμακοποιού τους είτε μέσω της πλατφόρμας emvolio.gov.gr που ετοιμάζεται -μάλιστα, η διαδικασία θα είναι όπως κλείνει κανείς ένα αεροπορικό εισιτήριο- είτε θα ειδοποιείται αυτόματα από την Πολιτεία, αφού έχει εγγραφεί στην Αϋλη Συνταγογράφηση, και θα αποδέχεται ή όχι το προκαθορισμένο ραντεβού.

Λίστα αναμονής με επιλαχόντες, αν κάποιος δεν πάει στο ραντεβού

Οι προκλήσεις του ιδιαίτερα σύνθετου σχεδιασμού είναι πολλές. Σύμφωνα με τις πληροφορίες, μία εξ αυτών είναι να ξεπεραστεί το πρόβλημα που προκύπτει, εάν τελικά δεν προσέλθει κάποιος για εμβολιασμό την προκαθορισμένη ημέρα και ώρα. Τι θα γίνει σε αυτήν την περίπτωση; Θα πεταχτούν τα εμβόλια; Οι πληροφορίες λένε ότι θα πρέπει να υπάρχει λίστα αναμονής, ώστε να μπορέσει να ειδοποιηθεί κάποιος… επιλαχών ακόμη και την τελευταία στιγμή. Επιπλέον, οι πολλαπλές ψηφιακές πλατφόρμες, μία για το κλείσιμο των ραντεβού, μία για τα εμβολιαστικά κέντρα όπου θα καταχωρίζονται στοιχεία όπως για τον εξοπλισμό και την εκπαίδευση του προσωπικού, μία για τις αποθήκες και τη διαδικασία διανομής, και η διασύνδεση όλων αυτών οδηγούν τα συναρμόδια υπουργεία να διαχειριστούν ένα πραγματικά δαιδαλώδες εγχείρημα.

Ερωτήματα

Αναπάντητα παραμένουν πολλά ερωτήματα στο επιστημονικό πεδίο. Ποια είναι η διάρκεια προστασίας; Εξι μήνες, παραπάνω; Τα άτομα που έχουν ήδη νοσήσει χρειάζονται το εμβόλιο; Πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος μεταλλάξεων του ιού; Υπάρχει συσχέτιση μεταξύ επιδημιολογικού φορτίου και επίτευξης ανοσίας της αγέλης; Αυτά είναι ορισμένα μόνο από τα ερωτήματα που καλείται να απαντήσει η επιστημονική κοινότητα, αφού αρχίσουν οι εμβολιασμοί και αρχίζει να χτίζεται, εκτός από την ανοσία της αγέλης, και μια «τράπεζα» δεδομένων.

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής