Ελληνες λιμενικοί έβλεπαν σκάφη του τουρκικού Λιμενικού να «ωθούν» φουσκωτά παράτυπων μεταναστών προς τα ελληνικά χωρικά ύδατα, ενώ στους κόλπους του ελληνικού Λιμενικού, όπως αποκαλύπτει ο «Ελεύθερος Τύπος», έχει ανοίξει εσωτερική έρευνα για παράνομες επαναπροωθήσεις μεταναστών την «καυτή» εκείνη περίοδο.

Το Εσωτερικών Υποθέσεων του Λιμενικού δεν μπορούσε να φανταστεί ότι μία καταγγελία που άρχισε να ερευνά το 2014 για «μαύρα» σκάφη (δεν είχαν δηλωθεί ως κατασχεμένα από το Λιμενικό) σε μάντρα στο νησί της Κω θα κατέληγε σε έρευνα για ένα ευαίσθητο εθνικά θέμα, όπως είναι οι παράνομες επαναπροωθήσεις. Ολα ξεκίνησαν από μία ενδοϋπηρεσιακή καταγγελία στο Εσωτερικών Υποθέσεων.

Στελέχη της αρμόδιας υπηρεσίας προχώρησαν σε ελέγχους σε μάντρες στην Κω, όπου φυλάσσονται τα σκάφη που κατάσχονται όταν εισέρχονται στο νησί παράτυποι μετανάστες. Εκεί διαπίστωσαν ότι τρία σκάφη (δύο 10μετρα και ένα 15μετρο) ήταν «μαύρα» και συγκεκριμένα ότι είχαν δηλωθεί ως βυθισμένα.
Για την υπόθεση και συγκεκριμένα για τα δύο από τα τρία σκάφη κατηγορήθηκαν για υπεξαίρεση δύο στελέχη του Λιμενικού, ανάμεσά τους ένας αξιωματικός, οι οποίοι βγήκαν σε διαθεσιμότητα.

Σε αυτό το σημείο τα πράγματα αρχίζουν να περιπλέκονται. Και αυτό διότι ο συγκεκριμένος αξιωματικός δικαιολόγησε το γεγονός ότι τα σκάφη δηλώθηκαν ως «βυθισμένα» ισχυριζόμενος ότι είχε πάρει εντολή από προϊστάμενό του να κρατάει όποιο σκάφος θεωρείται αξιόπιστο για να χρησιμοποιείται σε παράνομες επαναπροωθήσεις μεταναστών. Οι ισχυρισμοί του αυτοί έχουν καταγραφεί σε πολλές επίσημες καταθέσεις του και έγιναν αφορμή για να ανοίξει Ενορκη Διοικητική Εξέταση για να διαπιστωθεί η πιστότητά τους. Στις αναφορές του επισημαίνονται τα ανώτερα από εκείνον στελέχη του Λιμενικού από τα οποία έπαιρνε τις εντολές.

Το Εσωτερικών Υποθέσεων έχει καλέσει στα γραφεία του στο υπουργείο Ναυτιλίας στον Πειραιά τουλάχιστον 70 άνδρες του Λιμενικού να καταθέσουν για τις έρευνες για τα «μαύρα» σκάφη και τις επαναπροωθήσεις. Από την έρευνα προέκυψαν στοιχεία που συμπληρώνουν το παζλ των αθέατων αυτών ενεργειών. Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν συλλεχθεί από καταθέσεις και βρίσκονται στο μικροσκόπιο της έρευνας, από τις αρχές του 2013 και για περίπου τρία χρόνια λάμβαναν χώρα άτυπες επαναπροωθήσεις που οργανώνονταν από άνδρες του Λιμενικού σε Κάλυμνο, Λέσβο, Κω, ενδεχομένως και άλλα νησιά. Τα στελέχη που φέρονται να συμμετείχαν στις επιχειρήσεις αυτές χρησιμοποιούσαν σκάφη που είχαν κατασχεθεί από περιστατικά εισόδου μεταναστών.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες που εξετάζονται, οι επαναπροωθήσεις γίνονταν με τρεις τρόπους. Είτε κατέστρεφαν τις μηχανές των φουσκωτών που βρίσκονταν σε ελληνικά ύδατα με προορισμό τα νησιά και στη συνέχεια τα ρυμουλκούσαν προς τα τουρκικά ύδατα είτε μετά από περισυλλογή μεταναστών από πλωτά του Λιμενικού οι μετανάστες επιβιβάζονταν σε «μαύρα» σκάφη και επαναπροωθούνταν είτε έμπαιναν στα σκάφη των μεταναστών και τα οδηγούσαν πίσω.

Τα στελέχη των αθέατων επιχειρήσεων -πάντα σύμφωνα με τις πληροφορίες που εξετάζονται- δρούσαν μετά τη 1.00 τα ξημερώματα για να μη γίνονται αντιληπτά και στόχευαν βάρκες μεταναστών στις οποίες δεν υπήρχε διακινητής, προκειμένου να αποφύγουν τον κίνδυνο εμπλοκής. Οταν τελείωναν την επιχείρηση και εγκατέλειπαν μεσοπέλαγα τα σκάφη -γεμάτα μετανάστες- τότε περίμεναν, ακόμα και δύο ώρες, μέχρι να βεβαιωθούν ότι τελικά περισυλλέγησαν από την τουρκική ακτοφυλακή. Σε διαφορετική περίπτωση, μπορεί να επικοινωνούσαν οι ελληνικές Αρχές με τις τουρκικές για να τους ενημερώσουν για την ακυβέρνητη βάρκα στα τουρκικά ύδατα.

Κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει με σιγουριά το κατά πόσο οι επιχειρήσεις αυτές είχαν γίνει αντιληπτές από την τουρκική ακτοφυλακή. Δεν μπορεί να αποκλειστεί πάντως το ενδεχόμενο η τουρκική πλευρά να έκανε τα στραβά μάτια, στο πλαίσιο ενός αθέατου πολέμου που λάμβανε χώρα εκείνη την περίοδο στο Αιγαίο, όπου πολλοί Ελληνες λιμενικοί έβλεπαν την τουρκική ακτοφυλακή να «ωθεί» και αυτή προς τα ελληνικά νησιά εκατοντάδες σκάφη μεταναστών. Δεν είναι λίγες οι φορές που στελέχη του ελληνικού Λιμενικού έχουν δει βάρκες με δουλεμπόρους και μετανάστες δίπλα από σκάφη του τουρκικού Λιμενικού, εικόνα που παραπέμπει σε άτυπη συνεργασία ανάμεσά τους.

Σύμφωνα με έως τώρα στοιχεία της έρευνας που εξετάζονται από τις ελληνικές Αρχές, οι παράνομες επαναπροωθήσεις ξεκίνησαν –κατ’ εκτίμηση– το 2013 και σταμάτησαν προς το τέλος του 2015. Το τελευταίο «παράξενο» περιστατικό καταγράφηκε τον Οκτώβριο του 2015 ανοιχτά του Μολύβου στη Λέσβο, όπου μετανάστες είχαν καταγγείλει ότι πέντε ένοπλοι επιχείρησαν επαναπροωθήσεις καταστρέφοντας τις μηχανές τεσσάρων λέμβων με περίπου 200 μετανάστες με αποτέλεσμα τα φουσκωτά να μείνουν ακυβέρνητα. Ακολούθησε έρευνα από το Λιμενικό και παραμένει άγνωστο αν διαπιστώθηκε η ταυτότητα των ενόπλων.

Στη Λέσβο, πάντως, σίγουρα οι περισσότεροι λιμενικοί δίνουν μάχη και σώζουν καθημερινά μετανάστες καταβάλλοντας υπερπροσπάθεια, η οποία είχε καταγραφεί και σε αποστολή του «Ε.Τ.» μόλις ένα μήνα μετά το παραπάνω περιστατικό. Στην Κω το 2015 δεν καταγράφηκε κανένα «παράξενο» περιστατικό, καθώς μάλλον τα κρούσματα, σύμφωνα με ανάλογες καταθέσεις, έλαβαν χώρα το 2013 μέχρι τα μέσα του 2014.

Αλέξανδρος Καλαφάτης

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου