Κενό στη νιότη, τη φρεσκάδα, τη δίψα για ζωή, κενό στις παρέες που ο αγαπημένος τραγουδοποιός ήξερε αβίαστα και ανεπανάληπτα να δημιουργεί. Σε ηλικία 74 ετών, στο νοσοκομείο Υγεία όπου νοσηλευόταν, η καρδιά του Λουκιανού δεν άντεξε και σταμάτησε να χτυπά, «λόγω προχωρημένου σταδίου καρδιακής ανεπάρκειας», όπως ήταν η σύντομη επίσημη ανακοίνωση του νοσοκομείου, που επιβεβαίωσε το θάνατο του αγαπημένου καλλιτέχνη, που ύμνησε «Τα θερινά σινεμά» όσο κανείς.

Αλλα αγαπημένα τραγούδια του ήταν και τα: «Λέμε ναι», «Είμαι ένας φτωχός και μόνος καουμπόι», «Το πάρτι», «Θα κάτσω σπίτι», «Ο ύμνος των μαύρων σκυλιών», «Η μέρα μιας Μαίρης», «Αχ, Ρίτα» κ.ά.
Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης ήταν μοναδικός στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού και έτσι θα μείνει βαθιά χαραγμένος στη μνήμη μας. Με τα υπέροχα λευκά μαλλιά του να ανεμίζουν και τα χέρια του να σκαλίζουν στα πλήκτρα τις δικές του νότες που, έτσι όπως τις συνδύαζε, ξεχείλιζαν από ζωντάνια και χαρά. Ομως εκεί κάτω από το κέφι υπήρχε πάντα η αδιόρατη μελαγχολία, το άλλο πρόσωπο του Λουκιανού, εκείνο του σκεπτόμενου, πάντα πολιτικοποιημένου καλλιτέχνη, ο οποίος με το χιούμορ του στηλίτευε τα κακώς κείμενα και την αμείλικτη συχνά καθημερινότητά μας.

Ο Λουκιανός δεν ήταν που το 1973 σκάρωσε τα περίφημα «Μικροαστικά» του τραγούδια σε στίχους Γιάννη Νεγρεπόντη, ενώ δύο χρόνια αργότερα μας παρέδωσε «Απλά μαθήματα πολιτικής οικονομίας» σε στίχους του ίδιου ποιητή; Και το 1979 εκείνος δεν ήταν πάλι που σύστησε «Ψυχραιμία, παιδιά», σε μουσική και στίχους δικούς του, μια διαχρονική δουλειά από την οποία ξεπήδησαν αγαπημένα τραγούδια του όπως τα: «Επαγγελματικός προσανατολισμός», «Τζιν τζιν τζιν», «Τα νέα μέτρα», «Εμπαινε Χάρρυ» και άλλα πολλά;

«Φτωχός και μόνος»

Ηταν ένα χρόνο πριν, το 1978, που ο «Λούκυ» του ελληνικού τραγουδιού αρχίζει να εμφανίζεται ως ολοκληρωμένος τραγουδοποιός, υπογράφοντας ο ίδιος τη μουσική, τους στίχους και ερμηνεύοντας τα τραγούδια του. Εκείνη τη χρονιά κατέθεσε μία από τις πιο αγαπημένες δισκογραφικές του δουλειές που χαρακτήρισαν ολόκληρη την πορεία του στο τραγούδι, το περίφημο «Είμαι ένας φτωχός και μόνος καουμπόι». Αυτή η φράση έγινε συνώνυμη του Λουκιανού Κηλαηδόνη.

Ο ίδιος αγαπούσε τη μοναξιά και την επιζητούσε. Περνούσε πολλές ώρες στο υπόγειο στούντιο-γραφείο που διατηρούσε στο πράσινο κτίριο στη συμβολή της λεωφόρου Κηφισίας με την έξοδο προς Χαλάνδρι. Εκεί τον συναντούσαμε όσοι είχαμε τη χαρά και την τύχη να συζητήσουμε μαζί του σε μορφή συνέντευξης και αργότερα στο νέο στέκι, στο Μεταξουργείο. Βαθιά εξομολογητικός πάντα, σε ένα ρετρό περιβάλλον, με την ατμόσφαιρα της Αμερικής παρούσα, με μια πόρτα από παλιά κάντιλακ για ντεκόρ, -το αγαπημένο του αυτοκίνητο γαρ- το πιάνο του, πολλούς πολλούς δίσκους με μουσικές από τις αγαπημένες δεκαετίες του ’50 και του ’60, και τον ίδιο χαλαρό και υποτιθέμενα ξένοιαστο να δημιουργεί και να εμπνέεται τον επόμενο στίχο, το επόμενο τραγούδι, τη μετέπειτα μουσική δουλειά του.

Χαμογελαστός, φιλόξενος αλλά και μελαγχολικός, έτσι ήταν πάντα ο Λουκιανός. Σε υποδεχόταν και σου μιλούσε χωρίς βεντετισμό, για όλα, πάντα με την έμφυτη ευγένειά του. Αιώνιος έφηβος, κρατούσε αλώβητο ένα κομμάτι άθικτης αθωότητας στην καρδιά του.

45 χρόνια μαζί

Τι κι αν κορόιδευε στιχουργικά στο «Είμαι ένας φτωχός και μόνος καουμπόι» τους φίλους του που παντρεύτηκαν, τι κι αν έλεγε «ούτε που γουστάρω εγώ να παντρευτώ…», ο Λουκιανός Κηλαηδόνης, βαθιά αυτοσαρκαστικός για άλλη μία φορά, είχε ήδη παντρευτεί τη γυναίκα της ζωής του, Αννα Βαγενά, με την οποία συναντήθηκαν το 1972 και ενώθηκαν με έρωτα κεραυνοβόλο. Εμειναν μαζί 45 ολόκληρα χρόνια, ενσαρκώνοντας ίσως με τον πιο δημιουργικό τρόπο τον τύπο ζευγαριού του «μαζί δεν κάνουμε και χώρια δεν μπορούμε». Βαθιά αγαπημένοι ως το τέλος, έδιναν ο ένας στον άλλον το χώρο έκφρασης του.

Οταν το 1999 δημιούργησαν το δικό τους χώρο στο Μεταξουργείο, το έκαναν κοινό βήμα δημιουργίας. Εκείνη στέγασε τα θεατρικά της όνειρα και ο Λουκιανός τα μουσικά. Ενας φιλόξενος χώρος που λειτούργησε ως απάνεμο καλλιτεχνικό λιμάνι και για άλλους συναδέλφους τους. Μαζί απέκτησαν και δύο παιδιά που πήραν τη δική τους καλλιτεχνική φλέβα. Η Γιασεμή Κηλαηδόνη ακολούθησε το δρόμο της μητέρας της και έγινε ηθοποιός, ενώ η Μαρία Κηλαηδόνη έγινε τραγουδίστρια και παρουσίασε τον πρώτο της δίσκο το 2016 («Τιρκουάζ») έχοντας βέβαια στο πλευρό της και τους δύο γονείς της.

Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης αγάπησε βαθιά τις γυναίκες, παρόλο που τις σατίρισε αμείλικτα σε μερικά του τραγούδια, όπως το περίφημο «Η μέρα μιας Μαίρης» (Είμαι η Μαίρη Παναγιωταρά) που κυκλοφόρησε το 1982 και το τραγούδησε μοναδικά η Αφροδίτη Μάνου στο δίσκο του «Χαμηλή πτήση» ή το άλλο παλιότερο και αγαπημένο «Αχ, Ρίτα» από το δίσκο του «Ψυχραιμία, παιδιά» του 1979, όπου με τον ιδιαίτερο λόγο του κατέγραψε την απογοήτευσή του για τη Ρίτα που παντρεύτηκε, νοικοκυρεύτηκε και με λίγα λόγια έγινε μαντάμ!

«Ο Μολιέρος της Κυψέλης»

Ο Λουκιανός Κηλαηδόνης γεννήθηκε στην Κυψέλη στις 15 Ιουλίου 1943: «Ως Κυψελιώτης μεγάλωσα στο Πεδίον του Αρεως, όπου μεσουρανούσε ο “number one” του αναψυκτηρίου, ο Οικονομίδης, ο οποίος ήταν ο Βαμβακάρης του είδους. Υπήρχαν επίσης ο Όμηρος Αθηναίος και ο Ζούνης. Στο ‘‘Γκριν Παρκ’’, στην ‘‘Αίγλη’’ φιλοξενούνταν επίσης ανάλογες παραστάσεις. Θυμάμαι τα πάντα από το αναψυκτήριο», είχε δηλώσει ο Λουκιανός Κηλαηδόνης σε μια συνέντευξή του στον Ελεύθερο Τύπο, πριν από μερικά χρόνια, με αφορμή την παράσταση-αφιέρωμα στο αναψυκτήριο που παρουσίασε στο «Γκάζι» με τίτλο «Τα χρόνια της αθωότητας». Το 2011, όταν συνεργάστηκε με τον Διονύση Σαββόπουλο, ο Νιόνιος είχε πει γι’ αυτόν στον «Ε.Τ.»: «Ο Λουκιανός είναι ο Μολιέρος της Κυψέλης».
Σπούδασε στο Λεόντειο Λύκειο Πατησίων και κατόπιν Αρχιτεκτονική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, καθώς και στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, χωρίς ποτέ να ασκήσει αυτό το επάγγελμα.

Η καλλιτεχνική καριέρα του Λουκιανού Κηλαηδόνη ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν έγραψε τη μουσική για τη θεατρική παράσταση του έργου της Κωστούλας Μητροπούλου «Η Πόλη μας». Τα τραγούδια, στον ομότιτλο δίσκο που κυκλοφόρησε, ερμήνευσαν η Βίκυ Μοσχολιού και ο Μανώλης Μητσιάς. Συνέχισε παραγωγικότατος με πολλά τραγούδια και περισσότερη μουσική (προσωπικοί δίσκοι, συμμετοχές και συνεργασίες, μουσική και στίχους για θεατρικές και κινηματογραφικές παραστάσεις, για τηλεοπτικές εκπομπές. Είχε γράψει μουσική για τις ταινίες «Οι κυνηγοί» και «Ο θίασος» του Θόδωρου Αγγελόπουλου, «Ελευθέριος Βενιζέλος» του Παντελή Βούλγαρη και «Οι Αθηναίοι» του Βασίλη Αλεξάκη.

Για δέκα χρόνια έγραφε αποκλειστικά τη μουσική για το Ελεύθερο Θέατρο (Ελεύθερη Σκηνή), με επιλεγμένα κομμάτια να περιλαμβάνονται στο άλμπουμ «Πάμε, μαέστρο». Ηταν βασικός συνθέτης των παραστάσεων του Θεσσαλικού Θεάτρου της πρώτης περιόδου. Είχε συνεργαστεί με το Εθνικό Θέατρο, με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, με το Λαϊκό Θέατρο του Λ. Τριβιζά, με την παιδική σκηνή της Ξένιας Καλογεροπούλου κ.ά.
Το 2013 ο Λουκιανός έκανε μια αναβίωση του πάρτι στη Βουλιαγμένη στον κήπο του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών. Τριάντα χρόνια μετά από το θρυλικό πρώτο πάρτι: «Τότε ήμουν 40 χρόνων, τώρα 70» είχε πει στον «Ε.Τ.»: «Μπορεί να μην έχω την ίδια φυσική κατάσταση, αλλά το μυαλό μου εξακολουθεί να λειτουργεί προς την ίδια κατεύθυνση και με τον ίδιο τρόπο…».

«Δεν άφησα την κρίση να χαίρεται»

Ο Λουκιανός είχε αναφερθεί στο ζήτημα της οικονομικής κρίσης, σε συνέντευξή του στον «Ε.Τ.». «Στην αναμπουμπούλα, λένε, ο λύκος χαίρεται. Εγώ δεν άφησα την κρίση να χαίρεται στην αναμπουμπούλα που διανύουμε. Αισθάνομαι ότι η κρίση είναι κάτι μεταβατικό, που φέρνει τον κόσμο πιο κοντά. Οπως έγινε και με όλους εκείνους που κατέβηκαν στο Σύνταγμα. Διανύουμε την περίοδο της αναθεώρησης ενός λάθους, που γινόταν για πολλά χρόνια. Μετά τα εορτοδάνεια και τα διακοποδάνεια, οι άνθρωποι επιστρέφουν στα ουσιαστικά και τα απλά. Ξαναβρίσκουν τους φίλους και την οικογένεια. Μοιάζει σαν να συνήλθαμε από την παραζάλη και αυτό θα μας βγει σε καλό. Είμαι αισιόδοξος. Για χρόνια ζήσαμε σύμφωνα με το αμερικάνικο ρητό για τα ναρκωτικά που λέει ‘‘fly now and you pay later’’ (πέτα τώρα και πληρώνεις μετά). Ε, εμείς, βρισκόμαστε σ’ αυτή ακριβώς τη φάση, που πληρώνουμε…».

Κηδεία σε στενό κύκλο και αντίο υπερκομματικό

Σύμφωνα με ανακοίνωση της οικογένειας, η κηδεία του θα γίνει σε στενό οικογενειακό κύκλο. Επίσης, αντί στεφάνων, η οικογένεια επιθυμεί: «Στη μνήμη του Λουκιανού όσοι θέλετε μπορείτε να καταθέσετε χρήματα στο λογαριασμό GR8501101130000011395450502 της Εθνικής Τράπεζας, βοηθώντας μια αγαπημένη μας οικογένεια που το έχει ανάγκη». «Ευχαριστούμε πολύ όλους τους γιατρούς, τις νοσηλεύτριες και τους νοσηλευτές που τον φρόντισαν σε όλες του τις νοσηλείες. Ευχαριστούμε όλους εσάς που τον αγαπήσατε και ξέρουμε ότι θα τον αγαπάτε για πάντα», αναφέρουν επίσης οι συγγενείς του.

Συλλυπητήρια

Πλήθος είναι και τα μηνύματα του πολιτικού κόσμου για το χαμό του Λουκιανού Κηλαηδόνη.
«Ο Λουκιανός μάς άφησε, αλλά το έργο του θα μας συντροφεύει για πάντα. Σαν αγιόκλημα και γιασεμί τις καλοκαιρινές νύχτες με φεγγάρι», ανέφερε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας σε μήνυμά του.
«Σε όλη του τη ζωή ονειροπόλος και μαχητής. Πάντα πρωτοπόρος στην τέχνη και στους αγώνες. Από το ‘‘Θίασο’’ μέχρι τη Βουλιαγμένη μάς συντρόφευσε πράγματι στα “καλύτερά μας χρόνια”», πρόσθεσε ο κ. Τσίπρας, εκφράζοντας τα συλλυπητήριά του στην οικογένεια και τους οικείους του Λουκιανού Κηλαηδόνη.

Ανάρτηση για την απώλεια του Λουκιανού Κηλαηδόνη έκανε στο Διαδίκτυο ο πρόεδρος της Ν.Δ., Κυριάκος Μητσοτάκης. «Ως καλλιτέχνης σημάδεψε με τα τραγούδια του μια ολόκληρη εποχή. Ως άνθρωπος θα μείνει για πάντα στις καρδιές μας για τη ζεστασιά, το χαμόγελο και το μοναδικό του χιούμορ. Καλό παράδεισο, Λουκιανέ».
Σε μηνύματά τους εκφράζουν τη θλίψη τους για το χαμό του Λουκιανού Κηλαηδόνη και οι ΑΝ.ΕΛ., η ΔΗΜ.ΑΡ., το ΚΚΕ και ο Σταύρος Θεοδωράκης.

ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΑΒΒΟΠΟΥΛΟΥ

[email protected]

Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου