Η νίκη του ακροδεξιού κόμματος «Εναλλακτική για τη Γερμανία» (AfD) είναι η πρώτη στη χώρα μεταπολεμικά και οι μετασεισμοί έγιναν αισθητοί από τα ανατολικά κρατίδια της Θουριγγίας και της Σαξονίας έως το Βερολίνο.

Τα αποτελέσματα των εκλογών στα δύο κρατίδια, που φέρνουν την Ακροδεξιά πρώτη στη Θουριγγία και δεύτερη στη Σαξονία, κάνουν ξεκάθαρο το κύμα οργής κατά του τρικομματικού κυβερνητικού συνασπισμού. Σταχυολογώντας τα λάθη και τις αστοχίες του καγκελάριου Ολαφ Σολτς και των εταίρων του, που οδήγησαν στο αποτέλεσμα, αναλυτές στέκονται στα εξής: 

• Γκρίνια και εσωστρέφεια στον κυβερνητικό συνασπισμό

Τον περασμένο μήνα, ο Σολτς δήλωσε ότι «δεν πρέπει να ασχολούμαστε με τον εαυτό μας σε μια εποχή παγκόσμιας αναταραχής». Οι πρόσφατες εκλογές στα δύο κρατίδια είναι πιθανό να αποσταθεροποιήσουν περαιτέρω μια ήδη δυσλειτουργική κυβέρνηση και βαθιά αντιδημοφιλή ομοσπονδιακή ομάδα Σοσιαλδημοκρατών, Φιλελεύθερων και Πρασίνων έναν χρόνο πριν από τις εθνικές εκλογές. Με αδύναμη ηγεσία από τον κεντροαριστερό καγκελάριο Ολαφ Σολτς, τα κόμματα φαίνεται να διαγωνίζονται για το ποιο θα ξεχωρίσει και όχι πώς θα κυβερνήσουν μαζί. «Η αναποτελεσματικότητα του συνασπισμού ήταν το τέλειο καύσιμο για μια ψήφο κατά του κατεστημένου», σημείωσαν οι «Financial Times».

Η γκρίνια, όμως, για την κυβέρνηση δεν αναμένεται να σταματήσει άμεσα. 

• Διαχείριση οικονομίας και Μεταναστευτικού

Οι ψηφοφόροι έβαλαν βαθμούς κάτω από τη βάση στα κόμματα της κυβερνητικής συμμαχίας σε οικονομία και Μεταναστευτικό. Τα πιθανά πεδία σύγκρουσης μεταξύ των εταίρων στον ορίζοντα περιλαμβάνουν τον Προϋπολογισμό του 2025, ο οποίος πρέπει σύντομα να αποφασιστεί από την Μπούντεσταγκ και ακόμα δεν υπάρχει κοινό έδαφος.

Μένει, επίσης, να δούμε αν η κυβέρνηση θα καταφέρει να εφαρμόσει την πρόσφατα ανακοινωθείσα αυστηρότερη μεταναστευτική πολιτική της. Ορισμένες επικριτικές φωνές στις αριστερές πτέρυγες του SPD και των Πρασίνων δεν συμφωνούν με τα σχέδια περιορισμού της μετανάστευσης που η κυβέρνηση ανακοίνωσε την περασμένη εβδομάδα. 

Το χάσμα Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας

Οπως σημειώνουν αναλυτές, υπάρχει μια περιφερειακή διάσταση στην επιτυχία της Ακροδεξιάς: η αποτυχία σύγκλισης των δύο Γερμανιών μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, που και η κυβέρνηση Σουλτς απέτυχε να φέρει.

Τμήματα της Ανατολικής Γερμανίας, όπως η Θουριγγία και η Σαξονία, αποτελούν πιο γόνιμο έδαφος για την AfD από ό,τι η Δυτική Γερμανία. Τα ποσοστά του κόμματος εδώ είναι σχεδόν διπλάσια από τον εθνικό μέσο όρο των δημοσκοπήσεων.

Παρά τον αξιοσημείωτο μετασχηματισμό της πρώην κομμουνιστικής Γερμανίας μετά την επανένωση, πάρα πολλοί «ανατολίτες» αισθάνονται αγνοημένοι και περιφρονημένοι από τους συμπατριώτες τους στο δυτικό τμήμα της χώρας. Το αίσθημα παραμέλησης φαίνεται να αποτελεί εύφορο έδαφος για τους λαϊκιστές.

Οι τοπικές αρχές ασφαλείας έχουν χαρακτηρίσει τα παραρτήματα του ακροδεξιού κόμματος ως «εξτρεμιστικές οργανώσεις, που στοχεύουν στην υπονόμευση της γερμανικής Δημοκρατίας», ωστόσο η AfD δείχνει να μην πτοείται. Οι ψηφοφόροι δείχνουν να δυσπιστούν στα κεντρώα κόμματα. Στην Ανατολική Γερμανία, η AfD κερδίσει την ψήφο διαμαρτυρίας και «πουλάει» ό,τι μπορεί να εκπροσωπήσει καλύτερα τα συμφέροντα των συγκεκριμένων κρατιδίων, ιδιαίτερα σε θέματα ασύλου και μεταναστευτικής πολιτικής. Αυτό υποδηλώνει ότι η AfD έχει εδραιωθεί ως ένα «λαϊκό κόμμα» (Volkspartei) στην Ανατολική Γερμανία, τίτλος που μέχρι πρόσφατα ανήκε στα παραδοσιακά κόμματα, όπως το SPD και το CDU, σημειώνει το Politico.

Ενας άλλος κίνδυνος είναι, με ελάχιστο ή καθόλου επίσημο ρόλο στην κυβέρνηση οι εξτρεμιστές θα μπορούσαν να ωθήσουν τη Γερμανία σε μια πολιτική που θα ήταν καταστροφή για την Ουκρανία και κατά συνέπεια και για την ασφάλεια της Ευρώπης.

Η αξιωματική αντιπολίτευση

Οι ειδικοί σημειώνουν πως τα κόμματα του δημοκρατικού τόξου αδυνατούν να καθορίσουν την ατζέντα και παρασύρονται από τη ρητορική των ριζοσπαστικών κομμάτων. Ενδεικτικό είναι ότι η Χριστιανοδημοκρατική Ενωση, που βρίσκεται σε τροχιά νίκης στις επερχόμενες εκλογές, έχει μετατοπιστεί προς τα δεξιά. Ο ηγέτης της, Φρίντριχ Μερτς, την περασμένη εβδομάδα δήλωσε πως είναι έτοιμη να επιβάλει εκ νέου ελέγχους στα χερσαία σύνορα, για να σταματήσει όλους τους αιτούντες άσυλο.