Του ανταποκριτή μας στην Ουάσιγκτον, Πέτρου Κασφίκη
Μόλις τρεις μέρες πριν την ολοκλήρωση της εκλογικής κούρσας, η τράπουλα των αμφιταλαντευόμενων πολιτειών (battleground states) ανακατεύεται για μια ακόμα φορά και πλέον η κόντρα Κλίντον-Τραμπ εξελίσσεται σε μια αναμέτρηση για γερά νεύρα όπου όλα τα σενάρια είναι πιθανά.
Λίγο πριν την τελική ευθεία, τα κομματικά επιτελεία των δύο υποψηφίων έχουν εντείνει τις προσπάθειες προκειμένου να εξασφαλίσουν τον «μαγικό αριθμό» των 270 εκλεκτόρων που θα τους παραδώσει τα κλειδιά του Λευκού Οίκου. Η Χίλαρι εξακολουθεί να παραμένει το φαβορί με τον Τραμπ να βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής και να έχει ρεαλιστικές ελπίδες πως την βραδιά της Τρίτης θα καταφέρει να κάνει την μεγάλη ανατροπή.
Το σύστημα των εκλεκτόρων
Σε πολλές παραμέτρους, οι αμερικανικές εκλογές μπορούν να προσομοιαστούν με σκακιστική άσκηση, καθώς στο σύστημα των εκλεκτόρων δεν παίζουν ρόλο οι απόλυτοι αριθμοί (ψήφοι), αλλά ποίες πολιτείες θα καταφέρει να κερδίσει ο κάθε υποψήφιος. Οι περισσότερες πολιτείες χαρακτηρίζονται ήδη ως «κλειδωμένες», υπό την έννοια ότι εκτός συνταρακτικού απρόοπτου είναι αναμμένο προς ποια κατεύθυνση θα κινηθούν. Οι εναπομείναντες ονομάζονται «swing states» γιατί το αποτέλεσμα σε αυτές είναι ευμετάβλητο. Τα πολιτικά επιτελεία γνωρίζουν πολύ καλά πως όποιος καταφέρει να αλώσει τα λεγόμενα «swing states», θα είναι αυτός που θα κερδίσει την παρτίδα που τελικά οδηγεί στα σκαλιά του Λευκού Οίκου.
Τι άλλαξε την τελευταία εβδομάδα
Σοκ στην πίστα Γκραν Πρι του Λας Βέγκας - «Λιποθύμησε» ο Μπραντ Πιτ
Click the map to create your own at 270toWin.com
Ως μπλε χαρακτηρίζονται οι δημοκρατικές πολιτείες, ενώ κόκκινες είναι οι αντίστοιχες ρεπουμπλικανικές πολιτείες. Με ελαφρύ μπλε η κόκκινο χρώμα σημειώνονται οι πολιτείες όπου φαίνεται να έχει κερδίσει κάποιο κόμμα το προβάδισμα. Ενώ οι «γκρίζες ζώνες» είναι τα λεγόμενα «battleground states» όπου οποιαδήποτε πρόβλεψη πριν την βραδιά των εκλογών θα ήταν παρακινδυνευμένη.
• Μέιν: Αυτή η παραδοσιακά προοδευτική μικρή πολιτεία που βρίσκεται στην βορειοανατολική ακτή και στην πλειοψηφία της έχει λευκούς ψηφοφόρους μετατοπίστηκε από «battleground state» σε πιθανή κόκκινη πολιτεία.
• Νιου Χάμσαϊρ: Μια πολιτεία με παρόμοια δημογραφικά και γεωγραφικά χαρακτηριστικά όπως αυτή του Μέιν που παραδοσιακά ανήκε στην σφαίρα επιρροής των Δημοκρατικών. Η συγκεκριμένη μετατοπίστηκε από πιθανή μπλε πολιτεία σε «battleground state».
• Οχάιο: Μια κρίσιμη «swing state» πολιτεία που από «battleground state» μετατράπηκε σε πιθανή κόκκινη πολιτεία.
• Γιούτα: Μια δυτική και συντηρητική πολιτεία όπου ο Τραμπ σημείωνε απροσδόκητα χαμηλά ποσοστά, καθώς τόσο οι πρόσφατες κατηγορίες για σεξουαλικά σκάνδαλα όσο και η κόντρα του με τον πρώην Ρεπουμπλικανό υποψήφιο Μιτ Ρόμνεϊ που έχει πρόσβαση στην Χριστιανική αίρεση των Μορμόνων που πλειοψηφεί στην συγκεκριμένη περιοχή έριξαν την δημοτικότητα του. Λίγο πριν από τις εκλογές, όμως, η Γιούτα φαίνεται πως από «battleground state» ξαναγίνεται πιθανή μπλε πολιτεία.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τον παρόν χάρτη η Κλίντον συγκεντρώνει από τις μπλε και τις πιθανές μπλε πολιτείες 269 εκλέκτορες, ενώ ο Τραμπ βρίσκεται στους 204. Αυτό σημαίνει πως η Κλίντον εξακολουθεί να παραμένει το φαβορί της μάχης την ίδια ώρα όμως που η σημασία των «γκρίζων πολιτειών» (battleground states) αυξάνεται ραγδαία και αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο της έκπληξης. Το επιτελείο του Τραμπ έχει βάσιμες ελπίδες καθώς πιστεύουν σωστά ότι όλες οι «γκρίζες πολιτείες» αποτελούν δόκιμο ρεπουμπλικανικό έδαφος. Το βασικό, όμως, πρόβλημα που αντιμετωπίζουν είναι ότι για να τους βγουν οι αριθμοί πρέπει να τις κερδίσουν όλες. Αντιθέτως η Κλίντον χρειάζεται να νικήσει μόνο μια από τις πέντε «γκρίζες πολιτείες» για να χαλάσει τα σχέδια του Τραμπ και να επισφραγίσει την νίκη της.
Φαινόμενο Bradley Effect: Ο εφιάλτης των δημοσκόπων
Σε εφιάλτη για τους δημοσκόπους φαίνεται ότι εξελίσσεται η αναμέτρηση της Τρίτης, καθώς το «φαινόμενο Τραμπ» δεν σταματάει να εκπλήσσει και η μια ανατροπή διαδέχεται την άλλη σε μια προεκλογική περίοδο που έχει χαρακτηριστεί ως η πιο «ιδιαίτερη και απρόβλεπτη» των τελευταίων δεκαετιών. Το πρόσφατο κλείσιμο της ψαλίδας λίγες μόλις μέρες πριν από τις κάλπες έρχεται απλώς να επαληθεύσει αλλά και να εντείνει αυτές τις ανησυχίες.
Ειδικότερα, υπάρχει η θεωρία πως ένα μεγάλο κομμάτι του εκλογικού σώματος δεν επιθυμεί να αποκαλύψει στις έρευνες ότι θα στηρίξει τον Τραμπ προκειμένου να αποφύγει ένα ενδεχόμενο κοινωνικό στίγμα το οποίο σχετίζεται με τις πολλές αμφιλεγόμενες τοποθετήσεις του εκκεντρικού ρεπουμπλικάνου υποψηφίου. Σύμφωνα πάντα με την ίδια θεωρία, ο Τραμπ δεν είναι ένας τυπικός ρεπουμπλικανός πολιτικός, γεγονός που έχει δημιουργήσει ένα νέο κίνημα ανεξάρτητων ψηφοφόρων, το οποίο δεν μπορεί να ανιχνευθεί από τις δημοσκοπικές έρευνες επειδή ακριβώς δεν ψήφιζε μέχρι πρόσφατα.
Το συγκεκριμένο πάθημα έγινε μάθημα για τους δημοσκόπους με το όνομα «Bradley Effect» μετά το πέρας των εκλογών για την ανάδειξη του νέου κυβερνήτη της Καλιφόρνιας το 1982, όπου όλα τα προγνωστικά έδειχναν ένα συντριπτικό προβάδισμα για τον αφροαμερικανό υποψήφιο Τομ Μπράντλεϊ. Όπως αποδείχτηκε αργότερα ένα μεγάλο κομμάτι του εκλογικού σώματος είχε υποστηρίξει στις έρευνες τον Μπράντλεϊ μόνο και μόνο για να αποφύγει ένα ενδεχόμενο ρατσιστικό στίγμα.