Μετά τον έλεγχο της κατάστασης ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν άρχισε τις εκκαθαρίσεις σε όλο τον κρατικό μηχανισμό ξεκινώντας από το στράτευμα και το δικαστικό σώμα, το οποίο δεν είχε σχέση βέβαια με την απόπειρα του πραξικοπήματος.
Περίπου 3.500 αξιωματικοί του στρατού και στρατιώτες συνελήφθησαν και ανακρίνονται με την κατηγορία της προσπάθειας ανατροπής της κυβέρνησης, αλλά και για σχέσεις με το κίνημα του Φετουλάχ Γκιουλέν.
Παράλληλα, 2.750 δικαστές και εισαγγελείς σε όλη τη χώρα απομακρύνθηκαν από τα καθήκοντά τους με τις ίδιες κατηγορίες. Εμπειροι αναλυτές εκτιμούν πως σε όλο το κράτος θα επικρατήσει ο «ρεβανσισμός».
Οπως ανέφεραν, «τώρα είναι η στιγμή να επικρατήσει ο Ερντογανισμός έναντι του Κεμαλισμού». Οι εικόνες που έχουν έρθει στο φως της δημοσιότητας για προπηλακίσεις, λιντσαρίσματα συλληφθέντων καθώς και οι πληροφορίες για βασανισμούς στρατιωτών δείχνουν τις προθέσεις της κυβέρνησης.
Ο επικεφαλής του πραξικοπήματος ήταν ο πρώην αρχηγός της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας Ακίν Οζτούρκ, ο οποίος απομακρύνθηκε από τα καθήκοντά του τον Αύγουστο του 2015, αλλά διατηρούσε τη θέση του στο Ανώτατο Στρατιωτικό Συμβούλιο του οποίου ηγείται ο Ερντογάν.
Ο Οζτούρκ συμμάχησε με τον απόστρατο συνταγματάρχη Μουχαρέμ Κιοσέ, ο οποίος είχε απομακρυνθεί από το στράτευμα επειδή είχε κατηγορηθεί πως έκρυψε στοιχεία από μια άλλη απόπειρα πραξικοπήματος. Ο Κιοσέ ήταν νομικός προϊστάμενος του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων και φέρεται να είχε αποκρύψει σχέδιο της παραστρατιωτικής οργάνωσης Εργκενεκόν για τη δολοφονία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Μπουλέντ Αρίντς το 2009. Επίσης, ο αρχηγός του Λιμενικού Σώματος της Τουρκίας Χακάν Ουστέμ φέρεται να στήριξε το πραξικόπημα.
Σύμφωνα με τους εισαγγελείς που ήδη ετοιμάζουν κατηγορητήριο για την απόπειρα πραξικοπήματος, συμμετείχαν 6 συνταγματάρχες, 5 αντισυνταγματάρχες, 3 ταγματάρχες, πολλοί λοχαγοί και υπολοχαγοί.
Επίσης, στρατηγοί και ταγματάρχες του στρατού ξηράς συμμάχησαν μαζί του εκτός από τον αρχηγό της Α’ Στρατιάς, Ουμίτ Ντουντάρ, που από την πρώτη στιγμή αντιστάθηκε στο πραξικόπημα. Γι’ αυτό ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ τον διόρισε ως προσωρινό αρχηγό των Ενόπλων Δυνάμεων. Οι νεκροί από τις ταραχές που ακολούθησαν την απόπειρα πραξικοπήματος ξεπερνούν τους 290 και οι τραυματίες τους 1.400.
Το χρονικό
Οταν στον τουρκικό Τύπο αναφερόταν πως στο παλάτι του Ερντογάν έχουν τοποθετηθεί αντιαεροπορικά πυροβόλα, πολλοί ήταν αυτοί που είχαν θεωρήσει υπερβολική την κίνηση. Το παλάτι του Τούρκου προέδρου είναι ένα πραγματικό φρούριο και σύμφωνα με ειδικούς οι πραξικοπηματίες γι’ αυτό επέλεξαν να δράσουν την ώρα που ο πρόεδρος βρίσκονταν σε διακοπές.
Στις 9 το βράδυ της Παρασκευής αξιωματικοί εισέβαλαν στο γραφείο του αρχηγού των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων Χουλουσί Ακάρ, όπως και πολλοί άλλοι άνδρες της γραμματείας του αρχηγού. Τον απείλησαν με όπλα και του ζήτησαν να υπογράψει τη διακήρυξη του πραξικοπήματος κι εκείνος αρνήθηκε. Εκείνη την ώρα δυο ελικόπτερα τύπου Blackhawk με 8 άνδρες των ειδικών δυνάμεων προσγειώθηκαν στο ναυτικό όμιλο στη Χαλκηδόνα της Κωνσταντινούπολης. Εκεί ήταν και ο αρχηγός της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας Αμπιντίν Ουνάλ και άλλοι αξιωματικοί των Ενόπλων Δυνάμεων. Οι κομάντος πυροβόλησαν στον αέρα, ακινητοποίησαν τους φρουρούς και πήραν μαζί τους τον Ουνάλ ως όμηρο. Με παρόμοιες μεθόδους κρατήθηκαν όμηροι οι αρχηγοί της στρατοχωροφυλακής Γκαλίπ Μπεντί και του Ναυτικού, προκαλώντας ένα χάος στο στράτευμα καθώς δεν υπήρχαν επικεφαλής.
Την ίδια ώρα κομάντος προσπάθησαν να εισβάλουν στο κτίριο των τουρκικών μυστικών υπηρεσιών (ΜΙΤ) στην Αγκυρα. Μέχρι τα ξημερώματα του Σαββάτου οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν ακόμα και στους διαδρόμους του κτιρίου με δεκάδες θύματα. «Στόχος των εισβολέων ήταν ο διοικητής Χακάν Φιντάν», αναφέρει ο αρθρογράφος της «Hürriyet» Αμντουλκαντίρ Σελβί. Ο Φιντάν ήταν αυτός που πρόλαβε και ενημέρωσε τον Ερντογάν από νωρίς το απόγευμα για «κάποιου είδους κινητικότητα» που είχε μέρος των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Το ανέφερε αυτό και ο Ερντογάν στη συνέντευξη του στο αεροδρόμιο Ατατούρκ και τόνισε πως «από το μεσημέρι και μετά κάτι γινόταν».
Παράλληλα άλλοι στρατιώτες κρατούσαν όμηρο τον ειδικό σύμβουλο του Ερντογάν, ενώ δολοφόνησαν τον φίλο και βασικό συνεργάτη για τις διαφημίσεις του AKP Eρόλ Ολτσόκ!
Τη νύχτα της εκδήλωσης του πραξικοπήματος στην Τουρκία βρισκόταν σε εξέλιξη και η προσπάθεια ελέγχου των αιθέρων. Από τη μία πλευρά ήταν οι πραξικοπηματίες που ήλεγχαν τις αεροπορικές βάσεις Aκιντζί (Αkıncı) και Καζάν (Κazan), που βρίσκονται κοντά στην Αγκυρα, όπως και κάποιοι αξιωματικοί της βάσης του Iκονίου. Από τις βάσεις αυτές απογειώθηκαν τα τουρκικά F16 όπως και τα αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού και ελικόπτερα.
Ετσι ξεκίνησαν οι βομβαρδισμοί του Κοινοβουλίου, του κτιρίου του Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων, των μυστικών υπηρεσιών όπως και του παλατιού του Ερντογάν! Τη δράση των πραξικοπηματιών «πρόλαβαν» άλλοι αεροπόροι των βάσεων του Εσκισεχίρ και του Μπαλίκεσιρ που δέχονταν εντολές από την τουρκική κυβέρνηση και από τους επιτελάρχες που ήταν πιστοί στον Ερντογάν.
Με εντολή του πρωθυπουργού Μπιναλί Γιλντιρίμ απογειώθηκαν μαχητικά F16 και καταδίωξαν για ώρες τα συγκεκριμένα μαχητικά ενώ άλλα αεροσκάφη F4 2000 έριξαν βόμβες στους διαδρόμους απογείωσης των βάσεων του Ακιντζί όπως και στο Καζάν.
Κωνσταντινούπολη, ανταπόκριση ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΩΣΤΙΔΗΣ
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου