Την ίδια ώρα ήταν σε εξέλιξη οι εργασίες της δεύτερης μέρας του τριήμερου «αναπτυξιακού» συνεδρίου Κεντρικής Μακεδονίας, το οποίο πραγματοποιήθηκε στο «Grand Palace Hotel» της Δυτικής Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, το… πρόβλημα γνωστοποιήθηκε από τον πρόεδρο της Εταιρίας, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο συνέδριο.

Στο μεταξύ, από το μεσημέρι της Τρίτης άρχισαν πολλές περιοχές να μην έχουν νερό. Επίσημα η ΕΥΑΘ εξέδωσε την πρώτη ανακοίνωση στις… 22:15 της Τρίτης, όταν ήδη είχαν στερέψει οι βρύσες χιλιάδων σπιτιών και επιχειρήσεων.

Με την έλευση του Αλέξη Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη την Τετάρτη 28 Μαρτίου για να κλείσει τις εργασίες του συνεδρίου, ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σωκράτης Φάμελλος πήγε στο σημείο όπου έσπασε ο αγωγός, ενημερώθηκε και δήλωσε αισιόδοξος ότι σύντομα και μετά την ολοκλήρωση των απαραίτητων εργασιών θα ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Ομως, ώρα με την ώρα το πρόβλημα γινόταν πιο οξύ.

Την Πέμπτη η κατάσταση έφτασε στο απροχώρητο. Οι δεξαμενές της ΕΥΑΘ άδειασαν. Η ΕΥΑΘ με αλλεπάλληλες και πολλές φορές αλληλοαναιρούμενες ανακοινώσεις προσπαθούσε να επιβάλει… δελτίο νερού στις περιοχές της πόλης. Μάταια.

Σχεδόν όλο το πολεοδομικό συγκρότημα ήταν χωρίς νερό, ενώ η κυβέρνηση εξακολουθούσε να μην ασχολείται με το θέμα. Την Παρασκευή, η πλειονότητα των σχολείων δεν λειτούργησε για λόγους υγιεινής, ενώ το μεσημέρι αντικαταστάθηκε –επιτέλους- το σπασμένο τμήμα του αγωγού.

Η ΕΥΑΘ σχεδόν πανηγύριζε, υποσχόμενη ότι μέχρι τα ξημερώματα του Σαββάτου η υδροδότηση θα είχε -σε ένα μεγάλο ποσοστό- αποκατασταθεί. Προχθές, το νερό έφτασε στη Θεσσαλονίκη, όμως ήταν… βρόμικο. Συγκεκριμένα, ήταν θολωμένο από λάσπες, με αποτέλεσμα να φτάνει μεν στη Θεσσαλονίκη, αλλά να καταλήγει στη… θάλασσα κι όχι στα σπίτια και τα καταστήματα. Και εντελώς ξαφνικά προχθές το μεσημέρι η κυβέρνηση αντιλήφθηκε ότι υπάρχει πρόβλημα υδροδότησης στη Θεσσαλονίκη!!!

Η διευθύντρια του Πρωθυπουργικού Γραφείου της Θεσσαλονίκης, Κατερίνα Νοτοπούλου, συγκάλεσε «έκτακτη» σύσκεψη των αρμόδιων φορέων. Ο χαρακτηρισμός «έκτακτος» πραγματικά έδωσε μία νέα διάσταση στο νόημα της λέξης!

Ο πρόεδρος της ΕΥΑΘ, Γιάννης Κρεστενίτης, παρουσίασε την κατάσταση, είπε γενικόλογα ότι το θέμα θα διευθετηθεί σύντομα, δεν ζήτησε «συγγνώμη» ούτε υπέβαλε παραίτηση και φυσικά επέρριψε τις ευθύνες στις προηγούμενες διοικήσεις, λέγοντας ότι ο αγωγός είναι παλιός και το δίκτυο διανομής ξεπερασμένο.

Με την ευκαιρία, ανακοίνωσε νέα 24ωρη διακοπή νερού στις λίγες περιοχές που είχαν προλάβει να απολαύσουν νερό, προκειμένου να υδροδοτηθούν άλλες, οι κάτοικοι των οποίων είχαν να δουν νερό στις βρύσες τους από την Τρίτη μεσημέρι!

Το βράδυ του Σαββάτου, το νερό από την Αραβησσό καθάρισε και η Εταιρία γνωστοποίησε ότι θα ξεκινήσει τη διάθεσή του στο δίκτυο διανομής και τις δεξαμενές. Ετσι, η υδροδότηση αποκαταστάθηκε -σχεδόν- πλήρως χθες το μεσημέρι. Δηλαδή, πέντε μέρες μετά την εμφάνιση της βλάβης!

Και όλα αυτά στη Θεσσαλονίκη, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της χώρας, οι κάτοικοι της οποίας ταλαιπωρήθηκαν αφάνταστα από ανικανότητα των υπευθύνων να συντηρήσουν σωστά και να διαχειριστούν άμεσα και με επάρκεια μία βλάβη σε έναν αγωγό νερού!

Ενα έργο που το παράτησαν

Πριν από το 2012 είχε προκηρυχθεί διαγωνισμός για την επέκταση εγκατάστασης επεξεργασίας νερού από τον Αλιάκμονα, με σκοπό το αντλιοστάσιό του να είναι το βασικό για την υδροδότηση της πόλης.

Ο διαγωνισμός ματαιώθηκε τέλη του 2012. Η σημερινή κυβέρνηση, αντί να επαναδημοπρατήσει το έργο, παρά το γεγονός ότι οι μελέτες είναι έτοιμες (!), «πέταξε το μπαλάκι» στην Περιφέρεια, λέγοντάς της εάν επιθυμεί να το εντάξει στο ΕΣΠΑ. Είναι ευνόητη η απαξίωση του – κάτι περισσότερου από σημαντικού- έργου από το κεντρικό κράτος.

Το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον της ΕΥΑΘ

Η Εταιρία Υδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης είναι από το 2001 στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Βασικός της μέτοχος είναι -με 74%- το Δημόσιο, ενώ 5% κατέχει η γαλλική εταιρία Suez. Επιχειρήθηκε η πώλησή της, μετά η διαδικασία «ναυάγησε», αλλά δεν αποκλείεται να επαναληφθεί στο μέλλον…

Συγκεκριμένα, τον Απρίλιο του 2012 το Δημόσιο παρέδωσε στο ΤΑΙΠΕΔ μετοχές που αντιστοιχούσαν στο 24% του μετοχικού κεφαλαίου της ΕΥΑΘ. Το Ταμείο προκήρυξε διαγωνισμό συνολικά για το 51% και τον Απρίλιο του 2013 τέσσερα σχήματα εκδήλωσαν ενδιαφέρον. Ηταν οι: Suez, ΓΕΚ, Ιβάν Σαββίδης και «Κίνηση 136». Το 2014 γίνεται -ανήμερα των δημοτικών εκλογών- και το άτυπο δημοψήφισμα για την ιδιωτικοποίηση του νερού. Το 98% των συμμετεχόντων ζητά να σταματήσει η διαδικασία ιδιωτικοποίησης. Επικεφαλής του αγώνα κατά της ιδιωτικοποίησης ήταν ο Γιάννης Κρεστενίτης, ο οποίος στη συνέχεια τοποθετήθηκε από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ. πρόεδρος της Εταιρίας.

Πράγματι, η διαγωνιστική διαδικασία «παγώνει» καθώς είχε προηγηθεί και η σχετική απόφαση του ΣτΕ που έβαζε φρένο στις προσπάθειες ιδιωτικοποίησης ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ. Στις 23 Φεβρουαρίου 2018, η Διυπουργική Επιτροπή αποφασίζει να επιστρέψει το ΤΑΙΠΕΔ τις μετοχές στο Δημόσιο, ενώ μόλις τρεις μέρες αργότερα η ΕΥΑΘ εντάσσεται στο λεγόμενο Υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων, το οποίο αν δεν καταφέρει να ανασυντάξει την Εταιρία θα τη βγάλει και πάλι προς πώληση.

Ομως τα προβλήματα της ΕΥΑΘ είναι πάρα πολλά. Επενδύσεις δεν γίνονται. Το δίκτυο είναι παμπάλαιο. Οι διαρροές του νερού είναι απίστευτες. Οι οφειλές προς τρίτους είναι τεράστιες.

Οι προτεινόμενες και σχεδιαζόμενες αλλαγές στην Εταιρία σκοντάφτουν σε συντεχνίες και το μέλλον οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην πόρτα του ιδιώτη. Μάλιστα, με την πενθήμερη απίστευτη «περιπέτεια» με το νερό, πολλοί Θεσσαλονικείς έχουν αλλάξει στάση και ζητούν την ιδιωτικοποίηση της Εταιρίας.

Οι πρωταγωνιστές που στέρεψαν τη Θεσσαλονίκη

Γ. ΔΡΑΓΑΣΑΚΗΣ – ΧΡ. ΣΠΙΡΤΖΗΣ

Και οι δύο έλαμψαν διά της απουσίας τους. Ο πρώτος, ως βασικός μέτοχος, δεν ασχολήθηκε καν με το θέμα. Ο δεύτερος επιχείρησε να αποτινάξει από πάνω του κάθε ευθύνη, ενώ όλοι γνωρίζουν ότι το Υποδομών εμπλέκεται στα ζητήματα της ΕΥΑΘ και κυρίως σε ό,τι αφορά τις υποδομές της Εταιρίας. Αλλωστε, η ΕΥΑΘ βρίσκεται στη λίστα των εποπτευόμενων φορέων του υπουργείου Υποδομών στη «Διαύγεια».

Μ. ΚΟΛΛΙΑ-ΤΣΑΡΟΥΧΑ

Η υφ. Μακεδονίας – Θράκης είναι συν-εποπτεύουσα της ΕΥΑΘ. Επίσης «εξαφανισμένη» μέχρι προχθές το μεσημέρι, οπότε εξέδωσε ανακοίνωση 64 λέξεων (!), κάνοντας λόγο για «μια δύσκολη κατάσταση», η οποία (φυσικά!!!) «οφείλεται σε προβλήματα δεκαετιών». Ωστόσο, άφησε ανοιχτό το παράθυρο της… μελλοντικής απόδοσης ευθυνών.

Κ. ΝΟΤΟΠΟΥΛΟΥ

Η διευθύντρια του Μεγάρου Μαξίμου της Θεσσαλονίκης πήρε την πρωτοβουλία της… «έκτακτης» σύσκεψης των αρμόδιων φορέων. Προφανώς, η εντολή τής δόθηκε από τα… κεντρικά του Μεγάρου Μαξίμου, τέσσερις μέρες μετά τη βλάβη στον αγωγό και παραγκωνίζοντας την -υποτίθεται- αρμόδια Κόλλια-Τσαρουχά.

Γ. ΚΡΕΣΤΕΝΙΤΗΣ

Ο πρόεδρος της ΕΥΑΘ διορίστηκε από το Δημόσιο στις 11 Μαΐου 2016. Είναι καθηγητής του ΑΠΘ και ήταν επικεφαλής της κίνησης «SOSτε το νερό», τα μέλη της οποίας τάσσονταν κατά της ιδιωτικοποίησης. Αρχικά, είχε ισχυριστεί ότι το πρόβλημα θα αντιμετωπιζόταν σε λίγες ώρες, ενώ μετά φέρεται να έχασε τον έλεγχο της κατάστασης κάνοντας αντιφατικές δηλώσεις.

Χωρίς νερό και… υπευθυνότητα

Θα άντεχε η κυβέρνηση την κοινωνική πίεση με μία Αθήνα χωρίς νερό για πέντε μέρες; Αναζητείται σοβαρή και τεκμηριωμένη απάντηση. Μπορείτε να λάβετε ως δεδομένο ότι η κυβέρνηση κατάφερε να αφήσει τη Θεσσαλονίκη χωρίς νερό για πέντε μέρες. Και, φυσικά, κανείς δεν ζήτησε συγγνώμη, ούτε παραιτήθηκε… Εύλογα αναρωτιούνται οι Θεσσαλονικείς αν θα ίσχυε το ίδιο στην περίπτωση της Αθήνας…

Αυτό που βίωσαν οι κάτοικοι της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης δεν έχει προηγούμενο.

Ούτε στις υποχασάριες χώρες της Αφρικής τέτοια αντιμετώπιση. Ενα εκατομμύριο πολίτες έμειναν για πέντε μέρες χωρίς νερό και η αντιμετώπιση των αρμοδίων ήταν θαρρείς και επρόκειτο για το πιο φυσιολογικό πράγμα.

Πρώτα από όλα, ευθύνη έχει η διοίκηση της ΕΥΑΘ. Επιχείρησε από την αρχή να υποβαθμίσει τη βλάβη στον αγωγό της. Μετά, απλά «έχασε την μπάλα». Ενώ ο αγωγός καλύπτει το 30% της κατανάλωσης, η ανικανότητα των διοικούντων της Εταιρίας οδήγησε στο να στεγνώσουν όλες οι δεξαμενές της και να στερέψουν οι βρύσες από όλα τα σπίτια. Φυσικά, η διοίκηση επέρριψε την ευθύνη στους… προηγούμενους διοικούντες. Ομως, δεν μας έχει πει τι έκανε αυτή τα δύο τελευταία χρόνια για να βελτιώσει το δίκτυο διανομής και τις υποδομές της, ενώ την ίδια ώρα πανηγυρίζει για αυξημένη κερδοφορία.

Ευθύνες έχουν και οι εποπτεύοντες υπουργοί της ΕΥΑΘ. Δηλαδή, ο υπουργός Οικονομίας Γιάννης Δραγασάκης και η υφυπουργός Μακεδονίας-Θράκης Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά. Επίσης και ο Χρήστος Σπίρτζης, καθώς η ΕΥΑΘ Α.Ε. και η ΕΥΑΘ Παγίων φιγουράρουν στη λίστα των εποπτευόμενων φορέων του υπουργείου Υποδομών στη «Διαύγεια».

Κανείς από τους τρεις δεν έκανε το παραμικρό τα τρία τελευταία χρόνια για την επαναδημοπράτηση της επέκτασης εγκατάστασης επεξεργασίας νερού από τον Αλιάκμονα, η οποία θα επέτρεπε στη Θεσσαλονίκη να υδροδοτείται σχεδόν αποκλειστικά από τον ποταμό και θα διατηρούσε ως εφεδρική τη γραμμή της Αραβησσού Πέλλας, όπου σημειώθηκε η πρόσφατη βλάβη.

Ευθύνες έχει και η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Υψηλόβαθμα στελέχη των δήμων και της Περιφέρειας αναλώθηκαν σε σφιχτούς εναγκαλισμούς με τον Αλέξη Τσίπρα στο αναπτυξιακό συνέδριο, την ώρα που οι βρύσες στο πολεοδομικό συγκρότημα στέρευαν η μία μετά την άλλη.

Ευθύνη δεν έχει -αλλά ξαφνικά βρέθηκε εμπλεκόμενη- η Κατερίνα Νοτοπούλου. Η διευθύντρια του Μεγάρου Μαξίμου Θεσσαλονίκης, δηλαδή ενός εξωθεσμικού φορέα ο οποίος δεν έχει καμία άμεση εμπλοκή στην ΕΥΑΘ, βρέθηκε να καλεί σε «έκτακτη» σύσκεψη τους εμπλεκόμενους τέσσερις μέρες μετά την εμφάνιση της βλάβης. Προφανώς, η ανάληψη της πρωτοβουλίας έγινε μετά από σχετική εντολή του Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος εμμέσως αναλαμβάνει την πολιτική ευθύνη του φιάσκου και «αδειάζει» Δραγασάκη, Κόλλια-Τσαρουχά και Σπίρτζη.

Ευθύνη δεν έχουν οι Θεσσαλονικείς, οι οποίοι είπαν το νερό… νεράκι και «πλήρωσαν τα σπασμένα» όλων των ανεύθυνων. Τις επόμενες μέρες θα κληθούν να πληρώσουν και τους λογαριασμούς της ΕΥΑΘ. Πέντε μέρες χωρίς νερό και να σου έρχεται και ο λογαριασμός.

Πόση ψυχραιμία να επιδείξεις; Ομως, δύο πράγματα τους «πόνεσαν» περισσότερο. Το πρώτο είναι ότι κανείς αρμόδιος δεν ζήτησε μία συγγνώμη. Εστω γραπτά, έστω ραδιοφωνικά, έστω τηλεοπτικά. Το δεύτερο είναι ότι κανείς δεν υπέβαλε παραίτηση. Για όλο αυτό το μπάχαλο, για όλο αυτό το φιάσκο, κανείς δεν ανέλαβε την ευθύνη.

Άγγελος Αγγελίδης
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου

[dynamic-sidebar id=”post-area-diabaste”]