Ονόματα έχουν αρχίσει να πέφτουν στο τραπέζι και το θερμόμετρο ανεβαίνει, ιδιαιτέρως γύρω από το δημαρχιακό μέγαρο του μεγαλύτερου δήμου της χώρας που θεωρείται ότι κρύβει και ευρύτερους συμβολισμούς. Αλλωστε, μια τέτοια συζήτηση, όπως αυτή για τον Δήμο Αθηναίων, εξυπηρετεί με τον τρόπο της ειδικά την κυβερνητική πλευρά, που επιθυμεί να κρατά απασχολημένους τους αντιπάλους με θέματα αλλότρια, πέραν εκείνων που αφορούν στην κεντρική πολιτική σκηνή.

Αλλαγές

Εξάλλου, ήταν η ίδια η κυβέρνηση Τσίπρα που άνοιξε τα σχετικά θέματα και τις συζητήσεις εδώ και μήνες. Τον Φεβρουάριο του 2017 δημοσιοποίησε το κείμενο της επιτροπής για τις αλλαγές στον Καλλικράτη, όπου μεταξύ πολλών άλλων, έδειξε πως επιθυμεί να εφαρμοσθεί η απλή αναλογική στις δημοτικές εκλογές και να επαναφερθεί η θητεία των δημάρχων στα 4 χρόνια. Στο κείμενο εκείνο υπήρχε επίσης αναφορά σε επιλογή διά κληρώσεως, μόνο που δεν αναφερόταν στο δήμαρχο αλλά σε ένα από τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου. Πάντως, το θέμα του κληρωτού συμβούλου αντιμετωπίστηκε από τότε με χιουμοριστική διάθεση, σε αντίθεση με τις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν τόσο η απλή αναλογική όσο και το «κόντεμα» της θητείας. Οι αντιδράσεις ήταν σφοδρές για τον κίνδυνο ο δήμαρχος που βγαίνει τη δεύτερη Κυριακή να αδυνατεί να διοικήσει όταν δεν θα έχει την πλειοψηφία στο δημοτικό συμβούλιο (οι σύμβουλοι θα εκλέγονται με απλή αναλογική την πρώτη Κυριακή). Οσο για τη μείωση της θητείας χτύπησε σε πολλούς το καμπανάκι, καθώς εάν αυτό εφαρμοσθεί αμέσως, θα σημαίνει ότι οι εκλογές θα γίνουν τον Μάιο του 2018, δηλαδή σε 9 μήνες από σήμερα. Πάντως, το αρχικό σχέδιο να περάσουν οι αλλαγές του Καλλικράτη σε νόμο μέσα στο καλοκαίρι έμεινε εξαγγελία. Ορισμένες πηγές επιμένουν ότι θα έρθει πριν από τον ερχόμενο χειμώνα, αλλά αυτό εξαρτάται πλέον από τους γενικότερους εκλογικούς ελιγμούς του ΣΥΡΙΖΑ.

Η εξήγηση

Γιατί όμως τέτοια πρεμούρα με την απλή αναλογική; Εδώ ο ΣΥΡΙΖΑ δεν στερείται επιχειρημάτων, καθώς την υποστήριζε ανέκαθεν ως σύστημα. Στους δήμους, όμως, υπάρχει κι ένας λόγος παραπάνω. Εδώ οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ παραμένουν ισχνές, παρά την άνοδο της επιρροής του σε επίπεδο εθνικών εκλογών. Οι δήμαρχοι που εκλέχθηκαν με τα χρώματά του μετρώνται στα δάκτυλα των δύο χεριών (σε σύνολο 325 πανελλαδικά) και σε αυτούς άντε να προστεθούν και μερικοί συμπαθούντες. Οπότε; Εφαρμόζεται η αρχή: Εάν δεν μπορείς να κυριαρχήσεις σε ένα σύστημα, το αποδυναμώνεις! Ο δήμαρχος θα είναι υποχρεωμένος να συνδιαλέγεται με τις μειοψηφίες για να περάσει και το παραμικρό θέμα. Μία από τις μειοψηφίες θα είναι και εκείνες των παρατάξεων του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες ελπίζεται ότι με αυτό τον τρόπο θα αποκτήσουν υπόσταση. Τώρα, για το αν και πότε θα βρίσκουν λύση τα καθημερινά προβλήματα των δημοτών με ένα τέτοιο σύστημα, ο καθείς μπορεί να κρίνει…

Ζυμώσεις

Πάντως, από τον Φεβρουάριο που έγιναν γνωστές οι προθέσεις της κυβέρνησης έως και τώρα, ειδικά για τον Δήμο Αθηναίων, οι ζυμώσεις εντάθηκαν ιδιαιτέρως. Ενδεικτικότερη όλων ήταν η απόφαση του δημάρχου Αμαρουσίου και προέδρου της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) Γιώργου Πατούλη να ανακοινώσει στα μέσα Ιουλίου τη σύσταση ενός ομίλου πολιτών με την επωνυμία «Αθήνα Πρωτεύουσα Ξανά».

Ο κ. Πατούλης ήταν πολύ προσεκτικός και απέφυγε να δηλώσει ευθέως ότι θα είναι υποψήφιος δήμαρχος Αθηναίων. Το όνομά του όμως είχε ήδη ακουστεί από τις εκλογές του 2014.

Το ερώτημα που επικράτησε στον κόσμο μετά την ανακοίνωση του ομίλου Πατούλη ήταν ένα: Θα έχει τη στήριξη της Νέας Δημοκρατίας; Απάντηση δεν δόθηκε, ενώ η μοναδική επίσημη θέση έχει εκφρασθεί από τον αρμόδιο για τα αυτοδιοικητικά της Πειραιώς Λ. Αυγενάκη: «Δίνουμε βάρος στην Αυτοδιοίκηση γι’ αυτό και πρέπει να γίνουν οι καλύτερες επιλογές. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε τη διάσπαση δυνάμεων και τον τοπικό διχασμό της εκλογικής μας βάσης. Ζήτησα ήδη από τους συναδέλφους βουλευτές και ζητάμε βεβαίως απ’ όλα τα μέλη της Πολιτικής Επιτροπής προτάσεις και παρατηρήσεις ακόμη και για τον πλέον απομακρυσμένο δήμο της χώρας», ανέφερε.

Πολλοί προσάπτουν στον κ. Πατούλη βιασύνη και εκτιμούν ως υψηλό το ρίσκο που ανέλαβε. Θεωρούν δεδομένο ότι μετά την ανακοίνωση του ομίλου θα είναι αδύνατο να εμφανιστεί και πάλι ως υποψήφιος στο Μαρούσι. Αλλοι, πάλι, λένε πως έχει τις ιδιότητες εκείνες που του επιτρέπουν να μην «καεί» και οι πιο κυνικοί δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να ανταλλάξει την «υποψηφιότητά» του με κάποια υψηλή θέση στην Ευρώπη. Ο ίδιος επιμένει ότι είναι αυστηρά αυτοδιοικητικός και χωρίς κομματική ταυτότητα, ενώ μιλά επικριτικά για τα προϊόντα των «κομματικών σωλήνων» και την «πολυτέλεια να περιμένουμε να μας φέρουν ένα σωτήρα που θα μας σώσει».

Για να είναι υποψήφιος στην Περιφέρεια Αττικής ο κ. Πατούλης δεν δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Αλλωστε, για τη συγκεκριμένη Περιφέρεια ακούγονται πολλά άλλα ονόματα αυτοδιοικητικών με ευρύτερα χαρακτηριστικά, όπως εκείνα του πρώην περιφερειάρχη Γιάννη Σγουρού, του δημάρχου Περιστερίου Ανδρέα Παχατουρίδη, του δημάρχου Παλαιού Φαλήρου Διονύση Χατζηδάκη και του δημάρχου Γλυφάδας Γιώργου Παπανικολάου.
Ο κ. Πατούλης έχει περιθώριο ολίγων μηνών για να ξεκαθαρίσει τελικώς τις προθέσεις του. Ολοι όμως συμφωνούν ότι η κίνησή του ανάγκασε πολλούς να δείξουν τις δικές τους προθέσεις.

Αναμπουμπούλα

Χαρακτηριστικά είναι όσα συνέβησαν μέσα στην παράταξη του νυν δημάρχου Αθηναίων Γιώργου Καμίνη, που πάσχει από έντονα διαλυτικά φαινόμενα. Στελέχη της παράταξης Καμίνη, που συνομιλούν με τον «γεννημένο στα Πετράλωνα» κ. Πατούλη, δεν κρύβουν τις σχέσεις τους και αυτό προκαλεί εκνευρισμό και αντιπαραθέσεις που βγαίνουν δημόσια, τουλάχιστον στο πλαίσιο του Facebook.

Ο κ. Καμίνης είναι ένας από τους δύο που έχουν επίσημα δηλώσει πως θα είναι υποψήφιοι για την Αθήνα. Ο άλλος είναι ο ανεξάρτητος δημοτικός σύμβουλος Χρήστος Τεντόμας, που είχε εκλεγεί με την παράταξη Σπηλιωτόπουλου, από την οποία ανεξαρτητοποιήθηκε. Μετά τον περασμένο Δεκέμβριο ο κ. Τεντόμας πέρασε απέναντι, καθώς η πλευρά του δημάρχου τού χρέωσε την περιπέτεια με τη ρόδα στην πλατεία Συντάγματος.

Οι σχέσεις Καμίνη – Πατούλη έχουν περάσει από σαράντα κύματα με πολλές αφορμές. Η επικράτηση Πατούλη στην ΚΕΔΕ ήταν ένας λόγος σύγκρουσης, όπως και οι συχνές απουσίες Καμίνη από τις συνεδριάσεις του συλλογικού οργάνου. Από την άλλη, η μακρά θητεία Καμίνη στην Αθήνα έχει προκαλέσει φθορές τόσο μεγάλες, που οδηγούν σε φυγόκεντρες τάσεις μέσα στην παράταξή του. «Αν δεν είχε δηλώσει υποψήφιος, η παράταξη θα είχε ήδη διαλυθεί», λένε οι πιο ρεαλιστές, ενώ άλλοι συμπληρώνουν ότι θα εγκαταλείψει την υποψηφιότητα με αντάλλαγμα κάποια καλή θέση στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, προσθέτοντας πικρόχολα πως προκειμένου να πετύχει κάτι τέτοιο, κρατά ανοικτούς διαύλους τόσο με τη Νέα Δημοκρατία όσο και με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η ρευστότητα στο γενικότερο πολιτικό τοπίο, ακόμη και για το στοιχειώδες των ημερομηνιών στις οποίες θα γίνουν οι εκλογικές αναμετρήσεις, δημιουργεί γενικευμένη σύγχυση…

Παίζουν… δυνατά

Αυτό που λείπει προς το παρόν είναι μια σοβαρή νέα υποψηφιότητα που θα μπορούσε πραγματικά να λειτουργήσει συσπειρωτικά και να παράξει αποτέλεσμα. Το όνομα του νυν περιφερειάρχη Στερεάς Ελλάδας Κώστα Μπακογιάννη είναι ένα από εκείνα που θα μπορούσαν να ξεκαθαρίσουν δραστικά το τοπίο, έχοντας ήδη επιδείξει σοβαρή αυτοδιοικητική εμπειρία. Ο ίδιος αρνείται να τοποθετηθεί και δεν έχει λόγο να βιάζεται όσο επιτελεί έργο στην περιφέρειά του, αξιοποιώντας κάθε δυνατότητα χωρίς κομματικούς αποκλεισμούς. Η εμπειρία της μητέρας του και πρώην δημάρχου Αθηναίων Ντόρας Μπακογιάννη θα παίξει ρόλο στις τελικές αποφάσεις, όπως και οι συνεννοήσεις με τον αδελφό της και πρόεδρο της Ν.Δ. Κυριάκο Μητσοτάκη.

Αλλο ισχυρό όνομα που έχει ακουστεί για την Αθήνα είναι εκείνο της βουλευτού Ολγας Κεφαλογιάννη. Η ίδια σε συνέντευξή της τον Ιούνιο είπε πως «μέχρι τις επικείμενες αυτοδιοικητικές εκλογές ο χρόνος είναι μακρύς και πυκνός», συμπληρώνοντας ότι «η Αθήνα είναι η εκλογική μου περιφέρεια και η διαρκής φροντίδα μου είναι να εκπροσωπώ τους πολίτες της με τον καλύτερο πάντα τρόπο». Ωστόσο, θεωρείται δύσκολο να είναι υποψήφια εάν ως τότε έχουν γίνει βουλευτικές εκλογές και η ίδια είναι υπουργός στην κυβέρνηση.

Υποψηφιότητα σαρωτική για την Αθήνα θεωρείται εκείνη του νυν δημάρχου Μαραθώνα Ηλία Ψηνάκη. Οι ικανότητές του σε θέματα δημόσιας προβολής είναι δοκιμασμένες και μάλιστα περισσότερο από εκείνες στο αυτοδιοικητικό μάνατζμεντ, επισημαίνουν οι επικριτές μιας τέτοιας επιλογής. Αλλοι του προσάπτουν ότι είχε μηδενική συμβολή στην περίοδο 2011-14 όταν ήταν πρώτος σε σταυρούς εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος Αθηναίων με τον Ν. Κακλαμάνη, αλλά και τις συγκρούσεις δίχως έλεος μέσα στη δική του παράταξη τώρα που είναι δήμαρχος Μαραθώνα. Εννοείται πως ο ίδιος δεν θα επεδίωκε ένα κομματικό χρίσμα. Ωστόσο, διόλου ευκαταφρόνητες είναι οι προσβάσεις του και στην κυβέρνηση Τσίπρα, ενώ κάποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ θα έβλεπαν θετικά μια επικράτησή του, στη λογική της αποφυγής ενός ισχυρού ονόματος με αντίπαλο πρόσημο που θα έδινε και το στίγμα της επικράτησης ενός λόγου με έντονα πολιτικά χαρακτηριστικά.

Αντίπαλο στρατόπεδο

Από την πλευρά της κυβέρνησης, το μοναδικό όνομα που έχει ακουστεί με κάποιες αξιώσεις είναι εκείνο του πρώην υπουργού Προστασίας του Πολίτη Γιάννη Πανούση. Ο συγκεκριμένος εκτιμάται πως θα μπορούσε να έχει σημαντική «πέραση» στους κεντρώους κατοίκους της Αθήνας που έχουν και πρόβλημα με τα φαινόμενα ανομίας. Το πρόβλημα όμως μιας τέτοιας υποψηφιότητας είναι οι ίδιοι οι ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς πολλοί τον θεωρούν πλέον αντίπαλο. Ισως τελικά αποδειχθεί πως οι φανατικοί της κυβερνώσας Αριστεράς θεωρούν ότι υποβαθμίζοντας το θεσμό της Αυτοδιοίκησης, η επικράτηση στην κεντρική πολιτική σκηνή είναι υπεραρκετή. Ισως και να πιστεύουν πως αυτή η επικράτηση θα είναι αιώνια…

ΑΡΗΣ ΧΑΤΖΗΓΕΩΡΓΙΟΥ
[email protected]
Από την έντυπη έκδοση του Ελεύθερου Τύπου της Κυριακής