Σαρωτικές είναι οι αλλαγές που ετοιμάζει το υπουργείο Παιδείας και στηρίζονται στο μοντέλο του διετούς International Baccalaureate. Το συγκεκριμένο μοντέλο σημαίνει αναδιοργάνωση της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε 4 χρόνια Γυμνάσιο και 2 χρόνια Λύκειο και ανάλογη αναμόρφωση του προγράμματος σπουδών. Παράλληλα οι τελειόφοιτοι Λυκείου θα λαμβάνουν το Εθνικό Απολυτήριο πριν κάνουν το επόμενο βήμα τους: να συμμετάσχουν στις εξετάσεις για τα ΑΕΙ.
Πρόθεση της ηγεσίας του υπουργείου, είναι οι τελικές αποφάσεις για το νέο εξεταστικό σύστημα να ληφθούν εντός του νέου σχολικού έτους. Ήδη, υπάρχουν οι προτάσεις-πορίσματα που διαμορφώθηκαν στο πλαίσιο του εθνικού διαλόγου, πάνω στις οποίες θα γίνει η τελική συζήτηση την οποία θα αναλάβει ο υπουργός Νίκος Φίλης.
Ο ίδιος άλλωστε τονίζει ότι “το νέο σύστημα επιλογής για την τριτοβάθμια εκπαίδευση προϋποθέτει αναμόρφωση του Λυκείου και κυρίως των δύο μεγαλύτερων τάξεων”. Στο πλαίσιο αυτό στο τετρατάξιο Γυμνάσιο, οι μαθητές θα λαμβάνουν ευρείες εγκύκλιες γνώσεις και θα αναπτύσσουν τις δεξιότητες τους.
Η Δ’ Γυμνασίου του νέου συστήματος θα είναι και το έτος κατά το οποίο οι μαθητές θα οριστικοποιούν την απόφασή τους για τη συνέχεια της ακαδημαϊκής τους πορείας στο Λύκειο. Έπειτα, στο νέο διετές Λύκειο οι μαθητές θα μπορούν να καταρτίσουν το ατομικό τους πρόγραμμα, ενώ η διαδικασία στις νέες Α’ και Β’ Λυκείου θα είναι ενιαία. Δεν θα υπάρχουν εξετάσεις στην Α’ Λυκείου, ούτε απορρίψεις, ούτε μετεξεταστέοι. Η επίδοσή τους θα κρίνεται στις τελικές εξετάσεις και το Εθνικό Απολυτήριο Λυκείου.
Η δομή του νέου συστήματος Γενικού Λυκείου “δένει” και με τη δομή του Επαγγελματικού Λυκείου, ώστε οι απόφοιτοι του τετρατάξιου Γυμνασίου να επιλέγουν να συνεχίσουν στο διετές Γενικό ή το Επαγγελματικό Λύκειο. Ως προς την πρόταση του υπουργείου Παιδείας για το νέο σύστημα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, το Εθνικά Απολυτήριο Λυκείου θα είναι ένα βασικό κριτήριο, ενώ θα υπάρχουν εξετάσεις για την εισαγωγή στα τμήματα υψηλής ζήτησης των ΑΕΙ/ΤΕΙ.
Ωστόσο, γρίφος παραμένει η επίτευξη της ελεύθερης πρόσβασης στα ΑΕΙ/ΤΕΙ χωρίς αυτό να οδηγήσει στην υποβάθμιση, σε “δεύτερης κατηγορίας”, των τμημάτων για τα οποία η πρόσβαση θα είναι ελεύθερη λόγω μικρής ζήτησης των θέσεών τους από τους 18χρονους.