Γράφει ο Γιώργος Σερφιώτης

Το πολιτικό τοπίο είναι ίσως πιο ρευστό από ποτέ και οι “μετεγγραφές” πλέον μια καθόλα φυσιολογική επιλογή. Οι δυο παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις, το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) και οι κεντροδεξιοί (Les Republicains), βρίσκονται σε εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση εκλογικά, η καθεμιά για τους δικούς της λόγους και παλεύουν να διατηρήσουν “κεκτημένα”.

Το νεοσύστατο “La Republique En Marche!” του νικητή Μακρόν, μόλις που πρόλαβε να κάνει συνέδριο για να επιλέξει υποψήφιους, ενώ κάποια ακόμα μικρότερα κόμματα που είχαν ταχθεί στο πλευρό υποψηφίων για τις προεδρικές, ψάχνουν να βρουν διαφορετικό βηματισμό ώστε να έχουν ισχυρό λόγο ύπαρξης.

Μέσα σε αυτό το ρευστό κλίμα, το Πατριωτικό Μέτωπο (FN) της Λε Πεν μοιάζει να έχει για την ώρα την πιο συμπαγή θέση εκλογικά και δυνατότητα να απευθυνθεί άμεσα στο ίδιο κοινό που την έφερε να διεκδικεί την Προεδρία.

Το αποτέλεσμα των Προεδρικών εν συντομία

Πράγματι, το αποτέλεσμα των προεδρικών έφερε ανακούφιση στους περισσότερους εντός και εκτός της χώρας. Αυτό συνέβη γιατί με βάση τις προεκλογικές εξαγγελίες, το μέλλον της Γαλλίας θα ήταν πολύ διαφορετικό με νικήτρια τη Μαρίν Λε Πεν, παρότι το τελικό αποτέλεσμα των εκλογών δείχνει πως ήταν μάλλον απίθανο να συμβεί.

Στην πραγματικότητα, η νίκη του Μακρόν με το “En Marche!” ήταν ξεκάθαρη και “σίγουρη”, καθώς το ποσοστό του 66,1% είναι σχεδόν διπλάσιο του 33,9% που έλαβε η Λε Πεν. Ωστόσο, ουδείς δήλωνε “σίγουρος” πριν βγουν τα exit polls και αυτό είναι ενδεικτικό της εκλογικής ρευστότητας που υπήρχε και συνεχίζει να υπάρχει.

Το παγκόσμιο, λοιπόν, ενδιαφέρον μπορεί να ήταν στραμμένο προς το νικητή που την Κυριακή 14 Μαΐου, ανέλαβε και επίσημα τα καθήκοντά του, όμως οι δυναμικές και τα αποτελέσματα του α’ γύρου των προεδρικών εκλογών είχαν και αυτά τη σημασία τους.

Επιλογές ηττημένων με σκιές

Αξίζει να αναφερθεί η άμεση αποχώρηση μετά τον α’ γύρο του Φρανσουά Φιγιόν, προεδρικού υποψήφιου και ταυτόχρονα προέδρου των Les Republicains, που οδήγησε σε ένα ιδιότυπο κενό εξουσίας στο κόμμα, αφήνοντας και τους ψηφοφόρους σε limbo έως ότου η διοικούσα επιτροπή προσπάθησε να εμφανίσει πολιτική γραμμή, δηλώνοντας πως “στηρίζει χωρίς να χαίρεται” τον Εμ. Μακρόν. Η πραγματικότητα βεβαίως ήταν πως υπήρχε και υπάρχει, ξεκάθαρη διάσταση απόψεων μεταξύ των βασικών προσωπικοτήτων του κόμματος.

Παράλληλα, ο Ζαν-Λουκ Μελενσόν, ο υποψήφιος της Αριστεράς, των κινημάτων και του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γαλλίας, κατάφερε να δημιουργήσει και αυτός ένταση. Αιτία ήταν η επιλογή του να δηλώσει το βράδυ του α’ γύρου και γνωρίζοντας ότι δεν συγκέντρωσε τις ψήφους που επιθυμούσε, πως “δεν μπορεί να μιλήσει εξ΄ ονόματος των ψηφοφόρων του” για το τι θα πράξουν στο β’ γύρο και πως εκείνοι “γνωρίζουν τι να πράξουν με βάση τη συνείδησή τους”.

Η δήλωσή του αυτή σε συνδυασμό και με τη συνθηματολογία περί “κακού τραπεζίτη” για τον Μακρόν, ερμηνεύτηκε ως έμμεση στήριξη στο πρόσωπο της Μαρίν Λε Πεν, αναγκάζοντας το βασικό υποστηρικτή του που ήταν το Κ.Κ. Γαλλίας να βγάλει δήλωση πως δεν έπρεπε με κανένα τρόπο να ενισχυθεί η Λε Πεν. Αργότερα βέβαια και υπό την πίεση όχι μόνο στο εσωτερικό αλλά και πανευρωπαϊκά, η εκλογική του ομάδα με δηλώσεις προσπάθησε να διευκρινίσει για τη μη ξεκάθαρη στήριξη Μακρόν.

Ο Μακρόν επέλεξε!

Ο νέος Πρόεδρος της Γαλλίας, ανακοίνωσε με 24ώρη καθυστέρηση τη σύνθεση της νέας Κυβέρνησης το απόγευμα της Τετάρτης. Σύνθεση ήταν η λέξη κλειδί στις πολιτικές θέσεις που εξέφραζε προεκλογικά και η αλήθεια είναι πως προσπάθησε να το κάνει πράξη.

Με 18 υπουργούς και 4 “υφυπουργούς”, σίγουρα πάντως κερδίζει τις εντυπώσεις απέναντι στο ελληνικό πολιτικό σύστημα που εδώ και χρόνια αδυνατεί να “πέσει” κάτω από τους 40! Ο Μακρόν παράλληλα, πέρα από το σχετικά σφιχτό κυβερνητικό σχήμα, κατάφερε να διατηρήσει και ισορροπία μεταξύ ανδρών και γυναικών, τηρώντας το 50-50.

Εκεί που ίσως τα “χάλασε”, τουλάχιστον με βάση την πρώτη κριτική που του ασκείται, είναι πως δεν τήρησε τη δέσμευση για μη επαναχρησιμοποίηση μελών προηγούμενων κυβερνήσεων. Όπως ο νέος υπουργός εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν και η νέα υπουργός υπερπόντιων εδαφών Αννίκ Ζιραρντίν, που προέρχονται από την απερχόμενη διοίκηση Όλαντ.

Βέβαια, ένας Πρόεδρος που κατέβηκε υποψήφιος με θέσεις και επιλογές προσώπων που βασίστηκαν στη σύνθεση, αναμφίβολα ξέρει πως πρέπει να κάνει συμβιβασμούς, ακόμα και στις δικές του αρχικές επιλογές. Το ζήτημα για τον ίδιο και τη νέα κυβέρνηση, είναι κατά πόσο θα δεχτούν τους συμβιβασμούς τόσο οι υποστηρικτές του, όσο και οι εν δυνάμει ψηφοφόροι του κόμματός του “La Republique En Marche!”.

Το διπλό στοίχημα του En Marche! εν μέσω διαξιφισμών

Μπορεί ο Εμμανουέλ Μακρόν να εκλέχθηκε Πρόεδρος, αλλά το κόμμα του ακόμα δεν έχει περάσει την πιο σημαντική διαδικασία, αυτή των εκλογών. Επόμενος στόχος του νέου Προέδρου είναι να πετύχει να εκλέξει όσο το δυνατόν περισσότερους βουλευτές, ώστε να μπορεί να διεκδικεί συνεργασίες εντός του κοινοβουλίου. Σε αντίθετη περίπτωση, θα είναι αναγκασμένος να “σέρνεται” πολιτικά πίσω από τις στρατηγικές επιλογές της όποιας πλειοψηφίας προκύψει μετά τις εκλογές του Ιουνίου.

Στο πεδίο των βουλευτικών εκλογών, υπάρχει προς ώρας μια υπεροχή των “Les Republicains” που αν επιβεβαιωθεί, θα σημαίνει μια ιδιότυπη πολιτική “συγκατοίκηση”, που για πολλούς είναι αναπόφευκτη αλλά και πιθανώς μοιραία. Μοιραία, διότι κανένα από τα δυο στρατόπεδα δεν θα μπορεί να προωθήσει ανενόχλητο την πολιτική του ατζέντα, με πιθανή κατάληξη την απογοήτευση της κοινής γνώμης και με τους δυο, αφού θα τους έχει ταυτίσει.

Αυτή η απευκταία εξέλιξη σίγουρα απασχολεί τον νεοεκλεγέντα Μακρόν, θέτοντάς του και ένα επιπλέον στοίχημα, πέρα από μια πετυχημένη κάθοδο στις βουλευτικές. Η δημιουργία νέων πολιτικών στελεχών και η ανάδειξη πολιτικών προσωπικοτήτων από τον ίδιο και το κόμμα του, είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχή συνέχιση της πορείας του. Όχι μόνο θα μπορέσει να επανδρώσει τις πολιτικές και κρατικές θέσεις με ανθρώπους που θα έχει αναδείξει ο ίδιος αποφεύγοντας τις αναγκαστικές μετεγγραφές που πολλές φορές “κουβαλάνε” προβλήματα, αλλά παράλληλα θα μπορέσει να δημιουργήσει και πολιτικές ταυτίσεις των ψηφοφόρων του με τα νέα στελέχη, διευρύνοντας την απήχηση και ενισχύοντας την αποδοχή του.

Τα διδάγματα των πρώτων προσπαθειών

Το “En Marche!” του Μακρόν πρέπει να συμπεριληφθεί στην κατηγορία “πρώτων πολιτικών προσπαθειών”. O άλλοτε υπουργός του πρώην πλέον Προέδρου Φρανσουά Ολάντ, κατάφερε να γίνει ο νεότερος ηλικιακά Πρόεδρος της Γαλλίας. Μπορεί σε συνωμοσιολογικό επίπεδο η εκλογή να αποδίδεται τάχα σε “επιλογή των τραπεζιτών και του παγκόσμιου κυβερνητηρίου”, όμως η αλήθεια κρύβεται στη σκληρή δουλειά, την επιμονή και την υπομονή που συνδυάστηκαν με δυναμικές κινήσεις στο σωστό timing.

Η πορεία του Μακρόν, μπορεί να έγινε αντικείμενο παγκόσμιου ενδιαφέροντος, αλλά δεν πρωτοτύπησε ιδιαίτερα σε κάτι. Πέτυχε όμως, με εξαιρετικό τρόπο το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και για το λόγο αυτό αξίζει να μελετηθεί η πορεία του. Όχι μόνο δημοσιογραφικά, αλλά και πολιτικά καθώς μπορούν να εξαχθούν σημαντικά διδάγματα για ανάλογες προσπάθειες.

Διδάγματα που ίσως να φανούν χρήσιμα και στους ανερχόμενους ή μη Έλληνες πολιτικούς, καθώς δεν ήταν λίγες οι φορές που και στη χώρα μας ξεκίνησε κάτι “νέο” για να τελειώσει όμως άδοξα και αρκετά νωρίς.

Όπως και να έχει όμως, αξίζει να σημειωθεί μια φράση που διάβασα σχετικά πρόσφατα με αφορμή τις Ολλανδικές εκλογές και ταιριάζει το ίδιο καλά και στο παράδειγμα του Μακρόν, αλλά και κάθε ανερχόμενου στην πολιτική: “Οι χαρισματικές προσωπικότητες έχουν περιορισμένη εμβέλεια όταν ο πολιτικός λόγος που εκφράζουν δεν ανοίγει δρόμους προοπτικής για τα σύγχρονα κοινωνικά ρεύματα και αιτήματα.” Μένει λοιπόν να φανεί, κατά πόσο θα πετύχει ο νέος Γάλλος Πρόεδρος να εκφράσει με τις πολιτικές του επιλογές τα αιτήματα των Γάλλων πολιτών συνολικά.