Σημαντική συμβολή στη διάγνωση δύσκολων προβλημάτων στα νύχια έχει η χρήση υπερήχων, οι οποίοι – ανώδυνα και με απόλυτη ασφάλεια – μπορούν να εντοπίσουν από μια «μυρμηγκιά» που μόλις έχει αρχίσει να αναπτύσσεται κάτω από ένα νύχι, έως έναν «κρυμμένο» κακοήθη όγκο, ένα ύπουλο μελάνωμα ή μια επώδυνη κύστη.

Οι διαταραχές των νυχιών είναι πολύ συνηθισμένες και μπορεί να εμφανιστούν σε οποιαδήποτε ηλικία. Η πιο γνωστή από αυτές είναι η ονυχομυκητίαση που προσβάλλει το 10% των ενηλίκων, κυρίως των ηλικιωμένων.

Ωστόσο οι μύκητες δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα που μπορεί να εμφανιστεί στα νύχια. Το 15% σχετίζονται με συστηματικά, φλεγμονώδη και μεταβολικά νοσήματα που προκαλούν συμπτώματα σε αυτά και το 5% είναι κακοήθεις νόσοι ή άλλες παθήσεις που διαταράσσουν το χρώμα, την μορφολογία ή/και την ανατομία τους.

Τι παθήσεις μπορεί να αποκαλύψει μια κλινική εξέταση στα νύχια

Οι συστηματικές παθήσεις που μπορεί να έχουν εκδηλώσεις στα νύχια είναι πολλές. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι:

• η ψωρίαση,
• το σκληρόδερμα,
• ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος,
• η σιδηροπενική αναιμία,
• το σύνδρομο Raynaud,
• ακόμα και η χρόνια ισχαιμική καρδιοπάθεια
• ή τα χρόνια νοσήματα των πνευμόνων.

Υπάρχουν επίσης ορισμένες παθήσεις ή καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων στα νύχια.

• Οι πάσχοντες από σακχαρώδη διαβήτη, π.χ., είναι ευάλωτοι στις βακτηριακές λοιμώξεις των νυχιών,
• ενώ οι ασθενείς με προχωρημένη χρόνια νεφρική νόσο έχουν σε ποσοστό έως 60% εκδηλώσεις στα νύχια.
• Αντίστοιχα, όσοι έχουν υποβληθεί σε μεταμόσχευση οργάνων διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης βλαβών στην ονυχαία πλάκα εξαιτίας των ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων που παίρνουν,
• ενώ οι πάσχοντες από καρκίνο εκδηλώνουν σε ποσοστό 10-60% συμπτώματα στα νύχια στη διάρκεια της αντινεοπλασματικής θεραπείας (κυρίως της χημειοθεραπείας).

Πώς «διαβάζουμε» τα νύχια και τις παθήσεις που μπορεί να κρύβουν

Δεδομένου ότι είναι τόσο πολλοί οι παράγοντες που μπορεί να παίξουν ρόλο στην εκδήλωση προβλημάτων στα νύχια, η διάγνωση των ονυχοπαθειών δεν είναι πάντοτε τόσο εύκολη όσο θα περίμενε κανείς. Γι’ αυτό, δεν αρχίζει ούτε τελειώνει με την κλινική εξέταση.

«Η κλινική εξέταση αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στη διάγνωση των παθήσεων του δέρματος και των εξαρτημάτων του, όπως τα νύχια, αλλά δεν είναι η μοναδική διαγνωστική μέθοδος που έχουμε στη διάθεσή μας», τονίζει η δρ Σουλτάνα Βλαδένη, διευθύντρια της Α’ Πανεπιστημιακής Κλινικής του Νοσοκομείου Ανδρέας Συγγρός. «Μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι αρκετή για να γίνει σωστή διάγνωση μιας ονυχοπάθειας. Έτσι, μπορεί να χρησιμοποιήσουμε:

• την δερματοσκόπηση (είναι ο έλεγχος με ειδικό φακό),
• απεικονιστικές μεθόδους όπως οι ακτινογραφίες και η μαγνητική τομογραφία,
• εργαστηριακές εξετάσεις (π.χ. μικροβιολογικές),
• καθώς και ιστοπαθολογικές δοκιμασίες (βιοψίες).

Τα τελευταία χρόνια σε όλες αυτές τις μεθόδους έχει προστεθεί η υπερηχογραφία, η οποία μπορεί να αποκαλύψει με λεπτομέρεια την ανατομία της ονυχαίας μονάδας και τις παθολογίες της που δεν φαίνονται ή δεν μπορούν να αξιολογηθούν πλήρως δια γυμνού οφθαλμού».

Διάγνωση του μελανώματος στα νύχια, με υπερηχογράφημα

Αν και η χρήση της υπερηχογραφίας δεν είναι  ακόμα διαδεδομένη, έχει την δυνατότητα να υποκαταστήσει τη βιοψία, διότι επιτρέπει την αναίμακτη και λεπτομερή οπτική αξιολόγηση των ιστών κάτω από το νύχι. Το υπερηχογράφημα μπορεί ακόμα να χρησιμοποιηθεί στην απεικόνιση υπονύχιων όγκων και κύστεων.

«Το τελευταίο είναι εξαιρετικά σημαντικό, διότι οι κακοήθεις όγκοι των ονύχων συχνά δεν διαγιγνώσκονται εξ αρχής σωστά», τονίζει η κυρία Βλαδένη. «Για παράδειγμα, στο υπονύχιο μελάνωμα, ο μέσος χρόνος από το πρώτο σύμπτωμα έως τη σωστή διάγνωση είναι σχεδόν 2 χρόνια, σύμφωνα με πολλές μελέτες. Έχει υπολογιστεί, ότι η καθυστέρηση αυτή είναι υπεύθυνη, τουλάχιστον εν μέρει, για το χαμηλό ποσοστό δεκαετούς επιβίωσης της νόσου, που είναι 43%».

Υπερηχογράφημα νυχιών ακόμη και για μια… απλή παρανυχίδα

Μερικές άλλες παθήσεις που μπορούν να αξιολογηθούν με το υπερηχογράφημα είναι:

• η είσφρυση των ονύχων (όταν το νύχι μεγαλώνει μέσα στους ιστούς),
• η ονυχομάδηση (ουσιαστικά είναι η απώλεια του νυχιού),
• η ονυχόλυση (είναι η σταδιακή, ανώδυνη αποκόλληση του νυχιού),
• ακόμα και η παρωνυχία (είναι οξεία μόλυνση στο νύχι),
• μια υπονύχια «μυρμηγκιά» κ.λπ.

Τέλος, μπορούν να μελετηθούν λεπτομερώς και οι ονυχαίες εκδηλώσεις των συστηματικών νοσημάτων, όπως η ψωρίαση και ο λύκος.

Τα πλεονεκτήματα της μεθόδου για τους ασθενείς

Οι δυνατότητες αυτές έχουν πολλά πλεονεκτήματα για τους ασθενείς. «Με τα υπερηχογραφήματα ονύχων καθίσταται πιο ακριβής η διάγνωση, αφού υπάρχει δυνατότητα σύγκρισης του φυσιολογικού με το παθολογικό νύχι», εξηγεί η ειδικός. «Μπορούμε επίσης να αξιολογούμε αντικειμενικά την πορεία της θεραπείας που προτείνουμε στους ασθενείς μας, ενώ μπορούμε να πραγματοποιούμε την εξέταση όσο συχνά χρειάζεται, με απόλυτη ασφάλεια για τον ασθενή, αφού χρησιμοποιούνται υπέρηχοι και κανενός είδους ακτινοβολία ή πεδίο».