Μεταξύ της 12ης και της 14ης εβδομάδας της κύησης ξεκινά η κάθοδος των όρχεων στα αγόρια και των ωοθηκών στα κορίτσια, κάτω από τους νεφρούς. Όσο αναπτύσσεται το έμβρυο, τα όργανα αυτά μετακινούνται προς το κατώτερο τμήμα της κοιλιάς. Αν όμως αυτή η «μετανάστευση»  δεν ολοκληρωθεί σωστά, τότε υπάρχει πιθανότητα εμφάνισης βουβονοκήλης ή/και υδροκήλης (μόνο για τα αγόρια), η οποία χαρακτηρίζεται από ένα «φουσκωματάκι» στην βουβωνική περιοχή όταν το παιδί κλαίει ή σφίγγεται.

Αναζητήστε το «φουσκωματάκι» συνήθως στη δεξιά πλευρά

Η συχνότητα της βουβωνοκήλης στα τελειόμηνα νεογνά είναι 3,5% -5%, ποσοστό που διπλασιάζεται στα πρόωρα. Στο 60% των περιπτώσεων το πρόβλημα εντοπίζεται δεξιά, ενώ βουβωνοκήλη και από τις δύο πλευρές παρατηρείται μόνο στο 10% των περιπτώσεων. Το ποσοστό εντόπισης και στις 2 πλευρές ανεβαίνει σημαντικά εάν πρόκειται για πρόωρα κοριτσάκια.

Ενδεχομένως υπάρχει κληρονομικότητα, συχνά συνυπάρχει με κρυψορχία ή με άλλα προβλήματα του ουροποιητικού συστήματος, ενώ αυξημένη συχνότητα παρατηρείται σε παιδιά με σύνδρομο Down. Κλινικά, η βουβωνοκήλη μπορεί να ανακαλυφθεί σε οποιαδήποτε ηλικία. Παρ’ όλα αυτά, μία στις τρεις περιπτώσεις γίνεται εμφανής στους πρώτους 6 μήνες της ζωής.

Τα συμπτώματα της βουβωνοκήλης και η διάγνωση

Παρατηρείται, όπως είπαμε, μια μαλακή διόγκωση στη βουβωνική περιοχή όταν το παιδί κλαίει ή σφίγγεται, η οποία υποχωρεί μόλις ηρεμήσει. Πιο σπάνια η διόγκωση αυτή είναι σκληρή και δεν υποχωρεί, παρά μόνο αν το παιδί κοιμηθεί.

Η διάγνωση γίνεται με τη λήψη ιατρικού ιστορικού και την προσεκτική εξέταση από τον παιδίατρο ή τον παιδοχειρουργό. Επί αμφιβολίας, χρήσιμη είναι η απεικόνιση με υπερηχογράφημα από ακτινολόγο με εμπειρία στην παιδιατρική ακτινολογία.

Περισφιγμένη Βουβωνοκήλη. Φέρνει πόνο και εμετούς

Η περισφιγμένη κήλη οφείλεται στο γεγονός ότι κάποιο όργανο σημαντικού όγκου έχει «στριμωχτεί», με αποτέλεσμα να μην μπορεί να επιστρέψει στην κοιλιά. Όσο το όργανο παραμένει καθηλωμένο στη θέση αυτή, τόσο αυξάνεται ο όγκος του, λόγω στάσης της κυκλοφορίας του αίματος και του συνοδού οιδήματος, γεγονός που κάνει πιο δύσκολη την ανάταξή του πίσω στην κοιλιά. Το παιδί σε περίπτωση περίσφιξης είναι ευερέθιστο, ενδέχεται να κάνει εμέτους και να εμφανίσει μετεωρισμό κοιλίας. Η ψηλάφηση της κήλης σε αυτή τη φάση είναι συνήθως επώδυνη.

Η συχνότητα της περίσφιξης είναι αντιστρόφως ανάλογη της ηλικίας. Όσο πιο μικρό είναι το παιδί τόσο πιο συχνή η περίσφιξη.

Η θεραπεία της βουβωνοκήλης είναι χειρουργική και, συχνά, επείγουσα

Η θεραπεία είναι μόνο χειρουργική. Καλό είναι, από τη στιγμή που γίνεται η διάγνωση, να προγραμματίζεται η χειρουργική αποκατάσταση σύντομα, για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο περίσφιξης. Στην περίπτωση περισφιγμένης κήλης με περιεχόμενη έλικα εντέρου που δεν κατέστη δυνατόν να αναταχθεί, η χειρουργική αποκατάσταση είναι επείγουσα.

Εφόσον πρόκειται για την ωοθήκη, η αποκατάσταση είναι σχετικά επείγουσα. Εάν πρόκειται για περισφιγμένη κήλη που όμως κατέστη δυνατόν να αναταχθεί με χειρισμούς, αλλά με δυσκολία, τότε ο ιδανικός χρόνος αποκατάστασης είναι 48 ώρες μετά την ανάταξη. Η υποτροπή της κήλης είναι εξαιρετικά σπάνια. Είναι λίγο συχνότερη σε περίπτωση προωρότητας.

Τα αγοράκια μπορεί να εμφανίσουν και υδροκήλη

Η συχνότητα της υδροκήλης κυμαίνεται από 1% έως 5%. Μπορεί να είναι εμφανής αμέσως μετά τη γέννηση, είτε ως προοδευτική διόγκωση του οσχέου (το σακουλάκι μέσα στο οποίο βρίσκονται οι όρχεις), είτε ως αυξομειώσεις στον όγκο του οσχέου.

Γενικά συνιστάται ψυχραιμία και παρακολούθηση, καθώς στην πλειονότητά τους (90%) απορροφώνται έως την ηλικία των 6-12 μηνών. Παρ’ όλα αυτά, δεν συνιστάται η αποκατάστασή τους πριν από την ηλικία των 2 ετών. Φυσικά η αποκατάσταση γίνεται χειρουργικά.

Χειρουργική αποκατάσταση Βουβωνοκήλης – Υδροκήλης (αγόρια)

Στην περίπτωση που συνυπάρχουν βουβωνοκήλη και υδροκήλη, η επέμβαση είναι ουσιαστικά η ίδια. Γίνεται με μικρή τομή 1,5-2 εκατοστών στη βουβωνική χώρα, υπό γενική αναισθησία.

Ο μικρός ασθενής εισάγεται στο νοσοκομείο περίπου 1 ώρα πριν από το χειρουργείο και παίρνει εξιτήριο 3-4 ώρες μετά το πέρας αυτού, εκτός κι αν πρόκειται για βρέφος με ιστορικό προωρότητας, οπότε ενδέχεται να χρειαστεί να διανυκτερεύσει στο νοσοκομείο.

Εύκολη η μετεγχειρητική αποκατάσταση, καθώς δεν υπάρχουν ράμματα

Κατά τη διάρκεια της επέμβασης γίνονται οι κατάλληλοι χειρισμοί ώστε το παιδί μετεγχειρητικά να μην πονέσει καθόλου. Στο σπίτι, το παιδί λαμβάνει συστηματικά ανά 6ωρο παυσίπονα για 12-24 ώρες, ώστε να αποφευχθεί και η παραμικρή ενόχληση.

Εντός δε μερικών ημερών μπορεί να επιστρέψει σε ήπιες δραστηριότητες οι οποίες εξαρτώνται από την ηλικία του παιδιού. Δεν υπάρχουν ράμματα να κοπούν και το τραύμα θα πρέπει απλώς να προστατευθεί από το νερό για 3-4 ημέρες.