Αν συνηθίζετε να παίρνετε το χάπι για την πίεση μόλις ξυπνάτε – αλλά διαπιστώνετε ότι δεν σας καλύπτει για ολόκληρη τη μέρα –  ίσως θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας μήπως θα ήταν καλύτερα να το πάρετε λίγο πριν πέσετε για τον βραδινό σας ύπνο. Κι αυτό διότι η λήψη φαρμάκων για την αρτηριακή πίεση πριν πέσετε για ύπνο το βράδυ – παρά κατά την πρωινή αφύπνιση – φαίνεται να περιορίζει τον κίνδυνο καρδιακού και εγκεφαλικού επεισοδίου, σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «European Heart Journal».

Είναι η πρώτη μελέτη που διερεύνησε την επίδραση που έχει η χρονική στιγμή της ημέρας κατά την οποία ο ασθενής παίρνει το αντιυπερτασικό του φάρμακο, στον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών προβλημάτων.

Ακολουθήστε το «εσωτερικό ρολόι του σώματος»

Ο καθηγητής Ραμόν Ερμίδα, βασικός συντάκτης της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Βίγκο στην Ισπανία, είπε ότι η επίδραση του χρόνου εξηγείται από το εσωτερικό ρολόι του σώματος, καθώς οι χημικές διεργασίες μέσα στο σώμα μας ποικίλουν κατά τη διάρκεια ενός 24ωρου.

Αυτό σημαίνει, κατά τον καθηγητή, ότι το ίδιο φάρμακο μπορεί να έχει διαφορετικά αποτελέσματα αν χορηγηθεί σε διαφορετικές χρονικές στιγμές μέσα στην ημέρα, πράγμα που ονομάζεται «χρονοθεραπεία».

Ο Ερμίδα εξήγησε ότι το ίδιο αντιυπερτασικό, στην ίδια δόση, χορηγούμενο δύο διαφορετικές χρονικές στιγμές, έχει τελείως διαφορετική φαρμακοκινητική και φαρμακοδυναμική και έτσι συμπεριφέρεται σαν δύο διαφορετικά φάρμακα.

Τι ξέραμε μέχρι τώρα

Προηγούμενη έρευνα είχε δείξει ότι η υπέρταση κατά τον ύπνο και οι μικρές διαφορές μεταξύ της αρτηριακής πίεσης κατά τη διάρκεια της ημέρας και κατά τη διάρκεια της νύχτας, είναι σημαντικοί παράγοντες κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών προβλημάτων.

Έχουν επίσης διεξαχθεί μελέτες που δείχνουν ότι η φαρμακευτική αγωγή για την αρτηριακή πίεση έχει καλύτερη δράση όταν λαμβάνεται το βράδυ και, κατά συνέπεια, μπορεί να μειώνει τον αριθμό εγκεφαλικών και των καρδιακών επεισοδίων.

Η παρούσα μελέτη επιδίωξε να διερευνήσει την μακροπρόθεσμη επίδραση πρόσληψης αυτού του φαρμάκου πριν από τον ύπνο ή κατά την πρωινή αφύπνιση.

Η έρευνα

Η ερευνητική ομάδα χώρισε περισσότερους από 19.000 ενήλικες με υπέρταση σε δύο ομάδες. Στη μία ζήτησε από τους ασθενείς να παίρνουν την αγωγή πριν κοιμηθούν και στην άλλη κατά την πρωινή αφύπνιση.

Οι ασθενείς παρακολουθήθηκαν από τους ερευνητές για μια περίοδο από τέσσερα έως οκτώ χρόνια, με την αρτηριακή πίεση να μετράται μια φορά το χρόνο επί 48 ώρες (με holter πιέσεως). Συνολικά, καταγράφηκαν 1.752 καρδιαγγειακά επεισόδια, όπως καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό, θάνατος από καρδιαγγειακή νόσο και καρδιακή ανεπάρκεια.

Αν και η δράση του φαρμάκου στην αρτηριακή πίεση κατά τη διάρκεια της ημέρας ήταν παρόμοια και για τις δύο ομάδες, αυτοί που έπαιρναν το φάρμακο πριν κοιμηθούν παρουσίασαν σημαντική μείωση στην αρτηριακή πίεση και κατά τη διάρκεια του νυχτερινού ύπνου.

Τι συμβαίνει όταν κοιμόμαστε

Ο Ερμίδα εξηγεί ότι ήταν γνωστό πως η δραστηριότητα του ορμονικού συστήματος που ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση κορυφώνεται όταν κοιμόμαστε. Αυτό σημαίνει, ίσως, ότι τα φάρμακα που αλληλεπιδρούν με το ορμονικό σύστημα έχουν καλύτερα αποτελέσματα όταν λαμβάνονται πριν από τον ύπνο.

Διαπιστώθηκε ότι αυτοί που έπαιρναν τα φάρμακα πριν κοιμηθούν διέτρεχαν 56% μικρότερο κίνδυνο θανάτου από καρδιαγγειακές νόσους, 49% χαμηλότερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και 44% μικρότερο κίνδυνο καρδιακής προσβολής συγκριτικά με την άλλη ομάδα. Η ερευνητική ομάδα επισημαίνει, ωστόσο, ότι τα ευρήματα πρέπει να επιβεβαιωθούν σε ένα μεγαλύτερο φάσμα εθνοτήτων και εργαζομένων.

Πολλαπλά οφέλη από τη λήψη του αντιϋπερτασικού το βράδυ

Το πολύ ενδιαφέρον, σύμφωνα με τον Ερμίδα, είναι ότι τα φάρμακα για την αρτηριακή πίεση μπορεί να παίζουν ρόλο σε πολλές διαφορετικές βιολογικές διεργασίες των οποίων η δραστηριότητα ποικίλλει κατά τη διάρκεια της ημέρας. Εκτός, λοιπόν, από την επίδραση στην αρτηριακή πίεση, η ερευνητική ομάδα του  διαπίστωσε ότι όσοι έλαβαν το φάρμακο πριν κοιμηθούν παρουσίασαν επίσης καλύτερη λειτουργία των νεφρών και καλύτερα επίπεδα χοληστερόλης, δυο σημαντικοί παράγοντες που παίζουν ρόλο στις καρδιαγγειακές παθήσεις.

«Η μελέτη αυτή έχει τη δυνατότητα να μεταμορφώσει τον τρόπο με τον οποίο συνταγογραφούμε φάρμακα για την αρτηριακή πίεση», αναφέρει ο Πολ Λίσον, καθηγητής καρδιοαγγειακής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ενώ και ο καθηγητής Στέφαν Μακ Μάχον, διευθυντής του «Ινστιτούτου George για την Παγκόσμια Υγεία», του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, δήλωσε ότι «μια τέτοια επίδραση στα καρδιαγγειακά επεισόδια δείχνει εκπληκτική».

Από το περιοδικό Υπέρταση που κυκλοφορεί με τον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής