Ίσως η δραστηριότητα που επλήγη περισσότερο από την πανδημία ήταν εκείνη της άθλησης, είτε σε επαγγελματικό είτε σε ερασιτεχνικό επίπεδο. Με το άνοιγμα, όμως, των γυμναστηρίων και των χώρων άθλησης προέκυψε ένα ερώτημα που ίσως δεν είχαμε υπολογίσει: «πόσο ασφαλές είναι να ασκηθεί ξανά κάποιος που μολύνθηκε από την ιό, ακόμη και αν δεν χρειάστηκε να νοσηλευτεί, ή ακόμη κι αν ήταν εντελώς ασυμπτωματικός».

Ο κίνδυνος της καρδιακής βλάβης παραμονεύει πάντοτε

Υπάρχουν αρκετές αναφορές αθλούμενων οι οποίοι, μετά από COVID-19, εμφανίζουν για εβδομάδες επίμονα, υποτροπιάζοντα συμπτώματα όπως βήχα, ταχυκαρδία και έντονη κόπωση.

Μελέτες που έγιναν σε αθλητές και αθλητικές ομάδες στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γερμανία έχουν δείξει ότι σε έναν αριθμό περιπτώσεων οι αναρρώσαντες αθλητές από COVID-19 μπορεί να παρουσιάζουν καρδιακή βλάβη, όπως προκύπτει από τη μέτρηση στο αίμα των επιπέδων της Τροπονίνης (hs-cTn), μιας ουσίας η οποία αυξάνεται σε περιπτώσεις καρδιακού τραύματος.

Παρόμοια ευρήματα έχουν προκύψει και με τη χρήση Μαγνητικής Τομογραφίας Καρδιάς (cMRI). Είναι σημαντικό να εντοπιστούν όλοι οι αναρρώσαντες από το νέο κορωνοϊό που παρουσιάζουν καρδιακή βλάβη και επιθυμούν να επιστρέψουν σε άσκηση και άθληση, ώστε να τους δοθούν οι κατάλληλες οδηγίες και να παρακολουθηθούν με τρόπο που θα επιτρέψει την ασφαλή επιστροφή τους στην άσκηση.

Οδηγίες για επιστροφή στην άσκηση μετά από λοίμωξη COVID-19

• Όσοι ήταν τελείως ασυμπτωματικοί (και ανακάλυψαν ότι είναι θετικοί στο νέο κορωνοϊό σε τυχαίο έλεγχο) ή ήταν ελάχιστα συμπτωματικοί, αφού συμπληρώσουν το συνιστώμενο διάστημα απομόνωσης, μπορούν να επανέλθουν σε πρόγραμμα άσκησης και άθλησης σταδιακά, χωρίς την ανάγκη να εξεταστούν καρδιολογικά. Και αυτό διότι η πιθανότητα καρδιακής βλάβης στην ασυμπτωματική ή ελάχιστα συμπτωματική COVID-19 είναι εξαιρετικά μικρή. Ωστόσο, σε περίπτωση εμφάνισης συμπτωμάτων κατά την άσκηση (πόνος στο στήθος, έντονη δύσπνοια, βήχας, ζάλη, αδυναμία) ο ασκούμενος θα πρέπει να αναζητήσει καρδιολογική εκτίμηση.
• Όλοι οι υπόλοιποι αναρρώσαντες από COVID-19, όσοι δηλαδή είχαν ήπια (αλλά διάρκειας μεγαλύτερης των 2 ημερών), μέτρια ή σοβαρά συμπτώματα λοίμωξης, αφού αναρρώσουν θα πρέπει να εκτιμηθούν από καρδιολόγο αν επιθυμούν να συμμετέχουν σε πρόγραμμα άσκησης ή άθλησης. Ιδιαίτερα για όσους είχαν διάρκεια νόσου μεγαλύτερη από μια εβδομάδα ή χρειάστηκε να νοσηλευτούν, η καρδιολογική εξέταση είναι απαραίτητη για να αποκλειστεί πιθανή καρδιακή βλάβη από την COVID-19.

Σε τι καρδιολογικές εξετάσεις θα πρέπει να υποβληθούν όσοι μολύνθηκαν

• Ο βασικός καρδιολογικός έλεγχος περιλαμβάνει, εκτός από την κλινική εξέταση, τη διενέργεια Ηλεκτροκαρδιογραφήματος και Υπερηχογραφήματος (Triplex) καρδιάς.
• Όσοι αναφέρουν συμπτώματα ταχυκαρδίας ή αισθήματος παλμών θα πρέπει να εξετάζονται για πιθανές αρρυθμίες με τοποθέτηση 24ωρης ηλεκτροκαρδιογραφικής καταγραφής (Holter), ενώ όσοι παρουσιάζουν δύσπνοια ή κόπωση προσπάθειας θα πρέπει να υποβάλλονται σε καρδιοαναπνευστική δοκιμασία κόπωσης για εκτίμηση της καρδιακής αλλά και της αναπνευστικής λειτουργίας.
• Εάν υπάρχουν συμπτώματα στηθάγχης και πόνου στο στήθος μπορεί να χρειαστεί η διενέργεια αξονικής στεφανιογραφίας ώστε να αποκλειστούν στενώσεις ή και θρόμβοι στις στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς, καθώς η λοίμωξη COVID-19 σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει σε έξαρση της στεφανιαίας νόσου ή στη δημιουργία θρόμβων στις στεφανιαίες αρτηρίες της καρδιάς
• Κομβικό ρόλο στην εκτίμηση της καρδιακής λειτουργίας μετά από λοίμωξη COVID-19 έχει η Μαγνητική Τομογραφία Καρδιάς (cMRI) η οποία συνιστάται ιδιαίτερα σε όσους είχαν έντονα συμπτώματα κατά τη νόσηση από COVID-19 ή χρειάστηκε να νοσηλευτούν και επιθυμούν να ασκηθούν, και ασφαλώς σε όσους πρόκειται να αθληθούν σε έντονο, ανταγωνιστικό επίπεδο. Σε περίπτωση διάγνωσης τέτοιας βλάβης, ο ασκούμενος θα πρέπει να απέχει από αθλητικές δραστηριότητες μέχρι η καρδιά να επουλωθεί πλήρως. Το διάστημα αυτό μπορεί να διαρκέσει από λίγες εβδομάδες έως 6 μήνες.

Συμπερασματικά, πριν φορέσετε τα αθλητικά σας…

• Για την ασφαλή επιστροφή στην άσκηση και άθληση μετά από λοίμωξη COVID-19 σημαντικό ρόλο έχει η σωστή καρδιολογική εκτίμηση, ιδιαίτερα σε όσους είχαν συμπτωματική ή σοβαρή νόσο. Η επιστροφή στην άσκηση είναι ασφαλής όταν οι εξετάσεις όπως το Ηλεκτροκαρδιογράφημα και το Υπερηχογράφημα Καρδιάς είναι φυσιολογικές, δεν υπάρχουν ενδείξεις καρδιακής φλεγμονής και δεν καταγράφονται αρρυθμίες.
• Επί υποψίας συνεχιζόμενης καρδιακής βλάβης, η Μαγνητική Τομογραφία Καρδιάς προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες στη διάγνωση και παρακολούθηση όσων ανάρρωσαν από COVID-19 ώστε αυτοί να επιστρέψουν με ασφάλεια στην αγαπημένη τους αθλητική δραστηριότητα όταν η καρδιά θα είναι απολύτως υγιής.

Γράφει ο Νίκος Δ. Γεωργακόπουλος
Επεμβατικός Καρδιολόγος- Ηλεκτροφυσιολόγος
Επιστημονικός Συνεργάτης ΥΓΕΙΑ