Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί την  τρίτη αιτία θανάτου στον κόσμο (3η στους  άντρες- 2η στις γυναίκες). Στην Ευρώπη αποτελεί τον πιο συχνό καρκίνο και τη δεύτερη αιτία θνησιμότητας από καρκίνο, με περισσότερους από  200.000 θανάτους ετησίως. Ωστόσο, έχει αποδειχθεί από μελέτες ότι στις χώρες όπου αυξάνει ο αριθμός των προληπτικών κολονοσκοπήσεων μειώνονται οι  θάνατοι  από τη νόσο, ενώ έχουμε και αυξημένο αριθμό διαγνώσεων προκαρκινικών καταστάσεων, κάτι που μπορεί να αποδειχθεί σωτήριο για τους ασθενείς.

Με την κολονοσκόπηση ελέγχουμε το παχύ έντερο, μπορούμε να ανιχνεύσουμε πολύποδες και να τους αφαιρέσουμε, καθώς περίπου το 10% από αυτούς μπορεί να εξελιχθούν  σε καρκίνο. Ο χρόνος που απαιτείται ποικίλει και υπολογίζεται περίπου στα 10-15έτη.

Σε ποια ηλικία θα πρέπει να ξεκινά η προληπτική κολονοσκόπηση

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου, είναι πολύ πιο συχνός μετά την ηλικία των 50 ετών. Από τα 10 περιστατικά, τα 9 είναι πάνω από την ηλικία των πενήντα ετών. Αλλά την τελευταία 20ετία παρατηρείται μία πτώση της μέσης ηλικίας εμφάνισης της νόσου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η μέση ηλικία το 2000 ήταν περίπου τα 72 έτη, ενώ σήμερα έχει πέσει στα 66 έτη. Το πιο ανησυχητικό όμως είναι ότι στα άτομα κάτω από 50 παρατηρείται μια ετήσια αύξηση 2% στην  συχνότητα εμφάνισης.

Τα νεότερα επιδημιολογικά δεδομένα οδήγησαν την Αμερικανική Γαστρεντερολογική Εταιρία να συστήσει  την έναρξη της προληπτικής κολονοσκόπησης στην ηλικία των 45 ετών. Σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό εμφάνισης τη νόσου, η έναρξη του προληπτικού ελέγχου κατεβαίνει στην ηλικία των 40 ετών ή 10 έτη νωρίτερα  από την εμφάνιση του νεότερου καρκίνου στην οικογένεια.

Οι αιτίες της ραγδαίας αύξησης του καρκίνου του παχέος εντέρου

Υπάρχει και ένα άσχημο νέο από τις μελέτες:  οι γεννηθέντες τη δεκαετία του 1990 έχουν διπλάσιο κίνδυνο  για καρκίνο του παχέος εντέρου  σε σύγκριση με τους ενήλικες  που γεννήθηκαν τη δεκαετία του 1950. Οι λόγοι είναι προφανείς:

• Η κατανάλωση κόκκινου κρέατος (ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει μέχρι 500γρ. την εβδομάδα),
• το κάπνισμα,
• η καθιστική ζωή,
• η παχυσαρκία και
• η κατάχρηση αλκοόλ,

αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου στο παχύ έντερο. Αντίθετα, δίαιτες που είναι πλούσιες σε φυτικές ίνες μειώνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης της νόσου. Επιπλέον, η βιταμίνη D, το ασβέστιο, το γάλα και το ψάρι, φαίνεται να δρουν θετικά.

Η κολονοσκόπηση είναι επώδυνη;

Σε μία σύγχρονη ενδοσκοπική μονάδα, όπως αυτή του Metropolitan General, ο εξεταζόμενος δεν αισθάνεται κάτι κατά την διάρκεια της ενδοσκόπησης. Εκτός από τον γαστρεντερολόγο υπάρχει και αναισθησιολόγος ο οποίος θα χορηγήσει  ένα μείγμα κατασταλτικών-αναλγητικών  φαρμάκων, με αποτέλεσμα να υπάρχει  απόλυτη ασφάλεια, αλλά και ο εξεταζόμενος να μην καταλαβαίνει κάτι.

Αντί για ατμοσφαιρικό αέρα, η εμφύσηση του εντέρου γίνεται με διοξείδιο του άνθρακα που αποβάλλεται πολύ πιο γρήγορα, με συνέπεια μετά το πέρας της εξέτασης να μην υπάρχει δυσφορία ή πόνος. Στις δύσκολες κολονοσκοπήσεις μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ειδική αντλία νερού που ξεδιπλώνει καλύτερα το παχύ έντερο και μειώνει την διάρκεια της εξέτασης.

Υπάρχουν νέες τεχνολογίες που βοηθούν στην κολονοσκόπηση;

Στο ενδοσκοπικό τμήμα του Metropolitan General όλα τα ενδοσκόπια είναι πλέον τελευταίας γενιάς, δηλαδή υψηλής ανάλυσης, με αποτέλεσμα να ελέγχουμε καλύτερα το βλεννογόνο του εντέρου. Καθημερινότητα αποτελεί, επίσης, και η εικονική χρωμοενδοσκόπηση, δηλαδή αντί να ψεκάσουμε το έντερο με ειδικές χρωστικές -κάτι που απαιτεί χρόνο, αλλά βοηθά στην αναγνώριση προκαρκινικών βλαβών – αυτό γίνεται με την εικονική χρωμοενδοσκόπηση, με αντίστοιχα ποσοστά ακρίβειας στη διάγνωση. Τέλος υπάρχει και η «τεχνική νοημοσύνη» για την ανάδειξη πολυπόδων, δηλαδή ο υπολογιστής από μόνος του μπορεί να αναγνωρίσει πολύποδες στο παχύ  έντερο αλλά και να τους ταξινομήσει ανάλογα με τον βαθμό επικινδυνότητάς τους.

Ειδικά για τους πολύποδες

Επειδή οι πολύποδες δεν εμφανίζουν στην πλειοψηφία τους συμπτώματα, η κολονοσκόπηση αποτελεί την κύρια μέθοδο προληπτικού ελέγχου τους πριν αυτοί γίνουν επικίνδυνοι. Ο έλεγχος πρέπει να ξεκινά από την ηλικία των 50 και ενδεχομένως των 45 ετών για άτομα μέσου κινδύνου. Για κατηγορίες ατόμων με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης προτείνεται η έναρξη του ελέγχου νωρίτερα.

Ποια είναι η θεραπεία τους;

Η θεραπεία των πολυπόδων συνίσταται στην πλήρη αφαίρεσή τους από το έντερο και ονομάζεται ενδοσκοπική πολυποδεκτομή. Αυτή γίνεται συνήθως κατά τη διάρκεια της κολονοσκόπησης με ειδικά εργαλεία. Σπάνια μπορεί να χρειαστεί να γίνει σε δεύτερο χρόνο, εάν έτσι κρίνει ο γαστρεντερολόγος σας.

Είναι ασφαλής η ενδοσκοπική πολυποδεκτομή;

Η πολυποδεκτομή είναι γενικά ασφαλής επέμβαση. Όπως, όμως, κάθε επέμβαση, ενέχει κάποιους κινδύνους που ευτυχώς είναι σπάνιοι και αντιμετωπίσιμοι.