Ανησυχητικό εμβολιαστικό κενό στα εμβόλια ρουτίνας παιδιών και εφήβων έχει δημιουργήσει η πανδημία της COVID-19, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρίας, καθηγητή Παιδιατρικής, Ανδρέα Κωνσταντόπουλο.

Καθώς η εξελισσόμενη πανδημία μονοπωλεί το ενδιαφέρον όλων, δεν πρέπει οι γονείς, προσπαθώντας να προστατέψουν τα παιδιά τους από αυτήν, να ξεχνούν ότι υπάρχουν και άλλοι κίνδυνοι για την υγεία τους – όπως η μηνιγγίτιδα Β – ειδικά τώρα που άνοιξαν τα σχολεία ξανά.

Στο 1^ο  lockdown σχεδόν μηδενίστηκαν οι εμβολιασμοι παιδιών και εφήβων

Όπως παρατηρεί ο κ. Κωνσταντόπουλος, τα τελευταία χρόνια η εμβολιαστική κάλυψη στα χώρα μας ήταν σε υψηλά επίπεδα. Μέχρι που προέκυψε ο νέος κορωνοϊός… «Είναι χαρακτηριστικό ότι στο πρώτο lock down (Μάρτιος – Απρίλιος 2020) ο βασικός εμβολιασμός ρουτίνας (διφθερίτιδα, τέτανος, κοκκύτης, ηπατίτιδα Β, Hib, πολιομυελίτιδα, πνευμονιόκοκκος, ιλαρά, ερυθρά, παρωτίτιδα) ελαττώθηκε σημαντικά. Στα παιδιά ηλικίας μικρότερης των 18 μηνών εμβολιάστηκε ένα ποσοστό μόλις 20%, ενώ στα παιδιά ηλικίας άνω των 4 ετών και τους εφήβους, δυστυχώς τα ποσοστά εμβολιασμού σχεδόν μηδενίστηκαν».

Μικρή «ανάσα» στους εμβολιασμούς μετά το πρώτο «κλείσιμο»

Μετά το πρώτο lock down οι εμβολιασμοί ξεκίνησαν εκ νέου να πραγματοποιούνται με την προτροπή των παιδιάτρων και της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, έχοντας σαν αποτέλεσμα τον Οκτώβριο 2020 οι εμβολιασμοί να αυξηθούν σημαντικά σε όλες τις ηλικίες, φτάνοντας σε ποσοστό 80%.

Και νέα πτώση των εμβολιασμών με το 2^ο lockdown

Δυστυχώς, με το δεύτερο lock down το Νοέμβριο, τα ποσοστά των βασικών εμβολιασμών ρουτίνας στα παιδιά κάτω των 18 μηνών μειώθηκαν και πάλι κατά 17%-20%, ενώ στα μεγαλύτερα παιδιά και τους εφήβους μειώθηκαν κατά 40%, σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντόπουλο.

Ενδεικτικά αναφέρει τις εξής μειώσεις στα ποσοστά εμβολιασμών:

• Καρκίνος του τραχήλου της μήτρας (HPV) → μείωση εμβολιασμών κατά 40-45%,
• Μηνιγγίτιδα C → μείωση εμβολιασμών κατά 30-35%,
• Μηνιγγίτιδα Β → μείωση εμβολιασμών κατά 40% κλπ.

Το 3^ο lockdown «εκμηδένισε» τους εμβολιασμούς των εφήβων

«Έχει δημιουργηθεί ένα ανησυχητικό εμβολιαστικό κενό», τονίζει χαρακτηριστικά    και προσθέτει ότι «στο τρίτο lock down του Φεβρουαρίου 2021 τα πρώτα δεδομένα δείχνουν ότι υπάρχει σχεδόν μηδενικός εμβολιασμός στην εφηβική ηλικία».

«Αυτό σημαίνει ότι αν δεν δράσουμε άμεσα, θα εμφανισθούν παλιά (ξεχασμένα) λοιμώδη νοσήματα, όπως ιλαρά, κοκκύτης, μηνιγγίτιδα κλπ. Το πρόβλημα θα είναι πιο έντονο για τη μηνιγγίτιδα Β, που η κάλυψη είχε φθάσει στο 40%», προειδοποιεί ο κ. Κωνσταντόπουλος.

Ο καθηγητής προτείνει, το υπουργείο Υγείας μαζί με όλους τους αρμόδιους φορείς και την Ελληνική Παιδιατρική Εταιρία να προωθήσουν άμεσα τον εμβολιασμό των παιδιών που έχει καθυστερήσει δραματικά λόγω της πανδημίας του COVID-19, με στόχο να επανέλθει η κοινωνία στα εμβολιαστικά επίπεδα προ της πανδημίας.

Ιδιαίτερη προσοχή στη μηνιγγίτιδα Β

«…Η καθιερωμένη επίσκεψη στον παιδίατρο για το προγραμματισμένο checkup και για τον προληπτικό εμβολιασμό είναι απαραίτητη. Κατά την επίσκεψη, καλό θα ήταν οι γονείς να ενημεωθούν για τους κινδύνους μιας ιδιαίτερα ύπουλης νόσου, της μηνιγγίτιδας Β και να εμβολιάσουν τα παιδιά τους άμεσα, αν δεν το έχουν ήδη κάνει. Ειδικά τώρα με την πανδημία του κορωνοιού, η προστασία από θανατηφόρα νοσήματα για τα οποία μπορούμε να προστατευτούμε μέσω του εμβολιασμού είναι επείγουσα και επιτακτική…»

Γενικά για τη μηνιγγίτιδα Β

• Πρόκειται για μια ιδιαίτερα επικίνδυνη νόσο η οποία δεν κάνει διακρίσεις, προσβάλλει μωράκια, νήπια και νεαρούς ενήλικες, εξελίσσεται ταχύτατα μέσα σε 24 μόλις ώρες και μπορεί να προκαλέσει μόνιμες αναπηρίες ή να οδηγήσει ακόμα και σε θάνατο. Περίπου 1 στα 5 περιστατικά μηνιγγίτιδας μπορεί να έχει σοβαρές επιπλοκές, όπως μόνιμες αναπηρίες.
• Οποιοσδήποτε μπορεί να προσβληθεί από τη Μηνιγγιτιδοκοκκική νόσο. Τα βρέφη και τα νήπια αποτελούν τις πιο ευάλωτες ηλικιακές ομάδες και ακολουθούν οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες. Βρέφη ηλικίας κάτω του 1 έτους διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης Μηνιγγιτιδοκοκκικής νόσου από οποιαδήποτε άλλη ηλικιακή ομάδα και ακολουθούν τα νήπια ηλικίας 1 έως 4 ετών. Οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες διατρέχουν επίσης αυξημένο κίνδυνο προσβολής από τη νόσο.
• Σημασία της πρόληψης: Μόνο ο εμβολιασμός αποτελεί ουσιαστική πρόληψη, δεδομένου ότι 1 στους 10 ενηλίκους φέρει το βακτήριο της νόσου Μηνιγγίτιδας Β ασυμπτωματικά και μπορεί να μεταφέρει τη νόσο σε νεαρά μέλη της οικογένειας του μέσω καθημερινών συνηθειών όπως το φιλί, ο βήχας και το φτάρνισμα. Η μηνιγγιτιδοκοκκική νόσος είναι ιδιαιτέρως σοβαρή, καθώς μπορεί να εξελιχθεί ραγδαία και να οδηγήσει ακόμα και στον θάνατο. Στα αρχικά στάδια της νόσου, όμως, τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά της απλής γρίπης: υψηλός πυρετός, πονοκέφαλος, αυχενική δυσκαμψία, εμετός, φωτοφοβία, αιμορραγικό εξάνθημα και δημιουργεί την εσφαλμένη εντύπωση ότι πρόκειται για ένα απλό κρυολόγημα που «θα περάσει γρήγορα», ωστόσο εξελίσσεται ραγδαία.
• Ο μοναδικός τρόπος για την αποτελεσματική και ασφαλή πρόληψη της Μηνιγγίτιδας Β, είναι η έγκαιρη έναρξη και ολοκλήρωση του εμβολιασμού των παιδιών, ο οποίος δύναται να ξεκινήσει από την ηλικία των 2 μηνών και άνω. Ο εμβολιασμός κατά των υπόλοιπων τύπων μηνιγγίτιδας, είναι επίσης απαραίτητος, ωστόσο δεν προστατεύει τα παιδιά από την μηνιγγίτιδα τύπου Β.