Ο διαβήτης τύπου 2 στη μέση ηλικία αυξάνει σημαντικά- περίπου κατά 30%- τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού, του πιο κοινού τύπου εγκεφαλικού επεισοδίου, επιβεβαιώνει νέα μελέτη. Μάλιστα, εκτός από την αύξηση του κινδύνου εκδήλωσης ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου, οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι οι άνθρωποι που είχαν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 στην ηλικία των 40 ή 50 ετών, είχαν διπλάσιες πιθανότητες στένωσης των αιμοφόρων αγγείων στον εγκέφαλο από τα 60 και μετά.

«Τα ευρήματά μας υπογραμμίζουν την ανάγκη ελέγχου του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2 κατά τη μέση ηλικία για την πρόληψη αυτών των επιπτώσεων», δήλωσε ο συγγραφέας της μελέτης Rongrong Yang από το ιατρικό πανεπιστήμιο Tianjin, στην Κίνα.

Ο μηχανισμός απόφραξης των αγγείων προς τον εγκέφαλο ή εντός αυτού

Ένα ισχαιμικό αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, το οποίο είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος εγκεφαλικού επεισοδίου, συμβαίνει όταν διακόπτεται η αρτηριακή παροχή αίµατος σε ένα τµήµα του εγκεφάλου. Αυτό οφείλεται σε απόφραξη των µεγάλων αγγείων προς τον εγκέφαλο, ή των µικρών αγγείων εντός του εγκεφάλου.

Η απόφραξη προκαλείται είτε από δηµιουργία θρόµβου σε µία στενωµένη αρτηρία (θρόµβωση) είτε από θρόµβο που σχηµατίσθηκε σε άλλο σηµείο του σώµατος, συνήθως στην καρδιά, και µετακινήθηκε στις αρτηρίες του εγκεφάλου µε την αιµατική ροή (εµβολή).

Ο λιγότερο κοινός τύπος αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου είναι το αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο, το οποίο συµβαίνει µετά από αιµορραγία µέσα (αιµάτωµα), ή γύρω από τον εγκέφαλο (υπαραχνοειδής αιµορραγία).

Τα αίτια της αιμορραγίας στον εγκέφαλο και ο ρόλος του Διαβήτη

Υπάρχουν πολλά πιθανά αίτια αιµορραγίας στον εγκέφαλο. Τα συνηθέστερα είναι:

• Ρήξη ανευρύσµατος ή δυσπλασίας αγγείου του εγκεφάλου
• Ρήξη µικρών αγγείων εντός του εγκεφάλου.

Ο διαβήτης τύπου 2 έχει συνδεθεί εδώ και χρόνια με τον κίνδυνο εμφάνισης εγκεφαλικού επεισοδίου, δεν ήταν όμως σαφές αν ο αυξημένος κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου οφείλεται στον διαβήτη ή σε άλλους γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες.

Για να διερευνήσουν αν ο ίδιος ο διαβήτης αποτελεί παράγοντα κινδύνου, οι ερευνητές εξέτασαν στοιχεία από το Σουηδικό Μητρώο Διδύμων. Πάνω από 33.000 δίδυμοι πληρούσαν τα κριτήρια για τη μελέτη.

Όλοι οι συμμετέχοντες στη μελέτη είχαν γεννηθεί πριν από το 1958. Κανείς δεν είχε ενδείξεις στένωσης των αιμοφόρων αγγείων ή εγκεφαλικού επεισοδίου πριν την ηλικία των 60 ετών.

Μόλις 4% των συμμετεχόντων είχαν διαβήτη στη μέση ηλικία. Πάνω από το 9% υπέστησαν εγκεφαλικό επεισόδιο ή στένωση αιμοφόρων αγγείων στον εγκέφαλο μετά τα 60, ανέφεραν οι συγγραφείς της μελέτης.

Μετά την προσαρμογή των δεδομένων για τον υπολογισμό άλλων παραγόντων κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο, όπως το κάπνισμα και η παχυσαρκία, οι ερευνητές παρατήρησαν αύξηση του κινδύνου ισχαιμικού εγκεφαλικού, αλλά όχι αυξημένο κίνδυνο αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου.

Ο Yang είπε ότι οι γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες δεν φάνηκε να αυξάνουν τον κίνδυνο ισχαιμικού εγκεφαλικού, σημείωσε ωστόσο ότι απαιτείται περισσότερη έρευνα.

Στο μικροσκόπιο η υψηλή χοληστερίνη και η υπέρταση

Η μελέτη δεν σχεδιάστηκε για να αποδείξει σχέση αιτίας-αποτελέσματος. Γιατί μπορεί λοιπόν ο διαβήτης να οδηγήσει σε περισσότερα ισχαιμικά εγκεφαλικά;

«Οι μηχανισμοί που συνδέουν τον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 με το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι πολύπλοκοι και όχι πλήρως κατανοητοί», λέει ο Yang.

Τα άτομα με διαβήτη τύπου 2 έχουν μη φυσιολογικά επίπεδα χοληστερόλης και αυτό μπορεί να συμβάλει στη στένωση των αιμοφόρων αγγείων στον εγκέφαλο.

Ο Δρ Joel Zonszein, διευθυντής του κέντρου διαβήτη στο ιατρικό κέντρο Montefiore της Νέας Υόρκης, ανέφερε ότι ο σουηδικός πληθυσμός έχει σημαντικά χαμηλότερα ποσοστά σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 από τις ΗΠΑ.

Δεν του προκάλεσε ωστόσο έκπληξη το γεγονός ότι παρατηρείται υψηλότερος κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και στένωση των αιμοφόρων αγγείων σε άτομα με διαβήτη.

«Πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση για τη σωστή διάγνωση για τον έλεγχο των παραγόντων κινδύνου. Πρέπει να επικεντρωνόμαστε σε όσα μπορούμε να κάνουμε για να βελτιώσουμε τους παράγοντες κινδύνου, όπως η διακοπή του καπνίσματος και η αντιμετώπιση της υψηλής αρτηριακής πίεσης» δήλωσε ο Zonszein.

Καθοριστικός ο έλεγχος των παραγόντων κινδύνου με φαρμακευτική αγωγή

«Η υπέρταση αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού και οι πάσχοντες από διαβήτη πρέπει να παίρνουν στατίνες για τον έλεγχο των επιπέδων χοληστερόλης, αλλά και τα κατάλληλα φάρμακα για τον έλεγχο του διαβήτη» πρόσθεσε.

Ο συγγραφέας της μελέτης Yang, συμφώνησε ότι ο έλεγχος των παραγόντων κινδύνου είναι καθοριστικός.

«Οι διαβητικοί ασθενείς πρέπει να ακολουθούν υγιεινό τρόπο ζωής, όπως η τακτική άσκηση, η υγιεινή διατροφή, η διατήρηση φυσιολογικού βάρους, η αποφυγή του καπνίσματος και ο έλεγχος του σακχάρου του αίματος, προκειμένου να μειώσουν τον κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου» υπογράμμισε.