Ο όρος σύνδρομο τεμπέλικου εντέρου μπορεί να μην είναι επιστημονικός, όμως περιγράφει μια δυσλειτουργία του εντέρου που αφορά στην κινητικότητά του. Οι ασθενείς βιώνουν περιστατικά δυσκοιλιότητας και επώδυνων κενώσεων, επειδή το παχύ έντερο κινεί τα κόπρανα μέσω του πεπτικού συστήματος με πολύ αργούς ρυθμούς. Το σύνδρομο αυτό μπορεί να γίνει χρόνιο, και τα συμπτώματα  να παρουσιάζουν περιόδους ύφεσης και έξαρσης.

Τι το προκαλεί όμως; Φυσιολογικά, με την έναρξη του γεύματος, τα νεύρα  στέλνουν μήνυμα στο πεπτικό σύστημα για να ξεκινήσουν μια σειρά λειτουργιών. Αφού ολοκληρωθεί όλη η λειτουργία της πέψης, το πεπτικό σύστημα στέλνει σήμα στον εγκέφαλο ότι ολοκληρώθηκε η διαδικασία. Με τη σειρά του ο εγκέφαλος  δίνει εντολή για κένωση. Πολλές φορές, όμως,  αυτή «ανταλλαγή» μηνυμάτων προς και από τον εγκέφαλο καθυστερεί να φτάσει, οπότε αρχίζουν τα προβλήματα…

Οι αιτίες της «καθυστέρησης» και τα πρώτα μέτρα που μπορούμε να πάρουμε

Αιτία αυτής της επιβράδυνσης της λειτουργίας του εντέρου συνήθως είναι η περιορισμένη ποικιλομορφία στη διατροφή, η χρήση καθαρτικών, ορισμένες διατροφικές διαταραχές, η χρήση ναρκωτικών ουσιών και η υποβολή σε αναισθησία λόγω χειρουργικής επέμβασης.

Μερικές φορές η αιτία μπορεί να κρύβεται στην απουσία πρόσληψης φυτικών ινών. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις:

• μια διατροφή που δίνει έμφαση στα φρούτα και στα λαχανικά θα επιταχύνει την πέψη και θα επιφέρει τακτικότητα στις κενώσεις.
• Επίσης, η προσθήκη δύο έως τεσσάρων επιπλέον ποτηριών νερού στην ποσότητα που προσλαμβάνεται καθημερινά είναι εξίσου σημαντική.
• Ο περιορισμός των γαλακτοκομικών προϊόντων, που κάποιες φορές αφομοιώνονται δύσκολα, και η εξαίρεση επεξεργασμένων τροφών μπορεί επίσης να βοηθήσει.
• Επιπλέον, η προσθήκη συμπληρωμάτων φυτικών ινών τα οποία περιέχουν ψύλλιο, έχει καταδειχθεί από κλινικές μελέτες ότι επαναφέρει στο φυσιολογικό τις κενώσεις του εντέρου.
• Επιπλέον, τα χημικά καθαρτικά μπορούν να αντικατασταθούν με φυσικά.
• Η δε λήψη προβιοτικών συμπληρωμάτων έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνει τη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου και το χρόνο ολοκλήρωσης της πέψης, επαναφέροντας την κανονικότητα των κενώσεων.

Άσκηση και στάση σώματος

Άλλο ένα μέτρο για την εξομάλυνση των κενώσεων είναι η τακτική και ήπια άσκηση, η οποία «επανεκκινεί» το γαστρεντερικό σύστημα. Έχει φανεί από μελέτες ότι επιδρά στα συμπτώματα του τεμπέλικου εντέρου, διατηρώντας το πεπτικό  σύστημα ενεργό και ρυθμισμένο.

Ευεργετική μπορεί να αποδειχθεί και η αλλαγή σωματικής στάσης κατά την κένωση. Η χρήση προϊόντων που αλλάζουν τη γωνία των ποδιών, σαν να κάθεται ο πάσχων σε «βαθύ κάθισμα», μπορεί να αποδώσει.

Οι κίνδυνοι που παραμονεύουν εάν το πρόβλημα γίνει χρόνιο

Εάν παρά τις αλλαγές στη διατροφή και τον τρόπο ζωής τα συμπτώματα επιμένουν, τότε πρέπει να ενημερωθεί ο γιατρός. Η καθυστέρηση κένωσης περισσότερο από κάθε 3 ημέρες ισοδυναμεί με παραμονή τουλάχιστον 9-12 γευμάτων στο έντερο. Όταν αυτή η κατάσταση επαναλαμβάνεται τακτικά και καταστεί χρόνια, αυξάνονται τις πιθανότητες για καρκίνο του παχέος εντέρου και πρόκληση βλάβης στο ήπαρ, εξαιτίας της προσπάθειάς του να καθαρίζει συνεχώς τον οργανισμό από τις τοξίνες.

Ακόμα, όμως, και η πρόκληση πιο απλών παθήσεων εξαιτίας του συνδρόμου είναι ενοχλητική. Για παράδειγμα, η μόνιμη καθυστέρηση των κενώσεων μπορεί να οδηγήσει σε πρωκτικές ραγάδες. Επίσης, μπορεί να προκαλέσει αιμορροϊδοπάθεια, μια συχνά επώδυνη πάθηση, τα συμπτώματα της οποίας είναι κνησμός και αιμορραγίες και που για τη θεραπεία της μπορεί να απαιτηθεί επέμβαση.